Churchill ontmoet Roosevelt
Jovjettegensfand in Westelijke
Oekraïne stort ineen
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Ritmeester Freudemann
vertelt
VRIJWILI
N
EGIOEN
D
Aanslag op
Japansch minister
Gevolmachtigde voor
'sGravenhage benoemd
AG1TATIEBLUF
EN HOLLE FRASEN,
Verduisteren
21.06 uur
Geen lekke
banden meer...
yCoii rti ut
Hoofdredacteur: J. KEESMAN, Schagen.
BIJDAG 15 AUGUSTUS 1941. 85e Jaargang. No. 11572.
litgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier* 4 Schagen
Ddessa
"1 msingeld
beur Li
Jrach
n da| n
(ER BELANGRIJK ERTSGEBIED
(ROVERD.
Hoofdkwartier van den Führer,
14, Aug. (D.N.B.) Het opperbevel der
weermacht deelt mede:
„Onder druk der Duitsche, Roe-
meensche, Hongaarsche en Italiaan-
sche afdeelingen, die, den vijand
zonder ophouden achtervolgend,
tnsschen Dnjestr en Dnjepr naar
het Zuiden oprukken, staat de ver
dediging der westelijke Oekraïne
door de Sowjetweerraacht op het
pant, geheel ineen te storten.
0dessa is door Roemeensche troepen
omsingeld. Nikolajev is door Duitsch
•Hongaarsche afdeelingen aan West
en Oostzijde ingesloten. Ten Westen
van de Boeg gaan sterke vijande
lijk afdeelingen haar vernietiging te
gemoet."
Het ertsgebied van Krywoi Rog
veroverd.
loofdkwartier van den Fuehrer, 14 Aug.
NB). Het opperbevel, der weermacht
ilt mede:
lij den opmarsch naar den benedenloop
de Dnepr hebben Duitsche gemotori-
rde eenheden het ertsgebied van Krywoi
veroverd. Dit gebied bracht jaarlijks
•r dan 19 millioen ton ijzererts van zeer
ide kwaliteit op. De Sowjetunie heeft
irdoor meer dan 61 procent van haar ge
ile ertsproductie verloren en een verlies
zeer groote beteekenis op het gebied der
logsproductie geleden.
strijk
mm
ardig
ïchi
shor<
■igeeié
istral di
DEN NOORDELIJKEN SECTOR.
ierlijn, 13 Augustus (D.N.B.):
n den noordelij leen sector van het front
(ben de Duitsche troepen op 12 Augustus
enaanvallen van de bolsjewisten onder
)r zware verliezen voor de Sowjets afge-
en. Achttien pantserwagens werden ver-
tlgd. In een tegenaanval veroverde de
itsche infanterie Sovjet-batterijen en
akte veertien stukken geschut buit. Bij
dere gevechten in denzelfden sector wer-
a tien Sovjet pantserwagens en 32 stukken
chut vernietigd.
n totaal verloren de bolsjewisten op 12
jjustus in den noordelijken sector van het
nt 28 pantserwagens en 46 stukken ge
en,
ilt d
en tj
ter beschikking van de verschillende kerken
in de vroegere Baltische landen en de Oe-
kraine gesteld. Een deel der kruisbeelden,
monstransen, kelken en geestelijke gewaden
waren onbeschadigd, andere waren van de
Sovjetemblemen voorzien of met roode verf
besmeerd. Op alle houten crucifixen was een
metalen Sovjetster aangebracht. De Duit
sche veldgeestelijken staan de bevolking bij
het herstel harer kerken met raad en daad
bij, zooals ook blijkt uit een brief van den
bisschop van Kaunas aan een Berlijnsch
geestelijke.
FINSCHE PERSSTEM.
HELSINKI, 14 Aug. (A.N.P.) Uusi
Suomi schrijft in een hoofdartikel, dat de
ervaring heeft bewezen, dat een duurzame
vrede en een duurzame orde in Europa niet
teweeg gebracht kunnen worden door er
kenning van de Engelsche evenwichtspoliti-
tiek. Een bekend Finsch politiek schrijver,
Jaakko Foraman, heeft reeds een jaar ge
leden in dit blad uiteengezet, dat de voor
waarde voor een duurzamen vredestoestand
in Europa de politieke hegemonie van een
staat is, die in staat zou zijn orde onder
de Europeesche volken en staten te stichten
Deze taak kan geen anderen staat dan
Duitschland ten deel vallen, aldus het blad.
Het alternatief zou de Sovjet-Unie zijn,
maar een afgrijselijker mogelijkheid kan
'ut.
•e tan het centrale oostelijke front drongen
itsche troepen op 12 Augustus de omsin-
de Sovjet troepen verder te zamen. Uit-
dllspogingen werden onder bloedige verlie-
voor de Sovjets afgeslagen, het aantal
vangenen neemt voortdurend toe. De
sjewisten leden zware verliezen aan ma-
iaal.
De kerken in de Baltische landen
en de Oekraïne.
2 Serlijri, 14 Aug. (DNB). Naar thans be
id wordt, zijn de Duitsche troepen er bij
opmarsch in de Sovjet-Unie herhaalde-
in geslaagd, de A.G. Godloozenmusea
ïaaktjet hun geheelen inhoud onbeschadigd in
nden te krijgen. De voorwerpen voor den
rkelijken eeredienst, die daar werden ge-
nden, zijn door het Duitsche commando
En waar ritmeester Freudemann vertelt
wat hij gezien heeft in de Sovjet-Unie, in
het „paradijs" der bolsjewisten, daar heerscht
een voelbare spanning, daar worden kreten
van afschuw met moeite onderdrukt. In de
couranten heeft men de verslagen der jour
nalisten, die onder het gehoor van ritmees
ter Freudemann waren, gelezen. Het waren
artikelen waarin de naakte werkelijkheid
beschreven werden. De waarheid die vast
gesteld werd, niet alleen door ritmeester
Freudemann, maar ook door de hem verge
zellende verslaggevers uit Amerika, Finland,
Zweden, Spanje, Hongarije, Turkije en Ja
pan, is zoo afschuwelijk, dat hieraan een ein
de gemaakt moet worden.
Dit kan alleen, indien het bolsjewisme met
wortel en tak wordt uitgeroeid.
Reeds werd de directe bedreiging van Eu
ropa, door de legers van het nieuwe Duitsch
land van Adolf Hitier, afgewend. Thans
komt het er op aan, de benden van Stalin te
achtervolgen en te vernietigen.
Dat dient afdoende te gebeuren, daarom
moeten alle krachten worden ingespannen,
daaraan moeten ook zooveel mogelijk Neder
landers deelnemen.
Reeds strijden er duizenden Nederlanders
aan het Oostfront, reeds zijn twee contigen-
ten vrijwilligers naar Krakau vertrokken,
maar Nederland telt nog vele tienduizenden
vastberaden mannen die weten wat hun
plicht is.
Laten deze niet langer wachten, maar zich
aanmelden bij het:
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
Kool, dio als kool groeit in da bloem-
kassan ta Aelsmear, waar duchtig wordt
meegewerkt aan dan productieslag
(Pax-Holland-Da Haan m)
men zich niet voorstellen. Vervulling van
de door Engeland aan de Sovjet-Unie af
gelegde beloften zou de ondergang van de
geestelijke en stoffelijke cultuur in Europa
en verzinking van dit werelddeel in een
oneindigen chaos en duisternis.
Met de overwinning van Duitschland en
zijn wapenbroeders wordt de wereld be
vrijd van het gevaar, dat van de zijde van
het bolsjewisme dreigt. Deze overwinning
dient ook de zaak van Engeland en zijn
volk, ofschoon het dit thans niet inziet en
niet wil inzien.
TOKIO, 14 Aug. (D.N.B.) Op den mi
nister zonder portefeuille, die minister van
binnenlandsche zaken was in het tweede
kabinet-Konoje, baron Hiranoema, is een
aanslag gepleegd. Naar verluidt is Hiranoe
ma ernstig gewond.
Nader wordt omtrent den aanslag op ba
ron Hiranoema gemeld, dat de minister des
ochtends om 8 uur een afspraak had met
den dader, daar deze hem een schrijfpen-
seel zou brengen. Zoodra de dader in de
woning verscheen, nam hij onder dit voor
wendsel een revolver uit een pakje en
schoot op Hiranoema, die in den hals werd
gewond. Ondanks zijn wond trachtte de
minister den dader te grijpen. Deze werd
door wachters aan den ingang van het huis
gevangen genomen.
De toestand van den gewonde is volgens
Domei onrustbarend.
De dader komt uit de streek van Sjimono
seki en heet Nisjijama, Over zijn persoon
en over de beweegredenen van zijn daad
is totdusver niets nader bekend.
Acht zeven zes dobbel nol
Kent U dit getal
Acht zeven zes duhbel-nul,
is een getal, dat in de afgeloopen
weken herhaaldelijk in deze cou
rant heeft gestaan.
Geen wonder, want over dit geval
kan niet genoeg geschreven en ge
sproken worden.
Het is een geval dat van buiten
gewoon groote beteekenis is.
Het is het gironummer van de Ne-
derlandsche ambulance.
Iedere Nederlander moet dit getal
kennen.
Maar er moet meer gedaan worden.
Als u dit getal kent, en weet waar
voor het dient dan rest nog slechts
de daad.
Dan neemt u een girobiljet en stort
uw bijdrage voor de Nederlandsche
ambulance. Honderden deden hun
plicht reeds. Nu is het uw beurt.
Acht zeven zes —dubbel nul.
NEDERLANDSCHE AMBULANCE.
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
's-Gravenhage, 14 Augustus. Het
Rijkscommissariaat maakt bekend:
De Rijkscommissaris heeft op grond van
art. 4, tweede alinea van verordening no.
3/40 betreffende de uitoefening der regee-
ringsbevoegdheden in Nederland den gevol
machtigde voor de nrovincie Zuid-Holland
Oberwaltungsgerichtsrat Schwebel, tevens
benoemd tot gevolmachtigde voor de stad
's-Gravenhage, zulks met ingang van 1 Sep
tember 1941.
GESTIKT
Jongetje hangt zich op tusschen
de spijlen van een traphelcje.
Gisterochtend omstreeks half tien is ten
huize van de familie Groenman, wonende
in de Otterstraat te Utrecht een vreeslijk
ongeluk gebeurd.
Tijdens een korte afwezigheid van de
moeder, die een boodschap in de buurt deed
zag het alleen gelaten anderhalf jarig zoon
tje kans op de richel van een traphek je
te gaanstaan. Het ventje klemde zich vast
aan de spijlen van het hekje en wist zelfs
zijn hoofdje tusschen het latwerk te steken.
Toen dat eenmaal gebeurd was, kon de
kleine niet meer terugtrekken en tot over
maat van ramp gleden zijn voetjes nog
van de richel. Hierdoor bleef de kleine aan
zijn hopfd hangen,'waardoor hij is gestikt.
Na thuiskomst van de moeder, waarschuw
de deze dadelijk een dokter, die slechts den
dood kon constateeren.
sten fi
ld..
'erstrooide deelen van een Sovjet-divisie probeeren een Duitschen flank uit een bosch
ülen.Bliksemsnel worden de zware wapenen der Duitsche infanterie in stel-
ing gebracht en het vuur op de bolsjewisten geopend. (Orbis-Holland)
Nieuwe stap naar actieve deel
name aan den oorlog tegen de
wenschen van het Amerikaan-
sche volk.
VERNIETIGING VAN NATIONAAL
SOCIALISTISCHEN REGEERINGS-
VORM BLIJFT HOOFDDOEL.
oordeelt Berlijn
New York, 14 Augustus (D.N.B.)
Naar het Witte Huis officieel heeft mede
gedeeld, zijn Roosevelt en Churchill het bij
een geheime samenkomst in volle zee eens
geworden over een „gemeenschappelijke ver
klaring omtrent het oorlogsdoel".
In een radiorede heeft majoor Attlee om
trent de ontmoeting tusschen Roosevelt en
Churchill op open zee medegedeeld, dat
Roosevelt en Churchill een gemeenschappe
lijke verklaring heben afgelegd, volgens wel
ke de Vereenigde Staten en Engeland geen
territoriale veranderingen wenschen. Deze
moeten overigens, zoo gaat de verklaring ver
der, slechts op wensch der betrokken volken
tot stand komen. De verklaring spreekt ver
der van „economische samenwerking der
volken", alsmede van een volledige „ontwape
ning van alle volken". Ofschoon gezegd
wordt, dat alle volken den hun aan gen amen
regeeringsvorm kiezen moeten, komen Roo-
I sevelt en Churchill op voor een vernietiging
1 van den nationalen socialistischen regee
ringsvorm, met de bewering, dat dit de voor
waarde is voor een vrede in veiligheid.
De conferentie heeft drie dagen geduurd.
Daarbij is niet slechts de voorzieningskwes-
I tie, maar ook de situatie in het Verre Oos
ten, de aangelegenheid-Dakar en de Duitsch-
bolsjewistische oorlog besproken.
Als een donderslag.
New York, 14 Aug. (DNB). De officieele
verklaring van het Witte Huis over de ont
moeting tusschen Roosevelt en Ghurchill
heeft op het publiek alhier als een donder
slag'gewerkt, omdat men daarin naar over
al uit de eerste uitlatingen blijkt een
nieuwen stap van Roosevelt in de richting
van actievere deelneming van de V. S. aan
den oorlog, zonder rekening te houden met
de meening van het volk en het congres. De
eerste reactie van het publiek gaat uit van
de opvatting dat verbinding van de V. S.
aan de oorlogsdoeleinden van Engeland heel
wat actiever steun zou meebrengen. Terwijl
in interventionistische kringen het optreden
van Roosevelt wordt toegejuicht, doet zich
reeds felle critiek gelden. Men verwijt Roo
sevelt, dat hij het congres en het publiek
weer eens voor een voldongen feit pleegt te
stellen.
New York, 14 Augustus (D.N.B.) De
New Yorksche middagbladen publiceeren
het bericht over de ontmoeting tusschen
Churchill en Roosevelt onder zware kop
pen, waarin wordt medegedeeld, dat de twee
het eens geworden zijn over de oorlogsdoel
einden, waarvan er een vernietiging van
het nationaal socialisme is. Commentaren
ontbreken voorloopie nog.
Uit Washington zijn de eerste reacties uit
congreskringen ontvangen. Associated
Press meldt, dat in regeeringskringen de
opvatting is geuit, dat aan de beginselen
van Churchill en Roosevelt in alle „anti
aslanden" een goede ontvangst ten deel zal
xallen. De voorziter van de militaire se
naatscommissie, de democraat Reynolds,
heeft de vraag opgeworpen, waarom Enge
land en Amerika de bekende „vier vrijhe
den" niet terstond in de Sovjet Unie en
Britsch Indië invoeren. De republikeinsche
afgevaardigde Shafer noemde de verklaring
gelijkluidend met het vroegere oude vrou-
wengeleuter.
VERKLARING VAN HULL.
Washington. 14 Aug. (D.N.B.) Naar aan
leiding van de gemeenschappelijke verkla
ring van Roosevelt en Churchill heeft men
vandaag op de persconferentie den minis
ter van buitenlandsche zaken, Cordell Huil,
gewezen op de omstandigheid, dat het Ame-
rikaansche volk gegevens wenscht over de
wijze, waarop men den oorlog denkt te
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
6.23 uur
Amsterdammer construeert licht
metalen spiraalband.
Voor fietsend Nederland, dat steeds meer
het einde van haar rijgenot ziet naderen,
schijnt, volgens de Opr. Haarl. Courant een
oplossing gekomen te zijn.
Een Amsterdammer heeft een „hand"
uitgevonden, die niet lek te krijgen is en.
evenmin kan scheuren. Men kan er zelfs
mee door spijkers en glas rijden, zonder dat
een verradelijk sis-geluid verraadt, dat
men de rest van den weg loopend zal moe
ten afleggen. Niets van alle banden-„kwa-
len" is meer overgebleven: de nieuwe band
is vrijwel niet kapot te krijgen!
Deze nieuwe band, die wel een wonder
hand lijkt, is van staal! De band bestaat
enkel uit een stalen spiraal, die om de velg
wordt gelegd en met een boutje en een
moer wordt vastgemaakt. Door de band
loopt een ijzerdraad, dat met beide uitein
den door het ventielgat wordt vastgemaakt
en er voor zorgt, dat bij een breuk de band
niet van de velg springt. De spiraalband
wordt vervaardigd van 4)4 m.m. staaldraad
een draadsoort, die in Nederland veel ge
maakt wordt, en weegt slechts 0,8 Kg. Door
den uitvinder is reeds een octrooi aange
vraagd onder no. 102.039 Ned. en een fa
briek zal de productie ter hand nemen.
De band is verder nog veerend, doch op
geheel andere wijze dan bij luchtbanden het
geval was. Door de bijzondere constructie
is veering in de richting evenwijdig met
de velg niet mogelijk en is de band slechts
flexible in een richting, namelijk in het
verlengde van de spaken. Een dergelijk ef
fect wordt bij banden van race-fietsen wel
toegepast.
De band is geschikt voor alle soorten fiet
sen. Hoewel men zou verwachten, dat met
dezen band een geluid als dat van een kar
zou worden gekregen, is dat niet het geval.
Slechts een licht geratel op klinkerwegen
en weinig geluid op asphaltwegen, maar
niet erg hinderlijk. Het wrijvingsoppervlak
is veel kleiner dan bij een normalen band,
met als gevolg lichter sturen en trappen,.
Verder is slijtage minimaal en kan de band
langen tijd mee.
Vreemd zal het rijden in het begin zijn,
doch voor hen. die anders zouden moeten
loopen is het een uitkomst, dit is te meer
het geval omdat de kosten hoogstens zeven
gulden zullen bedragen, terwijl geen bin
nenband noodig is en lekke banden uitge
sloten zijn.
GIFT VAN DEN NEDERLANDSCHEN
VOLKSDIENST.
's-GRAVENHAGE, 14 Aug. De Neder
landsche volksdienst heeft den burgemees
ter van een gemeente in het westen des
lands, waar .een der vorige nachten 13 hui
zen door bommen zoodanig werden beschar
digd, dat zij door de bewoners ontruimd
moesten worden, een bedrag van f 1500.
ter beschiking gesteld om de getroffenen
hiermede gedurende de eerstvolgende da
gen bij te kunnen staan. v
winnen, tegen Vichy en Japan wil optreden
en Engeland en Amerika de benarde Sov
jet te hulp zullen komen.
In zijn antwoord beperkte Huil zich tot dei
algmeene bewering, dat de gemeenschappe
lijke verklaring „fundamenteele beginselen"
inhoudt, die de Ver. Staten zullen steunen
tot zij in „de geheele beschaafde wereld"
weer worden gehuldigd. Nadere inlichtin
gen weigerde Huil, speciaal een antwoord
op de vraag, of de passage in de gemeen
schappelijke verklaring, die spreekt van ge
lijk recht op de grondstoffen der wereld,
met inachtneming van de bestaande ver
plichtingen van Engeland en de Ver. Sta
ten, wellicht beteekent, dat Engeland wil
blijven vasthouden aan de overeenkomst
van Ottawa en alle offers in dit opzicht aan
Amerika wil opleggen.
De reactie te Berlijn.
Berlijn, 14 Aug. (ANP). De theatrale ge
meenschappelijke verklaring van Roosevelt
en Churchill kwalificeert men in politieke
kringen alhier als een zeer onbeholpen agi
tatie-bluf en holle frasen. Winkeldochters,
eens geleverd door Versailles en Gencve, zoo
verklaart men in genoemde kringen, zijn
thans uit de motzakken te voorschijn ge
haald en opgestreken. De oude zondaar
Churchill poogt zich door dezen reusachtigen
zwendel uit zijn benardheid te redden. Chur
chill en Roosevelt dom en driest al3
steedsmeenen ook thans nog scheids
rechterde te kunnen spelen en Europa, dal
op het punt staat zijn lot zelf in handen
nemen, te blijven bevoogden en ringelooreo,
zooals dit al tientallen jaren en nog langer
geschiedde.
Ten aanzien van de verklaring, dat Ghur
chill en Roosevelt geenerlei territoriale uit
breiding van hun landen wenschen, wijst
men in politieke kringen alhier eenvoudig
op de recente overweldiging van Groenland,
IJsland en Syrië, benevens in het algemeen
op de territoriale onrechtvaardigheid van
het verdrag van Versailles.
