van oorlogsschade
Nederland
9W DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Frankrijk en het
Poolsche legeroverschot
gaat weer dansen
ROOM VOOR ZIEREN
De legionnaire
politie ootboodeo
Ernstig spoorweg
ongeluk in Spanje
Verduisteren
5.29 uur
Geen Britsche vliegtuigen
boven Wilhelmshaven
ihuii vivhi i'(i h i
Laan, III III M III
Uitgave de» N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noerderkwortief"
edige vergoeding
Tot een bedrag
van f 50.000
voor 100 °|o» daarboven voor 90 °J0
Molestverzekeraar grootendeels van zijn
verplichtingen bevrijd
Voor huisraad en
lij f goed worden nog
nadere regelingen ge
troffen
Het Verordeningenblad van gisteren bevat
«n besluit van den secretaris-generaal van
het departement van financiën betreffende de
bijdragen van het rijk in de als "gevolg van
het oorlogsgeweld geleden schade;
Behalve voor huisraad en lijfgoed en voor
gndere bijzondere gevallen, waarvoor spe
ciale regelingen zullen worden getroffen,
wordt de schade bepaald door het verschil
tusschen de waarde van het goed voor en na
beschadiging. Blijken in geval van herstel
van het goed de herstellingskosten, na aftrek
van een redelijk bedrag wegens de door het
herstel verkregen vernieuwing of verbete
ring, lager te zijn dan dit genoemde verschil,
dan wordt het lagere bedrag als grondslag
voor de schadeloosstelling genomen (art. 3.)
De waarde van het goed wordt in den regel
gesteld op de normale verkoopwaarde op 9
Mei 1940.
Voor onroerende goederen, waarvan deze
verkoopswaarde niet kan worden vastgesteld,
alsmede voor bedrijfstoerustingen, geldt de
boekwaarde, d.i. kostende prijs minus af
schrijvingen (art. 4).
Ditzelfde geldt voor de uitrusting van het
bedrijf, als machines, toestellen, gereedschap
pen etc. De boekwaarde wordt bepaald door
van den kostenden prijs volgens goed koop-
mansgebruik af te trekken de afschrijvings
bedragen, die door den secretaris-generaal
.van financiën zullen worden vastgesteld.
De schade aan bedrijfs- en handelsvoorra
den wordt vastgesteld op grondslag van den
Inkoopsprijs, waarbij van ..abnormaal groote
voorraden alleen de normale hoeveelheid in
aanmerking komt en het overige wordt ver
waarloosd (art. 5).
DE ALDUS VASTGESTELDE SCHADE
WORDT TOT EEN BEDRAG VAN
f 50.000 VOOR 100 PCT. VERGOED,
DAARBOVEN VOOR 90 PCT. (Art. 8).
Voor huisraad en lijfgoederen zal de Ned.
Staatscrt. een bijz. regeling vastgesteld door
den secretaris-generaal van financiën, bevat
ten. Deze regeling betreft in de eerste plaats
de bijdragen in de geleden schade en ook
waarborgen voor een goede besteding daar
van.
Voorzoover huisraad gebezigd werd in een
bedrijf of bij de uitoefening van een beroep
valt het onder de hierboven genoemde al-
gemeene regels (art. 7).
Ten slotte is den secretaris-generaal in arti
kel 8 vrijheid gelaten om in bijzondere ge
vallen schade en bijdrage op afwijkende wij
le vast te stellen.
Op de rijksbijdrage worden uit anderen
hoofde ontvangen schadevergoeding a fonds
perdu in mindering gebracht. Voor de molest-
verzekering gelden bijzondere regelen. (Zie
hieronder).
de uitkeering.
In den regel geschiedt de uitkeering van
de bijdrage aan den eigenaar van het be
schadigde goed. Indien deze een voorschot
heeft van de stichting Rotterdam of van een
provinciale stichting, wordt aan deze stich
tingen uitbetaald. Iets dergelijks kan ge
schieden op aanwijzing van den secretaris
generaal, indien het Rijk of derden voor
schotten verleend hebben (art. 10).
De ontvangen uitkeeringen moeten in het
algemeen voor herbouw, resp. hex*aanschaf-
fing worden besteed. Het besluit stelt daar
voor waarborgen. Bijdragen wegens scha
de aan gebouwde onroerende goederen wor
den niet aanstonds in geld uitbetaald, doch
ingeschreven in een „grootboek voor den we
deropbouw", totdat waarborgen voor een
Juiste besteding zijn gegeven. De inschrij
vingen zijn onvervreemdbaar en blijven bui
ten faillissement. Zij dragen 4 pet. rente ge
durende een bepaalde periode (art. 11), wel
ke voor Rotterdam en Middelburg 5 jaar
voor de overige gemeenten 3 jaar bedraagt.
Hypotheekhouders hebben geen verhaal op
de hoofdsom, gedeeltelijk wel op de rente,
n.L tot ten hoogste deel daarvan.
Na de rentedragende periode kan
de inschrijving door den hypotheek
houder worden verworven, indien de
ingeschrevene dan nog niet met den
herbouw is begonnen (art. 12).
Het plan van herbouw behoeft de goed
keuring van den algemeen gemachtigde voor
den wederopbouw. Deze houdt rekening met
de belangen van hypotheekhouders en an
dere zakelijk gerechtigden (art. 14 e.v.)
Molestverzekering
De moleetvereekeraar te tot het bedrag der
rijksbijdrage van zijn verplichtingen be
vrijd. Hij kan reeds uitgekeerde bedragen
deswege terugvorderen. Voor zoover <te «te-
keering der molestverzekering de rijksbij
drage overtreft, komt het meerdere den ver
zekerde ten goede (art. 18 en 9). De verze
kerde is van zijn verbintenis uit het verze
keringscontract in zooverre bevrijd, als deze
betrekking heeft op dat deel van de ver
plichtingen van den verzekeraar, waarvan
deze door de rijksbijdrage wordt bevrijd
(art. 18 lid 2).
Ten slotte bevat het besluit bepalingen
Over de terugvordering van ten onrechte uit
gekeerde bedragen. Ook wordt bepaald dat
tot 50 pet. van de bijdrage kan worden af
getrokken in geval van onjuiste schade-op-
gave.
Ter zake van toekenning en uitbetaling
der bijdragen worden geen rechtsvorderin
gen tegen den staat toegelaten.
De stukken, opgemaakt ter uitvoering van
het besluit, zijn vrij van zegel, registratie
rechten en leges.
Op schepen is dit besluit slechts van toe
passing, voor zoover het betreft binnenvaar
tuigen, veren, vaarbaar materieel en drij
vende inrichtingen, dan wel door den secre
taris-generaal van het departement van fi
nancien aan te wijzen zeeschepen.
10.000 man in arbeidskampen.
Hoewel de Poolsche vluchtelingenregee-
ring in Frankrijk niet meer bestaat, aldus
een United-Press-bericht uit Vichy, staat de
Fransche regeering thans voor een probleem
wat er moet gebeuren met de overblijfselen
van het Poolsche leger in het onbezette ge
bied. Deze bestaan uit duizenden Poolsche
soldaten, die als speciale Poolsche eenheden
tot de ineenstorting van den Franschen te
genstand in het Fransche leger hebben ge
streden. De Fransche regeering tracht thans
deze menschen in drie divisies bijeen te
brengen, ten einde hen den winter in ar
beidskampen te laten doorbrengen, tot er
gelegenheid zal zijn hen en hun officieren
naar een der Fransche koloniën over te
brengen. De officieren zijn in voor dit doel
gerequireerde hotels onder dak gebracht en
in hun levensonderhoud wordt vanwege het
Roode Kruis voorzien. Tienduizend Poolsche
soldaten zijn opgenomen in drie arbeidskam
pen, bij Toulouse, bij Marseille en bij Le
Puy, waar zij betaalde arbeid verrichten in
den Franschen Landbouw.
Dit gewezen Poolsche leger bestond voor
het grootste deel uit mannen, die voor den
oorlog als mijnwerkers in Noord-Frankrijk
werkzaam waren. De meesten van hen wa
ren jongelieden, die in Frankrijk zijn gebo
ren en wier Poolsche ouders na het einde
van den wereldoorlog op uitnoodiging van
de Fransche regeering naar Frankrijk waren
gekomen ter voorziening in de arbeids-
schaarschte.
Dansverbod opgeheven.
Van bevoegde zijde wordt mede
gedeeld, dat het dansverbod van 5
December af zoowel voor de Neder-
landsche bevolking als voor Duit-
schers zal worden opgeheven.
De opheffing geschiedt bij wijze
van proef en zal, indien zich geen
moeilijkheden voordoen, blijvend zijn
Fiets- en zaklantaarns
heden in orde
VOETGANGERS ALLEEN
BLAUW LICHT.
In herinnerina ztf gebracht, dat he
den, 4 December, de nieuwe eisohen
voor koplichten van rijwielen ingaan.
De alschermmiddelen gemerkt LL.
B, voldoen aan de eischen. Anders;
een spleet 3 cm breed en 4 mm
hoog en een Iniieltje daarboven.
Voetgangerslantaarns mogen alleen
blauw licht vertoonen. Voor de win
kels gaan de bepalingen 8 Dec. in.
Alleen op bewijs van het distri
butiekantoor.
Voortaan zal room aan zieken uitsluitend
tegen een door het distributiekantoor af
gegeven bewijs worden Verstrekt, een soort
gelijke regeling derhalve als reeds voor ex
tra-rantsoenen van gedistribueerde levens
middelen voor zieken bestaat. De genees-
heeren zijn van deze regeling op de hoog
te.
Zij, die meenen voor de verstrek
king van room in aanmerking te
komen, dienen zich tot hun genees-
heeren te wenden, door wiens bemid
deling een bewijs kan worden ver
kregen, dat door de plaatselijke dis
tributiediensten wordt afgegeven.
Indien een dergelijk bewijs is afgegeven,
kan tegen inlevering daarvan aan den nor
malen roomleverancier de op het bewijs
vermelde hoeveelheid room worden verkre
gen.
Het bereiden van room en het afleveren
daarvan aan zieken hetgeen dus slechts
tegen overlegging van bedoeld bewijs kan
geschieden mag uitsluitend geschieden
door houders van een zgn. karnvergun-
ning, die tevens in het bezit zijn van een
vergunning tot het bereiden en afleveren
van room voor zieken, afgegeven door de
afd. zuivelcontrole der Nederlandsche zuivel
centrale in de betreffende provincie.
Room voor andere doeleinden kan niet
beschikbaar worden gesteld.
Nachtmis mag verschoven
worden
In verband met luchtbescher-
mings- en verdnlsterlngsbepa-
lingen.
Paus Pius 12 heeft in een brief bepaald,
dat in de gebieden, waarin luchtbescher-
mings- en verduisteringsmaatregelen ge
nomen' worden, dit jaar bij wijze van uit
zondering de nachtmis van 24 December
verschoven mag worden tot een tijdstip
voor het invallen der duisternis.
Roemenië
De commandant van de Roemeensche le
gionnaire beweginge Horia Sima, heeft de
na de revolutie opgerichte legionnaire politie
nu zij haar taak vervuld en het legionnaire
regiem in de overgangsphase geholpen heeft,
krachtens een verordening ontbonden. De le
den van de politie zullen in de legionnaire
organisaties worden ondergebracht. Alleen in
Boekarest blijft een interne ordedienst.
Verder heeft Horia Sima bepaald, dat alle
organisaties onverwijld een onderzoek moe
ten instellen naar de leden, die in de laatste
drie maanden zijn ingeschreven en diegenen
verwijderd moeten worden, die door hun ge
drag bewezen hebben, dat zij geen legionnairs
zijn.
De leiders der organisaties wordt aange
wezen, vooral te letten op diegenen, die hun
gebrek aan legionnaire gezindheid willen
doen schuilgaan achter een valsche heldhaf
tigheid.
Tenslotte heeft Horia Sima het dragen van
het legionnaire hemd gedurende den werk
tijd bij autoriteiten en tijdelijk, totdat een
defintieve regeling tot stand is gekomen
voor het geheele land verboden, behalve bij
plechtige gelegenheden en voor hen," die in
legionnairen dienst zijn.
53 dooden en ruim
60 gewonden
Gisterochtend vroeg zijn bij het station
Velilla del Ebro in Spanje de express-
treinen uit Madrid en Barcelona op elkaar
gereden. De locomotieven schoven in elkan
der. verscheidene wagons werden vernield.
De eerste amhulancetrein met slachtof
fers van de spoorwegramp kwam te Sara-
gossa aan met veertig dooden en zestig ge
wonden. Het aantal dooden van het spoor
wegongeluk bedraagt volgens de laatste be
richten 53. dat der gewonden ligt boven de
zestig."
De oorzaak van het ongeluk is wellicht
gelegen in vertraging van den express van
Barcelona. Gewoonlijk passeeren de beide
exprestreinen op dit traject elkaar op het
station Puebla de Hij ar. Ten gevolge van
de vertraging werd dit punt verplaatst
naar Velilla de Ebro. Blijkbaar was de
wisselstand verkeerd.
De botsing geschiedde om half vijf 's mor
gens. Voor zoover men thans heeft kunnen
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
9 33 uur
nagaan, is voor den express uit Madrid
ten onrechte het sein op veilig gezet. De
stopseinen van den baanwachter van Velil
la konden den trein niet meer tot staan
brengen, ofschoon de machinist de remmen
nog aanzette. De trein uit Barcelona reed
met groote kracht en volle snelheid om
een vertraging van een half uur in te ha
len. Een slaapwagon schoof over den baga
gewagen heen, een wagon derde klasse
sloeg om en een andere viel de helling van
twee meter af in puin. De beide locomotie
ven en een tender schoven in elkaar. On
der de passagiers bevonden zich ook een
priester, die den stervenden de laatste troost
van de kerk reikte.
De botsing geschiedde 51 k.m. ten Zuid
oosten van Saragossa. Het station wordt
door de Ebro van de plaats Velilla geschei
den. Daardoor werden de reddingswerk
zaamheden aanvankelijk zeer bemoeilijkt.
De eerste hulp kon slechts door drie spoor-
employe's verleend worden.
Van vele gekwetsten is de toestand ern
stig, daar hun wonden door de vorst erger
geworden zijn. Men veronderstelt ook, dat
de doodelijke afloop in een aantal geval
len een gevolg van bevriezing is.
De eerste hulptreinen kwamen pas en
kele uren na het ongeluk aan. De koude
bedroeg op het tijdstip van het ongeluk
tien graden onder nul.
Onder de dooden en gewonden bevindt
zich ook een groot aantal soldaten, die met
verlof naar Valladolid gingen. Van de 53
dooden heeft men er tot dusver 20 kunnen
identificeeren.
Oorspronkelijk zou het krachtvoeder voor het rundvee dezen winter niet voor Februari s verstrekt worden.
Evenwel is thans vastgesteld, dat de veehouders reeds thans met het Intreden van den staltijd krachtvoeder zullen
nmnrmn De veehouder kriioi hierbij een bepaalde hoeveelheid toegemeten, welke hij neer goeddunken onder zijn
ontvangen, urn veenovw w k—(Foto Pax-HoHend)
Londen heeft op 2 December officieel door
Reuter laten melden, dat Britsche vlieg
tuigen in den nacht van Zondag op Maan
dag met succes Wilhelmshavcn gebombar
deerd en branden en ontploffing veroor
zaakt hebben. Hiertegenover wordt van
Duitsche zijde, volgens D.N.B., geconsta
teerd, dat dien nacht geen Britsch vliegtuig
boven Wilhelmshaven of in de omgeving
dezer stad geweest is. Dientengevolge is er
ook geen enkele Britsche bom op de ma
rinewerf aldaar, op fabrieksgebouwen of
stadsdeelen gevallen. Wel hebben de En
gelschen gebruik makend van de ochtend
schemering, Maandagmorgen vroeg de 50
kilometer meer Noordoostwaarts gelegen
stad Cuxhaven, tot doel genomen en aldaar
eenige bommen uitgeworpen. Uit deze fei
ten blijkt, dat het den Engelschen niet ge
lukt is om 't door hen gestelde doei t.w. Wil
helmshaven te vinden, om niet te spreken
van bombardeeren. Daarom moet het bom
bardement op de volkomen onbeteekenen-
de stad Cuxhaven beschouwd worden als
het resultaat der mislukte oriënteering
door de RA.F.
Deze omstandigheid, zoo wordt van Duit
sche zijde verklaard, toont duidelijk het
onderscheid aan tusschen hetgeen de En
gelschen willen en wat zij kunnen. Zoo kan
dus thans niemand meer zich erover ver
bazen, dat de beweringen der Engelschen
over bombardementen op militaire doelen
in Duitschland zich in werkelijkheid nog
steeds ontpopt hebben als lukrake bombar
dementen op groote steden, in zoover de
Britten deze althans gevonden hebben.
Een nieuw model
stratosfeervliegtuig
Zonder motor en zonder propeller
(Van onzen V.P.B.-correspondent)
De Italiaansche vliegerofficier Mario Ber-
nardi heeft de gouden medaille gekregen
voor een vlucht, die hij met een stratosfeer
vliegtuig heeft volbracht. Dit vliegtuig is
van ongekend model. Het is de uitvinding
van een zekeren ingenieur Campini. Ora
verschillende redenen wordt over het mo
del niet veel medegedeeld, maar wel wordt
gezegd, dat het vliegtuig geen propeller en
geen motor bezit, van metaal is en door het
uitstooten van vloeibare gassen wordt
voortbewogen. Het beteekent, volgens de
verklaring van deskundigen, een omwen
teling in den vliegtuigbouw. Het is waar
schijnlijk, dat door middel van dit nieuwe
model een geregeld luchtverkeer in de
stratosfeer mogelijk zal zijn.
BROODTEKORT OP MARTENIQUE.
Uit Fort de France (Martinique) wordt ge
meld, dat er op het eiland sinds vijf dagen
een tekort aan brood is, waardoor een on
rustige stemming onder de bevolking is ont
staan en eenige bakkerijen bestormd zijn.
Militairen hebben de orde hersteld. De brood-
schaarschte is een gevolg van 't feit, dat de
verwachte zendingen meel uit de Ver. Staten
»iet zijn aangekomen.