HONGKONG
Biitsch-Amerikaansclie vlootbasis
Kobajasji
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Verduisteren
6.31 uur
Felle brand
te Uitgeest
verlaat Batavia
Weer een
nieuw beroep!
Weer schoenen
zonder bon
Groofc voorraad duikveotielen voor
Amerikaansche duikbooten opgeslagen
Laan. Schaden. Tel 444 (2 lijnen). Kengetal 224A
DINSDAG 22 OCTOBER 1940. 85 Jaargang. No. 11323.
.Uitgave der N.V. Uitg.-Mij". „Hollands Noorderkwartier"
Voor rapport naar
TOKIO
De Japansche minister voor Han-
del en Industrie, Kobajasji, die se-
dert zeven weken met een economi
sche delegatie in Nederlandsch-In-
di ëvertoeft, zal dezer dagen naar
Tokio terugkeeren om de regeering
rapport uit te brengen.
Over de onderhandelingen over het pe-
troleumvraagstuk heeft de woordvoerder
van het departement van Buitenlandsche
Zaken te Tokio naar Domei meldt in
de dagelij ksché persconferentie verklaard,
dat de onderhandelingen tusschcn Japan en
Nederlandsch-Indië nog niet geëindigd zijn,
in weerwil van een andersluidend bericht
in de pers.
Over de economische besprekingen in het
algemeen -zeide hij naar D.N.B. meldt
dat nog geen officieel bericht was ontvan
gen over een of andere overeenkomst.. De
onderhandelingen duren voort.
avonturen van de hand
Principes der buitenlandsche
politiek zullen niet veranderen.
Minister-president Zwetkowitsje heeft in
Nisj voor partij vrienden een toespraak ge
houden, waarin hij verklaarde, dat de prin
cipes van de Joegoslavische buitenland
sche politiek ook voortaan gehandhaafd
zullen blijven. Joegoslavië wijst iéder
avontuur van de hand en vermijdt ieder
avontuur waardoor het van den vrede zou
kunnen worden beroofd. In het land zelf
moet de politiek om tot overeenstemming te
geraken met de Kroatcn. en die om tot een
vergelijk te komen met de verschillende
politieke groepen worden voortgezet.. Ten
slotte kondigde de minister-president aan,
dat een binnenlandsche leening zou wor
den uitgeschreven ten bedrage van ver
scheidene mil li arden dinar.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
8 19 uur
Adolf Hitier was persoonlijk tegenwoordig
bij de begrafenis van admiraal Trotha,
welke met groot ceremonieel te Berlijn
plaats had. Een overzicht tijdens de plech
tigheid. (Foto Weltbild).
wilde opleggen, welke het meest in overeen
stemming zou zijn met den ernst van het
feit, besloot de politierechter een rapport
over haar te laten uitbrengen, om aan de
hand daarvan na te kunnen geaan hoe het
verleden van deze juffrouw is geweest. Hier
mede ging de officier van justitie accoord.
De juffrouw zal dus ovèr eenigen tijd van
•den politierecher het vonnis in haar zaak
vernemen.
Uitlaten van L/w hondje
(Van onzen Haagschen correspondent)
Evenals Amsterdam heeft ook Den Haag
zijn gidsen in de duisternis. Heetcn zij in de
hoofdstad „Uw leidsman", hier draagt, hun
organisatie den naam van „Tot Uw dienst!"
De hiertoe behoorende jongelui verzorgen
ook allerlei distributie aangelegenheden, af
halen van kaai-ten enz. en men zou hier
kunnen spreken van een beter soort maar
van véél beter soort! Algemeene Dienst
verrichting, altijd minus het züïvere krui
erswerk, brandkasten transporteeren, enz.
Een nieuw soort dienstverrichting, eenig
voor het land waarschijnlijk, en in ieder
geval typeerend voor Den Haag, is die
waarover wij in een plaatselijkblad een
advertentie lazen. Daar beval zich n.1. een
beschaafde dame aan voor het" wasschen,
trimmen en uitlaten van honden. Men stel
le zich voor: meneer en mevrouw zijn op
voet van gewapende vrede gekomen wegens
de vraag wie op de even- en wie op de
oneven dagen het filaksje zal uitlaten. Geen
nood, het beestje krijgt toch zijn portie bui
tenlucht, lichaamsbeweging en wat dies
meer zij, en met een telefoontje en een klei
ne vergoeding voor de .uitlaatdame kan
meneer zijn eigen rust en den echtelijken
vrede gemakkelijk terugkoopen.
Men moet maar op het denkbeeld komen!
Wat zou de volgende dienstverrichtingsuit
vinding zijn?
Joegoslavië wijst
Eet meer visch. De garnalen zijn in ons land populair en de Willemstraat in Amsterdam heeft van ouds den roem van
de polsters, die in de* openlucht het heerlijk voedsel voor de consumptie gereed maken (Foto Pax-Holland)
Landelijke werkgeversbond in
het landbouwbedrijf?
Maar met houten zolen en hakken.
De correspondent van de New-
York Times meldt uit Honkong,
dat er aanwijzingen zijn betreffen
de reeds lang vastgestelde plannen
voor een nauwe samenwerking tus-
schen de Amerikaansche en de Brit-
sche vloot in het Verre Oosten.
Reeds sinds twee maanden is een
vrij groote voorraad duikventielen
voor Amerikaansche duikbooten in
Hongkong opgeslagen. Marinekrin
gen aldaar gelooven, dat Hong
kong als steunpunt voor duikboo
ten in aanmerking zou komen, in
geval de Engelschen hun stations
in het Verre Oosten t$r beschikking
zouden stellen van de Amerikaan
sche vloot, en dat 25 duikbooten
met een groote actieradius uit
Hongkong in staat zouden zijn de
transporten in de Chineesche zee
op te vangen en aanzienlijke deelen
van het Japansche leger in China
zoo goed als geheel af te snijden
van hun toevoeren uit Japan. De
werfinstallaties van Hongkong zijn
met uitzondering van duikventie
len geheel uitgerust voor het her
stellen van Amerikaansche duik
booten.
Chineesch—Amerikaansche -over
eenkomst.
Toen de weg" door Birma naar het China
van Tsjiang Kai-sjek door de Engelschen ge
durende de zomermaanden op verzoek van
Japan werd gesloten, hebben de Vereenigde
Staten bezwaar gemaakt tegen die sluiting,
omdat daardoor een belang van de Ameri
kaansche industrie werd geschaad.
Op 18 October is de weg weer opengeseld,
die niet alleen een toevoerweg is voor oor
logsmateriaal naar Tsjiang Kai-sjek, doch te
vens een weg waarlangs Chineesche produc
ten de buitenwereld kunnen bereiken, nu
vrijwel de geheele Chineesche kust door de
Japanners is geblokkeerd.
Het Amerikaansche belang bij de weder-
openstelling van den weg blijkt uit een over
eenkomst tusschen de V.S. criTsjoengking
tot levering van Wolfranierts voor een waar
de van 30 milliocn dollar.
China is namelijk-de grootste producent
van antimoon en wolframerts, die voor de
staalproductie van groote internationaal be
lang zijn. De Vereenigde Staten en Europa
zijn de grootste verbruikers van de ertsen..
In „Das Reich" lezen wij, aldus het Hdbl.,
dat door het ChineeschJapansche conflict
de leveringen vaii China waren teruggeloo-
pen. Terwijl het gebruik van wolfram in de
V. S. en Europa van 20.905 tori in 1936 steeg
tot 26.164 ton in 1937 en een geschatte hoe
veelheid van. 26.400 ton in 1938, bedroeg het
aandeel van China nog slechts 10.479 en
14890 ton in 1936 en 1937 en in de eerste
tien maanden van 1938 slechts 7938 ton.
tie is gestegen evenals de Zuid-Amerikaan-
sche en die van andere landen.
De Chineesche antimoon winning en -uit
voer bewogen zich in de laatste jaren even
eens in dalende lijn. De productie nam van
18.288 ton in '35 tot 17.272 in '36 en 15.240
ton in '37 af. De uitvoer liep terug van
13.168 via 12.520 tot 7183 ton in '38. In 1938
ging nog 92%van den Chineeschen export
over Hongkong. Na de blokkade van'Hong
kong in begin 1939 kreeg de uitvoer via In-
dochina en den Birmaweg toenemende be-
teekenis voor den Chineeschen producent
en de afnerners in Europa en Amerika.
„Das Reich" voorziet echter, dat de open
stelling van den Birmaweg de moeilijkheden
door Üe actié van Japan tegen den weg niet
zal oplossen en dat de Chineesche uitvoeren
niet zullen toenemen. Die actie zal aldus
het blad tot gevolg hebben, dat de tendens
in de richting van productieverhooging in
andere productielanden zal toenemen door
oploopencle vraag en prijs.
Vele pachtcontracten
dienen gewjjzigd
Scheurverbod belemmert ver
hoogde voortbrenging.
Het akkerbouw-teeltplan voor 1941 bevat,
de bepaling, dat voor het omzetten van wei
land in bouwland een scheur premie tot een
maximum van f 100.per hectare kan wor
den verleend. In hé£ Geldersch landbouw
blad vestigt een inzender er nu de aandacht
op, dat vele landbouwers-pachters, die wei
land willen scheuren, niet kunnen volstaan
met toestemming van de betrokken produc
tie-commissie. Immers meerdere pachtcon
tracten, zelfs zeer vele, bevatten verbodsbe
palingen omtrent het scheuren van weiland.
Deze bepalingen zijn vaak zoodanig gefor
muleerd, dat het bij de bestaande wetgeving
in Nederland niet mogelijk is de verpach
ters. te passeeren. Artikel 24 van de Pacht
wet opent weliswaar de mogelijkheid van
een wijziging van de pachtvoorwaarden, in
dien zulk een wijziging, in verband met de
veranderde omstandigheden, door de goede
trouw, wordt gevorderd, maar de pachter
kan eerst een vordering in die richting in
dienen, wanneer sedert het aangaan /der
pachtovereenkomst één jaar is verstreken,
terwijl de vordering bij den rechter aanhan
gig moet worden gemaakt ten minste één
jaar vóór den aanvang van het eerste pacht
jaar, waarop zij betrekking heeft.
Inzender in het Geldersch Landbouwblad
acht de in vele pachtcontracten bestaande
verbodsbepalingen omtrent het scheuren van
weilanden niet meer passend in het huidig
denken en voelen. Zij houden thans z.i. een
verhoogde voortbrenging van voedsel voor
mensch en dier tegen en zijn daardoor in
strijd zoowel met de belangen van den boer
als van de gemeenschap.
Binnenkort bijeenkomst te
Utrecht.
In ons land bestaat in verschillende pro
vinciën reeds een flink aantal werkgevers
organisaties in het landbouwbedrijf en wel
o.m. in Groningen, Noord- en Zuid-Holland
en Zeeland. Een landelijk Verbond tusschen
deze oragnisaties ontbreekt echter. Eenige
malen zijn in die richting pogingen aange
wend, maar tot dusverre zonder resultaat.
Naar wij vernemen, zal binnenkort op
een te Utrecht te houden bijeenkomst van
vertegenwoordigers van de bestaande werk
geversorganisaties opnieuw de oprichting
van een landelijken bond aan de orde wor
den gesteld, alsmede ook het loonvraag-
stuk der arbeidsloonen in den landbouw in
1941.
Groot woonhuis in de asch gelegd.
Hedenochtend omstreeks half zes is brand
uitgebroken in een perceel, staande aan de
Langebuurt te liilgeest. Dit pand, voorheen
een boerderij, is laler tot woonhuis verbouwd
en wordt thans bewoond door drie gezinnen,
o.a. door den heer Rijs, in wiens woonkamer,
gelegen achter den timmerwinkel, de brand
ontstond. Zoodra de heer R. de brand gewaar
werd, maakte hij alarm en waarschuwde de
medebewoners, die, daar alle vertrekken ge
lijkvloers zijn gelegen, zich nog tijdig in vei
ligheid konden stellen. De brandweer was
spoedig ter plaatse en bestreed 't vuur, dat
in den aanwezigen voorraad hout in den tim
mermanswinkel gretig voedsel vond, met
drie stralen op de waterleiding en de baby
spuit. Het pand, dat van hout is opgetrok
ken, ging niet tien inventaris geheel in de
vlammen op. 't Mocht den brandweer geluk
ken een eveneens uit hout opgetrokken wo
ning, welke op zeer korten afstand staat, te
behouden. Ook het gebouw van de R.K. Coö
peratie, dat tegenover het brandende perceel
staat, werd door het krachtig optreden van
den brandweer gespaard.
Bij het blusschingswerk waren de burge
meester alsmede rijks- en gemeentepolitie lei-
plaatse. Verzekering dekt de schade.
Aati-Duitsche lectuur
achter slot en grendel
Uit bibliotheken geweerd.
Ingevolge aanschrijving van de Duitsche
autoriteiten zijn leiders van alle bibliothe
ken verpluicht anti-Duitsche .literatuur ach
ter slot en grendel te bergen en dus niet
meer uit te leenen.
Voor zoover deze leiders al niet reeds langs
ambtelijken weg bijzondere instructies hier
omtrent hebben ontvanggen, dienen zij Van
deze literatuur binnen drie weken aan het
departement van onderwijs, kunsten en we
tenschappen een alphbetisch geordende op
gave te verstrekken, die schrijver, titel en
plaats en jaar van uitgave van de werken
vermeldt
Wij vernemen, zegt het Hsb. dat onze
schoenindustrie hij ontstentenis van den
aanvoer van schoenleer uit Zuid- en Middel-
Amerika, Australië en de Kaap, de productie
van schoenen ter hand heeft genomen met
houten hakken en zolen.
Waarschijnlijk zal men reeds in het mid
den der volgende maand met den verkoop
zonder bon van dit schoenenfabrikaat een
aanvang maken.
GESTOLEN TOEN DE
PUNTEN OP WAREN
Kantoorjuffrouw steelt japonnen
Voor de LTtrechtsche politierechter ver
scheen gistermiddag een 24 jarige kantoor
juffrouw uit Haastrecht, die ontvreemding
van twee jurken fen laste was gelegd. Zij
bleek het plegen van haar daad in een der
groote. Utrechtsche warenhuizen nogal on
handig te hebben gedaan, want reeds toen
zij probeerde de tweede jurk in haar tasch
te proppen kwam er een jufrouw, in de
kleeci cabine en zoo werd verdachte op
heeterdaad betrapt.
Op een vraag van den politierechter
uur. Röling, hoe een zoo keurige juf
frouw als verdachte tot een dergelij
ke daad kon overgaan, bekende zij
niet spijt in haar stem, dat zij de
diefstal niet uit geldgebrek of ande
re materieele overwegingen had ge
pleegd, doch dat zij het had gedaan,
omdat zij geen textielpunten meer op
haar kaart had. Zij had geld genoeg
om kleeren te koopen, zelfs om met
de laatste mode mee te doen, doch
nergens wilde men haar helpen, onx
dat zij haar textielpunten reeds lang
verbruikt had.
Met den officier van justitie was de poli
tierechter van meening, dat de juffrouw,
die overigens een blanco strafregister had,
niet vöor celstraf in aanmerking behoefde
te komen. Daar men echter wei een straf
Het aandeel van Birma daarin, het gaat
hier hoofdzakelijk om ertsen, die uit China
via Birma worden uitgevoerd, bedroeg in
dezelfde perioden respectievelijk 3465; 3306
en 3344 ton en was dus in verhouding ge
ring. Maar het is onder den invloed van het
Chineesch Japansche conflict toegenomen.
Ook de Spaansche en Portugeesche produc-