Een zwervershart hield op met kloppen...
RADIO
Fietser gedood
De kerk en de
Noord-Oost Polder
Tante Pos is weer
tevreden
GERRIT EAASE, EEN MERK
WAARDIGE ALKMAARSCHE FI
GUUR IN MEMORIAM.
Zeeman, marskramer
en levenskunstenaar
Drie regels plaatselijk nieuws:
Een oude man door. de duisternis
misleid in het water geloopen en
verdronken. Er sterven er helaas
zoo dagelijks, en ieder heeft zijn
levensgeschiedenis. Soms een on
verwacht einde van een kalm bur
gerbestaan, soms het afbreken
van een levensdraad met vele
kronkels. Het leven heeft Gerrit
Haase, den ouden Alkmaarder, die
verlèden week verdronk niet ge
spaard. Een onzer medewerkers
heeft den ouden baas goed gekend
en vertelt over dezen man, die de
wereld rond zwierf en zijn laatste
'dagen sleet in een klein woon-
schuitje onder den rook van
Alkmaar.
Nog ligt aan den Friescheweg te Alk
maar schuin tegenover het café de Boer,
ten deele verscholen achter een tweetal
hekken, onopvallend het kleine en lage
woonschuitje op het droge. Velen uit Alk
maar en omgeving zal dit scheepje „De
Zwerver" wel eens zijn opgevallen.
Maar de meesten zullen wellicht beter
den bewoner gekend hebben, de 94-jarige
Gerrit Haase, met zn klein, eenigszins ge
drongen postuur, wat voorovergebogen,
schipperspet op, met stok in de hand; hel
dere kleine oogen boven een witte snor, de
laatste jaren enkele tientallen meters over
't trottoir van z'n schuitje loopend, bij den
zomerdag hier in z'n stoel gezeten aan den
weg, schijnbaar passief voor 't drukke ver
keer, soms rustigjes ingedommeld.
De naam van het woonschuitje „De Zwer
ver", kenmerkte terdege den bewoner. Im
mers de 15-jarige Haase ontvluchtte op een
zomerschen Zondag z'n pleegmoeder
met wie hij het niet kon halen en be
landde vanuit Gelderland in Amsterdam,
waar hij op het Damrak in een pension
om nachtverblijf vroeg. Evenwgl wat het
pension volledig bezet met „maaiers" uit
Drente, Gelderland, Overijsel, die in onze
streken het gras voor den hooibouw kwa
men maaien, toen de maaimachine hun nog
geen concurrentie bezorgde. De dochter van
de hospita ontfermde zich echter over den
jongen en stelde voor: Moeder ik kom
bij U slapen, dan kan de jongen op mijn
bed. Aldus geschiedde.
Den volgenden dag vond de jonge Haase
hij een boer iri den Haarlemmermeer werk,
om na korten tijd op een zuivelfabriek al
daar tot z'n 18e jaar werkzaam te zijn en
eerzaam een stuk brood te verdienen.
Echter het zwervershart was be
ginnen te kloppen. De kleine oogen
zagen steeds meer verlangend en
hartstochtelijker in de verre hori
zonten. Tot de jongeling Haase de
geregelde arbeid voor 't avontuur
prijs gaf. Hij trok naar Rotterdam,
kwam er met zeelieden in aanra
king die hem meenamen naar
Indië. Zoo kwam het dat Haase een
twintigtal jaren over de zeeën dob
berde, veel ondervond, het leven
in diepten en hoogten proefde, z'n
vlugge geest scherpte, kortom z'n
felle levenshartstocht bevredigde.
Haase de marskramer.
Zóó ontwikkelde zich een Haase, die te
ruggekeerd in Holland, z'n tegenwoordige
scheepje kocht en het „De Zwerver" doop
te. Haase kocht galanteriewaren bij Ruyter
op de Kloveniersburgwal te Amsterdam en
trok er mee door de dorpen en polders van
onze provincie. Hij had goede spullen;
vraag dit thans nog aan z'n oude klanten,
en zij zullen het U bevestigen. Dikwijls ge
beurde het dat jongelui die op trouwen
stonden deelen van hun uitzet bij Haase,
den marskramer, kochten, zooals messen,
vorken, lepels, e.d. Haase had verre reizen
gemaakt en vertelde graag, niet alleen van
z'n reizen, maar ook van 't leven, de poli
tiek, kerk en godsdienst, van al wat z'n
levenspad had gekruist en dagelijks nog
kruiste, op een smakelijke manier, met
een eigen visie, die afweek van de alle-
daagschen. Men leende Haase gretig het
oor, schepte er genoegen in met hem te
discusieeren, hoe ver de wegen daarbij ook
uit elkaar mochten gaan. Haase was een
geboren verteller!
De zwerver thais.
Tot de krachten den toen 82-J. man ook
in dit zwerversleven te zeer begaven en hij
z'n scheepje aan de Frieschenweg op het
droge trok.
Voor een tweetal weken zochten we den
ouden baas nog op; hij wist ons nog te
boeien door z'n sappige verhalen, z'n felle
critieken, die niet steeds ongegrond bleken,
immers: hoe beoordeelt men de menschen
die hem z'n distributiebescheiden ontstalen!
Gelukkig ondervond Haase op z'n ouden
dag ook veel menschenliefde van familie,
buren en kennissen, die hij zeer wist te
waardeeren.
Maar wat gij die hem niet kende
niet verwacht zoudt hebben, Haase
kon tot op den laatsten dag van z'n
leven gedichten voordragen, cou
plet, na couplet, gedicht na ge
dicht; tekst en inhoud in de lijn
van Haase. Hij zei ze op, opgestaan
van z'n stoel, de eene hand zij
waarts gericht, af en toe gebarend,
de andere steunend op z'n stok, de
oogen op een onbepaald punt van
z'n schuitje gericht, andere momen
ten recht en onverflauwd in de
oogen van den toehoorder ziende,
soms borend, als de inhoud hem
„pakte" en hij er ontroerd in op
ging. Zoncler aarzelen, zonder fou
ten, vijf minuten, tien minuten, tqt
de adem hem tenslotte te zeer be
gaf en hij zich op z'n stoel moest
zetten, de hand op de borst ge
steund.
Ik zou zoo den heelen ochtend door
kunnen gaan, als die adem maar niet vast
liep.
Ja wij weten het van voorheen.
De vrouw van den brugwachter de Boer
stapte binnen met wat middageten, zij was
den laatsten tijd z n huishoudster.
Dat eten zie, 't kan me niks schelen,
al eet ik een dag niet.
Laatst dacht opa (zoo werd hij alge
meen door bekenden genoemd) dat hij zou
sterven; maar opa gaat nog niet, voegde
ze er terstond nadrukkelijk met een glim
lachje aan toe.
We duidden op de pruimtabak, die we
zagen liggen. Hoe smaakt die?
Uitstekend, was het prompte antwoord
Haase zou den zomer nog wel weer ha
len Het heeft echter niet zoo mogen
zijn. Gerrit Haase, de zwerver, die letter
lijk en figuurlijk, de vele stormen in z'n
leven had getrotseerd moest in den storm
van vorigen week om 't leven komen.
Wij bewaren de herinnering aan een goed
en zeldzaam mensch!
Door auto aangereden en gedood.
Eergisteravond laat is de 42rjarige L. Veer
uit Nijkerkerveen, die per rijwiel op den
rijksweg HoevelakenNijkerk onder de ge
meente Hoogland reed, door een hem ach
terop komende personenauto uit Ermeio
aangereden.
De man werd zoo ernstig gewond, dat hij
vrijwel onmiddellijk overleed. De gemeen
tepolitie heeft, in verband met het onder
zoek, het lijk in beslag genomen.
De uitbreiding en verbouwing van het oude Nijmeegsche stadhuis is in vollen gang.
Hierboven de plaats, waar de wethouderskamers zullen kernen. Op den achtergrond
de muur van het oude raadhuis met historische gevelsteenen. (Foto Pax-Holland)
Dit is wijsneus, het paard, dat zijn naam ear aandoet, want het maakte
vee de afwezigheid van zijn baas gebruik, om van da Rozengracht te
Amsterdam m het donker den weg naar de stal in de Korte Leidsehe-
dwarsstraat te v'mdee (Foto Pax-Holland)
Wijsneus had er
genoeg van
KOETSIER ZOEKT VERGEEFS
NAAR ZIJN PAARD
„Wijsneus" ls een paard uit de stallen
van de Amsterdamsche Rijtuig Maatschap
pen. Zijn baas, de koetsier, was Zondag
avond even van de bok geklauterd om in
een. telefooncel op de Rozengracht een ge
sprek te voeren met „de zaak". Misschien
zou er nog een vrachtje zijn te rijden
Toen de koetsier de telefooncel verliet,
zocht hij in de duisternis tevergeefs naar
„Wijsneus" en het rijtuig. Beide waren
spoorloos verdwenen
Na links en rechts te hebben gezocht
keerde de teleurgestelde koetsier ontmoe
digd terug naar de stallen in de Korte
Leidscdwarsstraat. Daar zag hij zijn paard
terugf
„Wijsneus" was er al!
Ook dit paard leverde het bewijs, dat het
zijn naam met eere droeg. Terwijl de baas
telefoneerde, was het maar vast op eigen
gelegenheid naar huis gegaan.
Het rijtuig was er niet bij. Dat is pas
gisteravond teruggevonden, op de Heeren
gracht, aan de waterkant. Uit de brokstuk
ken viel op te maken, dat de koets met
een achterwiel was vastgeloopen en tus-
schen twee hoornen was blijven haken.
„Wijsneus" heeft daar wel raad op gewe
ten. Hij rukte zich los en bekommerde zich
niet om de schade, die hij aanrichtte.
„Wijsneus" zal wel altijd eigenwijs blij
ven, vreest het yik.
De organisatie in de Wieringer
meer moet geen grondslag vor
men!
WEL PROFITEEREN VAN DE
ERVARINGEN.
Onder den titel „Het Proefveld" bevat het
Maandblad der vereeniging van kerkvoog
dijen in de Nederlandsche Hervormde kerk,
eenige beschouwingen over de wijze, waarop
het werk der Nederlandsche Hervormde
kerk in den Noord-Oost-Polder dient te
worden aangevat. Eerst wordt gewezen op
de ervaringen, welke men opgedaan heeft
bij de stichting der gemeente in de Wierin-
germeer, waarna de vraag gesteld wordt
of het scheppen van één gemeente met
zulke enorme afstanden als de gemeente
Wieringermeer, met drie kerkgebouwen, 5
a 10 k.m. van elkaar gelegen, wel juist is.
Al te groote afstanden in een gemeente
scheppen ook onkosten.
Verder wordt erop gewezen, dat het gan-
s_che werk in één hand dient te geschieden,
omdat dit verspilling van tijd, krachten en
onkosten voorkomt. Die commissie dieni
men dan bij voorkeur samengesteld te
worden uit menschen van de jonge genera
tie, want hun generatie zal straks den pol
der moeten bevolken. De bestaande Zuider-
zee-commissie kan deze nieuwe commissie
benoemen en haar volmacht geven. Alle
bijdragen voor dit werk moeten in één pot
komen. De kerk is één. De commissie ga
zelf niet bouwen, dit moet overgelaten
worden aan de gemeente of de gemeenten,
welke dan om subsidie kunnen vragen naar
mate hun behoeften en krachten blijken te
zijn. Het eenige wat de commissie wel da
delijk zal kunnen koopen is grond. Grond
kan men desnoods steeds weer kwijt, ge
bouwen niet. De gemeentevorming komt er
hier geheei anders voor te staan dan in de
Wieringermeer, immers hier is reeds een
gemeente, n.1. die van Urk.
De Zuiderzeecollecte moet in eere hersteld
maar daarnaast moeten andere bronnen van
inkomsten worden aangeboord als jaarlijk-
sche bijdragen van kerkvoogdijen of diaco
nieën en verder het plaatsen van een gcld-
leeing op langen termijn, met lage rente
en te storten in zeer kleine coupures. Het
blad spoort aan thans reeds aan lief werk
te gaan, geleerd door de ondervindingen
opgedaan met het werk in de Wieringer-
Eindresultaat zal niet zoo gun
stig zijn.
Na die lage opbrengsten over de vorige
periode zijn de P.T.T.-opbrenigsten over Oc-
tober. mede dank zij de recente tariefsver-
hoogingen, voor het eerst weder bevredi
gend. Hieronder volgen de opbrengsten.
De cijfers tusscben haakjes geven het
verschil met 1939 aan.
Posterijen f 3.236.329 f 321.237); tele
grafie f 56.160 f 532.131); telefonie
f 3^103.884 4- f 292.459); postcheque- en gi
rodienst f 887.238 (-f f 132.948); totalen
f 7.2S2.611 f 214.513).
Verwacht mag worden, dat, inidüen zich
geen onvoorziene tegenslag voordoet, de P.
T.T.-op'brengisten zich weder ongeveer op
het normale niveau zullen blijven bewe
gen.
De jaarcijfers over 1940 zullen echter,
naar zich uit de hieronder vermelde cijfers
over de periode Januai t./m. October laat
aflezen, aan den lagen kant blijven. Hier
onder weer de opbrengsten:
Posterijen f 26.047.875 f 2.441.262); te
legrafie f 2.524.546 f 1.429.776); telefonie
f 25.706.353 f 370.562); postcheque- en
girodienst'f 8.286.079 f 1.186.244); tota
len f 62.564.83 f 3.055.356)
Centrale slachtplaats
te ZAANDAM
Bezwaren der omliggende ge
meenten ongegrond verklaard.
De secretaris-generaal van het departe
ment .van binnenlandsche zaken heeft thans
een beslissing genomen in de bekende kwes
tie inzake het gebruik door omliggende ge
meenten van het openbaar slachthuis te
Zaandam, welke zaak niet lang geleden
door den raad van state behandeld is. De
zaakzit aldus:
Het gemeentebestuur van Zaandam heeft
krachtens artikel 138 der gemeentewet het
verzoek gedaan, aan de gemeenten, Zaan
dam, Koog aan de Zaan, Zaandijk, Wor-
merveer, Krommenie, Assendelft. Westzaan,
Oostzaan, Warmer en Jisp een gemeen
schappelijke regeling betreffende het ge
bruik van het openbaar slachthuis te Zaan
dam op te leggen. Nadat aan genoemde
gemeenten was opgedragen, nader overleg
te plegen, over een gemeenschappelijke re
geling, leidde dit overleg niet tot overeen
stemming. De onwillige gemeenten waren
Westzaan, Assendelft, Jisp en Krommenie.
De gemeente Worm er stelde voorwaarden
voor medewerking.
De bezwaren van laatstbedoelde gemeen
ten zijn indertijd gebleken bij de behande
ling voor,den raad van state.
Genoemde secretaris-generaal heeft
thans overwogen, dat de bij deze
aangelegenheid betrokken openbare
belangen, inzonderheid dat der
vleeschkenring, in zoodanige mate
door een gemeenschappelijke slacht
huisregeling gebaat zullen worden,
dat de daartegenover ingebrachte
bezwaren niet van overwegende be-
teekenis mogen worden geacht.
Wanneer alle slachtingen in het slacht
huis te Zaandam moeten geschieden, aldus
gaat deze beschikking verder, zal de
vleeschkeuring in de Zaanstreek beter tot
haar recht komen, dan thans mogelijk is,
aangezien daardoor een groot aantal kleine
slachtplaatsen zal komen te vervallen,
waarop het thans moeilijk is, afdoende toe-
zich uit te oefenen, terwijl ook de dienst
der accijnzen er door vergemakkelijkt
wordt.
Oneerlijke postambtenaar
De veertigjarige adjunct-commies der
posterijen, R. P. C. W. uit Groningen is
aangehouden, verdacht van verduistering
in dienstbetrekking. De man is ter beschik
king van de Justitie gesteld.
WACHTGELDREGELINGEN BLOEMBOL-
LENREIZIGERS.
Door de sluiting van de overzeesche afzet
gebieden zijn vele honderden reizigers en
ander personeel in de bloembollenbedhijven
werkloos. Naar het Weekblad voor Bloem
bollencultuur mededeelt, zijn thans onder
handelingen gaande met het departement
van sociale zaken, orn te geraken 'tot een
zoodanige financiëele hulp aan de bedrijven,
dat deze door de invoering van wachtgeld
regelingen door kunnen gaan met de ver
dere salnriëering van de betrokken perso
neelsleden.
NIEUW TYPE BRITSCHE
VLIEGTUIGEN?
Thans gebruikte voldoen
meer.
niet
De luchtvaartmedewreker van de Sunday
Times heeft een oproep gericht tot de Brit-
sche regeering, die onder de Engelsche open
bare meening groot opzien heeft gewekt. De
medewerker verklaart hierin, dat het voor
Engeland thans meer dan ooit noodzakelijk
is nieuwe types vliegLuigen te vervaardigen.
De Hurricane en Spitfire-toestellen zijn
reeds verouderd en achterhaald. Men moet
thans nieuwe types vliegtuigen gaan ge
bruiken. Helaas, aldus constateert de lucht
vaart medewerker volgens het D.N.B. in zijn
oproep, bestaat er in de regeringskringen
geenerlei zekerheid, dat zij alle pogingen
zullen ondernemen om nieuwe typea vlieg
tuigen te vervaardigen.
485ste STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
Me klasse, Sde lfH
Trekking; van Woensdag 11
Hooge Prijzen
f 3000.— 11517
f 1000.— 4887 6326
f 200.— 12242
l 100.— 7016
Prijzen van f 36.
1249 1384 1815 1902 2099 2183
3134 3172 3221 3629 3924 3971
4747 5018 5170 5179 5257 5267
6369 6518 6616 7634 7812 7876
8732 9108 9252 9374 9572 9765
10780 10802 10907 11244 11259 11358
11746 11902 11908 12026 12514 12970
13098 13114 13204 13356 13471 13621
14060 14890 14918 15154 15177 15213
15614 15899 15914 16927 17151 17256
17582 1858J 18616 19193 19263 19315
20379 20447 20580 20829 21337 21765
December 199
2553 2881
4033 4512
5316 6288
8123 8408
10619 10650
11471 11570
12982 13010
13754 13938
15224 15545
17420 17581
19878 20128
21821
PROGRAMMA
VRIJDAG 18 DECEMBER 1040.
Hilversum I, 415 m.
Nederlandsch Programma. NCRV.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
■8.10 Schriftlezing en meditatie.
8.25 Gewijde muziek (gr.pl.).
8.35 Gramofoonmuziek.
9.30 Cello met pianobegeleiding en gramofoon
muziek.
10.10 Gewade muziek (opn.).
10.30 Morgendienst.
11.00 Gramofoonmuziek.
11.25 Trio-concert en gramofoonmuziek.
12.15 Reportage of muziek.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP,
I.00 Celesta-ensemble en gramofoonmuziek.
2.15 Gramofoonmuziek.
3.15 Causerie „Huisvrouwenpraktjjk".
3.45 Zang met pianobegeleiding en gramofoon
muziek.
4.30 Handenarbeid voor de jeugd.
5.15 Nieuws-, economische en beursberichten
ANP.
5.30 Berichten.
5.35 Arnhemsche Orkestvereeniging.
6.00 Land- en tuinbouwcauserie.
6.20 Arnhemsche Orkestvereeniging.
6.45 Causerie „Arbeidsvreugde als motor van
het economische leven".
7.007.15 Economische vragen van den dag
en nieuwsberichten ANP, sluiting.
Hilversum II, 801 m.
AVRO.
8.00 Nieuwsberichten ANP, gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Gramofoonmuziek.
10.30 Voor de vrouw.
10.35 Gramofoonmuziek.
10.55 Declamatie.
II.15 Orgel en cello.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP,
1.00 AVRO-Musette-orkest.
1.30 Omroeporkest.
2.15 Reportage.
2.30 Omroeporkest.
3.00 Causerie „Levende Volkskunst".
3.20 Omroeporkest en soliste.
4.00 Omroeporkest, het koor van de Opera-
vereenigihg en solist.
4.40 Orgelspel.
5.00 VPRO: Gesprekken met luisteraars»
5.15 Nieuws-, economische- en beursberichten
ANP.
5.30 AVRO-Amusementsorkest en „Klaver
Drie".
'.25 „Binding", toespraak.
6.457.00 Causerie „Arbeidsvreugde als mo
tor van het economische leven", sluiting.
Kootwijk, 1875 m.
KRO.
7.00 Berichten (Duitsch).
7.15 Wij beginnen den dag.
7.30 Berichten (Engelsch).
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.15 Gramofoonmuziek. (9.00—9.15 Berichten
Duitsch. 11.30—11.45 Berichten En
gelsch).
12.00 Berichten.
12.15 Gramofoonmuziek.
12.30 Berichten (Duitsch).
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP,
1.00 Russisch koo* en Balalaika-orkest.
1.30 Berichten (Engelsch).
1.45 Gramofoonmuziek.
2.00 Berichten (Duitsch).
2.15 Gramofoonmuziek.
2.30 Berichten (Engelsch).
2.4.. Gramofoonmuziek.
3.30 Berichten (Engelsch).
3.45 KRO-Melodisten.
4.15 Gramofoonmuziek.
4.30 KRO-Melodisten.
5.00 Berichten (Duitsch).
5.15 Uit -Berlijn: „Gruss aus der Heimat",
programma voor de öuitsche Weermacht".
6.00 KRO-Melodisten.
6.30 Berichten (Engelsch).
6.45 Gramofoonmuziek.
7.007.15 Economische vragen van den dag
en nieuwsberichte!. ANP, sluiting.
