DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Gaat STALIN de SovjetUnie
verlaten
Palmyra gevallen
Denemarken wendt zich
van Amerika af
Verduisteren
22.05 uur
De inlevering van
metalen
Hoofdredacteur: J. KEESMAN, Schagen.
VRIJDAG 4 JULI 1941. 85e Jaargang. No. 11536.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „HoHamJs Noorderkwartier" öchagen
Door do Duitsche troepen veroverd. Een pantserwerk in de Sovjet-
verdedigingslinie, dat niet bestand bleek tegen het zware geschut der
Duitsche weermacht (Orbis-Holland)
Arbeidsvoorwaarden in
den N.O.-polder
In groote lijnen overeenstemming.
De (persdienst van het N.V.V. meldt:
Binnenkort zal de verkaveling^- en ont-
ginningsarbeid van den Noordoostpolder op
vrij groote schaal beginnen. Ongeveer 2000
landarbeiders uit alle deelen van het land
zullen worden tewerk gesteld. Zij zullen in
vijftien barakken worden gehuisvest. Met
den bouw der barakken is reeds een begin
gemaakt.
De door vele landarbeiders, die werk in
den nieuwen polder hopen te vinden, gestel,
de vraag is nu:
„Hoe zullen de loonen en andere ar
beidsvoorwaarden zijn?"
Het N.V.V. heetf daarnaar geïnformeerd
bij het hoofdbestuur van den Nederland-
echen Bond van Arbeiders in het Land
bouw-, Tuinbouw- en Zuivelbedrijf. Het
bleek, dat reeds driemaal over de loonen
en arbeidsvoorwaarden besprekingen had
den plaatsgevonden tusschen de directie en
de vertegenwoordigers der bonden.
Op *de derde conferentie werd over de
loonen enz. volledige overeenstemming ver
kregen. Dat wil zeggen over basis-uurloo-
nen, overuren, regenverzuim, feestdagen,
vacantie, verzuim wettelijke plichten, rij
wiel- en laarzenvergoeding, loonen vakar
beiders, bepalingen burgerlijk wetboek, op
lossing geschillen, huisvesting enz. zelfs
het punt ontwikkeling en ontspanning
werd niet vergeten.
Hoe het overeengekomene, dat in een re
glement van arbeidsvorowaarden zal wor
den vastgelegd, er in details uitziet, staat
nog niet heelemaal vast. De directie heeft
n.1. nog de goedkeuring noodig van het de
partement van waterstaat. Ook de landar
beidersbonden plegen nog overleg. Maar in
ieder geval kan gezegd worden, dat de voor-
loopig getroffen regeling bevredigend is en
dat deze vermoedelijk de straks te werk te
stellen landarbeiders niet zal tegenvallen.
Britsche vliegtuigen boven
Dnitschland
In den afgeloopen nacht hebben Britsche
vliegtuigen plaatsen in Noordwest-Duitsch-
land met brisant- en brandbommen aange
vallen. Verscheidene huizen werden ver
woest en verscheidene andere beschadigd.
Eenige burgers werden gedood en verschei
dene anderen gewond. Er ontstond geen
militaire schade. Volgens tot dusver ont
vangen beflichten bobben nachtjagers en
luchtdoelartillerie drie vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten,
Verklaring over Wavell
geëischt
Hore Belisha wenscht inlichtingen
Churchill weigert ze te geven.
NEW YORK, 3 Juli (D.N.B.). De
vroegere Britsche minister van oor
log, Hore Belisha, heeft, naar Uni
ted Press uit Londen meldt, in het
parlement verlangd, dat Churchill
een verklaring zal afleggen over de
verplaatsing van generaal Wavell
naar Britsch-Indië. Churchill wees
dit verzoek echter van de hand met
de opmerking, dat hij geen reden
zag, waarom de reeds verstrekte
inlichtingen nog zouden worden aan
gevuld.
HEEFT WAVELL WEL BEHOEFTE
AAN RUST?
Britsch Indië geen geschikt her
stellingsoord oordeelt Ameri
kaans ch blad.
SJANGHAI, 3 Juli (D.N.B.). De vervan
ging van generaal Wavell door generaal
Auchinleck heeft zelfs haar terugslag ge
had in het Verre Oosten. In een commen
taar over de Engelsche motiveering van
deze aflossing schrijft de Amerikaansche
Sjanghai Post, dat Engeland niemand voor
den gek kan houden, dan diegenen, die er
een genoegen in vinden voor den gek ge
houden ie worden. Het blad is van meening
dat de geruchten over meeningsverschillen
tusschen Wavell en Churchill, alsmede van
ernsfige oneenigheden tusschen hem en
Wilson eerder geloofd kunnen worden dan
de Engelsche motiveering, dat Wavell we
gens zijn behoefte aan rust naar Britsch-
Indië is overgeplaatst. Wanneer Wavell
werkelijk behoefte aana rust zou hebben,
zoo schrijft het blad, bestaat er voor hem
een beter herstellingsoord dan juist Britsch
Iijdië.
Zou visum voor Iran
hebben aangevraagd
Stockholm, 3 Juli. (D.N.B.) In
een berioht uit Istanboel publiceert
Aftonbladet" het, naar men zegt,
van goed ingelichte zijde afkomstige
berioht, dat Stalin, Molotof en Wo-
rosjilof een visum zouden hebben
aangevraagd voor Iran, daar zij zich
via Iran naar Britsch Indië of Egyp
te zouden willen begeven. Aftonbla
det publiceert dit bericht onder het
opschrift: „Heeft Stalin zijn pas in
orde gemaakt?"
Italiaansch commentaar op Sta-
lins rede.
Rome, 3 Juli (DNB). Omtrent de rede
van Stalin wordt in politieke kringen al
hier opgemerkt, dat het belachelijk is den
huidigen veldtocht van Duitschland tegen
de Sowjet-Unie met de Napoleontische oor
logen of den opmarsch der Duitschers in den
wereldoorlog te vergelijken. Noch Napoleon,
noch Keizer Wilhelm II beschikten over
Vichy, 3 Juli (D.N.B.)
Het Fransche legerbericht meldt de inne
ming van Paumyra dor de Engelschen.
Een Britsche afdeeling, uit Irak afkom-
stigb heeft vanochtend de Syrische grens bij
Teil Kotsjek overschreden en gepoogd langs
de spoorlijn naar Mosoel op te rukken.
In het bergachtige deel van den Zuid-Li-
banon heerschte aan beide zijden bedrijvig
heid van patrouilles en artillerie.
Ofi meldt uit Beiroet: In alle sectoren van
het front is de toestand onveranderd met
uitzondering van het woestijngebied', waar
de vijandelijke aanval in hevigheid toe
neemt. In den nacht van 2 op 3 Juli hebben
Britsche vliegtuigen opniéuw luchtaanvallen
gedaan op Beiroet. Zij bombardeerden luk
raak het centrum van de stad, dat geen mi
litair karakter heeft. Kantoren en woonhui
zen in de voornaamste zakenwijk, alsmede
in de wijk dichtbij het kasteel werden ver
nield. De Libaneesche Kamer van Koophan
del is totaal vernield. De syrjsche katho
lieke patriarch en de Grieksch-Orthodoxe
metropoliet hebben een officieel protest ge
zonden rfan den consul-generaal der V.S. te
gen het bómbardeeren van de burgerbevol
king van Beiroet.
Ex-president van Spanje
veroordeeld
Zamora krijgt zware straf.
Naar het Spaansche Staatsblad meldt,
heeft het gerechtshof voor politieke misdrij
ven te Madrid, den gewezen president der
Spaansche republièk, Alcala Zamora, ver
oordeeld tot 50 millioen peseta's boete, ver
lies van de Spaansche nationaliteit en ver
banning voor vijftien jaar.
Zamora was president van 1931 tot 1936
en werd toen opgevolgd door, de volksfront-
regeering-Azana.
DE RATIFICATIE VAN HET DUITSCH-
TURKSCHE VRIENDSCHAPSVERDRAG
B e r 1 ij n, 3 Juli (D.N.B.) Vanochtend
is de plaatsvervangende secretaris-generaal
van het Turksche ministerie van buiten-
landsche zaken, gezant Acikalin, hier aan
gekomen. Hij zal de ratificatieoorkonden
van het onlangs te Ankara onderteekende
Duitsch-Turksche vriendschapsverdrag op
het ministerie van buitenlandsche zaken
uitwisselen.
tanks en over een luchtwapen, zooals in den
tegenwoordigen oorlog worden gebruikt.
Terwijl de Russen zich in de laatste oorlogen
aan den strijd onttrokken, is de Duitsche
weermacht er in dezen veldtocht in geslaagd
den vijand bij zijn offensieven opmarsch
naar het Westen aan te houden en te grij
pen. Londen maakt zich belachelijk, als het
zijn instemming betuigt mèt den „kruis
tocht. der bolsjewiki ter bevrijding van de
volken."
Amerikaansche persstemmen.
New York, 3 Juli (DNB.) De New York-
sche middagedities verhelen in haar com
mentaren op de radiorede van Stalin den
ernst van den toestand der Sowjets niet
meer. Reeds in de opschriften doen de bla
den uitkomen, dat Stalin zelf de crisis en de
groote successen van de Duitsche troepen
toegeeft. De New York Sun schrijft in een
hoofdartikel, dat de rede een bekentenis is
van de zware nederlagen, en dat zij meer
dan een teekcn van wanhoop bevat. Het
blad acht de waarschuwing van Stalin aan
verspreiders van geruchten, deserteurs en
saboteurs bijzonder opmerkelijk. Zelfs wan
neer de verliezen aan mensohen voor de
Sovjet Unie niet zoo ernstig zijn, zoo schrijft
het blad, zal het verlies aan wapens, vlieg
tuigen enz. des te ernstiger blijken te zijn.
Verzoek consulaire ambtenaren
terug te roepen.
B e r 1 ij n. 3 Juli (D.N.B.)
Het Deensche ministeriè van buitenland
sche zaken heeft gisteravond het volgende
officeele communiqué gepubliceerd:
„De ontwikkeling van den oorlog heeft
een steeds nauwer samenwerking tusschen
de Europeesche staten noodzakelijk gemaakt
o.a. om den zwaren economische druk als
gevolg van de handelsblokkade op te van
gen. De Deensche regeering heeft zich der
halve genoodzaakt gezien zich bezig te hou
den met de positie der Amerikaansche con
sulaire vertegenwoordigers in Denemarken.
Hierbij heeft de Deensche regeering ook de
omstandigheid niet buiten beschouwing
kunnen laten, dat de Amerikaansche regee
ring het den door de Deensche regeermg er
kende consulaire ambtenaren in de Ver-
eenigde Staten onmogelijk heeft gemaakt
hun werkzaamheden daar voort te zetten.
Met het oog op deze situatie heeft de Deen-
sehe regeering, evenals andere Europeesche
regeeringen de Amerikaansche regeering ver
zocht de terugreis van de hier aanwezige
Amerikaansche consulaire ambtenaren te
bewerkstelligen.
FRANSCH—TURKSCHE ONDERHANDE
LINGEN VORDEREN GOED.
Vichy, 3 Juli (D.N.B.) In welinge
lichte kringen verklaart men. dat de onder
handelingen, die te Ankara door den Fran-
schen onderstaatssecretaris Benoist Me-
chin gevoerd worden, goeden voortgang ma
ken en dat reeds een principieele overeen
komst bereikt zou zijn.
Volgens dezelfde kringen wordt verwacht,
dat de speciale afgezant van maarschalk
Pétain binnen zeer korten tijd naar Vichy
zal terugkeeren.
DE VERLIEZEN DER SOWJET-
LUC HTM ACHT.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben op
2 Juli in het gebied boven Bialystok 52
vliegtuigen neergeschoten. Tijdens voortge
zette aanvallen op Sowjet vliegvielden wer
den bovendien nog 97 bolsjewistische vlieg
tuigen op den grond vernield.
DE STRIJD AAN HET NOORDELIJKE SOVJETFRONT.
Arbeid door Duitsche
arbeidskrachten
Vele hier te lande gevestigde werkgevers
verkeeren in de meening, dat zij voor het
doen verrichten van arbeid door arbeids
krachten van Duitsche nationaliteit, geen
werkvergunning als bedoeld in de wet van
den 16en Mei 1934 (Staatsblad no. 257), tot
regeling van het verrichten van arbeid door
vreemdelingen, meer noodig hebben.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat
deze opvatting niet juist is. Bovengenoemde
wet is nog steeds van kracht, zoodat iedere
werkgever, die arbeid laat verrichten door
een vreemdeling, van welke nationaliteit
ook, in het bezit dient te zijn van werkver
gunning,
Aan het Noordelijke front in Letland zijn
thans de belangrijkste terreinmoeilijkheden
voor een verderen opmarsch door de Duit
sche troepen overwonnen.
De Sovjet-troepen trekken zich nu terug
op Estland, intusschen zijn alle havenste
den ven Letland in Duitsche handen, o.a.
Libau. Riga en Windau. dientengevolge be
staan er ovor de Sovjets geen verschepings
mogelijkheden meer.
De Duitsche opmarsch gaat nu via Wol-
mar door Estland in de richting naar Le
ningrad.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
5.24 uur
Wat onder monumenten muse
umstukken en gedenkteekenen
wordt verstaan.
De staatscourant van gisteravond bevat
een beschikking van den secretaris-gene
raal van het departement van opvoeding en
cultuurbescherming, waarbij de in de ver
ordening betreffende het inleveren van me
talen genoemde voorwerpen, ten aanzien
waarvan de verplichting tot inlevering niet
geldt, nader worden omschreven.
Blijkens deze beschikking worden on
der „openbare monumenten en gedenktee
kenen op graven" mede begrepen gedenk
platen ee.d., onder „kerkklokken" torenklok
ken en carillons.
Onder „Museumstukken" worden ver
staan voorwerpen, deel uitmakende van de
verzamelingen van alle musea en andere
collecties, die worden vermeld in den van
wege het departement van onderwijs, kuns
ten en wetenschappen irt 1938 uitgegeven
gids: „De Nederlandsche musea", benevens
de voorwerpen, die vermeld staan in de
door het departement van onderwijs, kun
sten en wetenschappen uitgegeven „voor-
loopige lijst van de Nederlandsche monu
menten van geschiedenis en kunst".
Ook worden als museumstukken be
schouwd voorwerpen,deel uitmakende van
verzamelingen van gods- en gasthuizen eri
van andere particuliere instellingen of
personen, die niet in bovengenoemden gids
worden vermeld, mits zoodanige verzame
ling ten minste 50 stukken omvat en door
den hoofdmuseumdeskundige wordt erkend,
(als zoodanig is bij deze beschikking aan
gewezen de onder-voorzitter van de rijks
commissie van advies in zake de musea. De
ze is tevens directeur van het „inlichtingen
bureau kunstvoorwerpen en antiquiteiten")
Onder verzamelingen van particulieren
worden niet verstaan de handelsvoorraden
van antiquairs en kunsthandelaren.
Teneinde de hierboven genoemde erken
ning te verkrijgen, dient belanghebbende
zich voor 15 Juli 1941 door- middel van een
formulier model IV te wenden tot den bur
gemeester der gemeente, waarin de verza
meling zich bevindt.
Onder „hetgeen behoort tot eenige volks
dracht" worden ook begrepen bestanddee-
len van tuig van last. en trekdieren, voor
zoover daaraan uit een oogpunt van volks
kunde bijzondere beteekenis moet worden:
toegekend. Onder „ordeteekenen en eeretee-
kenen" worden mede verstaan gedenk- en
eerepenningen, voorzoover deze een bijzon
dere historische of kunstwaarde hebben.
Als voorwerpen, die als handwerk als
waardevol volkscoed te beschouwen zijn,
gelden ook beeldhouwwerken en voorwer
pen van kunstnijverheid, die niet als mas
saproduct te beschouwen zijn, maar zijn
ontworpen door algemeen als zoodanig er
kende kunstenaars.
De beslissing over de vraag, of -een voor
werp al dan niet een hooge wetenschappe
lijke. geschiedkundige of kunstwaarde heeft,
berust bij den hoofdmuseumdeskundige. Zoo
ook heslist deze. indien twijfel bestaat, of
een voorwerp op grond van de verordening
al dan niet vrij is van den inleverings
plicht.
Deze beschikking treedt heden in wer
king.
Door autobus aangereden
Bejaard man gedood.
Op den weg WierdenAlmelo is de 67-
jarige heer A. Bijlsrna, toen hij, komende
uit een zijweg, op onvoorzichtige wijze den
weg over stak, door een uit de richting
Wierden komenden autobus van den dienst
AlmeloRijssen aangereden. Met ernstige
inwendige kneuzingen werd hij naar het
algemeen ziekenhuis te Almelo overgebracht
waar hij aan de bekomen verwondingen is
overleden.
Britsche hommen op ons land
Ernstige brand, geen slachtoffers.
In den nacht van Woensdag op Donder
dag vlogen vrij veel Britsche vliegtuigen
boven ons land. Ook werden zoodoende ta
melijk veel brisant- en brandbommen neer
geworpen. De meeste vielen echter in het
water of op het vrije veld en richtten geen
noemenswaardige schade aan. Wel werd door
brandbommen een tamelijk ernstige brand
veroorzaakt. waardoor zes woonhuizen
zwaar te lijden kregen. Vijf personen wer
den gekwetst. Voorts is nog te vermelden,
dat twee brisantbommen op een kerkhof
werden geworpen, waardoor een gebe°l" rij
van graven verwoest werd.
