7 haische strijdkrachten
veroveren
Fransche
kanonneerboot
Teeltbeperking
ook in 1941
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
iochtgevechten
De Amerikaansche
leening aan Tsjoengking
Maximumprijzen voor
groenten en fruit
Soepeler bepalingen
Tuinbouwpatenten?
Verduisteren
5.29 uur
WAAROM wordt
zoo traag
gebouwd 1
Truck strandt in
Oud-Amsterdam
kor;
Tbi
Laan, Schagen. Tel. 444 (2 lijnen). Kengetal 2240.
DINSDAG 3 DECEMBER 1940. 85e Jaargang. No. 11359.
Uitgave cfer N.V. Uitg.-Mif. .^Holland» Noorderkwartier- 4
boven het grensgebied
ARTILLERIEDUEL BEGONNEN
Nadat de Indochineésche grensstad
Taket herhaaldelijk door Thailand-
sche vliegtuigen was gebombardeerd
en de Thailandsche grensstad Lakhon
door Indochineegsche artillerie was be
schoten, zijn Zaterdag boven het
grensgebied Indochineesche en Thai
landsche luchtstrijdkrachten in ge
vecht geraakt. Volgens een bericht
uit Hanoi ontwikkelde zich een ver
bitterde strijd.
Ook het Japansche persbureau Domei
meldt, "dat Thaische legervliegtuigen Zater
dagnacht een aanval hebben gedaan op Ta
ket, 'n sieutelpunt aan de grens in de streek
van Kambodsja, waar zij ongeveer tien bom
men lieten vallen.
De aanvallers vlogen laag over de stad. Zij
richtten hun aanval op een aantal instellin
gen
Volgens een mededeeling van de autoritei
ten van Fransch Indochina zijn twee man
gedood cn 2 andere gewond door de neer
geworpen bommen.
Terwijl de toestand aan de grens
tusschen Thailand en Indochina ten
zeerste verscherpt raakt, worden be
richten ontvangen over schermutse
lingen, die zich voordoen op ver
schillende pünten langs de rivier de
Mekong.
De twee legers hebben artillerievuur op
elkander gericht.
Met het oog op den gespannen toestand
in Fransch Indochina hebben de autoriteiten
kortgeleden de grens met Thailand gesloten.
Fransche kanonneerboot door
Thaische strijdkrachten geno
men.
Uit Vichy wordt gemeld, dat nadat eerst
een. Fransch bericht melding maakte van
bomaanvallen van Thailandsche vliegers op
Fransoh-Indochineesche grensplaatsjes op 28
November, thans te Vichy een bericht is ont
vangen over een nieuw incident.
Volgens dit bericht is een Fran
sche kanonneerboot, die op de Me
kong kruiste, door Thailandsche troe
pen genomen. Er zouden bij dit inci
dent dooden zijn gevallen.
Oorlog op handen?
De berichten van de grens hebben naar de
United Press uit Hanoi meldt de vrees doen
stijgen dat een oorlog tusschen Thailand en
Indochina op handen is, temeer daar deze
berichten vergezeld gaan van berichten over
vergeldingsmaatregelen tegen Thailand, op
Rrond van de bombardementen van den 28en
en 30en November.
Om op alle eventualiteiten voorbereid te
zijn, heeft men de steden in Zuid-Indoehina
reeds verduisterd en heeft men de Fransche
gezinnen in de grensstreken reeds aange
zegd, dat zij moeten vertrekken. De Fransche
beambten zijn echter nog op de grensposten
gebleven.
Men heeft in officieele kringen het gevoel
dat de toestand zeer gespannen is.
De diplomatieke betrekkingen zijn echter
nog niet verbroken. De Thaische consul in
Saigon is op zijn post gebleven, terwijl de
Fransche gezant te Bangkok, Garrau, on
derhandelingen voert over het bijleggen van
bet hangende conflict.
Vergeldingsvluchten.
De minister-president van Thailand heeft,
naar Domei meldt, een radiorede, gehou
den, waarin hij verklaarde, dat vliegtuigen
uit Frajuach Indochina Donderdag over
Thailandsch gebied waren gevlogen en met
machinegeweren hadden geschoten, waar
bij verscheidene personen waren gewond.
Daarop heeft het Thailandsche luchtwapen
opdracht tot vergelding gekregen. Nog den
zelfden avond hebben Thailandsche vlieg
tuigen in het gebied van Laos bomaanval
len ondernomen en groote schade berok
kend aan militaire installaties en benzine
opslagplaatsen. Er worden toebereidselen
gemaakt voor uitgebreide bombardementen
op de gebieden van Laos en Cambodja.
Uit Vichy wordt hierover ndg gemeld,
dat Thailandsche vliegtuigen op 28 Novem
ber tusschen 16 en 18 uur de Indochinee
sche grensplaatsen Taket .en Savanaket
hebben gebombardeerd. Verscheidene per
sonen werden gedood of gewond. Het Fran
sche bericht spreekt van een Thailandsche
aanslag en spreekt de Thailandsche bewe
ring tegen, dat Fransche vliegtuigen over
de grens waren gevlogen.
Groote politieke beteekenis.
Het bericht, dat de Vereenigde Staten op
nieuw een leening verstrekken aan de Chi-
neesche regeering van Tsjoengking, wordt
door alle Amerikaansche bladen op de voor
pagina gepubliceerd, die hierin een duide
lijk berekend antwoord van Washington
zien op de onderteekening van het verdrag
tusschen Tokio en Nanking.
De „Washington Post" noemt dezen stap
van President Roosevelt zijn eerste gröote
internationale maatregel sedert zijn herkie
zing, waardoor niet alleen het Chineesche
verzet versterkt wordt, doch ook de hulp
verleening van de Sovjets aan Tsjang Kai
Sjek wordt aangemoedigd.
De „Star" schrijft, dat deze leening getui
genis aflegt van het voornemen der Vei'. St.
Tsjang Kai Sjek te steunen.
De „Baltimore Sun" is van meening, dat
deze maatregel een nauwkeurig overwogen
antwoord schijnt te zijn aan Japan om aan
te toonen, dat de Ver. Stalen thans meer
dan ooit achter het onafhankelijke Chinee
sche bewind van Tsjoengking staan in diens
strijd tegen Japan. Het blad merkt tevens
op, dat deze leening het totaal van alle vo
rige Amerikaansche leeningen aan China
sinds 1935 overschrijdt, hetgeen een nieuw
bewijs is voor haar politieke beteekenis.
Ook voor levering
aan particnlieren
De secretaris-generaal, waarnemend hoofd
van het departement van landbouw en vis-
scherij deelt mede, dat met ingang van 2
December voor groenten en fruit bestemd
voor het binnenland maximumprijzen ter
veiling zijn vastgesteld. Tevens zijn per
centages vastgesteld, welke maximaal door
den groot- en kleinhandel mogen worden
berekend.
Voor nadere bijzonderheden wordt ver
wezen naar een in de bladen opgenomen
officieele publicatie.
Tuinbouw blijft aan banden.
EERST COÖRDINATIE EN
ÓRDENING.
Nu de Nederlandsche tuinbouw een
enorme afnemer heeft gevonden in hel
Groot-Duitsche rijk. aldus het A.NP., ver
wachten sommige tuinbouwkringen, dat in
bet, teeltplan 1941 voor den tuinbouw alle
teeltbeperkingen zouden vevallen.
Dit is echter niet het geval. In
bevoegde overheidskringen denkt
men er niet aan. den tuinbouw ge
heel vrij te laten en alle teeltbe
perkingen op te heffen Men wenscht
een herhaling van do crisisjaren te
voorkomen, die wellicht ontstaan
zou indien de tuinbouw zich onge
breideld kon uitbreiden.
Eerst ordening!
Thans wordt gestreefd naar- coördinatie
en ordening in het bedrijfsleven van den
tuinbouw. De nadruk wordt gelegd op de
behartigina van de belangen van den
tuinbouw in zijn geheel en van de volks
gemeenschap. waarbij het individueele be
lang niet mag overheerschen. Tevens dienen
gronden in ons land vrij te blijven voor an
dere takken van bedrijf die in dienst staan
van de volksvoeding.
Toch zijn in het officieele teeltplan 1941
verschillende bepalingen verzacht en soe
peler toegepast dan voorheen het geval
Voor de bescherming van nieu
we variëteiten.
Naar wij vernemen, bestaan er plannen
de patentwet ook te doen gelden voor den
tuinbouw. Hierdoor zou het mogelijk wor
den, nieuwigheden op het gebied van den
tuinbouw zooals nieuwe variëteiten en
cultures, wettelijk te beschermen.
Deze patentkwestie, die vele moeilijke
kanten heeft, wordt in de kringen van den
tuinbouw met groote belangstelling ge
volgd.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
9 31 uur
Ook de groote keersluis bij Kadoelen, een belangrijk onderdeel van de Noordoostpol-
derwerken, is definitief in gebruik genomen. De laatste beletselen, nJ. een houten
noodbrug, welke gelegd was, worden weggenomen. (Foto Pax-Holland).
was. Zoo mag de tuinder de hem toege
stane oppervlakte glas betelen, zooals hem
dat het beste lijkt. Ook de telers van
vroege aardappelen hebben wat meer vrij
heid verkregen.
Omzetten stijgen nog steeds.
Dat de opleving in den Nederlandschen
tuinbouw niet slechts van tij del ij ken aard
was, blijkt wel duidelijk uit de nog steeds
stijgende omzetten der tuinbouwveilingen.
De laatste weken werden in het Westland
schorseneeren en prei in grootere kwanta
aangevoerd en verkocht tegen bevredigende
prijzen.
Alleen al aan de groente- en fruitveiling
te Poeldijk bedraagt de omzetvermeerde-
ring vergeleken met bet vorige jaar, bijna
een millioen gulden. Tot 24 November j.1.
bedroeg de totale omzet, der Poeldijksche
veiling f 2.750.422.61, tegen f 1.905.956.06 in
1939.
In het Westlandsche tuinbouwcentrum
blijkt de perzikencultuur zich dit jaar te
hebben uitgebreid.
De teelt van perziken is voor ons land
van groot belang, vooral nu de import uit
Italië eenigszins stagneert en velen ook de
DRIE MOTIEVEN VOOR HET
TALMEN DER BOUWNIJVER
HEID WEERSPROKEN.
C
Materiaalgebrek geen
reden voor stagnatie
De ambtelijke molen
maalt met stroef l
Meer en meer vraagt men zich af waarom
eigenlijk nog zoo weinig wordt gebouwd.
Het blijkt thans dat daar drie redenen voor
bestaan:
1. De onzekerheid bij de door het oorlogs
geweld getroffenen omtrent de vergoeding
van de geleden schade.
2. De ongewisse vooruitzichten van onze
materiaalpositie.
3. De klacht, dat het verkrijgen van toe
stemming voor het uitvoeren van een bouw
werk veel romslomp vereischt, terwijl de
kans op succes betrekkelijk gering zou zijn.
Door een bevoegde instantie zijn gisteren
deze klachten besproken.
Allereerst dan de kwestie der schadever
goeding. Te dezen aanzien bevestigde deze
autoriteit ons bericht van gisteren, dat de
desbetreffende verordening vermoedelijk in
den loop van deze week zal worden gepubli
ceerd.
De materiaalpositie.
Inderdaad bestaat er een zekere
schaarschte aan materiaal. Deze is
echter niet zoozeer een gevolg van
gebrek aan grondstoffen dan wel van
en overbelasting en diverse andere
moeilijkheden bij de transportmidde
len. De kwestie is niet, dat wij geen
grondstoffen kunnen krijgen, maar
de grondstoffen, die binnen ons be
reik liggen, kunnen niet in voldoen
de mate hierheen vervoerd worden.
Onder de materialen, waaraan gebrek be
staat, nemen hout, staal en betonijzer een
eerste plaats in. Dit wordt nog geaccentu
eerd door de omstandigheid, dat de geheele
Nederlandsche bouwwereld is ingesteld op
bepaalde maten, die vroeger kant en klaar
werden ingevoerd. Voor hout bijvoorbeeld
bestaat voornamelijk behoefte aan de lange
en zware maten en aan hout op vaste lengte,
dat voorheen uit Cecho Slovakije en Polen
werd betrokken, doch waarvan de aanvoer
op het oogenblik practisch stil staat. Men is
thans aangewezen op maten „van kort tot
lang", die uit Zweden en Finland komen.
Men is thans bezig proeven te nemen om
deze balken op verschilende lengten aan
elkaar te lasschen, ten einde op deze wijze
de bezwaren te oveiwinnen.
Behelpenl
Het komt er dus op aan, dat men moet
tartchten zich te behelpen. In het algemeen
kan gezegd worden, dat de vooruitzichten
niet ongunstig zijn Indien men de materiaal-
besparende voorschriften, welke de alge
meen-gemachtigde heeft uitgevaardigd, in
acht neemt, kan men er zeker van zijn, dat
er in ons land nog voldoende hout aanwezig
is om in snel tempo met den bouw voort te
gaan tot het aanstaande voorjaar. En met re
den mag verwacht worden, dat de aanvoer
dan aanmerkelijk zal toenemen.
In vele gevallen zal het echter noodzake
lijk zijn, tot gebruikmaking yan vervangings
materialen over te gaan. Op dit gebied is al
veel meer bereikt dan men zoo over het al
gemeen denkt en wanneer men de moeite
neemt om te onderzoeken of bepaalde zaken
van een schaarsch materiaal mogelijk ook
vervangen kunnen worden, zal men vaak tot
verrassende ontdekkingen komen. Enkele
voorbeelden van materiaalbesparing mogen
hier volgen:
Lood voor waterleidingen: gebitumeerd
ijzer.
- Lood en zink voor dakbedekkingen: bitu-
menproducten.
Balklagen voor vloeren en plafonds: holle
baksteenvloeren, betonbalken, cassettenpla-
ten, gasbetonplaten.
Houten vloeren.; gegoten vloeren (monoliet-
vloeren), welke tegen geluid, vocht en warm
te geisoleerd kunnen worden.
Dakbeschot: houtvezelplaten.
Binnenkort zal een kraan in den handel
worden gebrachte waarbij messing (geelko
per) zooveel mogelijk is vervangen door al
liage.
Ten aanzien van staal en betonijzer
is de situatie inderdaad moeilijk.
Niettemin bestaat gegronde hoop, dat
wij ook in dit opzicht door de groot
ste moeilijkheden heen geholpen zul
len worden.
Rompslomp?
Hoe is nu de situatie ten opzichte van e
klacht, at zoovele belemmerende bepalingen
van administratieven aard de bouwers kop
schuw maken? De cijfers geven op deze
vraag een overduidelijk antwoord.
Van het totale aantal aanvragen, dat over
de maanden Augustus, September en Octo-
ber bij het regeeringscomrnissariaat voor den
wederopbouw is binnengekomen, is tusschen
de 95 en 96 pre. goedgekeurd. Naar de geld
bedragen, welke hiermee gemoeid waren, ge
rekend is circa 80 procent goedgekeurd.
Dat schikt dus nogaL
Tenslotte nog nit: voor den wederopbouw
en voor de functie van algemeen gemachtigde
geldt wellicht meer dan voor wat of wie ook,
dat het onpiogelijk is om iedereen tevre
den te stellen. Toen de algemeen gemachtig
de dit werk aanvatte, stapte hij midden in
een volkomen chaos. Dat hij er na eenige
Hollandsche vruchten vanwege de kwali
teit prefereeren boven de Italiaansche.
In 1939 werden aan de fruit- en groente
veiling te Poeldijk 1.363.606 stuks perziken
aangevoerd voor een waarde van f 72.144.35
In 1940 werden echter aan deze veiling
1.721.766 perziken aangevoerd welke
f 89.405.49 opbrachten. Dit is dus een be
langrijke vermeerdering.
Onpleizierig avontuur van Bra-
bantsche chauffeur.
BRANDWEER BRENGT UITKOMST.
De chauffeur van een groote Brabantsche
truck had gistermiddag in de oude binnen
stad van Amsterdam een bepaald onplei
zierig avontuur.
Dat hij als Brabander niet precies den
weg in de hoofdstad wist, was een ver
geeflijk geval erger was, dat den man
in den tractor met een negen meter langen
aanhangwagen zoo slecht de weg was ge
wezen, dat hij met zijn vehikel op de oude
walletjes van onze goede hoofdstad be
landde.
Ten einde op den Oudezijds Achterburg-
wal niet op „dood spoor" te komen, nam
hij de draai over de brug tusschen Korten
en Langen Niezel. Eilacie, de vertegenwoor
diger van het moderne goederenvervoer liep
in deze hiervoor nietgebouwde omgeving
vast, stevig als een muur. Truck en op
legger zaten opeen onwrikbaar geklemd
tusschen de brugleuning voor en een eer
biedwaardige oude heerenhuisstoep achter.
Geen manoeuvre was In staat wijziging in
deze benarde positie te brengen.
In zulke hopelooze gevallen pleegt een
Amsterdammer de moederlijke hulp van
de brandweer in te roepen. Zulks geschied
de en weldra was deze met een redding
wagen van de Nieuwe Achtergracht en een
manschappenwagen van de kazerne aan de
de Ruyterkade aanwezig De komst van de
brandweer veroorzaakte een hausse onder
de toch al niet geringe publieke belangstel
ling en de vele stuurlui aan den wal waren
overvloedig met hun goeden raad.
Los koppelen ging niet, want daarvoor
moeten tractor en lastwagen horizontaal
staan, draaien was ook vergeefs. Optillen
en rechtzetten het was me daar speel
goed. Toch was dit de oplossing. De vij
zels gingen onder den oplegger, zoodat de-,
ze met den tractor in hetzelfde horizontale
vlak kwam te liggen. Zoo kon ten langen
leste de verbindingspen worden losgemaakt
en beide deelen van het zeswielige voertuig
ieder afzonderlijk over de brug worden
geholpen.
Toen het geval hereenigd was heeft de
brandweer den chauffeur den goeden weg
gewezen om uit de bcnauwenissen van het
oude Amsterdam te geraken.
Het oponthoud had vijf uur geduurd...
ten slotte bleef de voldoening, dat alles zon
der schade was afgeloopen.
maanden in geslaagd is, hier orde in te
scheppen, is een prestatie op zichzelf. Ir. Rin-
gers staat open voor critiek en voor nieuwe
ideeën. Indien in de praktijk moeilijkheden
zouden opduiken, is men op het regeerings
comrnissariaat voor den wederopbouw alles
behalve formalistisch. Men kan er derhalve
van overtuigd zijn, dat geen vrees behoeft te
bestaan voor ambtelijke stroefheid.