Frankrijk
Ontploffing
kruithuis
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Vijfjarig meisje
vermoord
Op de boterkaart
slechts boter
Badoglio inspecteert
Albaneesche front
De blokkade van
Het Nederlandsche
bioscoopwezen
Verduisteren
7.44 uur
De positie van den
Nederlaodschen boer
GsrstRmeel in lint brood
Laan. Schagen. Tel. Ui (2 lijnen). Netnummer 2240.
ZATERDAG 15 MAART 1941. 85e Jaargang. No. 11444.
IfifgOv® dee N.V. Uitg.-Mff. „Höflonds Noorderkwartier"
Een markwaardig gebruik. - In Hoogevaen worden da geloovigen niet door klokgelui,
doch door aan trommelslager ter karke garoapan. Al roffelend maakt deze een groote
wandeling door het stadje en wanneer hij van zijn ronde terugkeert, volgen hem reeds de
eerste kerkgangers (Foto Pax-Holland)
SPANJE
in
Arbeiderswijk van
Sevilla verwoest
50 dooden en 500 gewonden.
Het stadsdeel Cerro del Aguila, een dei-
drukste arbeiderswijken van de Spaansche
stad Sevilla is gisterochtend opgeschrikt
door een geweldige ontploffing. De explosie
was geschied, niet zooals aanvankelijk werd
gemeld, in een hulpkruitmagazijn, maar in
een der grootste kruithuizen van de stad.
De gevolgen van de ontploffing waren
vernietigend, daar de niet al te hecht ge
bouwde arbeiderswoningen tot ver in den
omtrek instortten, waardoor vele menschen
onder het puin bedolven raakten.
Het aantal- dooden valt, naar het
D.N.B. meldt, nog niet te schatten,
maar het zou zeer hoog zijn. Reeds
honderden gewonden zijn uit de
puinhoopen te voorschijn gehaald.
De plaats waar de explosie plaats vond
ligt ongeveer drie kilometer van het cen
trum van Sevilla verwijderd. Ook in de
aangrenzende stadswijk Carmona zijn ver
scheidene huizen ingestort terwijl voorts
in het tuindorp Ciudad Jardin, dat onmid
dellijk aan de getroffen wijk Cerro del
Aguila grenst, e.en groot aantal huizen scha
de opliep.
Het D.N.B. meldt omtrent de oorzaak van
de ramp, dat, naar tot dusver kon worden
geconstateerd, de explosie ontstond doordat
bij het opladen van explosieve stoffen een
kist op den grond stortte en ontplofte.
In het geheel zouden vijftig a zestig hui
zen met den grond gelijk zijn gemaakt, ter
wijl ongeveer 150 huizen zoo zwaar zijn be
schadigd, dat zij zullen moeten worden af
gebroken.
De helft van de wijk Cerro del Aguila is
yerwoest.
Tot dusver wordt het aantal dooden op
vijftig geschat, het aantal gewonden op
meer dan vijfhonderd.
De plaats des onlieils is door militairen
en door de politie afgezet. Roode-Kruisper-
soneel en brandweer zijn bezig met tiet,
blusch- en bergingswerk.
300 huizen verwoest.
•De burgerlijke gouverneur van Sevilla
heeft gisterenmiddag een officieel communi
qué gepubliceerd over den omvang van de
ontploffingsramp bij de Spaansche Kruit-
Unie.
Het aantal verwoeste huizen bedraagt vol
gens dit communiqué 300. De burgemeester
heeft op het abattoir een groot verzamelbu-
reau' ingericht, vooral ten behoeve van die
gezinnen, welke door de ramp dakloos zijn
geworden. O.a. is uit Madrid hulp ontbo
den. De regen bemoeilijkt het opruimings-
werk.
ACHTTIEN DOODVONNISSEN
VOLTROKKEN
Door het bureau van den bevelhebber der
Duitsche weermacht in Nederland wordt be
kend gemaakt:
Op 13 Maart zijn van de achttien Nederlan
ders, die, zooals bekend .is gemaakt, in het
Haagsche proces tegen een terreur-sabotage-
en spionnageorganisatie ter dood waren ver
oordeeld, vijftien door den kogel terecht ge
steld. Een gratieverleenine kwam niet in aan
merking, daar bedoelde organisatie behalve
ernstige sabotagehandelingen tegen militaire
inrichtingen op de laagste wijze en met de
gemeenste middelen, zooals zij anders slechts
bij onbeschaafde volken bekend zijn, b.v. al
lerlei gifmoorden en aanvallen op Duitsche
militairen beraamd en in een aantal geval
len ook ten uitvoer heeft gebracht. Slechts
drie der veroordeelden heeft de bevelhebber
der weermacht tot 'n levenslange tuchthuis
straf begenadigd, omdat zij bij het plegen
der daad nog geen twintig jaar oud waren.
De weermachtbevelhebber wenscht hiermede
een laatste beroep te doen op het verstand en
het inzicht van de Nederlandsche jeugd.
Tegelijk zijn drie te Amsterdam veroordeel
de ophitsers, die tot de stakingen in de pro
vincie Noord-Holland hadden aangezet, dood'
geschoten.
Tot levenslange tuchthuisstraf begenadigd
werden voorts twee Neaex-landers, die in
een ander proces door een Duitsch krijgs-
gerecht wegens een ernstige sabotagehande-
ling ter dood waren veroordeeld. Ook in
dit geval is de gratie voor de laatste maal
verleend, daar de veroordeelden ten tijde
van de daad nog geen twintig jaar oud
waren.
GRUWELIJK MISLRIJF
IN BOSCH TE SOEST.
Het vijfjarig dochtertje van de fa
milie Strumpol te Soest Is gistermid
dag het slachtoffer geworden van
een laaghartigen moord.
Omstreeks half vijf was het kind
dat op den Wieksloterweg woont,
door haar moeder uitgezonden om
melk te halen. Het meisje kwam
met de boodschap niet terug.
Ongeveer zes uur vonden spelende
kinderen in het bosch van Pijnen
burg het lijkje van het vermiste
kind, dat verborgen was in een dro
gen greppel.
De politie werd onverwijld gewaar
schuwd en deze ving terstond een
uitgebreid onderzoek aan. Tot dus
verre leverde dit geen resultaat op.
Geen vet meer. Met ingang
van 24 Maart
Met ingang van Maandag 24 Maart
a.s. zullen de bonnen van de boter
kaart uitsluitend recht geven op het
koopen van boter. De bonnen van de
vetkaart zullen met ingang van dien
datum om de andere week recht ge
ven op ret koopen onderscheidenlijk
van boter of margarine of vet naar
keuze en boter of margarine naar
keuze.
Dat wil dus zeggen, dat de voor de week
van 24 tot en met 31 Maart a,s. aan te wij
zen bon van de vetkaaxi recht zal geven op
het koopen van boter of margarine of vet
naar keuze, de vooi? de week van 1 tot en met
8 April aan te wijzen bon op boter of mar
garine naar keuze, en zoo vervolgens.
Gedurende de week van 17 Maart wordt
voor het publiek nog geen onderscheid tus-
schen de boterkaart en de vetkaart gemaakt.
Gedurende die week kunnen derhalve ook
de houders van de boterkaart desgewenscht
nog margarinet koopen. Hiertoe is bepaald,
dat gedurende'het tijdvak van Maandag 17
Maart lot en met Zondag 23 Maart a.s. de
met 08 gemerkte bon van zoowel de boter
kaart als de vetkaart recht geeft op het koo
pen van 250 gram boter of margarine. De met
„08" gemerkte bonnen, welke op 23 Maart nog
niet gebruikt zijn, blijven voorts nog geldig
tot en met Zondag 30 Maart a.s.
In een officieele publicatie zijn de voor de
détaillisten van belang zijnde bijzonderhe
den betreffende de boter- en vettoe wij zingen
vermeld.
Radio Ankara meldt, dat maarschalk Ba
doglio op verzoek van koning Victor Ema-
nuel het Albéneesche front heeft geïnspec
teerd. Badoglio heeft technische wenken ge
geven voor het voortzetten der operaties.
Londen wil moeilijkheden
ait den weg mimen
Het Engelsche ministerie van eco
nomische oorlogvoering noodigt de
Fransche regeering uit voorstellen
te doen ter bijlegging van het En
ge lsch-Fransche conflict inzake de
blokkade.
Een woordvoerder van genoemd
ministerie heeft verklaard, dat elk
voorstel van Fransche zijde met
begrip voor de moeilijkheden, waar
mede het onbezette Fransche ge
bied te kampen heeft, zal worden
bestudeerd.
Tot dusver is geen enkel voorstel
van Frankrijk binnengekomen.
Voorts wordt medegedeeld, dat een
Engelsch-Amerikaansche gedachten
wisseling over deze, kwestie wordt
eevoerd.
Amerika ansche levensmiddelen
naai Frankrijk?
Naar aanleiding van de in het buitenland
verspreide berichten, dat binnenkort ver
hoogde leveranties van levensmiddelen door
de Vereenigde Staten aan het onbezette
Frankrijk te verwachten zouden zijn, is, zoo
vernepmt D.N.B. van welingelichte zijde,
men in Berlijnsche politieke kringen van
opvatting, dat op het oogenblik slechts ge
sproken kan worden van een „druppel op
een gloeiende plaat". De. feitelijke toestand
is nog precies zoo als-vroeger, zoo verklaart
men verder, n.1. zoo, dat Engeland de blok
kade tegen Europa strikt doorgevoerd wil
zien en wel volgens de bekende woorden
van lord Halifax: „geen valsche humaniteit"
De bekende aankondiging van admiraal
Darlan, dat Frankrijk van nu af aan zijn
koopvaardijschepen door eenheden van de
Fransche marine de noodzakelijke bescher
ming zal geven, komt, zoo verklaart men in
Berlijnsche politieke kringen, slecht, te pas
voor een zekere propaganda. Groot Brit-
tan nië heeft ongetwijfeld geloofd, met zijn
blokkade tegen het geheele Europeesche
continent een effect teweeg te brengen, dat
zich door het bewust verwekken van hon-
geropstand tenslotte tegen Duitschland zou
richten. Deze conclusie, zoo blijkt thans
steeds duidelijker is in werkelijkheid ver
keerd geweest en men merkt thans zoowel
in Engeland alsook in de Vereenigde Staten,
dat, wanneer dit zoo verder gaat.. De „con
tinentale" stemming in Europa meer en
meer aan kracht wint tegenover dc pro
pagandistische verstoringsmanoeuvres van
machten, die in dit gebied niet thuis hooren
Engeland begint schijnbaar thans, zoo con
stateert, men te Berlijn verder, er oonig be
zwaar in te zien om de hongerblokkade te
gen Europa op de huidige wijze voort te
zetten. Natuurlijk, zoo voegt men hier nog
aan toe, is het een aangelegenheid van
Frankrijk om zijn humanitaire rechten te
gen den willekeur van anderen te bescher
men.
DE TIJD DER JURKENMETERS
VOORBIJ, DE BIOSCOOP HEEFT
EEN NIEUWE TAAK.
Ook de kleine exploitant thans
zijn rechten.
„Wanneer een groot deel van het
Nederlandsche publiek een vooroor
deel tegen film en bioscoop koes
tert, dan bewijst dit, slechts, dat het
Nederlandsche volk in deze aan
gelegenheid blijkt geeft van een ge
zond instinct. Jarenlang heeft de
internationale filmprodutcie op on
ze markt, de grootste rommel en
de minderwaardigste rolprenten ge
spuid, omdat er ten onzent prak
tisch alleen gemeten werd. of de
jurken van de sterren wel lang ge
noeg waren. Dat was het criterium
der toelaatbaarheid Strekking, op
voedkundige waarde, ook in volk-
schen zin en wat dies meer zij.
kwamen er minder of veelal heeler
maai niet op aan".
Zoo vernamen wij gisteren., tijdens een
onderhoud, dat wij op het département van
Volksvoorlichting en Kunsten hadden met
de heeren H. M. van Tri et. directeur van
den Nederiandschen Bioscoopbond en Alb.
J. Richel, hoofd van het bureau voor film-
zaken ten departement©.
De overdracht aan het departement van
O.K.W. is noodzakelijk geweest, omdat de
Bioscoopbond in zijn toenmalige samenstel
ling bestemd was. om de materieele belan
gen van een bepaalde groep te behartigen,
terwijl het algemeene volksbelang, secun
dair was. of geheel werd veronachtzaamd.
Hoofdbestuur en ledenraad van dit exploi
tatie-instituut, moesten dan ook op non-
actief gesteld worden.
Thans zijn wij zoover, dat de arbeid in
positieven, opbouwen den zin een aanvang
kan nemen.
„Welke rol zal de bioscoopbond daarbij
spelen?"
„Het departement zal de algemeene richt
lijnen aangeven, welke door den bond ten
uitvoer moeten worden gelegd. Op het oogen
blik beteekent bet aanvaarden van een
functie in den bond dan ook, dat men be
reid is, mede te werken aan den opbouw
in het kader van de nieuwe ordening. Met
het kapitalistisch-monopolistische streven
van den ouden bond is dan ook voorgoed ge
broken. De tijd, dat een kleine theater-ex
ploitant, die in conflict kwam met den bond
eenvoudig gevonnisd werd en op zijn faillis
sement kon gaan zitten wachten, is hiermee
voorbij. De hoogste instantie bij toekomstige
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
7 53 uur
geschillen is titans de secretaris-generaal
van het departement,, die boven de partijen
staat.
Veel op te ruimen.
„Meerit u, dat er veel te ordenen is in de
Nedërladnsche film- en bioscoopwereld?"
„Zeer veel zelfs. Een belangrijk punt zal
bijvoorbeeld de import van films zijn. Op
dat gebied moet zeer zeker nog veel tr geld
worden. Wij hebben hier in Nederlan ond
350 bioscopen. Op zichzelf genomen, is dat
in een dicht bevolkt land als het onze be
slist te weinig, maar er komt nog dit na
deel bij, dat sommige gebieden over te veel
bioscopen beschikken en andere deelen des
lands misdeeld zijn. Op deze beperkte markt
werkten niet minder dan vijftig filmver
huurkantoren, die per jaar gemiddeld 550
hoofdfilms importeerden.
De onderlinge concurrentie van dit ab
surd groote aantal verhuurkantoren bad
allerlei wanorde tengevolge. Zoo kon het
bijvoorbeeld gebeuren, dat de Nederland
sche filmverhuurders met z'n allen naar
Parijs togen, daar tegen elkaar zaten op
te bieden bij voorkeur voor die films, wel
ke in een land als het onze zeker nooit
hadden mogen worden vertoond, als men
bij de filmkeuring eenige aandacht voor
de waarlijk opvoedende en verwilderende
elementen, die de film beide in zich kan
bergen, had gehad.
Er was in ons lané zelfs een aantal film
verhuurkantoren, die bij voorkeur de twij
felachtige producten der buitenlandsche
filmindustrie opkochten en op grond van
hun reputatie, nog kans zagen dergelijke
„pikante" films toch door de keuring heen
te sleepen.
„En hoe staat het met de mogelijkheden
van een eigen Nederlandsche productie?
zoo luidde onze laatste vraag.
„Er worden op het oogenblik besprekin
gen over de mogelijkheden, die er op dit
punt bestaan, gevoerd, maar zoolang deze
hangende zijn, kunnen wij daarover nog
geen inlichtingen verstrekken. In elk geval
heeft de mogelijkheid van een eigen, na
tionale productie de volle aandacht van het
departement en den bond.
33 varkens in beslag
genomen
Crisisambtenaren hebben een goe
den dag.
Ambtenaren van den Crisisopsporingsdienst
te Dedemsvaart, hebben bij een combinatie
van drie handelaren niet minder dan 33 var
kens in beslag genomen, die voor den frau-
duleuzen handel waren bestemd.
Door het garandeer en der prij
zen is zij verbeterd.
ONDERHOUD MET
Dr. F. E. POSTHUMA.
In een onderhoud, dat een redacteur van
het A.N.P. met Dr. F. E. Posthuma over de
productieslag had, heeft de oud-minister van
landbouw, nijverheid en handel, die zoo
als bekend een enthousiast propagandist
van dezen productieslag is, enkele factoren
genoemd en daaromtrent zijn oordeel ge
zegd.
Inderdaad zoo begon Dr. Poshuma
is het zool wanneer we meer willen produ-
ceeren, we ook over meer middelen moe
ten beschikken. Nu speelt bij onzen land
bouw de kunstmest een zeer belangrijke rol.
Kalimeststoffen zijn er naar mijn meening
in voldoende mate. Wat stikstof betreft, is
het op het kantje af. Hier kan de distribu
tie van grooten invloed zijn. Phosphorzuur-
meststoffen zijn er waarschijnlijk te wei
nig, maar bier staat gelukkig tegenover,
dat onze landbouwgronden over het alge
meen een knappe reserve hebben aan deze
meststoffen. Wat het meslvraagstuk in zijn
geheel aangaat, speelt ook het scheuren van
weiden een rol, omdat men door het scheu
ren grond krijgt, welke niet zoo erg behoef
te aan meststof heeft.
Van groot belang bij een actie als de pro
ductieslag zoo ging dr. Posthuma verder
zijn ook de prijzen, welke de boeren voor
hun producten krijgen.
Wat dc aardappel betreft zoo zeide
dr. Posthuma is do prijs blijkbaar gericht
op het verbouwen van soorten, welke veel
opbrengen en dit is tenslotte toch ook een
goed ding, zoowel voor producent als con
sument.
Over prijzen in het algemeen wilde dr.
Posthuma op dit oogenblik alleen zeggen,
dat naar zijn oordeel de positie van den
boer door het garandeeren van de prijzen
belangrijk beter is geworden.
Vroeger kon hij een kleine of een groote
Smakelijker en lichter van kleur.
Naar wij vernemen wordt over
wogen zeer spoedig in het brood een
zeker percentage rogge door gerst
te vervangen teneinde aldns rogge
vrij te maken voor andere doelein
den met name voor veevoeder.
Reeds genomen proeven hebben uit
gewezen, dat het brood van de
nieuwe samenstelling smakelijker
en voedzamer zal zijn en ook lichter
van kleur.
oogst krijgen en dan kon de prijs, welke zich
bij den wereldprijs aanpaste, ook de heele
oogst ,wat hoeveelheid betreft, nog wel eens
een slecht rendement geven-, omdat de
prijs veel te laag wasi
De toestand is nu echter zoo: wan
neer de boer door een goede verzor
ging van den grond en van de plan
ten en door veel vlijt alles heeft ge
daan wat maar mogelijk is om naar
de hoeveelheid een zoo groot moge
lijke oogst te krijgen, dan weet hij,
dat iedere II.1., "welke hij meer oogst,
hem ook meer in de portemonnaie
zal geven.
Want van iedere Hl., welke hij oogst, staat
nu reeds vast, wat hij er voor zal ontvangen
De wereldprijs speelt nu geen rol meer en
kan de boer bij de geldelijke opbrengst van
zijn oogst dus niet meer schaden.
TWINTIG MILLIARD LIRE VOOR
DEN OORLOG.
Crediet voor Italiaanschen mi
nister van oorlog.
Het Italiaansche staatsblad publiceert
een wetsdecreet. waarbij een bedrag van 20
milliard lire ter beschikking van het mi
nisterie van oorlog wordt gesteld, ter be
strijding van de kosten voortvloeiende uit
den oorlog.
DOOR HOLLEND PAARD OMVER
GELOOPEN.
En aan de gevolgen overleden
Aan het einde van de vorige week is de
83-jarige Th. Groot te Mijdrecht, door een
hollden paard omver geloopen en zwaar ge
wond naar het ziekenhuis overgebracht
Gisteren is de man aan de opgeloopen ver
wondingen overleden.