Cave Canem...!
Gasbedrijf Langendijk
maakt goede zaken
Woensdag 30 April 1941
Tweede blad
Wacht U voor
den hond!
„Zoek dien kerel,"
Eigenlijk te veel klanten!
55-jarige echtvereeniging
1886 1941
Van oudsher hebben de menschen
het groole nut van den hond er
kend. Zij wisten zijn waakzaamheid
en vertrouwden hem gaarne dc
wacht over hun huizen en hof toe.
Reeds in de oude Romeinsche
bouwvallen vinden wij daarvan
een doorslaand bewijs. Menigmaal
toch wordt in het voorportaal der
huizen, waarvan de vloer vaak met
zeer kunstige mozaik bedekt was,
het beeld van'een hond aangetrof
fen, waarbij dan de woorden staan
Cave Canem wacht u voor den
hond)
het tooverwoord
DE RIJKSSPEURHOND EEN KRACHTIGE
STEUN BIJ HET OPSPOREN VAN
MISDADIGERS.
Een deskundige vertelt.
Cave Canem Maar die rijksspeurhond
Bertha lijkt toch wel een goeie lobbes, als
re zoo op haar allerlangst naast 't bureau
op het zeil ligt. af en toe 'es écht vervelend
gaapt en den baas een vertrouwd pinkoog je
toewerpt -
Maar dan spreekt die baas het toover
woord uit. dat alle goede speurhonden de
geneugten van de vetste kluif, het genot van
het heerlijkste hazenslaapje- in de zon. de
vreugde van het weerzien van de allerchar-
mantste hondgenoot van de andere sekse
doet vergeten
.Zoekt die kerel!"
Dan staat de herder ineens op haar vier
pooten, dan is de hond ineens anders dan
andere honden Dan is in haar de jach-
drift gevaren, dan staat zij klaar voor haar
zooveelsten strijd tegen den misdaad. Een
strijd, die ze vaak wint en maar zelden ver
liest
Hoe krijg Je een hond zóóver?
„Een" hond is 't woord niet, zegt Majoor
Misbeek, wien, zooals wij eerder bekend
maakten, een verantwoordelijke functie bij
den rijksspeurhonden dienst is toegewezen.
U moet zeggen: ,.deze"hond. Want dat gaat
bij alle honden verschillend.
Is er dan geen bepaalde methode van
opleiden?
Natuurlijk wel. maar
een hond is preoies een kind
en zooals ieder kind met 't andere van natuur
verschilt, zoo verschilt ook de eene hond van
de andere. Men moet. wil men een hond
„goed" krijgen, ^erst z'n karakter door en
door kennpn, en dan daarnaar z'n methode
van opleiden richten.
't Is hier in Nederland aardig ge
lukt met de africhterij. In weinig
landen slaat de dressuur op zulk
een hoog peil. in weinig landen
wordt met „het hondje" zooveel
bereikt."
Met welke honden bereikt men de beste
resultaten?
In het algemeen met Mechelsche en Duil-
sche herders, en met vrouwtjéshonden,
want 't is met den speurhond al niet an
ders. dan met den blindenhond. waarover
onze Haagsche correspondent schreef, een
reu laat zich gauw door de nabijheid van
een schoone hondsch^ afleiden
Is u over „Bertha" tevreden?
Bertha wordt wat ouder, maar ze doet
haar werk nog uitstekend. U hebt het zelf
gezien na de inbraak bij de firma
Bolte te. Schagcn, toen door 't vinden van
de broodkruimels in den hooiberg
's ochtends om 8 uur al was aangetoond,
dat de daders daar hadden geslapen en dus
vermoedelijk geen inwoners van Schagen
waren. Dat wij dien dag niet verder kwa
men. kon Bertha niet helpen, die had haar
plicht gedaan.
RIJKSSPEURHOND BERTHA.
(Foto Fred Groot).
Verleden week heeft ze in Oude Niedorp
met de zoogenaamde
sorteerproef
nog bewezen, best mee te kunnen doen.
Wat is dat. een sorteerproef?
Ga maar even mee naar buiten!
Onze jongste verslaggever wordt nu
tot verdachte verklaard, die ook na
een urenlang kruisverhoor stijf en
strak ontkent, van iets af te weten.
Het vermoeden bestaat, dat. hij de
boef is. die uit wraak een schuur
gedeeltelijk heeft vernield, omdat de
boer hem niet toestond in de hooi
berg te overnachten Aangeno
men wordt, dat dc garage op het
erf de thans vernielde schuur is, en
de „verdachte" gaat daar wat heen
en weer loopen, en raakt dit en dat
voorwerp aan Zooals ook de
echte verdachte, als hij geen érg
slimme jongen is. die alle klappen
van de zweep kent. gedaan zal heb
ben.
Dan krijgt „Bertha" lucht aan de garage,
alias de vernielde boerenschuur. Van het
tiental omstanders wijst ze dan. na een zeer
korte aarzeling den „verdachten" verslag
gever aan.
Maar. die blijft nog ontkennen Die
hond kan wel in de war zijn, die hond
heeft zeker een seintje gekregen
Een ander bewijs! Sterker nog!
Een tiental zakken wordt gerold en de
voorwerpen, alle portemonnaies. in een
kringetje op den grond g,elegd. Bertha krijgt
weer lucht aan de „vernielde" schuur en
bijna vlugger dan wij het kunnen naver
tellen. pikt ze de wèlgevulde buidel van
onzen jongsten collega uit de andere por
temonnaies. Tegen zooveel bewijsmateriaal
kan de snoodaard niet op. hij valt door den
mand. £ooals verleden week. na een gelijk
soortige proef een verdachte door den mand
viel. die een en ander kwaadwillig had ver
nield
Wat „Nero" beleefde.
Ja, Bertha is nog zoo kwaad niet
Nero. m'n vroegere hond ook niet, of eigen
lijk wel. want die hapte hier in Schagen de
katten hun staart af. als hij ze kon begaan.
Die is opnieuw naar school, vertelt Majoor
Misbeek, als we weer binnen zittep en Ber
tha weer. luier dan ooit. een overigens
verdiend dutje doel. Maar in Avereest heb
ik met dien Nero ook wel aardige dingen
beleefd. Er was es een verpleegde uit het
Rijksasyl daar ontvlucht. Een psychopiaath.
Volgens een verpleger, zou die man aan de
achterzij van den tuin over den muur zijn
geklommen. Ik liet me een jas van den
vluchteling, laten wc hem Pieterse noemen,
brengen. Voetafdrukken waren in den tuin
niet te vinden. Nero kreeg lucht aan de
jas, en toen was 't „Zoek dien kerel!" Nou,
hij zocht, eerst langs den muur en toen we
«'ie een eindje waren lanes gewandeld, was
het «tonnen en te<rer> den muur springen...
MAJOOR MISBEEK.
(Foto Niestadt).
„Aan toe ken en"
is daar de vakterm voor. zie je. Daar moest
Pieterse dus over den muur zijn gewipt en
jawel, eventjes later vond Nero een half
opgegeten peer met tandensporen, die vol
gens den verpleger ze kennen in dat ge
sticht hun mannetjes van top tot teen
wel van den vluchteling zouden zijn. Een
mooi begin, dus verderop. Terug langs
den muur en het bosch in, dat naast den
tuin lag. Dwars door de dichte braamstrui
ken. naar een zandweg, twintig meter ge-
loopen. en wéér het bosch in. 'Daar
werd gefloten, een collega kwam melden,
dat Pieterse een kilometer verder was ge
signaleerd. Op een holletje naar die plaats
toe. Spoorloos natuurlijk, ik had ook niet
gedacht, dat Pieterse op me zou zitten te
wachten Maar ik vond voetafdruk
ken en dat was al weer véél waard. Nero
daaraan luchtgeven en een aardappellandie
door stappen was 't werk van een oogcnblik.
We kwamen weer bij een bosch. nog veel
dichter dan het eerste. Van dat lage kreu
pelhout. een toer om er door te komen. En
jawel, we zxillen een 500 meter een slinge
rend spoor gevolgd hebben, toen we Pieterse
in een boschje zagen liegen. Kom ereis over-
end vriend, zeg ik, je bent zuur.
Dat was ie. want Nero sprong direct te
gen hem op'en. toen de verplegers kwamen,
ging hij maar weer zoet mee.
Alles te zamen had Nero een spoor van
V/z Kilometer gevolgd.
En zoo hooren we nog vele sterke staal
tjes van resultaten met de rijksspeurhonden
en met eerbied wordt den naam genoemd
van den heer Harms, den directeur dor
Rijkspolitiehondenschool. een der, zoo^niet
dè pionier voor de opleiding der hond*® in
Nederland.
Elke poliliehond is geen speurhond! On
der politiehonden verstaat men in het alge
meen de robuste rakkers, die den politie
man vergezellen op gevaarlijke nachtelijke
tochten, voor stokslagen noch revolverscho
ten terugdeinzen en vluchtelingen tot staan
brengen.
Een speurhond behoeft niet zoo robust te
zijn, maar moet veel meer „hersens" heb
ben nog. Een moeilijke leerschool moet hij
doorloopen. beginnen bij de eenvoudige oefe
ning van het „volgen" en eindigen bij de
bovenomschreven „sorteerproef" en andere
zeer ingewikkelde opgaven.
Maar dan verstaat de justitiehond ook de
kunst een hem aangewezen mcnschelijk
voetspoor te volgen. Kilometers ver. over
gronden en wegen van zeer verschillenden
aard. niettegenstaande zich, behalve dit
spoor, daarop sporen bevinden, gekruist of:
nrarallel loopende van andere personen.
Dan kan hij personen en voorwerpen aan
..hun mededragende lucht" identificeeren,
j van elkander onderscheiden.
Dan kan hij onfeilbaar den misdadiger
opsporen en aanwijzen, dan is hii ©en trou
we hulp en een groote steun voor den re
chercheur. die met hem om weet te gaan!
Be-rtha op non-nctief. „Zoo kan ik geen
tien tellen".
(Foto Fred Groot)
UITBREIDING GASLEIDING NAAR
ST. PANCRAS NOODIG.
Gistermiddag vergaderde de Commissie
van Beheer der gemeenschappelijke gasfa
briek van de Langendijker gemeenten en St.
Pancras, onder leiding van den heer J. Kroo-
nenburg, burgemeester van Sint Pancras.
De voorzitter opende de vergadering met
welkom tot de aanwezigen, waarna de secre
taris, de heer G. Reinders, de notulen van
de vorige vergadering voorlas. Deze werden
onveranderd goedgekeurd en vastgesteld.
Het gasverbruik steeds stijgende.
In het eerste kwartaal 1941 was het gasver
bruik weer aanzienlijk gestegen, In het eer
ste kwartaal 1940 was het verbruik 211.250
M3., in het eerste kwartaal 1941 was dit
256.196 M3.
Het gebruik van gewoon gas is gestegen
met 62212 M3., het kachelgas gedaald met
17266 M3. De totale stijging was 44946 M3„ of
21.3 Zonder het kachelgas zou de stijging
43.7 zijn geweest.
Er zijn 26 nieuwe meters geplaatst, waar
door er nu 2368 meters staan. Er zijn nog
vele aanvragen.
Er is nu een mooi gasverbruik: ongeveer
4200 M3. per etmaal. Dat gaat heel hard, dc
voorraad kolen is aanzienlijk minder gewor
den. De druk teït. Pancras is te gering, voor
al 's Maandags, tusschcn half 12 en half 1,
dan is het niet goed bij te houden. Als het
zoo blijft, zal er iets moeten worden gedaan
om verbetering te brengen.
De kascontrole gaf aan dat in kas was
f 1279.61, hetgeen in overeenstemming was
met de boeken.
Dan was cr nog
een brief van minder aangena-
men aard.
Hpt Rijkskolenbureau deelt nl. mede, dat
tot eenige verdere beperking in den kolen-
aanvoer moet wordan overgegaan. Meerdere
bedrijven zullen geen Mei-toewijzing krijgen,
andere zullen minder krijgen dan gewoon.
Op verzoeken om verhooging van het rant
soen zal niet worden ingegaan.
Zuinigheid is dus meer dan ooit een ver-
eischte. Wij bobben nog 200 ton onderweg en
de Meitoewijzing is 120 ton, dat is nog heel
wat, maar de toestand ziet er toch niet zoo
buitengewoon gunstig uit.
De heer Smit, directeur, geloofde
dat het niet zoo'n vaart zal loopen
aan de hand van de uitlatingen van
het kolenbureau, dat toch vasthoudt
aan de rantsoeneering van 100 pet,
op een bepaald schema.
Het is wel te probeeren de gebruikers te
verzoeken, zuinig te stoken.
De voorzitter: Dus U verwacht geen tekort
aan kolen?
De. heer Smit antwoordde het niet zoo
ernstig in te zien.
De heer Smit gaf een uiteenzetting van de
noodige reparaties. In de nieuwe oven moet
een nieuwe deur komen. Het dag. be
stuur heeft hiertoe reeds besloten. Voorts zal
men de kamers moeten repareeren 't vol
gende jaar en dat moet dit jaar beslist wor
den. Het is heel wat duurder, maar als 't
noodig is, zal het toch moeten gebeuren. Er
wordt nu wat verdiend ook. Dc gasvoorzie-
ning in St. Pancras is, niet naar spr.'s zin,
waarom spr.
uitbreiding van het buizennet
noodig acht. De gegoten buizen zijn nu nog
niet gedistribueerd. We moeten er spoedig
bij zijn. Het gasverbruik stijgt voortdurend,
nu de kachels weg gaan.
Het is bovendien een handicap, dat te
St. Pancras ook dc schoolkachels nog bran
den. Daardoor kan men niet voldoende gas
naar St. Pancras brengen.
Spr. zou de dubbele buizen willen door
trekken tot ongeveer aan den overweg in
Broek. Als het wat meevalt met den prijs,
zou men wel iets verder kunnen gaan.
Zooveel te verder, zooveel te beter. De heer
Smit hoopt, dat hij de begrooting van onge
veer f 7000 zal kunnen handhaven.
De heer J. Kloosterboer was het er mee
eens. dat er iets gebeuren moet. Is 't de be
doeling. dat het daar een dubbele leiding
wordt?
De directeur: Tot aan den Twuijverweg.
Dan heeft men in St. Pancras de directe
toevoer van de fabriek.
De commissie verleende het bestuur mach
tiging om de noodige stappen te doen.
Op een vraag van den voorzitter ant
woordde de directeur dat er nog wel wat
cokes in voorraad is. maar. dat is niet erg;
in den komenden winter zal het wel weer
gebruikt worden. We hebben er echter niet
alleen over te zeggen. De Brandstoffencom-
missie, het Rijkskolenbureau moet er van
worden op de hoogte gehouden hoeveel
hier ligt.
De heer Weel merkte op, dat als de
tuinders „op stikken" gaan, het voor het
bedrijf en voor het gezin voordeeliger is.
als 's avonds warm gegeten wordt
Burgemeester Schelhaas: Men zou ook de
waschdagen kunnen verstellen. Bijv. Oud
karspel 's Maandags wasschen. enz.
Er werden nog eenige mogelijkheden ge
noemd.
De directeur zal een en ander nader over
wegen.
De directeur die eerst voornemens was.
de uitkomsten over 't bedrijf in 1940 thans
mede te deelen, wilde liever het accoun
tants rappert afwachten. De uitkomsten
zijn gunstig, ook van de eerste 3 maanden
van 1941.
Men zal echter rekening moeten hou
den met hoogere onderhoudskosten. Daar
aan was de laatste jaren niet veel besteed
Afscheid N. Kaan.
De heer N. Kaan nam hierna afscheid
van de commissie, aangezien hij, wegens
gezondsheidsredenen de gemeente zijner in
woning gaat verlaten en aftreedt als raads
lid en lid van de comm. van Beheer der
gasfabriek. Hij dankte den voorzitter har
telijk voor diens tactvolle leiding der ver
gaderingen en de leden voor den goeden
toon in deze vergaderingen, waaraan hij
steeds aangename herinneringen zal behou
den.
De voorzitter zeide dat het hem, en ook
de andere leden spijt, dat de heer Kaan,
cm deze reden heen gaat. Zijn oordeel en
adviezen werden steeds zeer gewaardeerd.
Daarna sluiting.
SCHOORL
Vrijdag 2 Mei zal het 55 jaren geleden
zijn. dat Johannes Nicolaas Kroon en Geert
je de Jong in den echt vereenigd werden.
Vrijdag den 2den Mei zullen de krasse oud
jes met hun 4 getrouwde kinderen, 15 klem
kinderen, één achterkleinkind en zeer vele
vrienden den dag herdenken, waarop zij
vóór 55 jaren in het huwelijksbootje stap
ten, zullen zij kalm kunnen terugzien
„langs de baren, doorkruist in elfmaal vijf
tesaamgesleten jaren", zooals Staring de
Wildenborchsche landhe* r-dtichrter het er
gens uitdrukte, zullen zij zich kunnen ver
heugen in „den schoonen boom van eer en
welstand, door beider zorg geplant en op
gekweekt."
Bussen vol kostelijk vocht werden verzameld, toen het deze week
of* de voorjaarsveemarkt te Hoorn melktijd was (Pax-Holland)
Het jubileerende echtpaar.
(foto Kettenborgh)
Zij zullen zich ook herinneren, hoe „de
zon somwijl haar licht verborg, hoe door
't stormweer afgereten, soms wat loof ter
aarde viel," want gemakkelijk ging het niet
steeds in die eerste 38 jaren, dat ze boerden,
daar onder den dijk te Camperduin, gemak
kelijk ging het niet in de dagen toen er
nog zelf gekaasd werd en de zoetemelksche
14 a 15 gulden opbracht. Maar het leed en
de moeite en zorgen, zij zijn vergeten; er ia
alle reden tot tevredenheid en blijdschap.
„De Herfst loont, wat de Lente wrocht, na
welbesteden tocht rusten zij thans in hun
aardig huisje aan den voet der duinen.
Dat de belangstelling van den jubilaris
niet slechts uitging naar zijn bedrijf, be-_
wijzen de verschillende fucties, die hij in den
loop der jaren in het openbare leven be
kleedde. 40 jaren was de heer Kroon secre
taris-penningmeester van het burgerlijk
armbestuur, wat vroeger lang geen sinecu
re was. Dan was hij jaren-lang lid van den
raad van toezicht op de Coöp. Boerenleen
bank, schatter voor de directe belastingen
en schatter van de lokalen met vergunning.
Verder was hij kustwachter en de man voor
den stormwaarschuwingsdienst.
Tenslotte bekleedde hij nog verschillende
functies in de Nederl. Hervormde Kerk,
diaken, ouderling, notabele, kerkmeester.
De laatste jaren bekijkt het krasse paar
het wereldgebeuren van uit hun knusse
huisje te Groet, want, om nog eens den zan
ger van Wildenborch aan het woord te la
ten: „zij zijn 't niet meer, die leed noch last
deed sagen, voor wie 't gezellig levenspad
geen klimmend hoog te steil, geen bogt te
kronklig had: de grijsheid nadert met haar
plagen."
Moge het jubileerende echtpaar nog menig
werf, van levens kommer vrij, hun huwe
lijksdag viéren met magen en vrienden!
PLECHT IGE UITVAART VAN
PASTOOR NIEMAN.
Na een betrekkelijk korte ziekte overleed
in den ouderdom van 74 jaar de Zeereerw.
Heer Petrus Nieman, rustend .pastoor te
Schoorl.
Pastoor Nieman werd geboren te Roelof
arendsveen op 18 December 1866. Op 15
Aug. 1892 werd hij priester gewijd. Na ka
pelaan te zijn geweest in Aarlanderveen en
Haarlem, werd hij in 1908 pastoor te Schoorl
welk pastoraat hij vervulde tot 1936. Pas
toor Nieman heeft zich door zijn eenvoud
en hartelijkheid bemind gemaakt bij zijn
parochianen, voor wie hij een vader was
in den besten zin des woords. Toen de tijd
van rust was aangebroken bleef hij wonen
te Catrijp te midden van zijn geestelijk ge
zin. Pastoor Nieman was den stichter van
de R.K. Bijzondere school te Catrijp en van
het Vereenigingsgebouw aldaar. Verschillen
de vereenigingen hadden zijn belangstelling.
Het volgende jaar zou hij te midden der
zijnen zijn gouden priesterfeest hebb kun
nen vieren, maar... het heeft niet zoo moe
ten zijn.
Na een korte ongesteldheid overleed de
beminde zielenherder en gistermorgen werd
de H. Uitvaartdienst gehouden in de pa
rochiekerk van St. Johannes de Dooper te
Catrijp, gevolgd door de begrafenis. Na het
zingen der Lauden werd de plechtige Re-
quiënmis opgedragen door den Hoogeerw.
Heer Deken Jacobs Uit Alkmaar, geassis
teerd door den Zeereerw. Heer Pastoor Kuil
man te Amsterdam en den Weleerw. Heer
Me^re'ioer.
De Zeereerw. heer Jos. N. A. Beenakker,
pastoor te Catrijp, hield een korte lijkrede.
Hij wees er op, dat de verhouding van den
overleden pastoor tot zijn parochianen was
als die van vader tot gezin. Hij was blij met
de blijden, bedroefd met de bedroefden. De
ze goedhartige, eenvoudige, vrome mensch
is gestorven in vrede met Gnd en de men
schen. Allen zullen met dankbaarheid zijn
voorbeeld gedenken.
Het stoffelijk overschot van den ontsla
pene werd hierna op de R.K. Begraafplaats
aan dep sclioot der aarde toevertrouwd.
De absoute werd verricht door een neef
van den overledene, den Weleerw. Heer G.
J. Hoogervorst.
Er was groote belangstelling bii den H.
Uitvaartdienst en de Begrafenis. Onder de
talrijke aanwezigen bevonden zich onder
meer Burgemeester Baron van Fridagh,
Mevr. van Fridagh—van Kaathoven, Dr. van
Hestoren uit Wnrmenhuizen, de oud-pastoor
Peeperkom, pastoor Zurlohe. kapelaan J.
G. Louter en andere geestelijken uit de
buurt,
Reauiëm aeternam dona pi. Domine!
(Heer, geef he» Aa esuwi^e rust!)
