f'o II l'll II I
Leen- en pachtwet
Matsoeoka
Berlijn
Rome
van
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
7.38 uur
van kracht geworden
Ook naar
Moskoul
Verduisteren
FRANKRIJK
op de wip
Bezorgdheid te
Washington
Laan. Schagen. Tel. 444 (2 lijnen). Netnummer 2240.
WOENSDAG 12 MAART 1941. 85e Jaargang. No. 11441,
Urtgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier4'
Vereenigde Stalen
ROOSEVELT ZAL 7 MILLIARD
AANVRAGEN TOT HULPVER
LEENING AAN ENGELAND.
Amerika gaat
„zeer zorgelijke" tijden
tegemoet
Het Huis van Afgevaardigden heeft
de wet tot hulpverleening definitief
aangenomen met 317 tegen 71
stemmen. Het Huis stemde gisteren
over de toevoegingen van den Se
naat
President Roosevelt heeft de wet
tot hulpverleening aan Engeland
zoodra deze hem door het Congres
was toegezonden, onderteekend. De
wet is daarmede van kracht gewor-
den.
President Roosevelt die gisteren de wet op
hulpverleening aan Engeland bekrachtigde.
(Foto archief.)
.ANSCHLUSS" BIJ ENGELAND.
VOORLOOPIGE COMMENTAAR
VAN BERLIJN OP AANNEMEN
VAN LEEN- EN PACHTWET.
Als „voorloopiae commenit-aar" op de
aanneming van het voorstel tot hulpver
leening aan Engeland door den Ameri-
kaanschen Senaat werd. volgens U. P. van
gezaghebbende Duitsche zijde de volgende
verklaring afgelegd: „Het beteekent niets
anders dan een „Anschluss" bij Engeland,
waarbij de wenschen van het Amerikaan-
sche volk worden genegeerd. Het doel is de
positie in Europa terug te winnen, welke
door de aanvalsdreigingen reeds is verloren
gegaan."
EEN REDE VAN MINISTER KNOX.
De Amerikaansche minister van marine,
Knox, heeft te New Orleans een rede gehou
den, waarin hij verklaarde, na aanvaarding
van de wet tot hulpverleening aan Enge
land, moet elke Amerikaan aan de uitvoe
ring van deze wet medewerken. Deze wet
beteekent den eersten opbouwenden stap ter
waarborging van den vrede voor Amerika,
ingeval het nog mogelijk zou zijn. vrede en
veiligheid voor de Vereenigde Staten te
verzekeren. De minister noemde het nood
zakelijk,' de vloot en de luchtmacht van de
Vereenigde Staten tot de sterkste ter wereld
te maken, en ook een groot landleger op te
stellen. Persoonlijk gelooft hij. dat de Ver
eenigde Staten „zeer zorgelijke tijden tege
moet gaan" en dat de toestand als „zeer
critiek" beschouwd moet worden.
DE AMERIKAANSCHE HULP AAN
ENGELAND.
President Roosevelt heeft, naar Associated
Press meldt, Dinsdag in een conferentie van
de voorzitters der cred'ietcommissies van
het congres medegedeeld, dat hij voorne
mens is ,het congres te verzoeken, 7 mil-
liard dollar toe te staan voor de uitvoering
van het program tot hulpverleening aan
Engeland.
De voorzitter van de credietcommissie
van den Senaat. Glass, heeft na deze con
ferentie verklaard, dat Roosevelt het totale
bedrag contant zal verlangen.
Sentor Byrnes heeft desgevraagd- ver
klaard. dat de 74milliard gedacht zijn als
totaal voor den geldigheidsduur van de wet
en dat hierin ook begrepen zijn de 1.3 mil-
liard voor de onmiddellijke levering van
aanwezige voorx-aden.
Zeven milliard is het grootste bedrag,
dat het Amerikaansche congres in vredes
tak ooit te voteeren heeft gehad.
naar
GROOTE INSTEMMING IN DUITSCHLAND.
Voor het eerst sinds 1905 zal een lid van de
regeering van Tokio een bezoek aan het Eu-
„opeesche continent brengen.
Zooals reeds medegedeeld, kan de. aan
komst van den Japanschen minister van bui-
tenlandsche zaken aan Berlijn binnen veer
tien dagen tegemoet worden gezien, een feit
waaraan groote historische beteekenis mag
worden toegekend.
Hij vertrekt hedenavond over Mandsjoekwo
en Moskou per spoor naar Berlijn.
Begrijpelijkerwijze is men in Duitschland
zeer ingenomen met het. voorgenomen be
zoek.
In de Wilhelrastrasse ac'htte men het tijd
stip van het bezoek symptomatisch. De mo
gendheden van het, wereldomvattende drie-
mogendheden-pact, zoo verklaarde men van
Duitsche zijde, kunnen juist op nieuwe
successen bij haar acties op het gebied van
de nieuwe orde terugzien.
Japan kan voor zich zelf als suc
ces de Fransch-Indochineesch-Thai-
landsche ovei^eenkomst boeken, die
door zijn bemiddeling ondanks alle
moeilijkheden van derde zijde tot
stand is gekomen.
In Europa heeft de toetreding van Bul
garije tot het driemogendheden-pact, het
blok van de orde met een nieuwen beslis-
senden bouwsteen versterkt.
Wanneer men thans de doeltreffendheid
van het driemogendheden-pact op grond van
zijn cntwikekling nog eens overziet, kan
men hierin slechts een versterking van de
in het driemogendheden-pact vastgelegde
grondbeginselen zien, nL het vestigen van
een rechtvaardige orde in de eigen l9vens-
gebicden, geen inmenging in vreemde ge
bieden, ondubbelzinnig gekant zijn tegen
iedere uitbreiding van den oorlog.
In dit verband werd gisteren in politieke
kringen te Berlijn een twijfel uitgesproken
over de eerlijkheid van de Noord-Ameri-
lcaansche Leen- en Pachtwet. Wanneer van
Amerikaansche zijde wordt beweerd, dat de
ze wet een defensief karakter heeft, dan is
dit, zoo was men te Berlijn van meening
een al te doorzichtige manoeuvre.
Ten slotte vernam men, dat er op het ge
bied der internationale politiek vele actueer-
vraagstukken zijn, die naar aanleiding van
het bezoek van Matsoeoka zouden kunnen
worden besproken.
Men vermoedt, dat de Japansche gast in
het gebouw, dat de Duitsche regeering voor
gasten ter beschikking staat. nl. het kasteel
Belvedère, zijn intrek zal nemen.
„Veelbetaekenend".
Over de Japansche aankondiging dat Mat
soeoka naar Berlijn zal vertrekken, zeide
(Foto archief.)
men volgens de „United Press" in bevoegde
Duitsche kringen: „Het is veelbeteekenend"
dat zijn komst samenvalt met de aanneming
van de Leen- en Pachtwet.
Het is nog onzeker of Ciano zich naar
Berlijn zal begeven om aan de besprekingen
deel' te nemen. Op de vraag wat het betee-
kende toen gezegd werd dat militaire vraag
stukken zouden worden besproken, ant
woordde men: „Er moet aan worden herin
nerd, dat het voronaamste doel van 't drie-
mogendhedenpact is, preventief te wei-ken
te vemijden dat verdere landen zich in
den oorlog zullen begeven. Indien 'n vreem
de mogendheid zich begeerig toont een van
de drie mogendheden aan te vallen, dan is
het voor de anderen zaak voor doeltreffende
hulp te zorgen."
Ook naai Moskou?
Over de reis van Matsoeoka naar Berlijn
schrijft het officieuze bureau Domei in een
commentaar, dat aan de reis buitengewone
beteekenis moet worden toegekend temeer
daar zij geschiedt op eep oogenblik van de
grootste spanningen en gebeurtenissen in
de wereldpolitiek. Dit is bovendien de eer
ste reis van een Japansch minister van
buitenlandsche zaken naar Europa.
Domei legt er den nadruk op, dat het
van groot voordeel zal zijn als op de te
rugreis van Matsoeoka uit Berlijn door
besprekingen te Moskou ook een verdere
verbetering van de Russisch-Japansche be
trekkingen mogelijk'kan worden gemaakt.
BEGIN APRIL NAAR ROME.
In een officieel communiqué over
de aanstaande reis van Matsoeoka
naar Europa wordt gezegd, dat de
Japansche minister van buiten
landsche zaken in de eerste dagen
van April te Rome zal aankomen.
Het welkom der Dnitsche bladen.
De Duitsche bladen wijden in hartelijken
toon gestelde artikelen aan het a.s. bezoek
van Matsoeoka. waarin de gemeenschap
pelijke doelstellingen van de mogendhe
den van het driemogendheden-pact. naar
voren worden gebracht. Niet een politieke
conjunctuur, maar een belangengemeen
schap, dezelfde vijanden in dezen tijd en
dezelfde opgaven in de toekomst, hebben
de drie mogendheden tot elkaar gebracht.
Vastbesloten heeft Japan, zoo schrijft de
„Angriff" zich aan de zijde van Duitsch
land en Italië geschaard, zoodat thans het
pact van deze drie mogendheden de uit
drukking is van een gemeenschappelijk
front van de leveriski-achtigstë volken van
Europa en het Verre Oosten tegen de Brit-
sche wereldheerschappij.
De ..Deutsche Allgemeine Zeitung" schrijft:
„De uitnoodiging tot het bezoek aan Berlijn
van den Japanschen minister van buiten
landsche zaken werd bij de onderteekening
van het driemogendheden-pact door den
Op het Velperpleln te Arnhem wordt een der wegen verbreed tot 10 meter teneinde
Set verkeer beter te kunnen leiden. - Het voetpad komt nu achter de boomen te liggen
(foto Gazendam)
Rijksminister van buitenlandsche zaken,
von Ribbentrop. overgebracht. Wanneer
thans het tijdstip voor deze reis is geko
men. zal onze Japansche gast zich persoon
lijk ervan kunnen overtuigen, welke ge
voelens van vriendschap voor hem en het
Japansche volk bij de Duitschers en Itali
anen bestaan.
Gedurende de reis van Matsoeoka naar
Europa zal de premier Konoje zich met de
aangelegenheden van het ministerie van
buitenlandsche zaken belasten.
Matsoeoka's loopbaan.
De Japansche minister van buitenlandsche
zaken. Josoeke Matsoeoka. werd in 1880 in
de provincie Jamagoctsji geboren.
Hij studeerde in de Vereenigde Staten
aan de universiteit te Oregon in de rech
ten en trad na zijn terugkeer in Japan in
dienst van het departement van buiten
landsche zaken, waar hij in 1904 legatie
secretaris werd. In 1914 werd hij eerste se
cretaris aan de Japansche ambassade te
Washinglon. In 1916 werd hij benoemd tot
secretaris van den toenmaligen minister
van buitenlandsche zaken en in 1919 lid van
de Japansche delegatie op de vredesconfe
rentie te Vcrsailles. Na deze conferentie
verliet hij den buitenlandschen dienst.
In 1930 werd hij tot lid van den Japan
schen Rijksdag gekozen en in 1932 nam hij
deel aan de vergaderingen van den Volken
bond te Genève, waar hij het Japasche stand
punt in het Mandsjoerijsche conflict krach
tig vei'dedigde,. het „Rapport Lytton" dat
Japan het recht tot een nieuwe ordening in
Mandsjoerije ontzegde, bestrijdt, en tenslot
te het vertrek van Japan uit de liga van
Genève aankondigt.
In Juni 1940 wordt hij, na aftreden van de
regeering Jonai, minister van buitenland-
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
8 00 uur
sche zaken in het kabinet Konoje.
De loopbaan van den thans 61-jarigen mi
nister duidt op de ongewone energie en
vastberadenheid van dezen man, die alle
moeilijkheden overwint en de doeleinden na
streeft, die hij in het belang van zijn land
juist acht.
Als vicepresident van de Zuid-Mandsjoe-
rijsche spoorwegmaatschappij' gaf hij op een
hoogst verantwoordelijken post leiding aan
den geweldigen economischen opbouw van
Japan in Mandsjoekwo en schiep hij voor
Japan een economische basis, die het land
van de Engelsche en Ameidkaansche dreige
menten onafhankelijk maakte.
Als minister van buitenlandsche zaken
was het zijn taak Japan los te maken uit
de gevaarlijke verbindingen met Engeland
en Amerika, daar hij had ingezien dat
deze twee staten den opbouw van een Ja
pansche invloedssfeer in het Verre Oosten
in den weg stonden. Van toen af aan voer
de Matsoeoka ongehinderd de politiek, die
leidde tot het sluiten van het driemogendhe
den-pact.
Vereenigde Staten
tegen de As
De groote machten, welke tenslotte de
eindstrijd in deze, zich tot een wereldcon
flict uitbreidende oorlog, zullen strijden,
beginnen zich thans duidelijk af te teeke
nen.
Aan den eenen kant staat Duitschland
en Italië met de kleinere Europeesche
partners van het driemogcndhedenpact,
alsmede het maritiem sterke Japan, aan de
andere zijde het Britsche wereldrijk en de
Vereenigde Staten.
Het bezoek van Matsoeoka, de Japan
sche minister van buitenlandsche zaken,
aan Berlijn kan moeilijk anders gezien
worden dan een reis van groote historische
beteekenis, die waarschijnlijk bekroond zal
worden door een nauwer toehalen van de
reeds gelegde banden van vriendschap en
wapenbroederschap.
Ongetwijfeld zullen de besprekingen, wel
ke hij komt voeren, hoofdzakelijk loopen
over de houding der V.S., die immers op
twee wijzen een spaak in het wiel der as
trachten te steken
Eenerzijds probeert Washington het
grondstofarme Japan door een krachtige
Zuidzeepolitiek, voorloopig nog op eco
nomische dwangmaatregelen gebaseerd,
van het driemogendhedenpact los te wer
ken, althans Japans invloed te verzwak
ken, anderzijds tracht Amerika de strijd
in Europa te neutraliseeren door Engeland
de daarvoor noodige wapens te verschaffen.
De as zal nu ongetwijfeld trachten Roosc-
velt's greep op Europa en het Verre Oos
ten te verzwakken.
Hoe?
Dat is voox'alsnog het geheim van de mi-
litaire staven der landen van het driemo
gendhedenpact. maar dat men door een
krachtigen slag zal probeeren de Amerikaan
sche politiek schaakmat, te zetten mag als
zeker worden aangenomen.
Dat er een zeker evenwicht in krachten
is ingetreden valt het beste te constateeren
uit de veel krachtiger houdi.ng van Frank
rijk, dat bij monde van Admiraal Darlan
met een optreden der Fransche vloot dreigt
als Engeland niet bereid zou worden gevon
den om de toevoer van levensmiddelen naar
het niet-bezette Frankrijk toe te staan.
Inderdaad zijn in de thans ingetreden oor-
logsohaze de nog ongeschonden en zeer
krachtige Fransche maritieme strijdkrach
ten van zeer groote beteekenisvoor bei
de partijen.
Het verslagen Frankrijk, dat ook nog be
schikt over een goed geoefend en toegerust
koloniaal leger is thans, door de loop der
omstandigheden, min of meer op de wip ko
men te zitten en dit is aan de politiek, welke
Vichy thans volgt, duidelijk te merken.
Men kan er zich dan ook van overtuigd
houden, dat Darlan's waarschuwing niet
langer door Churchill zal kunnen worden
genegeei'd. Het inzetten van de Fransche
vloot aan de zijde der spilmogendheden
want hierop zou het breken der Britsche
blokkade practisch neerkomen! zou voor
de Britsche zaak zeer slechte gevolgen kun
nen hebben.
Dat Hitier thans hezig is om te trachten
de krachten van zijn bondgenooten te co-
ördineeren, opdat de slag welke den An-
gelsaksischen democratiën straks zal tref
fen, zoo hard mogelijk aankomt, is wel ze
ker. De acties van Berlijn en Rome op po
litiek terrein gaan meestal samen met die
op militair gebied en het is daarom te ver
wachten dat wat thans nog onder de op
pervlakte wroet en werkt, spoedig zich aan
-de oppervlakte zal afteekenen.
Overeenkomst van
TOKIO onderteekend
Vreugde in Thailand. Dank
aan Japan.
In een zoo juist gepubliceerd gemeenschap
pelijk communiqué van Japan, Frankrijk en
Thailand worden de aanvaarding en onder-
teekening van het Japansche bemiddelings
voorstel tot bijlegging van het grensconflict
tusschen Thailand en Indochina bekend ge
maakt.
Het communiqué deelt mede, dat Indo
china aan Thailand het district Paklay, als
mede de gebieden in het westen, noordwes
ten en zuidwesten van Kambodja, die vroe
ger tot Thailand behoorden, heeft afgestaan.
Al deze gebieden worden gedemilitariseerd.
Twee eilandengroepen in de Mekong, name
lijk Khong en Khone, komen eveneens onder
Thaische souvereiniteit, doch zullen ge
meenschappelijk worden bestuurd. Japan
garandeert het definitieve karakter der
overeenkomst, terwijl Frankrijk en Thai
land uiting geven aan hun waardeering,
voor de inspanning en de correcte houding,
die Japan zich in het belang van den vrede
heeft getroost.
De plechtige onderteekening van de over
eenkomst over de regeling van het grensge
schil tusschen Thailand en Fransch Indo
china is gistermiddag in de ambtswoning
van den ministerpi-esident Konoje geschied.
Vreugde in Thailand.
Met luide, blijde stem heeft de premier van
Thailand, Loeang Bipoel, gistermiddag ora
twee uur per radio het geheele volk onmid-
delijk na ontvangst van het officieele be
richt omtrent de ondex-teekening van het
verdras: tusschen zijnl and en Frankrijk de
herkrijging van de verloren gebieden kond
gedaan. Hij wees op de rechtvaardigheid
en fairness van de Japansche regeering, be
toond op de bemiddelingsconferentie, en gaf
uiting aan zijn diepgcvoelden dank jegens
deze regeering wegens de succesvolle be
ëindiging van het grensgeschil.
Over Darlans verklaring.
Diplomatieke ki'ingen te Washington, toonen
eenige bezorgdheid in verband met de maat
regelen, die admiraal Darlan heeft aange
kondigd tegen de Britsche blokkade. Ver
klaard wordt, dat de spanning, die aldus in
de Fransch-Engelsche betrekkingen onstaat,
een ongunstigen invloed op de belangen der
Vei-eenigde Staten zou kunnen hebben. Het
wordt dan ook niet geheel onwaarschijnlijk
geacht., zegt S.P.T., dat president Roosevelt
zoowel te Londen als te Vichy een poging
zal doen om alsnog een andere oplossing voor
deze kwestie te bewei'kstelligen.
De New Yorksche bladen wijden groote
aandacht aan de aankondiging van de regee-
ring te Vichy, dat zij de Engelsche blokkade
zal trachten te breken, desnoods met be
hulp van de Fransche vloot
ln aansluiting hierop wijzen de bladen op
een verklaring van den Britschen ambassa
deur te Washington, Lord Halifax, dat der
gelijke bedx-eigingen niet van invloed zullen
zijn op de Britsche blokkademaatregelen.
De „New York Daily News" doet een be-
roep op president Roosevelt, om zijn invloed
bij de Britsche regeering aan te wenden ten
gunste van de aanvaarding van het plan-
Hoover, of om tenminste een vergunning te
krijgen levensmiddelen naar het onbezette
gebied van Frankrijk te kunnen zenden.
Het blad besluit zijn artikel met de woor
den: „tot nu toe heeft de regeering der Ver
eenigde Staten geweigerd ook maar één vin
ger uit te steken om eenigen invloed op de
Engelsche blokkade-politiek te oefenen."