De
oorlogsverklaring
NIPPER EN PELLE
De naam
Albion"
Londen en Berlijn
gebombardeerd
Het lokkende
Duitschlands
koloniale eisch
Radioprogramma
Duitsch weermachtbericht
Het 'hoofdkwartier van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
De vijand heeft vannacht op verscheidene
plaatsen in Noord Frankrijk, België en
Noord Duitschland bommen geworpen, die
echter slechts geringe schade aanrichtten.
Benige vijandelijke vliegtuigen slaagden er
In tot. Berlijn door te dringen en aldaar
bommen uit te werpen. Op tal van plaatsen
ontstonden branden in woon- en zakenwij
ken. In de binnenstad werden twee zieken
huizen getroffen. In de diplomatenwijk
moesten eenige straten wegens het dreigen
de gevaar voor instorting tijdelijk ontruimd
worden.
Een bom viel op het gebouw van den
Rijksdag, een andere op de kunstacademie.
Vijf burgers werden gedood, verscheidenen
gewond.Het krachtig ingrijpen van de vei
ligheids- en hulpdiensten alsmede van den
eigen beschermingsdienst der Berlijnsche
bevolking verhinderde, dat de talrijke brand
bommen grootere schade konden aanrichten.
In de stad en de haven van Londen ble
ven ook gisteren de installaties voor de
oorlogvoering het belangrijkste doel van de
Duitsche vergoldingsaanvallen.
Er ontstonden talrijke nieuwe branden.
Bovendien werden nog andere belangrijke
militaire doelen vooral havenwerken, vlieg
velden en fabrieken in het zuidoosten van
het Britsche eiland met. bommen bestookt.
Ten zuiden van de Hcbrïdcn bracht een
gevechtsvliegtuig een tot een Britsch con-
vooi behoorend koopvaardijschip van 8000
brutoton tot zinken. Bij de gevechtshande
lingen boven Engeland gingen drie eigen
vliegtuigen verloren.
Luchtdoelartillerie en nachtjagers hebben
van de vliegtuigen, welke Berlijn aanvielen,
elk een toestel neergehaald, terwijl de ma
rine artillerie aan de kust van het Kanaal
bovendien vier vijandelijke machines om
laag geschoten heeft.
„Op dit oogenblik voel ik mij voor mijn ge
weten verplicht nog eens een beroep te doen
op het verstand ook in Engeland. Ik geloof
dit te kunnen doen, omdat ik niet als over
wonnene om iets verzoek, maar omdat ik als
overwinnaar alleen voor het verstand spreek.
Ik zie geen reden, die tot dc voortzetting van
dezen strijd zou kunnen noodzaken...
De lieer Churchill kan zich nu van deze
mijn verklaring wel weer afmaken met uit
te roepen, dat dit,slechts de uiting is van
mijn vrees en twijfel over dc eindoverwin
ning, maar ik heb dan in ieder geval mijn
geweten ontlast tc-n aanzien van de dingen
die komen gaan".
Nog geen volle acht weken zijn verlopen,
schrijft de Voelkischcr Beobachter, sinds de
Fuehrcr in den Rijksdag dit laatste beroep
op het gezonde verstand van het Engelsche
volk gedaan heeft. Nog kreeg dit volk tijd tot
"inkeer te komen en de harde lessen ter har
te te nemen welke totd usver uit de geschie
denis van den Engelschen oorlog voortspro
ten. Maar weer hebben de Engelschen en
thans definitief verzaakt. Zij hebben niet
den moed en de zelfcritiek gehad het drei
gende noodlot nuchter onder het oog te ziien
en daaruit de eenig mogelijke gevolgtrekking
te maken, zijn z.g. regeering te verjagen en
om een schappelijkcn vrede te verzoeken.
Hit Iers rede van Woensdagavond 4 Sep
tember was zijn eerste toespraak sinds den
dag van de overneming der macht voor ll/z
jaar, welke Engeland niet meer de hand tot
verzoening bood.
Wat vroeger als waarschuwing en aan
maning gold werd toen als onveranderlijk
besluit verkondigd: „Engeland zal ineenstor
ten."
De geschiedschrijvers zullen eens consta-
FEUILLETON
Naar hel Engelsch van:
OTTWELL DAVIS
HOOFDSTUK XLIV.
Het verlokkende goud.
Na al deze emotie was het een afmattende
tocht naar Maldon Grange terug, maar Rus-
sell bereikte toch eindelijk het huis. De lich
ten in de eetkamer brandden nog en Uzali
wachtte ongeduldig op Russell's terugkomst.
U bent lang weggebleven, begroette hij
hem. Zoo, dus ze hebben weer kans gezien
om te ontsnappen? Ik was er al bang voor
Maar hemel man, wat is er? U ziet eruit als
of u een geest gezien hebt.
Ik heb er twéé gezien, antwoordde Rus-
sell huiverend. Geef mij in vredesnaam een
slok whisky met niet teveel water. U hoeft
u over uw landslieden niet meer ongerust te
maken; zij zullen aan deze zijde van het graf
verder geen kwaad doen.
En nadat hij zich verkwikt had door een
paar teugen van een sterke whisky-soda, ver-
telde Russell hoe de beide Maleiers aan hun
einde waren gekomen. Nadat hij klaar was
met zijn verhaal, dat er door de inspanning
en de emotie met horten en stooten uitkwam,
zei hij:
Alleen weet ik nog niet precies wat ik
zeggen of zwijgen moet, als ik getuigenis af
moet leggen bij de lijkschouwing.
Oh, dat is makkelijk genoeg, stelde
Uzali hem gerust. U zegt maar dat u een
gast was van Samuel Flower en dat het huis
Te hulp.
1. Intussen hadden kapitein
Knacks en Cooky het woon
schip van de jongens opge
zocht, waar ze, zoals was
afgesproken, op de terug
komst van de beide jongens
moesten wachten.
2. „Zeg, Cooky, ik ben bang,
dat de jongens in de kralen
van de kanibalen terecht
gekomen zijn; nu is het
onze beurt, de kastanjes uit
het vuur te halen. Laten we
naar de kust gaan en van
de „Lily Dale" hulp halen.
Ik moet zeggen, dat ik
liefst zo veel mogelijk man
schappen op deze expeditie
zou willen meenemen."
3. „Te hulp! Te hulp! Er op
of er onder, jongens!"
De hulp Is naby.
1. „Hoor eens, jongens, we
moeten dadelylc Nipper en
Pelle te hulp snellen! Ik
zal jullie maar vast vooruit
zeggen, dat het een levens
gevaarlijke onderneming is!
Wie gaat er mee! Die steekt
zijn hand omhoog!"
2. „We hebben geen tyd te
verliezen, want hoor maar
eens wat de koning zegt!
Hij bespreekt met den op
perkok, hoe hy ons opge
diend wil hebben!"
teeren, dat de Fuehrer met deze woorden de
eigenlijke oorlogsverklaring aan Groot-Brit-
tannië heeft uitgesproken, de Duitsche oor
logsverklaring, nadat het plutocratische En
geland sinds 3 September 1939 door den tekst
van zijn nota's en de redevoeringen van zijn
regeerders Duitschland oorlogsverklaringen
aan den loopenden band in hetg elaat heeft
geslingerd. Later pas zullen wij tijd vinden
0111 de oorzaken na te gaan die het Engel
sche volk met zoo groote blindheid geslagen
hebben. Dit weten wij echter thans reeds,
dal een natie, die zich zoo gedraagt, haar
eigen oordeel gesproken heeft en haar tuch
tiging verdient. De tijd der. woordenwisse
lingen is voorbij. Tusschen Duitschland én
Engeland spreekt alleen nog do taal der bom
men, Granaten en torpedo's. Dan zal het
uur komen waarvan de Fuehrer gesproken
heeft: „...het. uur, waarop een van ons bei
den ineenstort, en dat zal niet het nationaal-
soci°listische Duitschland zijn
Engelschen verwant aan bewoners
van Galicia in Spanje?
In Forschungen und Fortschritte schrijft
prof. dr. A. Schuiten over den naam „Al
bion".
Dat Albion een poëtische benaming van
Engeland is, weet thans iedere schooljon
gen. Minder bekend is wellicht, dat Albion
de oudste naam van hei Britsche eiland is.
Hij komt het eerst voor in een Grieksche
beschrijving van de kust, uit de zesde
eeuw v. Chr., die ons helaas niet in origi-
nali, doch slechts in een latere Latijnsche
vertaling behouden is gebleven, in de Ora
maritima van Avienus uit den tijd van 400
n. Chr. Hier heet het in vers 111 over het
„heilige eiland", over Ierland: „liet wordt
voor het grootste deel bewoond door den
stam der Hierni, en in zijn nabijheid ligt
het eiland der Albions ipropinqua dussus
insula Albionum paret). Het Britsche ei
land heet .dus naar den stam der Albioncs.
Dezen stam-naam komt weer voor in het
landschap Galicia in het Noord-Westen van
Spanje (bij Plinius, nat. historia 4. 111). De
zoowel in Galicia als in Engeland voorko
mende stamnaam moet aan een volk be-
hooren. waarvan een deel in Noord-West
Spanje, een ander deel in Engeland woon
de. Daar de stam Alb. ligurisch is en de
Liguriërs een Zuidelijk volk zijn. dat zich.
wellicht van Afrika uit, over Spanje en
verder naar het Noorden tot aan de Noord
zee heeft verbreid (waar ze bij Avienus.
vers 132 verschijnen), zullen de Albione?
eerst naar Galicia gekomen en daarna langs
de kust van den Oceaan naar Engeland ge
varen zijn.
De naam Albiones is niet de eenige zoo
wel in Galicia als in Engeland voorkomen
de naam. Ook de naam van de rivier Ta-
maris, t.hans Tambre, in Galicia komt in
Engeland terug: als Tamaros, gelijk een
rivier in het sedert oeroude tijden om zijn
tin beroemde Cornwallis heet, thans Tamar.
Dcnzelfden stam heeft voorts de Tamesis,
de Theem en dé volksstam der Tamagani
in Galicia.
Dit oude cthonologische verband tusschen
Galicia en Engeland wordt bevestigd door
de overeenkomst van de cultuur van het
bronzen tijdperk van beide landen.
De Amerikaansche ambassade
te Berlijn in gevaar
De Engelsche vliegtuigen, die in den af-
geloopen naclu een aanval op Berlijn onder
namen en het beroemde Brandenburger Tor.
den Rijksdag, de Siegessaeule en talrijke
woonhuizen beschadigden, hebben ook een
aantal bommen, uitgeworpen, die dicht bij
het ambassadegebouw van de V.S. neerkwa
men. Verscheiden hommen, die tot dusver
niet ontploft zijn, zijn in den tuin van deze
ambassade gevallen. Men gelooft, dat het
defecte bommen zijn, doch men moet even
eens vreezen. dat het hier tijdbommen be
treft. De Amerikaansche ambassade ver
keert hierdoor in ernstig gevaar, op grond
hiervan zijn omvangrijke maatregelen geno
men om het waardevolle gebouw, een oud
Pruisisch paleis, te redden.
In de Deutsche Allgemeine Zeitung, zegt
de N. R. Crt., schrijft Krumbach, dat
Duitschland met zijn koloniale eisch zoowel
ernaar streeft een onteerënde rechtsberoo-
ving goed te maken als zijn natuurlijke be
hoefte aan levensruïmte te bevredigen. Het
beoogt het evenwicht te herstellen, dat ten
gevolge van den wereldoorlog grondig ge
stoord werd. Die eisch is derhalve een be
slissend punt in de slotafrekening met de
kampioenen van de verouderde inzichten
en reeds afbrokkelende machtsposities.
Het was zonder belang voor 't Duitsche volk
vroeger aan den wedloop om het in bezit
nemen van „nieuwe werelden" deel te ne
men. In de laatste eeuw is dit veranderd.
Zoolang de staten op hun volksgebied vol
doende krachten bezaten om onafhankelijk
van andere te kunnen leven werd de basis
voor hun politieke macht noch hun aanzien
in de wereld betwist. De beteekenis, die de
koloniën thans hebben, verkregen ze eerst
in den loop van de afgeloopcn eeuw. Ze
ontwikkelden zich ten deele tot aanvullen
de ruimte over zee. Tevoren waren ze een
bron van verrijking voor eenige. De totale
koloniale handel bleef gering. Maar in dc
negentiende eeuw begon een nieuw koloni
aal tijdperk. Het aantal menschen van de
beschaafde volken verdrievoudigde in on
geveer 100 jaar. De kracht van hun eigen
ruimte verminderde dienovereenkomstig
met twee derden. Deze ontwikkeling hield
gelijken tred met die der techniek en de
rijkdom nam in gelijke mate toe.
Deze grondige veranderingen in korten
lijd werden de even natuurlijke als nood
zakelijke grondslag van een nieuwe ruimte-
politiek. De betrekkingen tusschen mensch
en ruimte ondergingen een ingrijpende wij
ziging. In dezen tijd valt de verdecling van
Europa's aanvullend continent Afrika. Zoo
kwam Duitschland ertoe onder leiding van
Bismarck door koop en verdrag ruimte
overzee te verwerven.
Van het begin af aan verzette Engeland
zich hiertegen. De schrijver stelt hier de op
vattingen van Duitschland en Italië tegen
over: de menschen leven uil de kracht die
de ruimtereserves te voorschijn brengen.
Het zou indruischen tegen het Duitsche
volkskarakter om over zee. blijvende Duit
sche nederzettingen op eenigszins groote
schaal op te richten zonder daartoe ge
dwongen te zijn. Zoo vele Duftschers zullen
de reis over zee ondernemen als doelma
tig is voor de verheffing van de iiïheem-
sche bevolkingen.
VRIJDAG 13 SEPTEMBER 1940.
^aarsveld 414,4 m
8.00 Nieuwsberichten ANP, gramofoonmuziek.
10.00 'Pianovoordracht.
10.30 Declamatie.
10.50 Orgelspel.
11.40 Gramofoonmuziek.
12.00 Berichten.
12.05 VARA-orkest.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
1.00 Gramofoonmuziek.
1.15 VARA-orkest.
2.00 Esmeralda, solist en gramofoonmuziek.
3.00 Declamatie.
3.30 Viool en piano.
4.00 Gramofoonmuziek (met toelichting).
4.30 Voor de kinderen,
5.00 Gramofoonmuziek.
5.15 Nieuws- en economische berichten ANP.
5.30 Orgelspel en zang.
opgeschikt werd door twee dieven en dat
u die achternazette. Dat klinkt aannemelijk
genoeg! Er mag van dit geheim niets uitlek
ken! Maar nu iets anders: als u een beetje
opgeknapt bent, is er nog meer te doen voor
het dag is. Maar u moet niet meegaan als u
zich nog niet heelemaal goed voelt. De tra
gedie is nog niet afgeloopen. Wy moeten Jan
sen nog vinden.
Russel stond op.
Ik heb wel voor heeter vuren gestaan,
zei hij met een geforceerden glimlach Voor
uit maar!
Weer gingen zy den tuin in en vervolgens
weer naar het keldergewelf. Uzali had nu een
kandelaar van den schoorsteen uit de eet
kamer meegenomen; voor andere voorzorgs
maatregelen was geen reden meer, meende
hy. Ze gingen de trap op die toegang gaf tot
een van de deuren en Uzali zag dat de sleu
tel erin zat. Hij opende de deur en hy en
Russell traden een donkere, muffe ruimte
binnen. Er waren geen ramen In en ook geen
andere ventilatie, zoodat ze eerst bijna niet
konden ademhalen. Uzali zette den kandelaar
boven op een pakkist en begon een onderzoe
kingstocht door den kelder. De ruimte scheen
gevuld met pakkisten, die allen met ijzer be
slagen waren en goed dichtgespijkerd.
Maar Uzali scheen niet veel notitie te ne
men van de kisten; hij zocht blijkbaar naai
iets, dat hij daar verwachtte aan te treffen.
Toen scheen hij het plotseling te vinden: hy
slaakte een kreet; tusschen een kist en den
muur zag hij een vormlooze massa liggen. Ze
tilden de gestalte op en legden haar in het
midden van den vloer, onder het licht van den
kandelaar. Uzali boog er zich koud en kri
tisch overheen.
Het slot van de tragedie, zei hij langs
den neus weg.
Jansen! riep Russell uit, dood! Geen
twyfel aan. En kijk eens om zijn hoofd.
Jansen lag strak en stijf met zijn gezicht
nu naar boven gekeerd. Om zijn voorhoofd
lag .een wit verband, zoo stijf en strak alsof
het van metaal was. Het bleek hard en hol,
toen Uzali er met zijn vinger op tike.
Hier ziet u de toepassing van den band
met de vyf knoopen, zei hij. het speciale
moordwerktuig van myn geboorteland. Be
grijpt u nu wat er gebeurd is? Jansen wilde
mijn twee landslieden, die zijn plannen door
zagen, een poosje uit den weg hebben. Zij wa
ren niet bedwelmd toen hy zijn woning ver
liet; zij hielden zich maar zoo. Zij volgden
hem hierheen in denzelfden trein of in een
auto net als wij. Toen hy ze hier zag ver
schijnen, moet hij een doodelijken schrik heb
ben gekregen, want hy wist dat dat betee-
kende dat zijn einde gekomen was. Terwijl de
eene een licht vasthield, legde de ander dit
verband aan en de vyf knoopen deden hun
doodelijk wérk. Het verband wordt nat aan
gelegd, doch droogt in een oogenblik en
oefent door de werking van de knoopen 'zoo'n
geweldigen druk uit dat de hersenen het niet
kunnen uithouden. En toch blyven geen spo
ren yan geweld achter; dat is het helsche van
dezen band. Als het slachtoffer het een half
uur om het hoofd heeft, is het absoluut ge
daan. Mercer redde twee keer het leven van
Samuel Flower, doordat beide keeren de
moordenaars gestoord werden en de band
niet lang genoeg zat om een doodelyke uit
werking te hebben. Maar de tweede maal
duurde het toch lang genoeg om een gevaar-
lyke hersenstoornis te veroorzaken. In Jan-
ser.'s geval was het anders, bij dien hebben
ze tijd genoeg gehad voordat wy ze over
vielen.
Maar het ellendige van het geval is, zei
Russell, dat de heele geschiedenis nu uit
komt. We kunnen dezen man toch niet naar
buiten sleepen en in een sloot gooien.
Dat is zoo, gaf Uzali toe, maar we
kunnen alle sporen van gewelddadigen dood
uitwisschen. Dat is natuurlyk in strijd met de
wet, maar dat moeten we maar riskeeren. Ga
naar de eetkamer en haal een kan water, dan
kan ik dezen band er af halen. Vergeet niet
dat niemand Jansen kent of iets van hem
weet, de voorstelling is heel aannemelyk, dat
hij een van de inbrekersbende was. waarvan
twee by hun vlucht door een sneltrein zijn
gegrepen. Dan blijft natuurlijk wel de vraag
hoe dezen man den dood heeft gevonden,
maar daar hoeven wij ons het hoofd niet over
te breken. De doodsoorzaak is een puzzle
voor de heeren doktoren. Ze zullen wel uit
maken dat dit dikke heerschap dood is ge
bleven door den schrik, toen hij merkte dat
ze ontdekt waren; wy van onzen kant zeg
gen. dat wy hem dood gevonden hebben.
Russell was te uitgeput en te zeer geschokt
om tegen te spreken.
Werktuigelyk ging hy naar de eetkamer
en kwam terug met water, met behulp waar-
6.10 Causerie „De Rotterdamsche schilder»
in dezen tijd"
6.30 VPRO: Lezing „J. P. Sweelinck".
6.45 Zang met pianobegeleiding.
7.00 Vragen van den dag (ANP).
7.15 Berichten.
7.20 Felicitaties.
7.25 Voor de kinderen.
7.50 Gramofoonmuziek.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.15 Bont programma.
9.15 VARA-orkest.
10.1510.30 Nieuwsberichten ANP, Sluiting.
NCRV-uitzending.
Kootwyk, 1875 m.
7.00 Berichten (Duisch).
7.15 Berichten (Engelsch).
7.30 Grimofoonmuziek.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.10 Schriftlezing en meditatie.
8.25 Gewyde muziek (gr.pl.).
8.35 Gramofoonmuziek.
10.30 Zang en piano.
11.15 Berichten (Engelsch),
11.30 Amsterdamsch Salonorkest en gr.muz.
12.30 Berichten (Duitsch).
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
I.00 Amsterdamsch Salonorkest en gr.muz.
2.00 Berichten (Duitsch).
2.15 Gramofoonmuziek.
3.10 Utrechtsch strijkkwartet.
3.30 Berichten (Engelsch).
3.45 Gramofoonmuziek.
4.10 Utrechts strijkkwartet.
5.00 Berichten (Duitsch)
5.15 Nieuws- en economische berichten ANP.
5.30 Spaarne-sextet.
6.15 Berichten (Engelsch).
6.30 Spaarne-sextet.
7.00 Vragen van den dag (ANP).
7.15 Berichten.
7.30 Reportage of muziek
8.00 Berichten (Duitsch).
8.15 Nieuwsberichten ANP.
8.30 Berichten (Engelsch).
8.45 Quatre-mains en gramofoonmuziek.
9.15 Berichten (Engelsch).
9.30 Gramofoonmuziek.
10.00 Berichten (Duitsch).
10.15 Nieuwsberichten ANP.
10.3010.45 Berichten (Engelsch), sluiting.
II.15—11.30; 0.15—0.30 en 1.15—1.30 Be
richten Engelsch)
van Uzali den band verwijderde zonder dat
er eenig teeken van geweld achterbleef.
Toen hij met dit lugubere werk gereed was,
zei Uzali:
Ik ben er van overtuigd, dat wij in
brekersgereedschappen bij hem zullen vinden.
Dat maakt het verhaal dat wy zullen opdis-
schen nog aannemelijker. Kijk maar!
Uit den binnenzak van Jansen haalde hg
een klein, maar daarom niet minder doeltref
fend kort breekijzer te voorschijn, benevens
een taschje met werktuigen die weinig twij
fel omtrent hun bestemming overlieten. Ge
wapend met het breekijzer liep Uzali den kel
der door en deed een aanval op een van de
groote kisten. Spoedig viel het deksel met
veel gekraak er af en een hoeveelheid zakken
vertoonde zich aan het oog. Onder de bedek
king van zakken lagen een aantal zeemleeren
tasschen die behoorlijk zwaar schenen te zijn,
want Uzali had al zijn kracht noodig om twee
ervan op te tillen. Hij zette ze op den vloer,
maakte de riemen los, waarmee ze gesloten
waren en stak zijn hand erin. Toen hij haar
er weer uithaalde, schitterden en glinster
den zijn vingertoppen in het kaarslicht.
Het is zooals ik verwachtte, zei Uzali.
Ook u is Flower te slim af geweest, want
u tastte ook in het duister omtrent de plaats
waar deze de schatten had heengesleept. De
eenige die er een vermoeden van gehad schynt
te hebben was deze duivelsch-sluwe Jansen en
dat was de reden dat hy vannacht hiergeko-
men is.
Is het stofgoud, dat in de zakken zit?
vroeg Russell.
—Precies, waarde heer. Herinnert u zich
maar het goudslib in myn geboorteplaats,
waarvan u zelf verteld hebt. En ik verwacht
nog heel wat andere schatten te zullen vin
den. Enfin, u weet zelf wat in de schatkamer
van mijn gestorven broer te vinden was. We
zullen waarschijnlijk nooit gewaar worden
hoe Flower er in geslaagd is. dit allemaal
hierheen te brengen zonder dat een van zijn
handlangers er een idee van had. behalve
Jansen dan. En ho? deze gewiekste baas er
precies achter is gekomen, zal wel eveneens
altijd een geheim voor ons blijven. Maar nu
moeten we nog ons plan de campagne verder
opstellen. Er is nog een en ander te doen.
Wordt vercolpd.)
