Strijd bij Dakar
duurt voort
Droevig einde
van een feestgang
Twee landingspogingen
der Engelschen mislukt
Vergelding
voor Dakar
Nog meer Nederlanders
in gijzeling?
DAGBLAD VOOR HOLLAND#S NOORDERKWARTIER
Zeekrijgsraad
op non-actief?
Gibraltar door
Franschen gebombardeerd?
Verduisteren
Drie menschen
verdronken te Oudesluis
Schaden. Tel 444 (2 lijnen). Kengetal 2240
WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1940. 84e Jaargang. No. 11300.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mij". „Hollands Noorderkwartier"
Buitenzorg blijft halsstarrig
(Van onzen Haagschen correspondent)
ls het nog noodig te zeggen, dat de interneering van
«enige duizenden Duitsche mannen en ook vrouwen en
kinderen, in Indië van Duitsche zijde zéér hoog wordt op
genomen? Reeds eenigen tijd geleden is een 300-tal per
sonen, die in een bijzondere relatie tot Indië staan
verlofgangers e.d. geïnterneerd en zijn als represaille
voor het vasthouden van Duitsche consulaire ambtenaren,
de Nederlandsche beroepsconsuls in Duitschland eveneens
aangehouden, en naar zich laat aanzien zal weldra op
nieuw een aantal Nederlanders naar interneeringskampen
in Duitschland worden overgebracht. Het gerucht hier
spreekt van vele honderden.
Men behoeft hier in bevoegde Duitsche kringen maar
even het oor te luisteren te leggen om te ervaren, dat men
er van uitgaat, dat de Gouverneur-Generaal ten deze geen
vrijheid van beslissing meer .heeft en onder Engelschen
druk in zijn volkomen afwijzende houding volhardt.
Het is mogelijk, doch in ieder geval is dit een moeilijk
geval, moeilijker nog geworden naarmate, den tijd voort
schrijdt. Het is ook een vreemde verhouding: het Konink
rijk der Nederlanden is in oorlog met en voert oorlog tegen
het Duitsche Rijk, dat het Europeesche deel van het Rijk
het moederland, Nederland heeft bezet. Hier is in
belangrijke mate het normale leven hersteld, doch daar
ginds, overzee, h'eerscht nog volop oorlogstoestand, ook al
wordt daar niet gevochten.
Het geheele gecapituleerde, dus krijgsgevangen geworden
Nederlandsche leger is vrijgelaten. Dit nu vooral is iets
wat den Duitscher steekt: men had verwacht, hiertegenover
een gelijksoortig gebaar te zullen zien ten
aanzien van de geïnterneerde Duitschers in
Indië.
Ongetwijfeld weet men in Indië precies,
wat er hier in Nederland sedert 15 Mei ge
beurd is, al was het alleen maar jongste-
lijk uit het reeds gepubliceerde: telegram
der Secretarissen-Generaal. Daarom wordt
het zoo in het bijzonder betreurd, dat d?
G.G. zelfs niet gereageerd heeft op de uit-
noodiging om althans in radiotelefonisch
contact te treden met de Moederlandsche
autoriteiten. Wij weten natuurlijk niet met
zekerheid wat zich op het oogertblik in
Indië afspeelt, maar ook in Nederlandsche
kringen wordt deze starre houding van den
Gouverneur-Generaal zeer betreurd, zoowel
Mit het oogpunt van de verdere ontwikke
ling van het geheele complex van verhou
dingen en belangen in en rondom tropisch
Nederland, alsn u in het bijzonder met het
oog op de reeds aangekondigde verdere re
presaillemaatregelen waarvan talrijke geen
verantwoordelijkheid dragende Nederland
sche burgers nu weldra het slachtoffer drei
gen te worden.
Wij leven in een moeilijken, zeer zwaren
tijd, is het noodig de moeilijkheden voor den
enkeling nog meer te vergrooten dan noodig
is?
Zal in Buitenzorg nog op het laatste
oogenblik het zwijgen worden verbroken.
Velen hopen het.
Naar wij vernemen, bestaat de mo
gelijkheid, dat de Zeekrijgsraad geen
verdere zaken meer zal behandelen,
althans voorloopig op nonactief zal
gaan. De zitting van Vrijdag 20 de
zer is voorloopig uitgesteld.
Ook de Krijgsraden van de land
macht en het Hoog Militair Gerechts
hof zouden voorloopig hun werk
zaamheden hebben opgeschort.
Meer dan 15 kilometer buizen worden verwerkt in de installatie, welke het water in de
Apollohal te Amsterdam bevriezen zal tot de kunstijsbaan, welke er in aanleg is
(Foto Pax-Holland)
De vonken spatten bij hét lasscher van
de buizen voor de nieuwe kunstijsbaan
in de Apollohal te Amsterdam
(Foto Pax-Holland)
Uit Vichy wordt gemeld, dat de ge
vechtshandelingen voor Dakar in
Fransch West-Afrika gisterochtend
hervat zijn en zonder onderbreking
voortduren.
Volgens mededeeling van bevoegde
zijde liggen in de haven van Dakar
de 10.500 ton metende kruiser Geor-
ges Leygues, twee torpedobootja-
gers en eenige duikbooten. De zes"
Britsche transportschepen voor Da
kar hebben ongeveer 7.000 man aan
boord, die aan de landingspogingen
hebben deelgenomen. De eerste aan
val werd bij verrassing ondernomen,
onder de bescherming van een dich
ten mist, die de actie der Fransche
verkenningsvliegtuigen bemoeilijkte
United Press meldt aan zijn bladen, dat
de eerste Engelsche poging om aan land te
gaan bij Rufisque, ongeveer 40 K.M. van Da
kar, werd ondernomen.
Nadat Dakar en de in de nabijheid gelegen
kustdorpjes zeven uur lang door de Britsche
oorlogsschepen waren beschoten, waarbij on
geveer 100 personen werden gedood en meer
dan 400 werden gewond, eischte de Engel
sche admiraal in een tweede ultimatum het
recht om troepen aan land te zetten. De Gou
verneur-Generaal Boisson en Admiraal La-
croix wezen dezen eisch af, waarop de Engel
schen een poging ondernamen om bij Rufis
que ongeveer 2000 man aan land te zetten.Dc
Engelschen wilden landen in de nabijheid
van de groote olieopslagplaats van Rufisque,
waar de Franschen sedert het uitbreken van
den oorlog verscheidene batterijen hebben
opgesteld, welke de Engelsche oorlogssche
pen beschoten.
Nadat de landingspoging was mislukt, al
dus gaan de berichten voort, hetvatten de En
gelschen de beschieting van de kust. De Fran
sche verdedigingsstellingen zouden intact
zijn gebleven.
Naar latereb erichten uit Vichy melden is
daar bekend gemaakt, dat een tweede lan
dingspoging is ondernomen, ditmaal onge
veer 30 km. ten Zuidoosten van Dakar. Ook
deze landingspoging werd afgeslagen.
Beide landingspogingen werden door een
beschieting van de kust ingeleid. Door het
vuur van de Fransche kust batterij en en
van de Fransche oorlogsschepen zou een
Engelsche kruiser van 10.000 ton zwaar zijn
beschadigd. Aan Fransche zijde zouden een
ondeerzeeboot en een torpedojager elk door
een voltreffer zijn getroffen. Een Engelsche
granaat zou zijn terecht gekomen op een
ziekenhuis voor inboorlingen, dat in de
heuvels bij Dakar ligt. Er zou groote schade
zijn aangericht. Honderden hutten van in
boorlingen zouden geheel of gedeeltelijk
zijn verwoest en de bevolking zou bij het
begin der beschieting door een paniek be
vangen de bergen en de woestijn zijn inge
vlucht.
Het grootste deel der troepen, die hij ^le
landingstroepen werden ingezet, zouden uit
Fransch-Equatoriaal-Afrika afkomstig zijn
en er zouden slechts weinig Engelschen aan
de landingsoperatie hebben deelgenomen.
Het Fransche ministerie van marine te
Vichy heeft nieuwe berichten over den En
gelschen aanval op Dakar gekregen. Maan
dag en Dinsdag zijn verscheidene landings
pogingen verijdeld, ofschoon zij door het
vuur der Engelsche oorlogsschepen onder
steund werden. Engelsche vloot en lucht
macht, werken samen.
Drie Britsche bombardementsvliegtuigen
zijn neergeschoten, terwijl een Engelsche
kruiser door brandbommen zwaar bescha
digd is. De Britsche commandant heeft den
Franschen gouverneur een nieuw ultima
tum doen toekomen, waarin, naar men zegt.
geëischt wordt, dat Dakar uiterlijk heden
ochtend wordt overgegeven. Dit ultimatum
is afgewezen.
Hel. is duidelijk, dat de Engelschen met
medewerking van Generaal de Gaulle willen
trachten om Dakar tot uitgangspunt te ma
ken van een militaire actie, indien Spanje
zich aan de zijde der Asmogendheden zou
scharen.
Was Dakar vast in handen der Britten,
dan werd Spaansch-Marokko uit het zuiden
bedreigd en zou het mogelijk zijn de Straat
van'Gihraltar ook vanuit het Zuiden te be-
heerschen.
Dat men te Londen daarbij rekent op die
elementen in de Fransche koloniën, welke
zich niet bij de tusschen Frankrijk en
Duitschland getroffen wapenstilstand willen
neerleggen, spreekt vanzelf.
De aanwezigheid van den rebellen-gene
raal de Gaulle spreekt'boekdeelen.
Spanning tusschen Frankrijk en
Engeland.
Naar uit Vichy wordt gemeld, heeft de
Fransche minister van marine, admiraal
Darlan, een dagorder voor de Fransche vloot
uitgegeven, waarin wordt gezegd, dat in Da
kar uitsluitend Franschen zijn, en de stad
door niemand wordt bedreigd. De Engelschen
voldoen dus, door te trachten zich van de
zen sleutel tot het zuidelijk deel van den
Atlantischen Oceaan meester te maken, aan
hun persoonlijke belangen. De Fransche
strijdkrachten, te land, ter zee en in de lucht,
hebben de landingspogingen afgeslagen en
zijn tot represailles overgegaan.
De Fransche ministerraad is in den loop
van gisterenmiddag bijeengekomen voor het
bestudeeren van den toestand.
Lezing van de Gaulle.
De Londensche radio heeft een zoogenaamd
communiqué van den gewezen Franschen
generaal de Gaulle verspreid. Daarin wordt
gezegd, dat de marinebatterijen van Dakar
het vuur op afgezanten van de Gaulle ge
opend hebben.
Generaal de Gaulle heeft zich tengevolge
van den tegenstand der Franschen terugge
trokken.
Voor hen, die slechts
de eer behielden
Schadevergoeding in verband
met verloren goederen van mili
tairen.
Bij het departement van defensie is
een aanzienlijk aantal verzoeken van
militairen ingekomen, strekkende tot
vergoeding van schade wegens het in
verband met de oorlogshandelingen
tê loor gaan van particuliere eigen
dommen.
Aan adressanten zal worden medegedeeld,
dat, indien zij niet in staat zijn deze schade
geheel of gedeeltelijk te dragen, zij zich kun
nen wenden tot de nationale vereeniging tot
steun aan miliciens, onder overlegging van
een verklaring als bedoeld in artikel 857 van
het wetboek van burgerlijke rechtsvordering.
(Verklaring bevattenden zoo volledig mo
gelijke gegevens omtrent het ambt, beroep
of bedrijf en het gezin van den verzoeker
en omtrent den stand van de inkomsten en
het vermogen van deze en zijn gezin.)-
Een bevestiging van de uit Vichy af
komstige en elders in dit nummer op
genomen geruchten, dat een vrij
sterke formatie Fransche vliegtuigen
uit Marokko als represaille voor de
beschieting van Dakar door Engel
sche vlootstrijdkrachten Gibraltar ge
bombardeerd heeft, is, naar D.N.B.
uit Algeciras meldt, niet te verkrij
gen. Te Algeciras is slechts bekend,
dat Maandagavond een verkennings
vliegtuig boven Gibraltar waarge
nomen is en tot Dinsdagochtend gee
nerlei berichten over een groot-
scheepschen aanval op Gibraltar bin
nengekomen zijn.
Daarentegen wordt uit La Linea, de Spaan-
sche stad, welke aan het Engelsche gebiëd
van Gibraltar grenst, gemeld, dat de Brit
sche vesting van half twaalf af door talrijke
vliegtuigen, wier nationaliteit niet vastge
steld kon worden, hoewel het volgens alge-
meene opvatting om Fransche toestellen ging,
in opeenvolgende golven hevig is gebombar
deerd. Van La Linea uit kon men waarne
men, dat een Engelsch oorlogsschip in de
haven van Gibraltar, alsmede enkele koop
vaardijschepen en kleinere vaartuigen, ge
troffen werden. De Engelsche hiehtafweer
opende een hevig vuur, dat zonder uitwer
king bleef.
De bommen der aanvallers vielen op wer
ven, reparatiewerkplaatsen, haveninstallaties
en het centrum van de stad en veroorzaakten
talrijke branden.
De Spaansche autoriteiten hebben de grens
van Gibraltar gesloten. De bewoners van La
Linea, die het bombardement van Gibraltar
op straat en on de daken der huizen gade
sloegen, moesten zich binnenshuis terug
trekken, omdat de scherven van de Engel
sche granaten in de straten kletterden.
Ook nict-officieele niededeelingen uit
Fransche verantwoordelijke kringen te Vichy
doen vermoeden, dat het Fransche vliegtui
gen zijn geweest, die hun vroegere bondge-
nooten in Gibraltar hebben bestookt.
Vanavond gaat de
verduistering in om
7.32 uur
en duurt tot morgenochtend
7.32 uur
Auto reed te water
Gisteravond ongeveer kwart over twaalf is
een auto, waarin drie feestgangers terugkee-
rende van de leesten te Schagen gezeten wa
ren te Oudesluis in het water gereden. Helaas
zijn alle drie menschen, het meisje Bie-
mond, alhier afkomstig, en twfee nog onbe
kend gebleven jonge mannen verdronken.
HOE HET GEBEURDE.
Twee fietsende meisjes zagen, hoe een
voor hen uit rijdende auto, welke zich slin
gerend over den weg bewoog, plotseling het
water in schoot, toen zij ter hoogte van den
heer Paarlberg de bocht moest nemen, doch
rechtuit reed. Blijkbaar heeft de chauffeur
nog wel zijn fout gemerkt, want men hoorde
de remmen hevig gieren. Deze moeten even
wel geweigerd hebben.
De auto verdween geheel in de diepte, de
lichten bleven branden.
Onmiddellijk stelden de meisjes de politie
telefonisch op de hoogte. Hoewel deze zeer
spoedig ter plaatse was, was het niet moge
lijk de slachtoffers meer te redden.
Later heeft men de auto kunnen ophalen
en de stoffelijke resten der slachtoffers over
gebracht naar het lijkenhuisje te St. Maar
tensbrug.
Het omgekomen meisje Biemond is een
boerendochter uit deze gemeente, de twee
mannelijke ingezetenen, Nederlanders, die
waarschijnlijk in de buurt van Den Helder
werken, waren vanmorgen vroeg nog niet
geïdentificeerd.
Doodelijkc val van
het dak
De ruggewervel gebroken.
Gistermiddag omstreeks vier uur is de
5S-jarige métselaarsknecht A. Hoogtenboe
zem door onbekende oorzaak van het acht
meter hooge dak der Nederlandsch Her
vormde pastorie te Lekkerkerk gevallen.
D. J. Kalman, die spoedig te plaatse was.
constateerde een gebroken ruggewervel. In
zorgwekkenden toestand is het slachtoffer
naar zijn woning gebracht, waar hij drie
uur later is gestorven.
OP SLAG GEDOOD.
Wielrijder stak onverhoeds den
weg over.
Gistermiddag om half zes is op den hoek
van den provincialen weg en de Juliana-
straat te Koog aan de Zaan een doodeliike
aanrijding geschiedt. Een 53-jarige wielrij
der uit Zaandam, die den weg overstak,
werd door een uit het Noorden komenrlo
auttf gegrepen. Hij was op slag dood. Uit
het onderzoek door de politie is vast komen
te staan, dat de chauffeur geen schuld
heeft.
MOTORRIJDER GESLIPT.
Levensgevaarlijk qewovd..
Gisermorgen omstreeks half twaalf is op
den Amstelveenschen weg te Amsterdam
een motorrijder geslipt. De man kwam zoo
ongelukkig terecht, dat hij met een schedel
breuk naar het Wilhelminagasthuis moest
worden overgebracht.
Zijn toestand is ernstig.