TOMATEN
Water het probleem van
de Lybische woestijn
j
Ook rauw is
deze kostelijke
vrucht te
bewaren
VOOR DE VROUW
ACCESSOIRES weten
uniformiteit te voorkomen
ZWART als basis
voor de garderobe
De tijd breekt aan, waarin de
versche tomaten wederom in
overvloed en tegen lage prijzen ver
krijgbaar zijn. Ongetwijfeld zal de
ze thans populaire vrucht dan weer
in verlerlei vorm een geziene gast
zijn aan onzen dagelijkschen disch.
Tomaten zijn gezond en smake
lijk, terwijl men ze inzonderheid
ook heeft leeren waardeeren als
leverancier van het voor ons licha
melijk welzijn zoo onontbeerlijke
vitamine c. Ook bevat de tomaat
nog een hoeveelheid provitamine a
(carotine). Hoewel de sinaasappel
en de citroen niet geheel door de
tomaten zijn te vervangen, moet,
daar wij vrij zeker niet meer over
voldoende zuidvruchten kunnen
beschikken, het gebruik van de to
maat als leverancier van deze vi
tamine toch ten zeerste worden
aanbevolen. Bovendien laat ze zich
op zoo velerlei manieren smakelijk
verwerken, dat het te begrijpen is,
dat de huisvrouw ook buiten het
zomerseizoen gaarne in den een of
anderen vorm over deze vrucht de
beschikking heeft.
Wij denken o.a. aan de ingeblikte to
matensoep. waarvan de beschikbare voor
raad echter nog slechts beperkt is en die
dus geleidelijk aan uit den handel gaat
verdwijnen. Al te rouwig mogen wij hier
over intusschen niet zijn, daar het vitami
ne c-gehale van deze soep niet bijster hoog
was, terwijl hetgeen al evenmin een te
verwaarloozen factor vormde hier toch
eigenlijk, uit een oogpunt van voedings
waarde, een onvolledig maal werd gele
verd tegen een prijs, die althans in de
igezinncn der minder draagkrachtigen
slechts voor een volledigen maaltijd kan
worden uitgetrokken.
Laten wij de verdwijnende tomatensoep
in blik dus rusten, dan gaan de gedachten
in de eerste plaats uit naar het zelf con-
serveeren. Het di'ogen van tomaten, zooals
dit b.v. in Italië geschiedt, is niet aanbe
velenswaardig en in elk geval voor de
huisvrouw te omslachtig. Tomaten in het
zout hebben dit nadeel, dat de vruchten
bijkans niet te ontzouten zijn, zoodat een
weinig smakelijk en een vitamine c-arm
gerecht overblijft.
Tomaten in het zuur en tomaten-jam
(ook wel van onrijpe tomaten) zijn eerder
als genotmiddelen dan als voedingsmidde
len te beschouwen, zoodat hiermede slechts
kleine hoeveelheden vruchten gemoeid zijn.
Zoo komen wij als vanzelf terecht bij het
steriliseeren. Hiervoor komen in aanmer
king de heele vrucht, de tot moes verwerkte
vrucht en het. uitgeperste sap. Bij het steri
liseeren van heele vruchten heeft men min
der ruimteverlies en verkrijgt men een
oogelijko product wanneer de tomaten van
het. schilletje worden ontdaan. (Zie onder
staand recept).
De bereiding van moes kan ook
zonder gummiring in gekurkte fles-
schen tot een goed resultaat leiden.
Tomatensap kan in de keuken
waardevolle diensten bewijzen voor
de bereiding van soepen en sausen.
Het is verder ook goed te gebrui
ken als een opwekkende drank
Wie tegen de moeite van het. sterilisee
ren opziet, zou nog zijn toevlucht kunnen
nemen tot de z.g. „Dcensche methode", na
melijk het rauw inmaken van vruchten
onder toevoeging van benzoezure natron.
Door dezen naam behoeft men zich niet te
laten afschrikken, want hét betreft hier in
wezen een natuurlijk conserveermiddel. In
Denemarken volgt men namelijk sinds lang
de methode om de z.g. „vossenbessen" (roo-
de boschbessen, „preiszelbeere", vaccinium
vitisidaea) een heelen winter lang goed te
houden door ze in potten te doen en met
gekookt en daarna afgekoeld water te over
gieten. De vruchten behouden op deze wij
ze hun natuurlijken smaak en geur.
Sinds men ontdekt heeft, dat benzoezure
natron, die zich in de bessen bevindt, oor
zaak is van het niet bederven, Is men er
toe gekomen om dit natuurlijke conserveer
middel ook voor het rauw bewaren van an
dere en zelfs van niet gesuikerde vruchten
toe te passen,
Daartegen behoeft geen bezwaar te be
staan, mits men in het oog houdt, dat de
Denen hun roode boschbessen slechts met
mate genieten, zoodat ook voor op deze
wijze geconserveerde tomaten een niet te
veelvuldig gebruik aanbeveling verdient.
Voor het. overige houde men, wanneer
men wil overgaan tot het op de een of an
dere wijze conserveeren van tomaten in het
oog, dat ook hier de gulden regel der ma
tiging aanbeveling verdient, inmaak toch
mag in het wintergetijde slechts dienen ter
aanvulling van groenten en fruit, die ook
dan in verschen staat verkrijgbaar zijn, het
geen doorgaans in grooteren omvang en in
rijker afwisseling het geval pleegt te zijn,
dat veelal wordt verondersteld. De lage zo-
merprijs mag daarom voor de huisvrouw
niet de voornaamste reden zijn, die haar tot
inmaken brengt. En bovendien is tomaten
puree in blik tot dusver verkrijgbaar te
gen zoodanigen prijs, dat het ook uit .dien
hoofde aanbeveling verdient om eens na te
gaan of de kosten van aankoop en het ri
sico bij de bewerking der versche vruchten,
samen met de aan een en ander verbonden
huiselijken arbeid, in redelijke verhouding
staan tot het nut, dat men met het zelf
conserveeren van tomaten kan bereiken.
Steriliseeren van heele tomaten
(in llesschen met gummiring).
Ontdoe de tomaten van steeltje en kelk
blaadjes, overgiet ze met kokend water,
laat ze daarin een a twee minuten staan en
verwijder de velletjes. Leg de vruchten
die op deze wijze veel soepeler zijn dan
wanneer het schilletje erom blijft zoo
dicht mogelijk op elkaar in flesschcn, vul
de overblijvende ruimte aan met water tot
even boven de vruchten, sluit de flesch op
de bekende wijze en steriliseer (of eigen
lijk pasteuriseer) ze gedurende een half
uur bij een temperatuur van 80 graden Cel
sius.
Steriliseeren van tomatenmoes
(in flesschen met gummiring).
Was de tomaten, ontdoe ze van steel
tje en kelkblaadjes en snijd ze in vierde
parten Laat ze in een wijde pan vlug tot
moes koken, al of niet onder toevoeging
van kruiden (peterselie, selderij, laurierblad,
ui, kruidnagel). Breng de massa over in
een vergiet, en laat het overtollige vocht
even uitlekken (bewaar dit om afzonder
lijk als. sap in te maken). Wrijf het dikke
gedeelte door een zeef, zoodat de pitten
achterblijven. Breng het over in de schoon
gemaakte flesschen, sluit dip en steriliseer
het moes een half uur bij 80 graden cclsius.
Indien men gesteld is op zeer dikke to
matenpuree, dan kan men hot gezeefde
moes in een breede pan nog eerst wat
inkoken.
Steriliseeren van tomatenmoes
(in gekurkte flesschen).
Ga op dezelfde wijze te werk als bovenst,
is beschreven. Gebruik echter in plaats van
z.g. Weck's flesschcn in dit geval flesschen
of fleschjes, die met een kurk worden ge
sloten. desnoods gewone medicijnfleschjcs.
Giet het al of niet ingekookte, gezeefde
moes door -een trechter in de fleschjes tot
even onder den hals, bind er met een
„kruistouw" de uitgekookte kruk los
jes op. zet de flesschen op een treefje of op
een dubbel gevouwen krant in het kokende
water en steriliseer het moes gedurende een
half uur. Laat de flesschen iets bekoelen,
druk er de kurken stevig in, snijd ze tot
aan den rand der flesch bij en dompel ze
tweemaal in gesmolten lak of paraffine.
Onder een kruistouw verstaat men twee
kruiselings over den kurk gelegde touw
tjes, die rond den hals met een derde touw
worden'samengebonden. Van ieder loshan
gend touwtje worden nu de twee uiteinden
boven op de kurk samengeknoopt, zoodat
gedurende de verhitting de kurk niet van
de flesch afvalt.
Bewaren
moes.
van rauw tomaten-
(Overgenomen uit „Rauw inmaken van
bessen en andere vruchten", uit het Deensch
van Ellen Carlsen, vertaald door M. C. Wal
lis de Vries-Wijt).
4 kg. tomaten, 50 gram zout, 4 gram ben
zoezure natron.
Wasch de goed rijpe, maar stevige toma
ten drie maal, de eerste en de derde maal
in schoon water, de tweede keer in water
met wal keukenzout. Laat ze uitlekken,
snijd ze doormidden en maal ze. Zeef de
puree en roer ze dan 4 5 minuten met
het zout en de benzoezure natron. Vul er
de zeer goed (in een sodasopje b.v.) gerei
nigde flesschen mee en kurk die.
De hedendaagsche
mode voldoet aan
bepaalde eischen
ten opzichte der
hoofdzaken. De
modellen der ja
ponnen getuigen
van eenvoud,
doch de weefsels,
die bont en kleu
rig zijn verleenen
er een aparte noot
aan. De tailleurs
blijven hun
klassieke coupe
handhaven en de
gekleede zoowel
als de sportieve
mantels, die men
in verschillende
kleuren en model
len ziet dragen,
voldoen aan prac-
tische en aestheti-
sche eischen. Wij
behoeven ons
evenwel niet be
zorgd te maken,
dat er eenig ge
vaar is, dat de mo
de min of meer
monotoon zal
gaan werken.
Zelfs niet, nu de
textielwaren ge
distribueerd wor
den en ook niet
nu we even ais
dit in Duitschland
reeds lang het ge
val is, puntenkaar
ten krijgen.
Uit de lange
lijst van artikelen
blijkt, dat o.m. de
accessoires, die
van zooveel be
lang voor het sla
gen van het ge
heel zijn, niet aan beperkende bepalingen
onderhevig zijn. Deze toch maken het mo
gelijk om zelfs een zeer bescheiden garde
robe telkenmale van aspect te doen veran
deren.
De hoeden bieden een ruime keus. zelfs
nadat de zeer opvallende modellen, die niet
meer in het kader van dezen tijd passen,
van het programma afgevoerd zijn. Ver
schillende soorten stroo, cellophaan. 'bakou
en vilt worden verwerkt tot de meest uit-
eenloopende modellen, waarvan de garnee
ring meestal een opgaande lijn aangeeft.
Rechtstandig geplaatste veeren en strikken
van lint in frissche kleuren geven acte de
orésence, doch ook bloemen accentueeren
het zomersche beeld. Lange afhangende
voiles zijn vrijwel geheel op den achter
grond geraakt, het meest wordt de groot-
mazige tule nog als garneering toegepast.
Een niet minder belangrijk onderdeel,
waarvan we niet gaarne afstand zouden
doen. vormen de handtasschen. Over het
algemeen wordt een voorkeur aan den dag
gelegd voor de betere leersoorten o.a. kro
kodil. waarvan de priis hooger doch de le
vensduur ook aanmerkelijk grooter is dan
die van de goedkoooere tasschen. Zoowel
vorm als sluiting brengen de noodige va
riatie evenals het lange, mooie lettertype
der monogrammen, dat in verguld of in
zilvermetaal od de middagtasschen wordt
aangebracht. Onze schets geeft een drie
tal nieuwe tasschen weer, ontwerpen van
een Amerikaansch huis: bovenaan rechts
een zacht blauw crêpe avondtaschje met
zilvermetalen beugel, waarop geslepen gla
zen kralen zijn bevestigd. Voorzijde is even
eens met kralenwerk versierd. Links een
zomertasch van „Toyo" met raffia gebor
duurd a la Hawaiïan. Frissche kleuren zijn
voor de verschillende motieven gekozen,
terwijl op het „gras" aan den onderkant
kleurige houten kralen groeien! Als
derde noemen wij de zwartleeren tasch,
waarvan de puntige opgestikte versiering
en het hengsel van rood' leer zijn. Voering
van zwart faille. Het formaat der tasschen
zal grooter dan voorheen zijn, terwijl een
goede indeeling der binnenvakjes pieer
gewenscht is dan ooit. De stam- en eventu
eele distributiekaarten vragen ongetwij
feld een goed af te sluiten compartiment,
waarvoor een rits wel de meeste waarbor
gen biedt. Voorts zullen afdeelingen voor
de onmisbare toiletartikelen en porte-mon-
naie al evenmin mogen ontbreken, als die
voor de electrische lamp, die op donkere
avonden onmisbaar is op straat.
Ceintuurs worden zoowel van leer als
van het materiaal der japon gedragen. De
eerste zijn smal en eenvoudig van uitvoe
ring, de gesp vraagt meer belangstelling
en wordt o.a. van geciseleerd goudmetaal
gemaakt. Ribslint leent zich eveneens uit
stekend voor ceintuurs, vooral op zomer-
japonnen, temeer daar men verschillende
kleuren smal lint aan elkander kan stik
ken, kleuren, die evenwel precies met die
van het weefsel overeen moeten komen.
De handschoenen zijn kort. Onze be
langstelling gaat minder naar de manchet
uit, dan wel naar het bovenvlak, dat vaak
op sobere, doch smaakvolle wijze versierd is
hetzij met kleine fantasie-motieven dan
wel met lange strepen, die van den top der
drie middelste vingers tot aan den pols
reiken. Kanten en tulle handschoenen ne
men een groote plaats in en zijn heerlijk
luchtig voor de zomermaanden, alhoewel
geperforeerde glacé en witte zeemleeren
handschoenen eveneens een groote plaats
innemen.
Hoeden, tasschen, handschoenen en schoe
nen zijn ongetwijfeld de voornaamste de-
ta:iS, die „le point final" aan de kleeding
der vrouw geven en het mogelijk maken
zich elegant te kleeden, zonder dat er
groote uitgaven mee gemoeid zijn.
SCHIER ONOVERKOMELIJKE MOEI
LIJKHEDEN AAN HET EGYP-
TISCH-LYBISCHE FRONT.
Siciliaanscbe tankschepen zorgen
voor aanvoer van drinkwater
(Van onzen V.P.B.-correspondent).
ROME, Augustus 1940.
Het Italiaansche legerbericht maakt van
tijd tot tijd melding, dat in de Lybisch-
Egyptische grenszone gevechten aan den
gang zijn. dat Engelsche tankaanvallen zijn
afgeslagen en dat de eigen troepen voortdu
rend in den strijd het initiatief hebben.
Maar over het verloop van de gevechten
aan de Noordafrikaansche kusit worden
zelden nadere bijzonderheden bekend. Al
leen kenners van dit Lybische woestijn
gebied kunnen zich eenige voorstelling vor
men omtrent de buitensporige moeilijkheden
waarmede de troepen aan het Egyptisch-
Lybische front hebben te kampen, want de
strijd geldt hier niet alleen den vijand „an
sich", maar ook de klimatologische om
standigheden, welke in het geheele Noord-
Afrikaansche woestijngebied bijzonder on
gunstig. zijn en daardoor niet alleen den
strijd, maar in het bijzonder de ravitaillee
ring bemoeilijken.
Het is voor Europeanen nauwelijks mo
gelijk zich een voorstelling te vormen, van
de verzengende, moordende hitte, die gedu
rende de zomermaanden in Lybie heerscht.
Met een oppervlakte van 2 milliocn vier
kante meter is de Lybische woestijn, de
grootste en tevens aan watergehalte arm
ste vlakte ter wereld. Eindeloos verliezen
zich de boom- en struikloozo zandduinen
in de onbegrensde uitgestrektheid van de
woestijnzee. Do enkele oases, die aan beide
zijden van de Egyptisch—Lybische grens
liggen, zijn in de meeste 'gevallen honder
den kilojneters van elkaar verwijderd. Der
halve is water het hoofdnrobleem de aller
voornaamste moeilijkheid, waarmede ern
stig rekening d'ent te worden gehouden, de
hoofdzorg van Lvbië.- Derhalve zijn on last
van den onlangs zoo tragisch omgekomen
'■■"Ktmaarschalk Balho. op vele plaatsen in
dit overzeesche Ïta1in,»r,«r'he gebied kost
bare boringen verricht. Op enkele plaatsen
werd water gevonden, maar deze weinige
bro'- m zijn op geen stukken toereikend
voor bet totale gebruik. Daarom moet het
grootste kwantum drinkwater uit het moe
derland Ttnlijt worden aangevoerd. Zonder
de watertoevoer van Sicilië kan Lvhië niet
leven. Ononderbro1^»-» varen dan ook ijsge-
koelde tankschepen b->en en weer tussehon
Lbië en Sicilië. Fot behoeft evenwel geen
betoog, dat juist in oorlogstijd het water
probleem er een wordt van de eerste orde
in de helsche hitte van een Lybische zo
mer, waarbij de temperatuur in een pant
serwagen stijgt tot G5 graden. Een strijden
zonder voldoende watertoevoer is zoowel
voor mensch als dier ten ecnen male on
denkbaar. Een langdurige koloniale erva
ring heeft geleerd, dat men moet rekenen
op een dagrantsoen van vijf liter water
voor den mensch en vijf en twintig voor het
dier Hierbij is nog niet eens het groote
waterverbruik van de gemotoriseerde troe
pen inbegrepen.
Dagelijks duizenden tankwagens
onderweg.
De wateraanvoer is in Lybië zoowel voor
de Italiaansche als voor de Engelsche troe
pen ©en ernstig probleem. Duizenden wa
gens met watertanks zijn dagelijks onder
weg om de troepen van versch water te
voorzien. Verder worden bij duizendtallen
de geduldige, weinig eischende en aan ab
normale omstandigheden gewende muil
dieren gebruikt voor het watertransport.
De Engclschcn hebben reeds eenige ja
ren geleden aan de Noord-Afrikaamsche
kust een beweeglijke pijpleiding gebouwd,
die uit Egyptische bronnen het water over
brengt naar Marsa Matruh, welke leiding
evenwel in geval van oprukken der troe
pen verlengd en in het tegengestelde geval
gedeeltelijk gedemonteerd kan worden. De
Engelse-hen hebben zich daardoor ten op
zichte van de Italianen, die in de volko
men dorre Lybische woestijn moeten strij
den. van een voordeeligor positie verzekerd.
De aanvalende Italiaansche troepen be
dreigen thans de Engelschon ermede de
aan de Egyptische zijde van de Lybische
grens gelegen vruchtbare en waterrijke
oases te zullen bezetten. Daardoor zou de
nosifie van de Engelschen aan de Noord-
Afrikaansche kust buitengewoon moeilijk
om niet te zeggen onhoudbaar worden. Im
mers de volgende oase ligt enkele honder
den kilometers verder en een marsch door
deze onbegaanbare streken stelt aan de troe"
Men kan zes of meer verschillende japon
nen in alle mogelijke kleuren hebben voor
's middags en 's avonds en 'desondanks op
een gegeven oogenblik niet weten, wat
men voor een bepaalde gelegenheid zal
moeten aantrekken. Bezit men daarente
gen slechts één zwarte japon, dan zal men
steeds „goed" gekleed, zijn en daarom zou
den we zwart „de basis" onzer garderobe
kunnen noemen .Het is, wë zouden bijna
zeggen, de leidende kleur geweest gedu
rende de laatste seizoenen, en is vooral een
uitkomst voor de velen, die het zuinig aan
moeten doen.
Een eenvoudige zwarte japon maakt een
bijna eindelooze reeks variaties mogelijk.
Talrijke details maken, dat het aanzien
telkenmale weer anders kan zijn, temeer in
eer tijd als thans, dat we vrijelijk onze
fantasie kunnen laten werken. We hebben
niets anders noodig dan een enkele zwarte
japon, waarvan het model niet aan tijd ge
bonden is en laten we nu eens veel zeg
gen, twaalf garneeringen, te kiezen uit:
kraagjes, shalws. vesten, clips, ruches,
knoopen, bloemen en ceintuurs, allemaal
dingen, die in het minst niet kostbaar zijn.
Vergeten we dan tevens niet, dat vooral
's zomers een garnituur, vest of strik van
wit of zacht gekleurd organdie zoo frisch
werkt.
Een japon met een uitsnijding voor een
vest kan zoowel met piqué als ottoman
batist organdie of georgette aangevuld wor
den, terwijl men nu eens wit dan weer
groen, rood. bleu. geel of een andere kleur
kiest. Ter afwisseling kan verder een- vest
worden gedragen, dat tot even boven de
taille reikt en op de japon gehecht kan wor
den, omdat het met valencienne kant of
een plissé is afgewerkt. Een zwarte japon
verandert zelfs al van aspect, indien men
er enkele knoopen op hecht of wel een
apart sieraad draagt, hetzij een clips, bro
che of ketting. Nog een andere mogelijk
heid biedt een bolera van brocaat, geruite
taf zijde kant of ander materiaal. Inder
daad, met een weinig overleg kan zelfs de
vrouw, die één zwarte japon bezit deze
met smaak en fantasie omtooveren, in een
aantal geheel verschillende toiletten.
Vooropgesteld zij evenwel, dat de japon
van een goede kwaliteit stof of zijde ge
maakt wordt en zooals gezegd wat
n.aaksel betreft niet aan tijd gebonden is.
De japon van onze schets is gedacht van
fijne zwarte wollen stof en bestaat uit een
achtbaans rok met aansluitend corsage. De
bolero van dezelfde stof heeft een revers-
kraag met garneering van drie kleuren lint
met picots langs den zelfkant aan linker
revers.
NUTTIGE WENKEN.
Koolgerechten winnen aan smaak, wan
neer men de buitenste bladeren eenigen
tijd vooraf kookt en later het grof gesneden
hart bijvoegt, daarna hakken en op de ge
bruikelijke wijze afmaken.
Roereieren kan men op zuinige wijze be
reiden, indien men er eenige lepels paneer
meel bij voegt en wat geraspte kaas. Het
gerecht maakt dan veel meer uit, is smake
lijker en voedzamer.
pen reeds de allerhoogste eischen. Zand
duinen maken het den voorttrekkenden ge-
mol oriseerden troepen buitengewoon moei
lijk. Maar wanneer dan bovendien nog
woestijnstormen waaien, dan dringt dit fijne
zand onverbiddelijk in de kleeding, in dc
proviand, en wat het ergste is in de mo
tor- en wapenonderdeelen, ook al zijn deze
nog zoo goed afgeschermd. Dan wordt elke
actie eenvoudig onmogelijk gemaakt. Maar
Maarschalk Graziani, de opperbevelhebber
van de in Lybië strijdende troepen is een
man, die over een een ervaring van tien-
talen jaren in den woestijnoorlog beschikt,
een man mot een ijzeren wil, die de heni
opgedragen taak ongetwijfeld tot een goed
einde zal trachten te brengen.