Winterhulp Oe volksvoorlichting Nederlandsch werk ten bate der Nederlandsche bevolking De ramp van de Simon Bolivar Communistische partij in Zwitser'and verboden in IS/ederland Een interview met den directeur voor Noordholland, mr. A. Backer Als directeur voor Noord-Holland van de stichting „Winterhulp Ne derland" treedt op mr. A. J. Bak ker, chef van de le afdeeling van de Provinciale Griffie en van hel Kabinet van den commissaris der Provincie. In deze functies en trouwens ook in vroegere betrek kingen is hij veel in aanraking gekomen met vraagstukken betref fende armenzorg, volksgezondheid en sociale aangelegenheden Boven dien heeft hij als rechterhand van den Commissaris veel contact met burgemeesters en gemeentebesturen. Daarom was zijn aanwijzing tot provinciaal directeur een gelukkige, temeer daar de heer Backer ook bekend staat als een harde werker en een uitnemend organisator. Van een villa in het Kenaupark te Haar lem waait de Nederlandsche vlag. In het gebouw is sinds 15 November het bureau van den provincialen directeur van „Win terhulp" gevestigd. „Die vlag", zoo zeide mr. Backer ons in een onderbond, dat wii met hem hadden, „is bet svmhool van het Nederlandsche werk ten ba*e van hot gehecle Nederland sche volk, Tk zal niet verbloemen, dat „Winterhulp" nog heel wat moeilijkheden en bezwaren moet overwinnen, om zich den steun en de svmpathie van de gehééle be volking eigen te maken, maar ik hen over tuigd, dat wij op don duur -daar'n zullen slagen. Wie kennis maakt met het. werk laat al gauw zijn bedenkingen varen en het duurt dan niet lang of er komt zelfs enthousiasme voor in de plaats. Dat heb ik, ik mag het wel verklanoen. liet eerst bij miizelf ondervonden. Maar daarna ook bij den opbouw van de organi satie iri Noord-Holland hij andoren. ..Win terhulp" had de medewerking noodig van alle burgemeesters der 126 gemeenten in deze provincie, want die waren aangewezen om als plaatselijke directeuren on te treden. In zes groepen heb ik met de heeren ver gaderd. in Haarlem. Den Helder, Hilver sum, Zaandam. Hoorn en Alkmaar. Het bleef voor mii niet verborgen, dat vele -heeren aanvankelijk vrij koel'tegenover hun nieuwe taak stonden, maar wij zijn eens onenhartig- gaan praten. Tk heb daarbij, uitvoerig verteld, wa» het doel van „Win terhulp" is en hoe dat zal worden nage streefd en toon de heeren eenmaal door. drongen waren van de noodzakeWk van dit werk. sloeg de stemming gauw om. Nu ge ven de burgemeesters niet alleen' plicht ma tig hun medewerking, maar uit de rappor ten. die ik da?e)ük« ontvang over de vor deringen der organisatie in hun gemeente is mii overtuigend gebleken, dat zij nu al len enthousiast hun schouders zetten onder het werk. Steun aan allen. „Winterhulp' beoogt, ik wil het hier ook nog eens zeggen, steun te geven aan allen, die het noodig hebben. Er leven talloos ve len, die hoogstens het noodige hebben of krijgen om van te leven. Maar ook die min der bedeelden hebben recht op een beetje zon en warmte in hun leven, niet'alleen zij, maar ook, en zelfs vooral, hun kinderen. „Winterhulp" wil voor dat deel van ons volk, dat voortdurend gebukt gaat onder de zorgen, welke de dagelijksche strijd om het bestaan medebrengt, verlichting van die zorg brengen. De stichting wil deze minder bedeelden opheffen en hun daarbij het ge voel geven, dat zij, als deel van de Neder landsche samenleving, door hun landge- nooten worden terzijde gestaan, zoowel in materieel als in geestelijk opzicht en dat zij niet. aan hun lot worden overgelaten. Aan den anderen kant wil „Winterhulp" de Ne derlanders doordringen van de verantwoor delijkheid, die zij iegens hunne talrijke min der bedeelde landgenooten hebben en van de plichten, die daaruit voortvloeien. De vervulling van deze plichten zal niet gevoeld moeten worden als een last, doch als een met blijmoedigheid te aanvaarden taak. De offers, die voor dit werk ge vraagd zullen wordenen op of fers, niet op giften komt het aan, zoo als de Commissaris der Provincie in zijn oproep aan de bevolking het zoo juist heeft uitgedrukt zullen uit de volheid des harten moeten wor den gebracht. Hier wordt dus een krachtig beroep gedaan - op de Ne derlandsche harten. De verwezenlijking van het oogmerk om zon en warmte te brengen in het leven tan de in nood verkeerende landgenooten, zal moeten neerkomen op aanvulling van het geen ter voorzieni/lg in het noodzakelijk- le vensonderhoud van andere zijde wordt ver strekt. Voor die aanvulling wil „Winterhulp" zorgen. Zij treedt dus niet in de plaats van „Maatschappelijk Hulpbetoon" of Werkloos- heidsdienst, die blijven zorgen voor de basis van de óndersteuning. En clan zijn er nog velen, die hoewel zij werk hebben, toch in kommervolle omstandigheden verkeeren. Ook die moeten geholpen worden. Evenzoo de Stille Armen. Er is dus veel, zeer veel voor „Winterhulp" te doenl .Het Nederlandsche volk heeft te weinig besef van den omvang van den nood, die voor den oorlog al groot was, maar nu door de tijdsomstandigheden nog is toegenomen. Mr. A. J. BACKER. (Foto Eigen-archief.) Wij beschouwen het dan ook als een be langrijk deel van onze taak dien nood aan Nederland klaar en duidelijk voor oogen te stellen. Daarvoor zal de medewerking, inge roepen worden van de film, radio en pers. Wij zijn overtuigd, dat als het eenmaal tot het volk zal zijn doorgedrongen, dat alle krachten moeten worden ingespannen om de ellende van duizenden te verzachten, het gewillig en zelfs veel zal offeren. Als- er in bét verleden ergens nood was, al was het in het buitenland,, dan stroomden de bijdra gen van alle zijden. Die hulpvaardigheid was een traditie. Nu het noodig is voor landgenooten zal niemand willen achter blijven. Onder stoom Het werk van „Winterhulp" moet nog be ginnen te groeien. Het is te vergelijken met een boot, die onder stoom ligt en dezer da-, gen haar reis aanvaardt. Het einddoel van de reis is bepaald, maar wij weten nog niet precies, welke tusschenhavens wij moeten aandoen. Geen giften, maaroffers!: De details van ons werk zijn nog niet vast gesteld, veel zal namelijk afhangen van de ontwikkeling van het. groeiproces.. Daarnm is ook niet precies aan,te geven hoe ui té in delijk de verhouding zal zijn tot de thans bestaande vereenigingen voor liefdadigheid en sociale zorgen. Wat die lichamen in het verleden gepresteerd hebben, wordt natuur lijk -gewaardeerd. wan* zij Lebben ;zeerJJ*ccl goeds; tót stand gebracht; ZooaJs ook door den Directeur-generaal der stichting duidelijk is te kennen gege ven, is het niet de bedoeling de bestaande organisaties op maatschappelijk terrein af te breken. Integendeel wil men deze organi saties laten,yoortarbciden op haar terreip. doch dan, waar mogelijk, in samenwerking met „Winterhulp". Wel verre van deze orga nisatie te. negeeren doet „Winterhulp" een krachtig beroep op hare medewerking. Wordt deze medewerking verleend, dan zul len de instellingen er op kunnen rekenen, dat zij op haar beurt van ...Winterhulp" 'al len mogelijken steun ontvangen. Het feit, dat zij in de winterperiode in het algemeen geen inzamelingen zullen mogen houden. 5 e- teekent dan ook allerminst dat zij verstoken zullen blijven van de noodige inkomsten om haar uitgaven te dekken. Wanneer deze in stellingen degenen die haar anders in de winterperiode steunden opwekken hun bij drage aan „Winterhulp" te zenden, zal dit indirect aan haar eigen belangen ten goede komen. Behalve' samenwerking tusschen „Winter hulp" en de bestaande sociale instellingen wil de stichting ook grOotere samenwerking tusschen deze instellingen onderling bevor deren. Hpt streven is dus gericht op meer coördinatie, doch daarnaast ook op meer centralisatie. Wij moeten ons als Nederlanders óók één gevoelen in onze liefdadigheid en niet alleen ons medelijden schenken aan menscjien uit eigen kring of uit eigen gemeente. Vandaar, dat „Winterhulp" landelijk is gaan werken. De ingezetenen van een wel varende gemeente, die in eigen omgeving dus weinig aan liefdadigheid hebben te doen. moeten in de toekomst helpen, hot leed in andere steden en dorpen te verzachten. Veel geld noodig! Èr is voor den veel omvattenden arbeid van „Winterhulp" veel, zeer veel geld noo dig. Het bedrag kan niet hoog genoeg ge schat worden. Ongetwijfeld moeten er per jaar enkele tientallen millioenen guldens binnenkomen. Er is gemompeld: „Als er niet ge noeg binnenkomt zal overgegaan worden tot een gedwongen heffing.". Het is mijn persoonlijke overtuiging dat het daartoe niet zal komen. Mis schien hebben sommigen dit praatje- uitgevonden, om een motief te heb ben, zich afzijdig te houden. Als voor „Winterhulp" door de overheid een bijdrage op het belastingbiljet ge vraagd zou worden, zou dit het be wijs zijn, dat „Winterhulp" in het wezen der zaak mislukt was. Immers het gaat niet alleen om de steun verlening aan hen, die in nood verkeeren, doch ook om de organisatie van den wil om vrijwillig te offeren. Ik heb evenwel vertrou wen, dat bij mijn landgenooten het juiste in zicht zoo niet aanstonds dan toch na korten tijd znl doorbreken. Laat men vertrouwen schenken aan de mannen, die nu hun schouders onder het werk van „Winterhulp" hebben gezet. Het wantrouwen en de ongegronde, kwaadwillige geruchten, verspreid met het doel, deze goe de en mooie zaak te laten 'mislukken, moe ten verdwijnen/Er is al gezegd, dat de direc- teur;generaal -van „Winterhulp" een fantas tisch groot salaris krijgt en dat .ook de pro vinciale directeuren efi hun medewerkers abnormaal hooge jaarwedden genieten. Ik mag hier tegenover stellen,- dat als beginsel geldt, dat het werk ten behoeve van winter hulp belangeloos wordt verricht. Het wordt beschouwd als een ecretaak tegenover het Nederlandsche-volk. Alleen bij de landelijke, zoowel als bij de provinciale leiding is de aanstelling van bezoldigd personeel,- dat over de noodige vakbekwaamheid moet. beschik ken, onvermijdèlijfó Ik kan echter de stellige verzekering geven, dat de bezoldigingen van het personeel, dat tot een minimum wordt beperkt, eerder blijven beneden dan uitsteken boven die, welke elders in over eenkomstige functies worden, genoten. Zelf ontvang ik als provinciaal directeur geen be zoldiging. Alle voorbereidingen voor de collecte op 29 "én 30 November zijn.getroffen. Wij hopen, dat. die eerste inzameling niet teleur zal stel len, maar dat de opbrengst, aangevuld met stortingen op de giro, ons onmiddellijk in staat zal stellen, reeds dadelijk flinke bedra gen uit te keeren. Wij kunnen pas geld ge ven als wij het zelf ontvangen hebben. Maal ais „Winterhulp'"eenmaal gaat geven zal dit haar beste propaganda- zijn! Er is gezegd, dat de plaatselijke directeu ren een gedeelte van het gecollecteerde geld mogen behouden om dit in de eigen gemeen te te besteden. Die algemeene stelregel kan eenïg misverstand wekken. In gemeenten waar de nood 'groot is, en de mogelijkheid om te offeren verhoudingsgewijze gering, zal de situatie wel zóó zijn, dat de gehcele collecte- De beste en zuinigste lampen ooit door Philips vervaardigd msmsm opbrengst aan steunopbrengst ter plaatse heengaat pn zoo noodig nog met elders inge zamelde gelden wordt aangevuld. Het geld dat „Winterhulp" verzamelt zal uitsluitend aan Nederlanders ten goede komen, zonder aanzien des per- soons. Er wordt niet gelet op afkomst, geloofsovertuiging of politieke rich ting. Ik hoop van harte zoo besloot Mr. Backer dat al mijn landgenooten, ook zij. die aanvankelijk nog wat vreemd daar te genover staan, hun krachten en gaven zullen aanwenden, om dit nieuwe, dat waardevol is, te steunen. In het belang van heel ons land en volk." Onderzoek niet voortgezet. De raad voor de scheepvaart heeft uit spraak gedaan inzake het verloren gaan van het stoomschip Simon Bolivar onder de oostkust van Engeland op 18 Nov.ember 1939. Van voortzetting van het onderzoek •ziet de Raad af, omdat een belangrijke ge tuige, de eerste stuurman, wegens verblijf in West-Indie niet gehoord kan worden. De raad bepaalt er zich thans toe om in .iet kort aan te stippen1 le. dat van de gevolgde route aan dc scheepsleiding geen enkel verwijt kan wor den gemaakt, 2e. dat niet gebleken is, dat aan den toestand der reddingsmiddelen iets ha perde," terwijl dc vraag van het al of niet buiten boord draaien der reddingsbooten aan het oordeel van den gezagvoerder moet word e n o verge 1 a te l i, 3e. dat het te betreuren is, dat, toeii de ramp voorviel, nog 'geen sloepenról voor de passagiers was gehouden, en 4e. dat de beide \waterdichte deuren ge sloten hadden moeten zijn en de opvatting, dat zulks niet uitvoerbaar zou zijn, naar den raad bij hét onderzoek van later plaats gehad hebbendé scheepsrampen is gebleken gelukkig ook op de schepen hoe langer hoe meer is verlaten. t Het hééft onder dé huidige omstandig heden vlréinig zin om uitvoerig óp deze punten- in te gaan. „DONDEREND" APPLAUS. Bommen als misnoegen Joodsch artist. tegen In twee amusementsgelegenheden te Ag ram zijn Dinsdagavond eenige bommen ont ploft, die- uitsluitend eenige materieele schade "aahrichtien. -In politieke krijgen van de Kroatische Hoofdstad vermoedt men dat het hier een demonstratie van Kroati sche nationalisten betreft, die op deze wij ze uiting wilden ceven aan hun misnoegen iegens een Joodschen komiek. Scherpe critiek op Turkscbe pers Bvlgaarsch minister ziet Bus- land met de almogendheden als één. De vroegere Bulgaarsclie minister-presi dent professor Alexander Zankoff heeft in de Sobranje, tijdens de debatten over het antwoord op dc troonrede van den koning, een opmerkelijke redevoering gehouden, die in de wandelgangen van het parlement zeer druk besproken wordt. Thans, zoo betoogde Zankoff, staan twee wereldstelsels in strijd tegenover elkaar. Het stelsel van het socialisme, vertegen woordigd door Duitschland, Italië en de Sov iet Unie, en het stelsel van het, kapitalis me van Engeland en van de Vereenigde Staten van Noord-Amerika-. Bülgarije be hoort ongetwijfeld tot het stelsel van het socialisme. Voorts constateerde Zankoff met voldoening de ontwikkeling der betrek kingen tusschen Bulgarije en de Sovjet Unie. Zeer scherp critiseerdc Zankoff de Turkscbe pers, die hij verweet, volkomen ongegronde verdachtmakingen aan Bulgarije te richten. Alle organisaties worden opge heven. De bondsraad heet op grond van artikel 102 van de grondwet en op grond van artikel 3 van het besluit van den hondsraad van 30 Augustus 1939 btereffende maatrege len tot bescherming van het land en tot handhaving van de neutraliteit besloten tot ontbinding van de commuistische partij in Zwitserland. Dientengevolge zullen alle in Zwitserland bestaande communistische organisaties wor den opgeheven en zal haar iedere verdere activiteit worden verboden. Het verbod heeft ook betrekking op ver eenigingen. die in de plaats komen van de verboden organisaties. Verder mogen com munisten geen lid zijn van de organen van federatie, kanton en gemeente. DR. GOEDEWAAGEN OVER ZIJN TAAK. De kunstenaar zal geen parasiet meer zijn. REORGANISATIE VAN DE PERS, DE FILM EN DE RADIO IN VOLK- SCHEN GEEST. Het nieuwe departement van volksvoor lichting beteekent, zoo ongeveer ving dr. Goe dewaagen zijn. mededeelingen aan 'n A.N.P. redacteur aan, ten opzichte van de volks voorlichting iets geheel nieuws, omdat in vroegeren tijd en vooral in de laatste jaren door middel van pers, radio en film, die voor lichting was overgelaten aan particuliere in stellingen met indivjdueele en groepsbelan gen, waarbij uiteraard de volksgemeenschap veelal op den achtergrond kwam. De geest van dezen tijd is vooral daardoor gekenmerkt, dat ook de volksvoorlichting al£ onderdeel van de staatstaak wordt aange voeld. Natuurlqk niet in dien zin, dat bepaal de meeningen ten aanzien van de volks voorlichting moeten worden opgedrongen, maar wel, dat aan de in de samenleving op komende meeningen en opvattingen vorm en richting worden gegéven. Ten aanzien van de pers neemt het depar tement jn zooverre een zeer bijzondere positie in, dat hetgeen hiermede wordt beoogd voor een groot gedeelte reeds is voorbereid in den raad van voorlichting der Nederlandsche pers. Deze raad toch stelt zich de ordening van de pers in materieelen, socialen en finan- cieelen zin ten doel. Hierbij gaat het vooral om de geestelijke waarde van de pers. Het nieuwe departement zal het werk van den raad van voorlichting kunnen aanvullen en bekronen. De radio. Het particularismee ook- in de radiowereld waarin iedere volksgroep haar eigen opvat tingen had en met enorme verspilling van geld en arbeidskracht meer haar aanhangers dan de Nederlandsche volksgemeenschap diende, is. wanneer we de wereld uit het nieuwe gezichtspunt van. den organischen samenhang bekijken niet meer te handha ven. Ook hier zullen ongetwijfeld maatrege len moeten worden genomen, die werken in de richting van een totale hcr-oriëntee- ring. Mijn aandacht, zoo ging dr. Goedewaagen verder, is in het bijzonder ook op een ver heffing van het peil gericht, in zooverre, dal de radio veel meer in nationaal-opbouwcn- den zin werkzaam zal moeten zijn. De film. Het derde onderdeel, de film. is sinds haar ontstaan in de moderne maatschappij voor al een factor- van amusement geweest. Zon der nu dit element te verstrooien of te wil len verwaarloozen, lijkt het mij noodig ook in het filmwezen het kunstzinnig en voorlich tend element aanmerkelijk ie versterken en dit orgaan' der volksvoorlichting in nauw contact te brengen met de blijvende volksche waarden, die sluimerend op den bodem van ons volksbewustzijn liggen. De kunstenaar zal geen parasiet of anarchist meer zijn. Hij zal zich opgenomen weten in de door bloed en geest bepaalde gemeenschap van het Nederlandsche volk en zijn histori sche traditie. De staat is niet bij machte op direc- vte Wijze de vrijheid van den kunste naar te beïnvloeden. Tendcnz-kunst is in alle opzichten verkeerd en kansloos, maar wel moet en kan dc staat de voorwaarden scheppen, niet alleen sociaal, maar ook geestelijk, om den kunstenaar in diens vrijheid de kansen voor zelfontplooiing te geven. Van verre strekking zijn de gevolgen van dit alles ten aanzien van de muziek en het concertleven en niet minder van de. archi tectuur, de beeldhouw- en de schilderkunst. Amsferdamscbe effectenbeurs Flinke affaire. Vaste markt Oploopende koersen. Ame. rikanen algemeen hooger. Ne. derlandsche beleggingen kalm, OBLIGATIES STAATSLEENINGEN. V.K. L.K. Nederland 1940 1 4 1011/16 101 Nederland 1940 II 4 961/16 96% Idem met bel. fac. 1011/16 101 Nederland 1938 3.3% S6%-85% S3%-8515/18 Oost-Indië 1937 3 86% S6% Oost In die 1937 A 3 83 83% Duitschland 1930 5% DUITSCHLAND D. Gr. b '40 Ct. 6 Konv Kas (m.v.) 4 PROVINCIALE EN GEM. LEENINGEN. A'dam '37 I 3% 92% s Grav. '37 I 3% N.-Holl. '38 3 82% N.-Holl. '38 II (3%) 3 85% 85 R'dam '37 I III 3% 82% S2% Z.-Holland 1937 3 87% 86% HYPOTHEEKBANKEN. Ned. Hyp.b. Veendam 3% 94% 93 INDUSTIEELE ONDERNEMINGEN. Buitenland. Farbenind. I. G. 7 Gelsenk. Bergw. 5 BANK- EN CRED.-INST. Binnenland. Koloniale Bank A 175%, 179% Ned. Ind. Handelsb. A 128 131% Ned. Handel Mij. c. v. A 112 117 aandeelen. industrieele ondernemingen. Binnenland. A.K U. 115%-115 1158/1-117% Calvé Delft c.v. A. 81% 81% Centr. Suiker Mij. 194 190% Fokker g. A. 177 177 Lever Bros en Unilever cv.A128%-129% 120-132% Ned. Ford 307 310 Philips G B.v.A. 195% 198-204 Philips pref. A 141% Buitenland. Anaconda copper c.v. A. 28-28 3/16 28%-295$ Am. Sm en Ref c.A. 45 46% Befh Steel c.v. A 793,4-79 80 Gen Motors c.v. A. 52 52 11/16 Kennecot Copper c.v. A. 3G%-36 36%378 North. Am. Aviation c.v.A. 17% 18 5/16 Rep. Steel c.v. A. 24-2311/16 2 4%-25 U. S. Steel c.v. A. 6G%-66 66%-68^ petroleumondernemingen. Binnenland. Dordtsche Petr. g. A. 231% 240% Kon. Petr. 258%-253 258-267% Buitenland. Shell Union c.v. A. Tide Water c.v. A. 113/1-11 9/16 11%-HTa 1011/16-10 9/16 10 15/16-11 3/16 SCHEEPVAART MAATSCHAPPIJEN. Holland Amerilcalijn A 109%-10S% 10S%-112% Java China-Japanlijn A. 13S%-139% 140-142% Kon. Ned. Stoomb. Mij. nat. bez. v. A. 143-145 147-152 Kon. Paketvaart A. 220 224 Ned. Scheepv. Unie A. 162%-163% 163-166% Rott. Llovd A.- 133% 135-138 Stoomv. Mij Nederland A. 137 139%-140% SUIKER-ONDERNEMINGEN. H.V.A. 422-420 428-437 Javasche Cultuur N I S tl. Ver. Vorstenl. Cult. 24.9 259% 245 250 124 126% TABAKSONDERNEMINGEN. Deli Batavia Mij. 179%-180% 184—189 Deli Mij. c. v. A. 252-2533,4 255-2G1 Senembah 195 197%-204 RUBBER-ONDERNEMINGEN. Amsterd Rubber 259-263 263-272 Bandar Rubber Mij. A. 184 188 Deli Batavia Mij. A. 187% 200 Koersen Nederlandsch clearinginstituut Koersen voor stortingen op 2S November '40; Reïchsmarken 75.36; Belga's 30.1432; Zwit sersche Francs 43 56; Lires 9.87; Deensche Kronen 36.40; Zweedsche Kronen 44.S5 Tsjechische Kronen (oude schulden) 6.42; Tsjechische Kronen (nieuwe schulden) 7.54. In het bijzonder zie ik hier groote mogei lïjkhedcn voor Iet theater en het drama. In het algemeen heeft het departement echter.nog een veel ruimere taak: een volk moet zich uitleven in vormen van levens stijl. Het volk zoekt telkens weer bepaalde wegen, waarlangs verschillende sociale vor men van gemeenschapszin zich als het ware aanschouwelijk maken. Ook hier heeft do staat een positieve en opbouwende taak en hij zal daarbij moeien opvoeden op een ze. die het volksche bewustziin versterkt en den volksaard in stand houdt De vorm van staatsbemoeiing, zooals hier geschetst, is voor een groot deel van onbe kenden aard. Het Nederlandsche volk zal echter ook op dit gebied een levensstijl moe ten kiezen en het lijkt mij. zon eindigde dr. Goedewaagen. niet. verwonderlijk, wanneer ons volk van bouwmeesters en schilders hier in onder de voorzichtige leiding van den staat zal slagen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1940 | | pagina 2