N1PPER EN PELLE
HET RAADSEL
AAN BOORD
V
Duitsche opdrachten aan
de Nederlandsche industrie
Britsche aanval bij
S0LL0EM afgeslagen
HULL gebombardeerd
Het
„Vrijwilligerslegioen
NEDERLAND'
Radioprogramma
Papierbesparing
Bepaalde drukwerken verboden.
's-Grayenhage, 15 Juli:
In de Nederlandsche Staatscourant van 15
Juli 19-41, no. 135, zijn voorschriften gepubli
ceerd voor de fabricage, alsmede voor de be
en verwerking van papier en carton. Deze
voorschriften zijn van groote beteekenis voor
alle ondernemingen, welke zich met de ver
vaardiging van papier en carton of met de be
werking (o.m. de grafische industrie) of de
verwerking (o.m. de papicrenwarenindustrie)
daarvan bezig houden. Daarnaast zijn zij ech
ter gedeeltelijk ook van belang voor den pa
piergebruiker. Met name wordt er de aan
dacht op gevestigd, dat cyclostylepapier van
80 gram per M2. (het zwaarst "toegelaten ge
wicht voor dit papier) aan twee zijden dient
te worden bedrukt. Voor korte brieven en re
keningen mogen slechts kleine papierforma
ten worden gebruikt (octavoformaat of een
heidsformaat a 5). Van de lijst van verbo
den artikelen, welke dus niet meer mogen
worden vervaardigd, kunnen worden ge
noemd spijs- en drankkaarten, grooler dan
één blad a 4 (21 x 27,7 cm). Deze bepaling is
vooral van belang voor restaurateurs, die hun
eigen spijs- en drankkaarten maken en druk
ken.
Distributie van
magere melkpoeder
's-Gr&venhage, 15 Juli:
Volgens een beschikkiing van den Secre
taris-Generaal van het departement van
landbouw en visscherij, opgenomen in het
Verordeningenblad, wordt magere melkpoe
der aangezien als distributiegoed in den zin
van artikel 4 van de distributiewet.
Jamdistributie voor de
Duitsche weermacht
's-Gravenhage, 15 Juli:
Het Verordeningenblad bevat een verorde
ning van den- Rijkscommissaris, waarbij de
invoering wordt geregeld van distributiebons
voor jam voor de Duitsche weermacht. In
gevoerd worden gele militaire distributiebons
met zwarten opdruk voor 125 gram jam. De
tèkst hiervan luidt: „Deutsche Wehrmacht
marmelade, 125 gr. Marke Niederlande".
Dr. Hohuspokus laat haar
kunsten zien!!
1. „Zijn die schedels misschien
de klanten, die hier rondom
staan?"
De schedels in koor: „Neen,
jongens, wy zijn de helpers,
we doen dient als tolk, want
de professor verstaat geen
Nederlands!"
2. „Jullie wilt graag weten,
waar de metooorsteen ver
borgen is. Goed, dat zullen
we wel gauw aan de weet
komen!!"
Dr. Hokuspokus heeft
gesproken.
1. „Dr. Hokuspokus zegt:
Neem een zwarte kip, bind
die een lap om de oogen,
doe een touw om haar po
ten, dan zal die je bij de
metoorsteen brengen!"
2. „Het zat haar niet glad, ons
met die sprekende schedels
te pakken te nemen! Ze is
natuurlijk een buikspreek
ster!!"
3. „Kijk eens aan, daar heb
ben we al een zwarte kip!
Zullen we het meteen maar
gaan proberen?"
Distributie van goud en zilver
's-Gravenhage, 15 Juü:
Een in het Verordeningenblad opgenomen
beschikking van den Secretaris-Generaal van
het departement van handel, nijverheid en
scheepvaart, wijst goud en zilver aan als
distributiegoederen in den zin van artikel 4
van de distributiewet 1939.
Beurs gesticht.
Gisteren gedurende een gedeelte van den
dag. is in den Haagschen Dierentuin een
beurs gehouden, georganiseerd door het
Duitsche centrale bureau voor opdrachten
(Zentralauftragsstelle). gevestigd in de Ca-
rel van Bvlandtlaan te 's Gravenhage. De
bedoeling dezer beurs was de Duitsche in-
dustrieelen. die hier te lande als opracht-
gevers optreden, in de gelegenheid te stel
len. hun opdrachten te plaatsen. In hoofd
zaak ging het hier om metaalverwerkende
industrieën, maar ook waren er vele afdee-
lingcn voor kleeding grafische vakken, e.a.
Omstreeks 130 Duitsche firma's waren er
vertegenwoordigd en eenige honderden Ne
derlandsche oppdrachtnemers kwamen er
zaken doen. Op het gebied van kleeding
waren 60 a 70 Nederlandsche firma's ver
tegenwoordigd. De deelnemers waren ook
in de gelegenheid inlichtingen in te winnen
over grondstoffen.
Het was de eerste keer, dat een zoodanige
beurs werd gehouden. Wanneer zij blijft
geslaagd te zijn. zullen er wel meer vol
gen. Naar de drukte te oordeelen. die in het
gebouw heerschte. zal dit zeer zeker het
geval zijn. want het wemelde er van zaken
lieden en industrieelen.
Het hoofd van de Ruestungsinspektion.
Konter-Admiral Reimer. heeft de beurs
namens minister Dr. Fischhoeck met een
enkel woord geopend en doen uitkomen,
dat men aangemoedigd werd tot het orga-
niseeren van deze beurs door het succes.
dat. in Duitschlond met deze beurzen bereikt
werd'. Hij wenschte allen deelnemers succes
en noemde het een belang voor beide lan
den, dat zooveel mogelijk opdrachten bij de
Nederlandsche industrie geplaatst worden.
Italiaansch wcermachfbericht
Het Italiaansche weermachtsberioht van
gisteren luidt als volgt:
In Noord-Afrika hebben aan het front van
Solloem onze troepen een naderingspoging
van pantserstrijdkrachten afgeslagen. Aan
het front van Tobroek is een aanval van vij
andelijke troepen op een van onze steunpun
ten afgeslagen.
De luchtstrijdkrachten van de spil hebben
herhaalde malen de fortificaties en de haven
van Tobroek fél aangevallen. Andere forma
ties bombardeerden Britsche vooruitgescho
ven steunpunten en installaties. In de oase
Siwa, tusschcn Sidi cl Barani en Mersama-
troeh, hebben jachtvliegers in schcervlucht
gemotoriseerde eenheden aangevallen en
daarbij eenige auto's vernield.
De vijand heeft luchtaanvallen uitgevoerd
op Derna, Bardia en Benghazi. In Benghazi
is een Britsch vliegtuig door onze jagers
neergeschoten.
In Oost-Afrika vijandelijke luchtaanvallen
op Gondar. Onze luchtafweer greep terstond
in en haalde een vliegtuig omlaag, welks be
manning bestond uit dissidente Franschen.
In den nacht hebben Britsche vliegtuigen
bommen geworpen op de stad Mcssina. Er
ontstond schade aan gebouwen. Onder de
burgerbevolking viel een doode, vier perso
nen werden gewond.
Daitsch weerraachtherichf
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakt bekend:
De operaties in het Oosten schrijden gesta
dig voort.
In den strijd tegen Groot-Brittannië heeft
het lucht wapen in den afgeloopcn nacht rnet
sterke strijdkrachten wederom de ravitaillee-
ringsliavcn Huil gebombardeerd. Uitgebrei
de branden ontstonden. In het Kanaal van
St. Georgc is een koopvaarder van 6000 br.t.
door neergeworpen bommen tot zinken ge
bracht.
Irf Noord-Afrika hebben Duitsche jagers
concentraties van Britsche vrachtauto's bij
Sidi el Barrani uiteen gedreven. Duitsche
gevechtsvliegtuigen brachten vijandelijke bat
terijen rondom Tobroek tot zwijgen. Een for
matie Duitsche gevechtsvliegtuigen heeft
in den nacht van 13 op 14 Juli Britsche sche
pen op de reede van Suez gebombardeerd.
Twee vrachtschepen van in totaal 12.000 bi t.,
werden vernietigd. Twee andere groote sche
pen kregen voltreffers.
Bij aanvalspogingen van Britsche geveclits-
en jachtvliegtuigen aan de Kanaalkust zijn
gisteren door jagers en afweergeschut 12,
door marinegeschut één vijandelijk vliegtuig
neergeschoten.
Britsche gevechtsvliegtuigen hebben in den
afgeloopen nacht brisant- en brandbommen
in Noordwest-Duitschland, vooral in Hanno-
ver, en in het kustgebied neergeworpen. De
burgerbevolking leed eenige verliezen aan
dooden en gewonden. Nachtjagers en afweer
geschut schoten zeven aanvallende Britsche
gevechtsvliegtuigen neer.
's-Gravenhage, 14 Juli. Voor. het „Vrij
willigerslegioen Nederland" worden keu
ringen verricht op de volgende data en
plaatsen:
17 Juli van 10-18 uur in Leeuwarden, huize
Schaaf, Breedstraat,
10-18 uur in Arnhem, Willems
kazerne.
18 Juli van 10-18 uur in Groningen Concert-
huis, Poelestraat 30.
9-13 uur in 's-Hertogenbesch,
Prins Hendrikkazerne.
15-19 uur, in Eindhoven, huize
Maria, Kruisstraat 53.
19 Juli van 10-13 uur in Meppel, hotel Wes
terbeek, Woldstraat.
15-19 uur in Coevorden, café
Abel, markt.
10-13 uur in Roermond, Swal-
merstraat 61.
15-19 uur in Maastricht, hotel
Momus, Vrijthof.
20 Juli van 10-18 uur in Zwolle, school aan
de Turfmarkt.
10-13 uur in Tilburg, werklie
denver. Tuinstraat 68.
15-19 uur in Breda, restaurant
Modern.
21 Juli van 9-13 uur in Deventer, Parkw. 2.
15-19 uur in Hengelo, Deutsches
Haus
10-19 uur in Rotterdam, Deut
sches Haus. Volkspark.
22 Juli van 10-18 uur in Amsterdam, school
Iepenweg 13.
10-19 uur in Den Haag, Koning
innegracht 22.
Aangenomen worden Nederlandsche on
derdanen van 17 tot 40 jaar, die wel of geen
militairen dienst hebben verricht, met een
minimum lengte van 1.65 meter. Voor offi
cieren bestaat geen leeftijdsgrens.
Voor de gezinsleden van de aangenomene
wordt gezorgd, voor zoover het kostwinners
betreft.
Behalve bij deze bureaux kunnen aanmel
dingen geschieden op de volgende adressen:
Amsterdam, hotel van Gelder, Damrak 24;
Heerlen. Hotel du Nord, J. Pommé, Sta
tionsstraat 17;
Groningen, Rademarkt 23a;
Arnhem, hotel Keizerskroon, Markt 32;
Breda, Boschstraat 67;
Deventer, hotel van Wely, Keizerstraat 1;
Utrecht, hotel Thalia. Stationsplein 9;
Den Haag. Koninginnegracht 22.
Een vrijbiljet voor de reis van de woon
plaats naar het keuringsbureau kan afge
haald of aangevraagd worden bij het „vrij
willigerslegioen Nederland" Den Haag, Ko
ninginnegracht 22, resp. bij de hierboven ge
noemde bureaux. Een vrijbiljet voor de te
rugreis wordt bij de keuring onverschil
lig of de candiriaat wordt aangenomen of
niet uitgereikt.
DONDERDAG 17 JULI 1941.
Hilversum I, 415,5 m.
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 B.N.O.: Nieuwsberichten.
8.15 Dagopening (voorbereid door het Vrijz.
Prot. Kerkcomité).
8.25 Gramofoonmuziek.
9.15 Voor de huisvrouw.
9.25 Fragmenten uit „Der Zigeunerbaron"
operette (gr.pl.)
9.50 Gramofoonmuziek.
11.00 Voor den boer.
11.20 Viool, piano en gramofoonmuziek.
12.00 Ensemble Rentmeester.
12.40 Almanak.
12.45 BNO: Nieuws- en econ. berichten.
I.00 De Romancers en pianospel.
2.00 Zang met pianobegeleiding en gr.muziek.
2.45 Gramofoonmuziek.
3.00 Voor de vrouw.
3.20 Pianovoordracht.
4.00 Gramofoonmuziek.
4.30 „Galerij van hedendaagsche Italiaansche
zangers", causerie (met gr.pl.).
5.15 BNO: Nieuws-, economische en beurs
berichten.
5.30 Omroeporkest.
6.15 „Rembrandt", causerie.
6.30 Orgelconcert,
7.00 B.N.O.: Vragen van den dag.
7.15 Klaas van Beeck en zijn orkest.
7.45 Voor den boer.
8.00 B.N.O.: Nieuwsberichten.
8.15 Spiegel van den dag.
8.30 Het omroeporkest en solisten.
9.30 Berichten (Engelsch).
9.45 B.N.O.: Nieuwsberichten.
10.0010.15 B.N.O.: Uitzending in de Engel-
sche taal: „National features of the Nether-
lands".
i
Hilversum U. 301.5 m.-
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 B.N.O. .-Nieuwsberichten.
8.15 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgendienst (voorbereid door de Chr,
Radio-stichting
10.20 Zang met pianobegeleiding.
10.40 Declamatie.
II.00 Sylvestre-trio en gramofoonmuziek.
12.00 Berichten.
12.15 Ensemble Erica Helen.
12.45 B.N.O.Nieuws- en econ. berichten.
1.00 .Bont middagprogramma.
3.00 Orgelconcert.
3.30 Voor de zieken.
4.00 Gramofoonreuziek.
4,30 Nederlandsche liederen.
5.00 Lezen van Christelijke lectuur (voorbe
reid door de Christ. Radio-stichting).
5.15 B.N.O.: Nieuws-, economische- en beurs
berichten.
5.30 Het Nederlandsche Kamerorkest.
6.45 Reportage.
7.00 B.N.O.: Persoverzicht voor binnen- en
buitenland.
7.15 Gramofoonmuziek.
7.30 Causerie. „Ik was er zelf bij".
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 B.N.O.: Nieuwsberichten.
8.15 Het Omroep-Symphonie-orkest, soliste en
gramofoonmuziek.
1.30 Sport en lichamelijke opvoeding.
9.45 B.N.O.: Nieuwsberichten.
10.0010.15 Gramofoonmuziek.
Feuilleton
dooi
E. Philips Oppenheim
K
Er is altijd geld voor hen, die het weten
te vinden, pochte hy.
En werk je nog al>.ijd voor de Zaak?
rroeg zij.
Hij haalde zijn schouders op. Neen.
Haar gezicht was bijna dat van een feeks,
toen zij zich naar hem overboog.
Ben je dan afvallig geworden?
Bah, die onzin! antwoordde hij. Jaren
geleden was ik nihilist. Ik ben ook anarchist
geweest. Later voegde ik mij bij de Commu
nistische Partij. Nu ben ik partijloos. Ik ben
egoïst. Ik werk voor niemand anders dan
voor mezelf. Mijn genie staat ten dienste van
hen, die er voor betalen.
Ha!
Deze langgerekte uitroep sprak boekdeelen.
Hy rolde een sigaret en stak die aan. Zij be
schouwde zijn vingers en handen als onder
betoovering.
In één opzicht ben ik onveranderd, zei
hij. Ik haat hen. die rijk zijn, terwijl ik arm
ben. maar ik werk tegenwoordig niet voor de
gemeenschap of eenige partij. Ik werk voor
Taul Chicotin.
Maar dien je de wereld niet het best,
door voor de onderdrukte massa te werken;
door mee te werken aan de vernietiging van
den kapitalist en den aristocraat? vroeg zij.
Wel mogelijk, antwoordde hij onverschil
lig. Ik bekommer mij alleen niet meer om
de massa. Ik werk uitsluitend voor Paul
Chicotin.
Zij beet op haar lip. Eerst toen de cham
pagne gebracht was, sprak ze weer. Op de
heilige Zaak des volks! En zij hief haar glas
op.
Op Paul Chicotin en Tanya, toastte hij
terug. Al heb ik my van de wereld los
gemaakt, kleintje, mijn genegenheid voor jou
heb ik behouden. Heb je een minnaar ja?
Verscheidene, antwoordde zij. Ik
geef mezelve waar de Zaak het eischt. Ik
ben niet zooals jy. Ik ben niet egoïstisch.
Indien je je geeft aan mij, stelde hij
listig voor, zou je myn vroegeren yver
misschien weer oprakelen.
Het zou te probeeren zyn, antwoordde
zy.
Hij greep haar hand. Zij kusten elkaar,
maar toch was zij in haar liefdesbetuiging
terughoudend.
Wat doe jij hier, Paul? vroeg zij.
Ik heb de laatste dagen een wonder van
een instrument voltooid, zei hij. Een kunst
product, dat niemand mij zou nadoen. Ik heb
er al vijftigduizend franc voor in mijn zak
gestoken. Over een paar dagen krijg ik er
nog het dubbele bij.
Wie geeft ie zulke sommen, en wat voor
instrument is dat? vroeg zij met voorge
wende onverschilligheid. Ik herinner je
mij alleen als een fijn-instrumentmaker, die
uurwerken vervaardigde.
Dit is ook een uur-werk. Een luxe
dingetje. Zoo een, als er nog nooit een ver
vaardigd is.
Vertel mij er eens wat van, verzocht zy.
Er is niets van te vertellen, zei hij.
Het is niet zooals vroeger, toen wij in ver-
eeniging werkten. Ik werk nu voor één per
soon en heb geen medezeggingschap.
Dan ben je weer een werktuig geworden,
smaalde zij.
Ik heb geld verdiend, maar alleen voor
Paul Chicotin.
Ik heb een banksaldo waarvan je zult opkijken
en de volgende week komen er honderdduizend
franc bij. Ga eens na, Tanya! Alleen een genie
kan zooiets bereiken!"
Ik heb menig genie gekend, dat niets be
reikt heeft," zuch.te zij „Misschien slaagden
zij niet, omdat zij tot hoogere doeleinden werk
ten en alleen voor hen, die lijden..."
„Ik behoor ook tot hen, die lijden en geleden
hebben," antwoordde hij koppig. „Nu werk ik
voor mezelf... Intusschen, wat doe jij hier?"
Zij plaatste haar ellebogen op de tafel 'n
geliefkoosde houding en liet haar ovaal ge
zicht tusschen haar lange, spitse vingers rus
ten. Zij was geelachtig van teint en grof ge
schminkt. Haar oogen echter schitterden,
en haar volle lippen waren verleidelijk rood.
Zij was ongetwyfeld een Jodin.
„Vertel me eerst eens, voor wie je dat werk
doet, antwoordde zij. Wie heeft je vernuftig
brein en je handige vingers gekocht, Paul?
Voor wiens zaak werk je?"
„Voor de zaak van Paul Chicotin," herhaalde
hij weer.
„En wie oogst de voordeelen van je brein?"
„Paul Chicotin."
„Is dat alles wat je mij te vertellen hebt?"
„Het is alles wat je behoeft te weten."
Zij piekerde over zyn antwoord,trok heftig
aan haar sigaret, en zwolg aan de champagne.
„Er is in den Kring dikwyis naar je gevraagd
Paul," begon zij weer.
„De Kring bestaat voor my niet meer," zei
hij. „Ik ben niet langer filantroop. Ik zal wel
dra oud zijn. Een paar jaartjes nog, en dan..."
Hij knipte met zijn vingers. „Wat geeft het,
of ik op den weg of op de mestvaalt sterf?
Stof worden wij toch allemaal. Het is dwaas
heid, dat de sterke voor den zwakke, de wijze
voor den domme zou moeten werken. Ik werk
voor Paul Chicotin. Mijn filosofie is de onaan
tastbaarste op de wereld. Ik reken op niemand.
Ik hang van niemand af. Ik buit mijn genie
voor mezelve uit."
Zy keek hem onderzoekend aan. Het scheen
alsof zij wilde doordringen tot in het diepst
van 's mans ziel, om te weten wat achter die
woorden verborgen lag. De maneschijn scheen
een geheele verandering bij haar teweeg ge
bracht te hebben. Zij was niet langer de Pa-
rijsche apachenmeid, die voor een goedkoop
applaus haar wulpsche danskunst vertoont. De
sluimerende geestdrift van een vrouw met een
levensdoel had haar bijna vergeestelijkt. Zy
roerde haar champagne niet aan. Op dat oogen-
blik o-af hij zich rekenschap, dat er een veran
dering in hun verhouding ontstaan was tot
zijn ergernis.
„Het komt dus hier op neer," zei zij, „dat
je niet meer werkt voor de Zaak, maar om Paul
Chicotin het leven te veraangenamen."
„Dat is slecht gezegd," bromde hij, „maar
't komt op hetzelfde neer."
„Je beviel mij beter, toen je zonder eenig
gewetensbezwaar de hoofden en beenen van
onschuldigen in 't rond liet vliegen, om één
schuldige te treffen," merkte zij op.
„Er verrekte van den honger, in den drek
sliep, en geen jeconde veilig was."
„En nu," hield zy vol, „werk je voor een
meester."
„Ik werk voor Paul Chicotin," gaf hij geen
kamp. „Daarom kan ik mij veroorloven om je
champagne, een aardig appartement in Juah
of in Nïce aan te bieden, tenminste als je in
deze buurt wilt blijven, en bovendien, gedu
rende vele uren van den dag en van den nacht
mijn gezelschap."
Zij pichtte. „Ik leed honger, toen ik van
Maraeille naar hier kwam. In zekeren zin kan
ik je geen ongelijk geven. De Kring verkeert
in moeilijkheden. Wy hebben goede leiders,
maar zij bezitten geen nacht. Al onze pogin
gen gaan verloren in redevoeringen, verge
ten, zoodra ze uitgesproken zijn, want het
aantal toehoorders schijnt te smelten. Zoo
ooit, dan hebben wy nu de gelegenheid om
onzen slag te slaan, maar wy kunnen er geen
gebruik van maken. Indien wij de fondsen
hadden van vroeger, voor omkoopingen, om
de geheimen van onze vijanden te koopen,
dan zouden wij misschien den nevel kunnen
doen optrekken, die nu boven ons geliefd
vaderland zweeft. De guillotines zouden op
nieuw op de Place de la République verrijzen.
Wij zouden de hoofden van de mannen, die
haar levensbloed opzuigen, in de mand zien
rollen!"
Hij keek angstig om zich heen. Een derge
lijke manier van spreken, zou je tegenwoor
dig een boel last kunnen bezorgen," ver
maande lij.
„Dan zou het gebladerte, van de boomen
voor verrader moeten spelen, Paul." ant
woordde zy. want hiet is niemand. Niemand
leent het oor aan het arme dansmeisje, wier
hart voor de lijdende millioenen bloedt. Wij
kennen hen, die haar verraden hebben, maar
zij staan boven ons bereik. Wij hebben be
hoefte aan een paar moedige mannen, zooala
Paul Chicotin er vroeger een was."
Wordt vervolgd.)