C 1*1*011
Wat is voor Nideiland de beste tijd?
Tusschen Duitschland,
Italië en Japan
Tegen de
Vereen. Staten
gericht"
Bomaanslag
slechts bij uiterste
noodzaak op reis
Een pond koffie
of ons thee
DAGBLAD VOOR HOLLAMD'S NOORDERKWARTIER
Tegen geen ander volk gericht
CIANO en SUNER
confereeren
in Fransche concessie
te Sjanghai
Onze
benzine voorraden
Lijk langs den spoorlijn
gevonden
Verduisteren
7.26 uu r
Straks des morgens
een uur langer
donker
mTiriT» «L^.n,~~cha?en' Tel- 444 ^2 lijnen). Kengetal 224A
ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1940. 84e Jaargang. No. 11303.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier"
Drie mogendhedenverdraq
Tusschen Duitschland, Italië en Japan Is gisteren te Berlijn in
de groote zaal der Nieuwe Rijkskanselarij, een driemogendheden»
pact onderteekend. In aanwezigheid van den Fuehrer werd in aan
sluiting op de onderteekening, een staatsplechtigheid gehouden,
welke werd bijgewoond door de leden der Italiaansche en Japansche
ambassades, talrijke Rijksministers en Rijksleiders, benevens verte
genwoordigers van de binnen- en buitenlandsche pers.
De onderteekening van liet pact geschiedde voor dè Rpsregèeriug door den
Rijksminister van buitenlandsche zaken, Von Ribbenfrop, voor de Italiaansche
regeering door den Italiaanschen minister van buitenlandsche zaken, Graaf Ciano
en voor de Japansche regeering dooi* den Japanschen ambassadeur in Berlijn
Kurusu.
Het driemogendhedenpact van Berlijn heeft den volgenden tekst:
„De regecringen van Duitschland, Italië en Japan beschouwen
liet als een voorwaarde voor een duurzamen vrede, dat iederé natie
der wereld de haar toekomende ruimte krijgt. Zij hebben derhalve
besloten, bij hun streven in de Groot-Oost-Aziatische ruimte en in
de Europeesche gebieden zij aap zij te staan en samen te werken,
waarbij het hun voornaamste doel is, een nieuwe orde van zaken in
het leven te roepen en in stand te houden, welke in staat is, het ge
dijen en de welvaart der daar wonende volkeren te bevorderen.
Het is verder de wensch der drie regeeringen, de samenwerking
uit te breiden tot die naties in andere deelen der wereld, die geneigd
zijn haar streven een soortgelijke richting als zij zelve te geven, op
dat aldus haar op den wereldvrede als einddoel gerichte streven ver
wezenlijkt kan worden.
Dienovereenkomstig hebben dèregeeringen van Duitschland,
Italië en Japan het volgende overeengekomen:
Artikel 1:
Japan erkent en eerbiedigt de leiding van
Duitschland en Italië bij de instelling van
een nieuwe orde in Europa.
Artikel 2:
Duitschland en Italië erkennen en eerbiedi
gen de leiding van Japan bij de instelling
van een nieuwe orde in de Groot-Aziatische
ruimte.
Artikel 3:
Duitschland, Italië en Japan komen over
een bij hun streven samen ie werken op de
hierboven aangegeven grondslag. Zij nemen
verder de verplichting op zich elkander we
derzijds te steunen met alle politieke, econo
mische en militaire middelen in geval een
der drie verdragsluitende partijen wordt
aangevallen door een mogendheid die op het
oogenblik niet verwikkeld is In den Euro-
peeschen oorlog of in het ChineeschJapan
sche conflict.
Artikel 4:
Om het huidige pact ten uitvoer te leggen,
zullen onverwijld gemeenschappelijke tech
nische commissies bijeen komen, welker le
den benoemd zullen worden door de regee
ringen van Duitschland, Italië en Japan.
Artikel 5:
Duitschland Italië en Japan verklaren dat
de bovenstaande overeenkomsten op geener
lei wijze den politieken status raken, welke
op het oogenblik bestaat tusschen ieder der
drie verdragsluitende partijen en Sovjet-
Rusland.
Artikel 6:
Het huidige pact zal terstond met de on
derteekening van kracht worden en tien ja
ren duren, gerekend vanaf den dag van het
van kracht worden.
Tijdig voor het afloopen van dezen termijn
zullen de verdragslnitenden partijen in ge
val een harer daarom verzoekt, in onder
handelingen treden omtrent de vernieuwing".
BERLIJN, 27 Sept. (D.N.B.). Naar men
in Italiaansche kringen alhier verneemt,
heeft de Italiaansche minister van Buiten
landsche Zaken, graaf Ciano, een vrij lang
durig onderhoud gehad met. den Spaanschcn'
minister van Binnmlanclsche Zaken, Ser-
rano Suner.
DEINDRUK IN
AMERIKA
De New Yorksche pers publiceert
den' tekst van het tusschen Tokio,
Berlijn en Rome gesloten dxiemogend
hedenverdrag onder reusachtige op
schriften als: „Japan, Duitschland
en Italië onderteekenen een tegen
de V. S. gericht pact."
Dc Amerikaansche minister van buiten
landsche zaken. Cordell Huil, heeft omtrent
het driemogendhedenpact verklaard, dat dit
ACTIE VAN PRO-JAPANSCHE REGEE
RING VAN WANG TSJING-WEI LEIDT
TOT TOENEMEND AANTAL STAKIN
GEN. ALGEMEENE STAKING BE
DREIGT CONCESSIES.
IJzerverbruik in Tapan
onder controle
S langhal, 27 Sept. (D.N.B.):
In de Fransche concessie te Sjang
hai is een bomaanslag gepleegd op
een tram, waarbij zestien personen
werden gewond. De toestand van
eenige der gewonden is levensge
vaarlijk.
Deze daad van terreur gold een tram, wel
ke een nooddienst onderhield, nu het gehee-
Ie verkeer door stakingen bij de tram- en
au (obusondernemingen vrijwel is stilgelegd.
Deze stakingen zijn gisteren overgeslagen
op degcmeente-werklieden en^op de arbei
ders van het waterleidingbedrijf en Sjanghai
wordt bedreigd door een algemeene staking.
bondgenootschap niets verandert, aan de
sinds jaren te Washington bekende situatie.
Met de mogelijkheid van een dergelijk bond
genootschap is bij de bepaling van de Ameri-
kaansche politiek rekening gehouden.
Alvorens I-Iull deze verklaring afgelegd
had, liet men op zijn departement, reeds
doorschemeren, dat deze overeenkomst niet
noodzakelijkerwijs de internationale situatie
behoeft te verscherpen. Het maakt den in
druk, dat deze overeenkomst een politiek, die
reeds eenigen tijd lang door de drie onder
teekenaars gevolgd is, in een document vast
legt.
Op de persconferentie op het Witte Huis
verklaarde president Roosevelt in antwoord
op vragen, dat hij nog niets nadèrs omtrent
de overeenkomst wist en zich er daarom
niet over kon uitlaten. Roosevelt. kondigde
aan. dat hij dit week-ond met zijn jacht een
tocht naar Maryland zal maken, waar hij
verscheiden vliegtuigtypen wil bezichtigen
Dat deel van de Nbord-Amerikaansche
pens. dat sinds geruimen tijd met interveti-
licneigingcn gespeeld beeft, tooni zich ta
melijk uit het. veld geslagen. In berichten
van nieuwsagentschappen èn rcdactionecle
commentaren wordt de'opvatting geuit, dat
het pact zich uitsluitend legen de'politieke
plannen van Amerika in Europa en Azië
richt.
ALLE VOOR- EN VOLGTREINEN
VERVALLEN.
De Directie van de Nederlandsche
Spoorwegen deelt mede, dat, ten ein
de in staat te zijn te voldoen aan de
eischen, gesteld aan het goederenver
voer, noodig voor de economische en
maatschappelijke verzorging en in
het bijzonder voor het kolenvervoer,
tot nader order het aantal voor- en
volgtreinen sterk zal worden beperkt.
Er moet rekening mede worden ge
houden, dat genoemde treinen geheel
komen te vervallen. Daarom wordt
het publiek ten zeerste aangeraden,
slechts bij dringende noodzaak op
reis te gaan.
Amsterdam zonder
rund- en kalfsvleesch
VARKENSVLEESCH OF... NIETS.
De plaatselijke toewijzingscommissie voor
Amsterdam hoeft besloten geen rund- en
kalfsvleesch dc stad in te zenden. In ver
band met het feit, dat de aanvoer van het
vee eenigszins gestegen is. zijn de runde
ren en kalveren gisteren geslacht. Het war
me vleesch kan niet ongckoeld vo<fr de con
sumptie beschikbaar worden gesteld. Het
vleesch moet minstens eenige dagen ge
koeld zijn. Het wordt dus wel Maandag of
Dinsdag voordat het beschikbaar is.
De veehouderijcëntrale heeft een kwantum
zware varkens extra beschikbaar gesteld,
zoodat de stad niet geheel zonder vleesch
behoeft te zijn.
De plaatselijke toewijzingscommissie heeft
gezorgd, dat er voldoende vleesch voor de
ziekenhuizen beschikbaar is.
REKENING MOET WORDEN GE
HOUDEN MET EEN VERDERE IN
KRIMPING.
Naar wij vernemen, moet rekening
worden gehouden met een verdere in
krimping van de benzine-rantsoenee-
ring in October. Geruchten, als zou
de benzinevoorraad hier te lande vrij
wel zijn uitgeput, moeten naar het
rijk der bedenkelijke propaganda
worden verwezen, doch dat wij onder
de huidige bijzondere oorlogsomstan
digheden niet ruim pitten, spreekt
ook wel van zelf. Voor vitale bedrij-
ven en onmisbaar vervoer wordt
echter gezorgd,
DOOR DEN TREIN GEGREPEN.
Langs de spoorlijn Hengelo01-
denzaal heeft men het lijk gevonden
van een 35-jarigcn man H. B. L.
Verondersteld wordt, dat de man
zich naar een wachtpost langs de
spoorlijn heeft willen begeven en
dat hij toen dooi- een trein is ge
grepen en gedood.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
7.37 uur
Op bon 114
Voor het tijdvak van 28 Septem*
ber tot 9 November.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag
28 September tot en met 8 Novemher
a.s., geeft blijkens een mededee-
ling van den secretaris-generaal,
wnd. hoofd van het departement van
landbouw en visscherij de met
„114' genummerde bon van het alge
meen distributiebonboekje recht op
het koopen van 250 gram kolfie of
75 gram thee.
Na het einde van den zomertijd
In den nacht van Zaterdag 5 op Zondag 6
October te 3 uur eindigt zooals men weet dit
maal de zomertijd, dat is sedert half Mei
de Middel Europeesche Zomertijd.
Verwacht mag worden, dat onze tijdrege-
ling dan meteen gekoppeld blijft aan de voor
Duitschland geldige,, dat is dus de M.E.T.
(Middel Europeesche Tijd) hetgeen zal be-
teekenen dat wij vergeleken bij den winter
19391940 des avonds 10 minuten méér licht
zullen hebben dan voorheen krachtens den
Amstcrdamschen tijd het geval was.
Maar: dit brengt tevens mee, dat om het
nu maar huiselijk uit te drukken de zon
dit jaar 40 minuten later op zal komen dan
vroeger en het wil ons voorkomen, dat zulk
een late ochtendschemering bij de hier ge
bruikelijke dagindeeling, toch wel ernstige
bezwaren zal meebrengen. Wannper wij het
goed hebben uitgerekend, zal, globaal
gesproken de zon tusschen half Novem
ber en half Februari later dan 8 uur opko
men, tusschen half December en half Janu-
De oorzaken van de stakingen zijn van po
litieken aard, daar de pro-Japansche regee
ring van Wang Tsjing-wei door de onlangs
opgerichte arbeidersbeweging invloed tracht
Ie krijgen op de arbeiders, die in de bui
tenlandsche concessies ^verken.
Japan kan eigen behoefte aan
ijzer dekken.
De felle uitlatingen der Japansche pers
naar aanleiding'van het Anierikaansclie uit
voerverbod voor ijzer- en staalschroot en in
hef bijzonder de opmerking van de „Asahi
Sjimboen", dat een botsing thans onvermij
delijk lijkt, hebben wel bewezen, dat bedoeld
uitvoerverbod een zeer ongunstige invloed
heeft, gehad op dc JapanschAmerikaansche
betrekkingen.
Anderzijds verklaren bevoegde' personen
van het, Japansche ministerie van hanjjel
en nijverheid echter naar aanleiding wan
dit Uitvoerverbod, dat Japan reeds in zijn
eigen behoeften kan voorzien, aldus wordt
gemeld Sn een D.N.B.-hcricht uit Tokio.
Japan bezit niet, allecm groote voorraden
schroot, maar het heeft ook andere maat
regelen op dit gebied getroffen, zoo zeggen
iMidoeldc personen. De ijzerindustrie van
Mandsjöckwo heeft zich op opmerkelijke
wijze' ontwikkeld, terwijl ook de aanvoer
van ruw ijzer uit China en van de Zuidzce-
eilandcn is toegenomen. De techniek van de
staalproductie is zoover gevorderd, dat Ja
pan reeds in zijn eigen behoefte kan voor
zien.
Desniettemin zal het ijzerverbruik
voortaan door de regcering worden
geregeld, daar de versterkte nationa
le vedediging grootere eischen stelt.
Vrees voor botsing
met Amerika
TOKIO. 27 Sept. (D.N.B.) De lioudinE
van de Vercenigde Staten tegenover Japan
wordt door dc Japansche bladen opnieuw
aan een scherpe critick önderworpx. Een
botsing tusschen Japan en de Vcreenigde
Staten .die zich in. Japansche aangelegen
heden mengen, schijnt onvermijdelijk te
zijn. schrijft de „Asahi Sjimboen". Thans
toont zich het ware gezicht van Amerika,
dat vast besloten is Engeland en Tsjocng-
king te steunen. De tijd is gekomen waarop
alle Japanners pal moeten staan tegenover
de Amerikaansche poging op Japan druk
uit te oefenen, Roosevelts uitvoerverbod voor
petroleum, schroot en andere goederen naar
Japan was van Japansche zijde verwacht.
Japan zal den nieuwen toestand door reeds
gemaakte toebereidselen onder het oog zien.
De „Mikajo Sjimboen" is van meening.
dat Pransch lndochino slechts een voor
wendsel voor dc werkelijke bedoelingen van
de Vereenigde Staten is. Engeland en Ame
rika probèeren hun verliezen in Europa
thans in het Verre Oosten goed te maken.
De Vereenigde Staten die reeds van de
Europeesche markt zijn verdreven, moeten
nu ook in het Verre Oosten worden uitge
sloten. Ten slotte zegt liet blad. dat de laat
ste troefkaart van dc Vcreenigde Staten nl
liet opzeggen van alle handels overeenkom
sten met Japan, voor dit land'geen zorg
wekkend feit is, indien Tokio ten spoedig
ste handelsbetrekkingen met het niéuwe
Europeesche blok aangaat.
ari zelfs later dan kwart voor negen! Dit wil
zeggen, dat het pas omstreeks 10 over 8
kwart over 8 begint te schemeren op de don
kere dagen voor Kerstmis!
Et wordt dan ook reeds gepoogd om voor
volgende, jaren te komen tot den West-Euro-
peeschen tijd. Nederland is nu eenmaal een
West-Europeesch land, Duitschland hoofdza
kelijk als Midden Europeesch aan te merken
Onder de W.E.T. zou de zon een uur eerder
op komen, wat vooral voor het platteland,
doch in de steden toch ook voor de school
gaande kinderen van belang zou zijn. Bo
vendien zou dan boven heel wat minder ont
bijttafels gedurende de midwintermaanden
de lamp behoeven te branden, ook een over
weging van belang in dezen tijd van directe
en indirecte stèehkolenbesparing!
Waarschijnlijk zal, naar hier verluidt,
voor het eveneens bezette België, de W.E.T.,
welke daar steeds gegolden heeft, gehand
haafd blijven en naar het oordeel van be
voegden zou het nu meer logisch zijn. Neder
land definitief in de Westelijke zone in te
lijven, dan. te koppelen voor de tijdregcling
aan meer centraal gelegen landen.
Invoering van den W.E.T. is indertijd ook
aanbevolen door een commisie van deskun
dige en wetenschappelijke leden, maar toen
is de politiek er zich mee gaan bemoeien
en het gevolg is geweest, dat minister de
Wilde tenslotte met het voorstel kwam tot
invoering van den M.E.T., welk wetsont
werp het tegen dc protesten van den land
bouw niet heeft kunnen houden.
Thans spreekt niet de politiek, maar do
praetijk en de wetenschap het laatste
woord üeu Amstcrdamschen tijd, waardoor
wij eigenlijk op een eiland waren komen to
leven, zullen wij wel voor goed kwijt zijn,
moge Nederland nu ook de tijdrekening
krijgen, welke het beste bij zijn ligging en
de dagindeeling zijner bevolking past en dat
is. naar het inzicht van zéér velen. den
West Europeeschcn Tijd!
Amerikaansche marinevÜegers
voor Ned. Indië
Belast met
inloten
de opleiding van
De D.Z. ontleent aan de New York He
rald Tribune, dat de Nederlandsch-Indiscbe
regeering acht Amerikaansche marine-vlie
gers heeft belast met opleiding van piloten
tegen een jaarlijksche vergoeding van 10.000
dollar. In het contract wordt vastgesteld,
dat in het geval Nederlandsch-Indië in een
oorlog wirdt betrokken, deze vliegers onder
geen enkele omstandigheid als oorlogsvlie-
gers zullen dienst doen.
GUATEMALA MAAKT AANSPRAAK OP
BRITSCH-HONDURAS.
MEXICO, 27 Sept. (D.N.B.). Het ministerie-
van buitenlandschc zaken van Guatemala
heeft een witboek gepubliceerd met de uit
spraken van talrijke bekende Latijns'eh-Ame-
rikaansche juristen, die beloogcn, dat Gua
temala onweerlegbare aanspraken beeft op
Britsch-Honduras.
