DEN HAAG ziet licht
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Hitier en
Mussolini
Kleur bekennen
Met paardenomoibus
naar buis
Verduisteren
7.09 uur
Gisteren op den
Brenner bijeen
Oiiefabriek in Boekarest
afgebrand
Japanners te Hanoi
binnengerukt
Polit'eke activiteit in
Joet.o-S!avië
Londen en
Washington
peilen Moskou
Oorlog of vrede
in den
Stillen Oceaan
'oiliMllt
Laan. Schaden. Tel 444 (2 lijnen). Kengetal 224H
ZATERDAG 5 OCTOBER 1940. 85e Jaargang. No. 11309.
Uitgövr cfer N.V. Uitg.-Mif. „Hollonds Noowferkwartier"
Na den Schouwburq
(Van onzen Haag
se h e n c o r r e sup o n d ent
Gisteravond heeft de nieuwe
verduisteringsverlichting
we komen tegenwoordig tot
dingen waarvan vroeger nie
mand gedroomd had!
proefgebrand en wel op het
eerste gedeelte van den Laan
van Meerdervoort. Zoowel
over den rijweg als oyer - de
trottoirs hing een oranje-gele
gloed, welke zelfs nog eenigs
zins tegen de huizen terug
kaatste en zoodoende heel
wat botsingen voorkwam.
Wanneer de- proef slaagt en
toestemming wordt gegeven
tot uitbreiding in de geheèle
stad. kunnen de Hagenaars
het vooruitzidht van den ver;
duisterden winter heel wat.
minder donker tegemoet
zien.
In Amsterdam doet. men alle mogelijke
moeite het. vermaaksleven intact te houden.
Behalve dat „lichtloodsen" beschikbaar wor
den gesteld, kan men thans ook met de
paardenomnibus naar huis.
De directie van den Stadsschouwburg
maakt volgens de Tel. bekend, dat ten ge
rieve der schouwburgbezoekers op Zater
dag 5, Dinsdag 8, Vrijdag 11 en Zondag 13
October a.s. na afloop der avondvoorstel
lingen de volgende vervoermogelijkhcden
zullen worden geboden;
Met huurrijtuigen, ca. 25 in getal tegen
een tarief van 50 cent .per persoon (fooi in
begrepen): echter heeft, de koetsier het recht
te verlangen, dat van zijn rijtuig door min
stens 3 personen gebruik wordt; gemaakt,
wier doelen in eikaars nabijheid moeten
zijn gelegen.
Met tweetaxen, eveneens, ca. -25 in getul
tgende daarvoor geldende tarieven.
Mei een paardenomnibns, plaatsbiedende
.aan 16 personen, tegen betaling van 50 cent
per persoon; deze omnibus zal de volgende
route volgen .Stadhouderskade, P. C. Hooft-
slraat, Van Baerlestraat, J.'M. Coenenslraat.
Beethovenstraal, Stadiomveg, Olympiaplein.
SPOORWEGONGELUK IN JOEGO-SLAVIE
Vier dooden en vier zwaar
gewonden.
Op de lijn BelgradoNisch, bij het sta
tion Kusstak, zijn gistéren twee treinen te
gen elkaar gebotst, waardoor vier perso
nen om het leven kwamen, vier personen
zwaar en acht.licht werden gewond. Een
gelukkig leege bijzondere trein reed nl. in
volle vaart op den' sneltrein' NischBelgra
do. De machinist van den specïalen trein
had niet op het stopsignaal gelet.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
7.48 uur
Den Haag heeft des avonds zijn lichtgevender» verkeers
agent. Helm en jas van den dienaar der wet zijn met
lichtgevende verf bestreken (Foto Schimmelpenningh)
Langdurig onderhoud aan
de Duitsch-Italiaansche
grens
GENERAAL-VELDMAARSCHALK KEITEL
AANWEZIG.
De Führer en dc Duce hebben elkander
gisterochtend om 11 uur op den Brenner ont
moet voor een langdurige bespreking.
De speciale trein van den Führer kwam
precies om 11 uur op het Italiaansche grens
station Brennero aan. Terwijl de trein bin
nenliep in het met Duitschc cn Italiaansche
vlaggen feestelijk versierde station, zette een
Italiaansch muziekcorps de volksliederen der
twee verhonden mogendheden in.
Op het perron verwachtte de Duce 'den-
Führer, die als eerste uit den trein stapte
en den Duce op de hartelijkste wijze begroet
te.
Even hartelijk verliep de begroeting tus-
schen de twee ministers van buitenlandsche
zaken.
Om 13.50 uur was -het onderhoud tusschen
Hitier en Mussolini geëndigd. De Duce, de
Führer, Graaf Ciano en Von Ribbentrop ver
lieten de rijtuigen, waarin de besprekingen
gevoerd waren en begaveïi zich naar een
daarnaast staand spoorwegrijtuig om geza
menlijk het noenmaal te gebruiken.
Bij het laatste gedeelte van het onderhoud
was generaal-veldmaarschalk Keitel, aanwe
zig. De bespreking werd gedurende het noen
maal in kleinen kring voortgezet.
Gissingenl Vredesonderhande
lingen?
In verschillende Zuidoost-Europeesche
hoofdsteden liep gisterenochtend het hard
nekkige, maar nog niet te controleeren ge
rucht, dat deze bijeenkomst verband zou hou
den met een mogelijk verzoek van Londen
betreffende bekendmaking van de voorwaar
den voor eventueele vredesonderhandelingen
Hiervan was te Berlijn echter geen bevesti
ging te verkrijgen. Het is natuurlijk mogelijk,
dat het bij deze geruchten, weer eens gaat om
een proefballon, maar desniettemin is het
van belang er kennis van te nemen, te.meer
daar zij uit doorgaans betrouwbare bron ko
men.
Aan den anderen kant kon met gisteren
-■'reeds te Berlijn vernemen, dat nieuwe
Duitsch-Italiaansche beslissingen in ver
hand met de versterkte actie langs de Ooste
lijke kusten van de Middellandsche Zee zijn
te verwachten. Het blijft dus mogelijk, dat de
bijeenkomst aan den Brenner zich in hoofd
zaak daarmede zal hebben bezig gehouden.
Het weinig zeggende officieelc communiqué
dat niets anders doet dan de bijeenkomst zelf
cn de vriendschappelijke aard daarvan con-
statceren, geeft weinig houvast over de on
derwerpen welke besproken zijn.
_De aanwezigheid der hoogste militaire ad
viseurs van de beide dictators wijst onmis
kenbaar naar een krijgskudnig en niet naar
een sociaal onderwerp.
Dit neemt natuurlijk niet weg, dat ook de'
opbouw, na een eventueel succesvol beëindi
gen der krijgsbedrijven, kan zijn onderzocht.
Logischer lijkt- het echter verband te ver
onderstellen. met het bezoek van den Spaan-
schen minister Suner cn de waarschijnlijk
heid van een. grootcre activiteit om de Mid
dellandsche Zee aan te nemen.
Het zou niet onmogelijk zijn, dat de kwes
ties Gibraltar, Griekenland, Turkije en Egyp
te de hoofdschotel hebben gevormd van dc
trevoerde besprokingen.
Hoe- dit alles .echter ook zij. men kan veilig-
aannemen, dat de beteekenis van de vraag
stukken, die thans verhandeld werden, boven
't vragencomplex uitgaan, dat onlangs dooi
de ministers van buitenlandsche zaken be
sproken is.
Ongetwijfeld zal ook, evenals vroeger, dit
nieuwe onderhoud van groot politiek belang
blijken voor de verdere ontwikkeling van
den toestand in dc wereld.
RAADSELACHTIGE ZIEKTE IN PARIJ-
SCHE FABRIEK
Zooals reeds eerder gemeld is, zijn
onlangs in een Parijsche fabriek
van verbandstoffen twintig leden
van het personeel onder raadselach
tige verschijnselen ernstig ziek ge
worden. Zeven patiënten zijn overle
den, de andere bevinden zich in het
ziekenhuis. Men vermoedt, dat gifti-
ge dampen de ziekte hebben veroor
zaakt. Het is niet onmogelijk, dat te
gen eenigc verantwoordelijk geachte
personen een aanklacht wegens nala
tigheid zal worden ingediend.
VRIJWILLIGERS IN HET AMERIKAAN-
SCHE LEGER
In September hebben meer dan 45.000
vrijwilligers dienst genomen in het
Amerikaansche leger. Voor oorlogs-
en vredestijd is dit een'record.
Schade bedraagt vele millioenen
De fabriek van plantaardige oliën te Boe
karest is tot den grond toe afgebrand. Zeer
groote hoeveelheden olie en hout, alsmede
de arbeiderswoningen vielen aan de vlam
men ten prooi. De schade bedraagt vele
millioenen lei. 3 arbeidsters liepen zware
brandwonden op. De oorzaak van den
brand is nog niet beko-nd. Men vermoedt
echter, dat een misdadige aanslag is ge
pleegd.
HEILSLEGER IN ITALIS VERBODEN.
Bezittingen in beslag genomen.
De prefect van Rome heeft volgens de Tel.
het Leger des Heils in Italië verboden; zijn
bezittingen zijn in beslag genomen.
Fransch-Indochineesche
gevangenen vrijgelaten.
krijgs-
TOKIO, 4 Oct. (D.N.B.). Te Tokio is be
kend gemaakt, dat Japansche troepeneen
heden, die op 26 September in Haifong
waren geland, Donderdag de hoofdstad van
Fransch-Indochina. Hanoi, zijn binnenge
rukt. Tegelijkertijd landden formaties
vliegtuigen op het vliegveld van Hanoi, Jia-
ram.
Naar verder wordt gemeld, zijn tusschen
de militaire 'autoriteiten van Fransch In-
dochina en de Japansche troepen onder
handelingen gevoerd over de vrijlating van
Fransch-Indocliinecsche gevangenen en
ovver de teruggave van oorlogsmateriaal.
Nadat deze onderhandelingen met succes
waren geëindigd, zijn gisteren 2000 man
van het Fransch-Indochineesche leger, on
der wie talrijke Fransche officieren, die bij
de incidenten in den aanvang der operaties
door de Japanners waren gevangen geno
men, op vrije voeten gesteld. Tegelijkertijd
werd het buitgemaakte oorlogsmateriaal
uit geleverd aan de militaire autoriteiten
van Fransgh-Indockina.
Rolluiken zullen de étalageramen van verschillende warenhuizen in Amsterdam bedekken
in verband met de verduisteringsbepalingen, zoodat ook in de komende wintermaanden
het .winkelen* in het duister mogelijk zal zijn (Foto Pax-Holland)
Geen Duitsche troepen
in Roemenië
Door Joodsche pers verspreide
geruchten tegengesproken.
Naar aanleiding van de stelselmatig en
voortdurend door de Joodsche pers ver
spreide geruchten over de aanwezigheid
van Duitsche toepen in Roemenië, is van
officieele Roemeensche zijde verklaard, dat
zich in.de omgeving van Galatz geen gere
gelde Duitsche troepen bevinden, doch al
leen leden van de nationaal-socialistische
partij, die tot taak hebben, de repratiecring
van dc Duitschers uit Bessarabië te organisee-
ren. Alle andere beweringen zijn van allen
grond ontbloot en berusten op kwaadwil
ligheid.
De politieke l\edrijvigheid, die sinds oeni-
ge dagen te Belgrado heerschte, duurde
Vrijdag voort. Minister-president Tswetko-
witsj heeft besprekingen gevoerd met zijn
plaatsvervanger, dr. Matsjek, en andere le
den der redering.
AMERIKAANSCHE EN RUSSI
SCHE GEZANT BESPREKEN DE
ONTWIKKELING IN HET VERRE
OOSTEN.
De Russische reactie op het
Driemogendhedenpact.
In een bespreking, waartoe de
Amerikaansche onderminister van
buitenlandsche zaken, Butler, den
Russischen ambassadeur Maiski
Donderdagmiddag ter ministerie
van buitenlandsche zaken had uit-
noodigd, heeft Engeland voor het
eerst gepoogd met de Sovjet-Unie
een bespreking over de ontwikke
ling in het Verre Oosten te openen,
aldus een bericht van Unifed Press
uit Londen.
Deze stap loopt parallel met hei optreden
van de Vereenigde Staten, die door den
1 Amerikaanschen gezant te Moskou een uit
wisseling van meeningen met de officieele
Russische instanties zijn begonnen.
In politieke kringen is men van meening
dat deze parallel erop wijst, dat Londen en
Washington gemeenschappelijk de Russi
sche reactie op het driemogendhedenpact
willen peilen.
Hóewei Moskou officieel verklaard heeft
dat de Sovjet-regeering geenszins veront
rust is door. het pact-van-drie, is men van
meening, dat R-usland moet inzien, dat het
verdrag zich op den langen duur tegen de
Sovjet-Unie richt. Men venvacht dat Chur-
chill in het Lagerhuis op het Engelsch Ja
pansche pact zal terugkomen.
JAPAN ZAL DE V.S.
NIET TARTEN.
Washington zal echter Japan's
leiding in het Verre Oosten moe
ten erkennen.
Oorlog of vrede in den Stillen Oceaan han
gen af van de mate, waarin Japan en de Ver
eenigde Staten in staat zijn hun wederzij d-
sche belangen in den Oriënt en de westelij
ke helft van de wereld onderling in even
wicht te brengen, zoo verklaarde de Premier
Konoje volgens Domei in het eerste persge-
sprek, dat hij na de onderteekening van het
driemogendhedenpact loestond.
Japan is niet voornemens de Vereenigde
Staten zonder reden te tarten, betoogde de
premier. Wel echter moeten dc Ver. Staten
hun. bereidheid tooncn om Japan als voor
waarde voor alle samenwerking tegemoet te
treden met begrip en sympathie voor zijn
positie in liet Verre Oosten.
Omtrent de betrekkingen mei. de Sovjet Unie
merkte de minister president op, dat hij niet
geloofde, dat er eenigelei gegronde redenen
voor een conflict tusschen Japan en Rusland
bestaan.
Verder zeide de Japansche minister-presi
dent, dat Japan, Duitschland en Italië de
leidende positie van de Vereenigde Staten
op het. Amerikaansche continent zouden er
kennen, indien de Vereenigde Staten de po
sitie van de verdragpartners in hun levens
ruimten erkennen Japan denkt er op het
oogenblik niet aan. het initiatief tnt onder
handelingen met de Vereenigde Staten te
nemen.
Konoje verklaarde bovendien, dat de on
derhandelingen met. de Nanking-regeering
binnenkort beëindigd zullen worden, doch
dat de oorlog tegen Tsjiang Kai Tsjek ver
der zal worden gevoerd lot aan diens defi-
nitievcn nederlaag. Teneinde een einde te
maken aan het conflict met China, zullen
voortaan behalve militaire ook economi
sche maatregelen met betrekking tot dc
Zuidzeepolitiek in toepassing worden ge
bracht.
door voormalige
S D.A.P.-functionarissen
NED. SOC. WERKGEMEENSCHAP
EISCHT VERKLARING VAN HUN
STATEN- EN GEMEENTERAADS
LEDEN
In een gisteren gehouden bestuursvergade
ring van de Nederlandsch Socialistische
Werkgemeenschap (de N.S.W.G.), werden
volgens Het Volk langdurige besprekingen
gewijd a. d. positie v. d. NSWG tegenover de
voormalige S.D.A.P.-organisatïe. Het bestuur
besprak o.a. de positie van die leden, die
voorheen deel uitmaakten van de sociaal-de
mocratische Raads- en statenfracties.
Hierbij werd overwogen, dat weliswaar de
S.D.A.P. officieel nog niet is ontbonden, maar
toch in feite niet meer bestaat. Thans ont-
saat de figuur dat raadsleden statenlenden en
wethouders zich voor de nieuwe organisatie
hebben aangemeld, terwijl anderen zeggen
de S.D.A.P. nog te vertegenwoordigen en
nog anderen voor de S.D A.P. hebben be
dankt en toch hun zetel in hun college blij
ven innemen.
Kleurbekennen!
Hst bestuur stelde zich op het stand
punt, dat die raads- en statenle
den, die tot de N.S.W.G. zijn toege
treden. in de eerstvolgende bijeen
komst van hun college een verkla
ring dienen af te leggen, waarbij
zij zullen mededeelen in den ver
volge op de grondslag van de op
roep van de N.S.W.G. hun werk
zaamheden in deze colleges te zul
len voortzetten. Zij vinden hiervoor
de moreele rechtvaardiging in het
feit, dat alleen de N.S.W.G. de taak
van de S.D.A.P. voortzet in den
zin van de strijd voor het socia
lisme.
Stichtelijke gramofoooplateo
voor Duitsche soldaten
Geestelijke verzorging uitgebreid
Verscheidene Katholieke diocesen zijn begon
nen met de vervaardiging van gramofoonpla
ten met kerkelijke liederen, opdat soldaten
op eenzame posten, in Noorwegen. Polen en
Frankrijk of op zee religieuze liederen en
koren kunnen hooren en kerkelijke plechtig
heden kunnen houden.
