DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
DE BETEEKENIS VAN LENINGRADS
VERDEDIGING
Zware aanval op
Britsch convooi
AANMELDING VAN
AMERIKAANSCHE
VERMOGENSWAARDEN
Geen wapenstilstand
met de Sovjets
Zijn vrouw met een mes
doodgestoken
Verduisteren
20.01 uur
Toelagen personeel v.tn.
Ned. weermacht
*o ia i'ii 111
Hoofdredacteur: J KEESMAN Schagen.
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1941. 85e Jaargang. No. 11597.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier" Schagen
tnde*
wm-m dorpen
spoorwegen
KANALEN
b spoorwegstations
rm parken
wegen
-—nevenwegen
bergjcnt/g ierrem
versterkte eilanoei
kaapt van pelt
Duitschers staan 45 K.M. van de voorsteden
SOVJETAMBASSADEUR IN WASHINGTON
SCHETST TOESTAND ALS ZEER
ERNSTIG. AMERIKAANSCHE
HULP IS DRINGEND
NOODIG.
De kaart geeft de onmiddellijke omgeving
van Sl. Petersburg (Leningrad) weer alsook
het versterkte eiland Kotlin, waarop Kroon-
stadt gelegen is.
De Oostzeevloot is thans opeengedrongen
in een klein gebied in de Finsche golf; de
hoofdzeemacht is gelegen tusschen Kroon
stad t en Ostrouw Kanoniersky. Weliswaar
beschikt de Sovjet Marine nog over de vloot-
basis Kroonstadt en een twaalftal versterkte
eilanden, maar volgens het weermachtsbe-
richt van 10 Sept. verneemt het D.N.B. van
militaire zijde, dat de toestand van de Sov-
jetvloot in de Oostzee en Finsche golf (bij
Kroonstadt) zeer netelig geworden is.
De omsingeling van Leningrad gaat langs
de rivier de Newa. in n rechte lijn geme
ten, bevinden de Duitsche troepen zich on
geveer 45 K.M. verwijderd van de voorstad
Bolsje-Otsja (op de kaart ten Oosten van St.
Petersburg aangegeven).
Voor de komende operaties in het gebied
van Leningrad bevelen wij onze lezers aan
de kaart uit te knippen.
Boston, 12 September (D.N.B.) Volgens
betrouwbare berichten heeft de Sovjetam
bassadeur, Oemansky, in het onderhoud,
Daitscbland strijdt voor Europa
Hoofdkwartier van den Fuehrer, 12
Sept. (DNB.) Het opperbevel der
weermacht maakt bekend:
In het Oosten vorderen de aanvals-
operaties ondanks den slechten weers-
toestand en moeilijke terreintoestanden
goed.
Zooals reeds in een speciaal bericht
is bekend gemaakt, hebben duikbooten
in het Noorden van den Atlantischen
Oceaan een groot, door corvetten en
torpedojagers zw.aar beveiligd vijande
lijk convooi aangevallen. Het convooi
bestond uit ruim 40 schepen. In taaien,
verscheidene dagen durenden strijd,
hebben de duikbooten tot dusverre 22
schepen met tezamen 134.000 brt. tot
zinken gebracht. Nog twee schepen met
een inhoud van 11.000 brt. werden ge
torpedeerd. Verwacht kan worden dat
ook zij verloren zijn. De aanvallen op
het •vijandelijke convooi duren voort.
In.den strijd tegen de Britsche ravi-
tailleeringsscheepvaart heeft het lucht-
wapen in den afgeloopen nacht ten
Zuidoosten van Grcat Yarmouth uit een
beveiligd convooi drie vrachtschepen
met in totaal 21.000 brt. tot zinken ge
bracht. In dezelfde wateren is een lich
te Britsche kruiser en ten Noordoosten
van Alnwick nog een koopvaarder met
bommen beschadigd. Andere gevechts
vliegtuigen plaatsten in sicheervlucht
treffers met bommen van zwaar kali
ber op een hoogoven bij Middlesborough
en in haveninstallaties aan de Oostkust
van het eiland. In convooidienst zijnde
patrouillebooten hebben in het Kanaal
herhaalde aanvallen van een formatie
Britsche motor-torpedobooten op het
haar .toevertrouwde convooi afgeslagen
Zij brachten drie der aanvallende mo-
tortorpedobooten tot zinken. Kustbatte-
rijen der marine grepen in het gevecht
in en verdreven de overige booten. Al
le vaartuigen van het convooi bereik
ten onverlet bun plaats van bestemming
Britsche vliegtuigen -hebben in den
afgeloopen nacht met gering effect een
aanval gedaan op het Noord Duitsche
kustgebied. De burgerbevolking leed
eenige verliezen aan dooden en gewon
den. Luchtafweergeschut schoot twee
vijandelijke bommenwerpers neer
dat hij gitseren met Roosevelt heeft gehad,
medegedeeld, dat men in Moskou tot zeer
verstrekkende militaire maatregelen moet
besluiten, indien 't den westelijken mogend
heden niet zou gelukken, de Sovjet-Unie
zoo snel mogelijk hulp te verleenen. De
Britsche luchtaanvallen op Duitsche steden
kunnen een werkelijk krachtige hulp niet
vervangen.
De toestand aan de fronten is buitenge
woon kritiek geworden, doordat men in
vertrouwen op een ontlastingsactie van En
geland al het beschikbare menschenmate-
rlaal en alle uitrusting „in den smeltkroes"
heeft geworpen. Door de insluiting van
Leningrad en het verlies van Kriwoi zijn
de belangrijkste centra voor de wapening
verloren gegaan, terwijl de productie van
het Donetzbekken zeer te lijden heeft ten
gevolge van de vernieling van den Dnjfipr-
dijk.
Het industriegebied in den Oeral en Si
berië biedt geen voldoende compensatie.
Ten slotte heeft, aldus zegt men, Oemansky
er op gewezen, dat men zich er onder deze
omstandigheden niet over mag verwonderen
wanneer door het uitblijven van een ener
gieke actie van Engeland in de Sovjet-Unie
het gevoel veld wint, dat men, evenals in
den vorigen oorlog, door de westelijke mo
gendheden in den steek wordt gelaten.
AMERIKAANSCHE PERS
GERESERVEERD.
N e w-Y o r k, 12 September (D.N.B.)
Het vraagstuk van de Amerikaansche leve
ranties aan de Sowjet-Unie wordt door de
pers min of meer met reserve behandeld.
Volgens de New York Times is de eerste
Sowjet militaire commissie, welke geduren
de verscheidene weken in Amerika vertoef
de. onder leiding van den Sowjet-generaa!
Golikov weer-naar Moskou vertrokken,
waarbij zij heeft verklaard, dat over de
Amerikaansche leveranties vóór de confe
rentie te Moskou niets definitiefs gezegd
kan worden. Deze conferentie te Moskou zal
echter, naar het blad schrijft, nauwelijks
voor begin October gehouden worden, waar
bij als motief voor deze vertraging de groo-
te afstand vpor de Amerikaansche en Brit
sche deelnemers wordt opgegeven.
Naar uit Washington verluidt, zal ook de
Sovjet-ambassadeur te Washington, Oemans
ky, aan de conferentie te Moskou deelne
men. In dit verhand doen opnieuw geruch
ten de ronde, volgens welke Oemansky. die
in officieele en officieuze kringen, te Was
hington niet zeer populair is. niet op zijn
post zal terugkeeren.
De verhooging der
ouderdoms- en
andere renten
Niet van toepassing op de bei
de ongevallenwetten.
's Gravenhage, 12 Sept. De onlangs
afgekondigde tijdelijke verhooging van on
derscheidene ouderdoms-, invaliditeïts-, we
duwen- en weezenrenten, toegekend uit
hoofde van de ouderdoms- en invaliditeits
wet, heeft er toe geleid, dat verscheidene
personen, die een vporloopige, dan wel een
definitieve rente genieten krachtens de be
palingen van één der beide ongevallenwet
ten, zich om inlichtingen tot het bestuur
der rijksverzekeringsbank wenden met de
vraag of dientengevolge ook de door hen
genoten renten een verhooging hebben on
dergaan.
Ter vermijding van misverstand wordt er
daarom de aandacht op gevestigd, dat de
genomen maatregel niet van toepassing is
op de beide ongevallenwetten.
REPRESAILLEMAATREGELEN VAN
DUITSCHLAND,
Overeenkomstig de verordening, die in het
Duitsche rijk is uitgevaardigd als represaille
maatregel voor de ongewettigde excessen
van het imperialisme van Roosevelt; die de
Duitsche vermogensbestanddeelen in de V.S.
heeft laten blokkeeren, naar men weet, be
helst het nieuwe verordeningenblad een ver
ordening van den rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied over de aan
melding van vermogensbestanddeelen der
V.S. van Amerika, hun staatsburgers en be
paalde andere personen in het bezette Ne
derlandsche gebied.
Voor 15 October 1941 moeten alle ver
mogensbestanddeelen in het bezette
Nederlandsche gebied, die juridisch
of economisch toebehoorén aan de
V.S. of hun bezittingen, hun staats
burgers en andere personen, die op
het gebied der V.S. of van hun bezit
tingen zijn gevestigd of verblijf hou
den volgens den stand van 30 Sep
tember 1940, benevens van 30 Juni
1941 worden opgegeven. Bij latere
verwerving volgens den stand van
den dag van verwerving. De plicht
tot aanmelding heeft ook betrekking
op vermogensbestanddeelen van
rechtspersonen en groepen van per
sonen, inrichtingen, stichtingen en
vermogens met een bepaalde bestem
ming, voor zoover zij hun zetel of
voornaamste plaats van vestiging in
het gebied der V.S. of hun bezittin
gen ligt of hun oorspronkelijke
rechtsbevoegdheid berust op het
recht der V.S. en tenslotte van alle
personen met betrekking op de af-
deelingen, die zij in het geibied der
V.S. hebben.
Tot de vermogensbestanddeelen, waarvan
de aanmelding verplicht is, behooren uiter
aard ook de vorderingen op schuldenaars,
die aan genoemde voorwaarden voldoen, en
de rechten en aanspraken, die in een Ne-
derlandsch openbaar register zijn ingeschre
ven. De plicht tot aanmelding rust niet
slechts op de bezitters der bedoelde vermo
gensbestanddeelen, maar ook op de beheer
ders daarvan, benevens op de leiders van
rechtspersonen en groepen van personen,
waartoe een bezitter van een vermogen in
den zin der verordening behoort
De wijziging van de
winkelsluitingswet
BEKNOPTE SAMENVATTING VAN
DE REGELING.
's-Gravenhage, 12 Sept. Aangezien uit
vele ontvangen vragen blijkt, dat er nog
eenig misverstand bestaat, volgt hieronder
een beknopt overzicht van de voornaamste
bepalingen van de nieuwe regeling inzake
de winkelsluiting, welke, zooals reeds eer
der is medegedeeld, met ingang van Maan
dag 15 September, in werking treedt,
1. Het tijdstip van sluiting der winkels
wordt:
In het tijdvak van 1 October1 April:
eerste vijf dagen 18 uur. Zaterdag 19 uur.
In het tijdvak van 1 April—1 October: eer
ste vijf werkdagen: 19 uur: Zaterdag 20 u.
2. Kappers- en babierszaken mogen op
alle werkdagen tot 20 uur geopend zijn,
doch na vorengenoemde sluitingstijdstip
pen alleen voor he verrichten van kappers-
en barbierswerkzaamheden.
Twee jaar geëischt
tegea een veedief
PINK IN DE WEIDE GESTOLEN
Op 31 Juli jl. bood een inwoner van Dinx-
perlo de 28-jarige J. H. ten H. voor f230.—
een koe ten verkoop aan op de.Zutphensche
veemarkt, een prijs, welke de adspirant-
kooper abnormaal laag vond. Daarom ver
trouwde hij de zaak niet en waarschuwde
hij de politie.
Na een aanvankelijke ontkenning, deelde
de Dinxperloër ten slotte aan de politie me
de, dat hij des ochtends vroeg een pink uit
de weide van den landbouwer Schoemaker
te Baak, gemeente Steenderen, uit' de weide
had gestolen.
Voor de Zutphensche rechtbank, waarvoor
hij terecht stond, nam hij een zeer onver
standige houding aan. Hij ontkende opnieuw
den diefstal en beweerde, dat hij het koe
beest gekocht had van iemand uit Doesburg'
De bekentenis voor de politie zou hem met
behulp van een gummiknuppel zijn afge
dwongen, terwijl hij verder pertinent vol
hield, dat hij niet door den rechter-commis-
saris was verhoord, van welk verhoor even
wel een door hem medeonderteekend proces
verbaal op de rechtszitting aanwezig was.
De president deed den verbalisant voorge
leiden, die daarop mededeelde, dat de Dinx-
perloer uit vrijen wij een bekentenis had
afgelegd.
In verband met verdachte's houding in
deze zaak en verder omdat hij reeds een ge
vangenisstraf van pen jaar achterd en rug
heeft wegens veediefstal, was de officier van
justitie, mr. des Tombe, van oordeel, dat de
man cjitmaal maar eens gevoelig gestraft
moest worden. Hij requireerde twee jaar ge
vangenisstraf.
Over veertien dagen volgt de uitspraak.
Berlijn weet niets van wapenstil
stand.
Ten aanzien van de geruchten, die in het
buitenland de ronde doen, volgens welke de
Finnen zouden trachten met de Sovjets tot
een wapenstilstand te komen, werd heden,
volgens S.P.T. van gezaghebbende zijde in
de Wilhelmstrasse verklaard, dat hiervan in
Berlijn niets bekend is. Voorts is men er
van overtuigd, dat Finland geen stappen
van dien aard heeft ondernomen. Men ver
moedt, dat de geruchten hun oorsprong heb
ben gevonden in die kringen, welke gaarne
een breuk tusschen Duitschland en zijn
bondgenooten zouden zien.
Met nadruk werd er tenslotte nog op ge
wezen, dat een wapenstilstand met de Sov
jets niet, mogelijk is, daar „met het bolsje
wisme geen pact kan worden gesloten. Het
moet vernietigd worden."
3. Op grond van bijzondere omstandig
heden vastgestelde plaatselijke afwijkende
regelingen blijven onverminderd gelden.
4. De gewone, in de winkelsluitingswet
vermelde uitzonderingen gelden ook hier
fo.a. cafés, apotheken, e.d.)
5. Verplichte openstelling zonder onder
breking op alle werkdagen van de zeven
reeds eerder bekend gemaakte groepen van
winkels van 1018 uur.
6. Uitzonderingen op deze laatste ver
plichting gedurende ten hoogste twaalf
werkdagen per jaar (wegens vacantie) en
voorts voor bijzondere gevallen, hetzij voor
een geheele groep winkels door den bur
gemeester vast te stellen, hetzij voor een
afzonderlijken winkel door den burgemees
ter toe te staan.
Ongelukkig huwelijk leidde tot
een gewelddaad.
TIEN JAAR GEVANGENISSTRAF
GEËISCHT.
Op Maandag 3 Februari j.1. heeft zich in
de Benkoelenstraat te Amsterdam een gru
welijk drama afgespeeld. In een woning al
daar had een man, woonachtig in de Java-
straat, zijn vrouw, die in de nabijheid op be
zoek was, door messteken om het leven ge
bracht. De man was na zijn gruwelijk mis
drijf naar het politieposthuis aan den Zee-
burgerdijk geloopen, waar hij zichzelf had
aangegeven.
Gisteren stond de dader, een 44-jarige klin
ker, terecht voor de vierde kamer van de
arrondissementsrechtbank te Amsterdam,
beschuldigd zijn 32-jarige echtgenoote opzet
telijk van het leven te hebben beroofd, al
thans haai met voorbedachten rade zwaar
lichamelijk letsel te hebben toegebracht.
Verdachte, die zeer doof is, kan slechts
met moeite door den president van de
rechtbank, Mr. J. Boon, worden beschreeuwd
en maakt een afgetrokken en argwanenden'
in d nik.
Allereerst wordt gehoord Dr. van Leusden
van het Binnengasthuis, die de lijkschou
wing heeft verricht en als doodsoorzaak ver
bloeding tengevolge van messteken een
14-tal toegebracht in hart, longen en nie
ren, heeft vastgeseld.
Deskundigen verklaren; dat hier sprake
is van een „crime passionel", waarbij ver
dachte geleid werd door een dubbelen ge-
dachtengang: 'zijn vrouw te verwonden of
wat wellicht reeds voor zijn oogmerken
voldoende was haar slechts schrik aan te
jagen.
„Ik heb mijn vrouw gedood".
Hierna worden eenige politie-beambten ge
hoord. Het 'blijkt, dat verdachte op 3 Febru
ari pl.m. om 1 uur, op het politieposthuis
Zeeburgerdijk kwam, een mes op tafel gooi
de en zeide, zijn vrouw gedood te hebben.
Bij de huiszoeking, welke na het misdrijf
is verricht, is van eenige vechtpartij niets
gebleken.
Volgens de verklaringen van de buur
vrouw, in wier woning het drama is ge
schied, was het slachtoffer bij haar op be
zoek, toen haar echtgenoot kwam informee-
ren, of zijn vrouw daar was. Nadat de man
een ziekenkaart en vervolgens geld van zijn
vrouw had gevraagd de vrouw had haar
portemonnaie reeds uit haar tasch gehaald
was er ruzie ontstaan. De man had zijn
vrouw eerst een por met het heft van het
mes gegeven, en had haar daarop eenige
steken toegebracht. In angst was de buur
vrouw, om hulp roepende, de straat op ge
vlucht. De bewering van verdachte, dat er
een verhouding bestond tusschen zijn
thans verslagen vrouw en den zwager van
de buurvrouw, is volgens deze laatste volko
men onwaar.
Meermalen bedreigd.
Uit verdere getuigenverklaringen komt
naar voren, dat beklaagde zijn vrouw den
laatsten tijd eenige keeren licht mishandeld
en meermalen bedreigd had.
Twee dagen vóór den noodlottigen Maan
dag had de man zijn vrouvfr opnieuw met
een mes bedreigd en van een woning, waar
zij was binnengevlucht, de deur ingetrapt,
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
7.12 uur
's Gravenhage. 12 September.
Het verordeningenblad bevat een
besluit van het hoofd van het afwik
kelingsbureau van het departement
van defensie nopens maatregelen
ten aanzien van dé bezoldiging en
verzorging van militair en burger
lijk Dersoneel der voormalige Neder
landsche zee. en landmacht.
Bij dil besluit worden verschillen
de op grond van het Kon. Besluit
van 4 December 1933 toegekende
ambtstoelagen ingetrokken, doch
daarnaast wordt bepaald,, dat de
militairen, die ten gevolge daarvan
in inkomsten achteruit zouden gaan,
in het genot worden gesteld van een
persoonlijke toelage, gelijk aan het
bedrag der tot dusver genoten
ambtstoelage.
Deze persoonlijke toelage wordt
verminderd met ingang van den
datum, waarop de jaarwedde van
den belanghebbende wordt ver
hoogd of opnieuw een ambtstoelage
wordt toegekend, en wel met het
bedrag dier jaarweddeverhooging
of nieuwe ambtstoelage.
,Dit besluit treedt heden in wer-
king met terugwerkende kracht tot
1 April 1941.
Regeeringscommissaris
voor bodemproductie
De heer G. J. Ruiter vervangt
Ir. Roebroek.
De secretaris-generaal van het Departe
ment van Landbouw en Visscherij heeft
aan ir. A. L. H. Roebroek te Den Haag, met
ingang van 12 September eervol ontslag
verleend als regeeringscommissaris voor de
Bodemproductie.-
Met ingang van denzelfden datum is be
noemd tot regeeringscommissaris voor de
Bodemproductie de heer G. J Ruiter, direc
teur-generaal van den Landbouw te Deo
Haag.
EVACUATIE JAPANNERS UIT
NED.-INDIë.
Batavia. 12 Sept, (A.N.P.) Meer dan
duizend Japansche onderdanen zullen mor
gen met de „Sikama Maru" uit Ned.-Indië
vertrekken, als gevolg van de toenemende
spanning in het Verre Oosten.
Vijfhonderd van de vertrekkenden hebben
zich te Soerabaja ingescheept, waarna de
„Sikama Maru" naar Tandjong-Priok is
vertrokken voor het aan boord ngmen der
overigen. Hiermede zijn in een maand tijds
3000 Japanners naar hun land teruggekeerd.
hetgeen reeds tot ingrijpen der politie aan
leiding had gegeven, 's Zondags was de man
naar zijn moeder gegaan, die hem nog waar
schuwde. geen gekke dingen te doen.
Het requisitoir.
De officier van justitie, mr. W. P. Bak
hoven, begint zijn requisitoir met te wijzen
op het bijzonder moeilijke karakter van ver
dachte. wiens verstandelijke vermogens
weinig ontwikkeld zijn en die daarbij een
zeer nadeeligen invloed heeft ondervonden
van zijn doofheid. Reeds vóór dat hij
trouwde, heeft hij een meisje, met wie hij
omgang had. mishandeld en later een man,
met wien hij haar ontmoette, eenige messte
ken toegebracht. Zijn thans verslagen
vrouw was als echtgenoote te eenensnale
voor hem ongeschikt. Beklaagde is een stil
en in zichzelfgekeerd man. zijn vrouw hield
veel van uitgaan en kleedde zich graag op
zichtig.
Er zijn verschillende verzachtende om
standigheden. Verdachte is meer gevaarlijk
dan slecht en heeft in vele opzichten een
ongelukkig leven. Rekening houdende met
al deze factoren, doch anderzijds met den
ernst van hét gepleegde misdrijf, eischt
spr. een gevangenisstraf voor den tijd van
tien fa ren.
De verdediger pleitte clementie.
Verdachte, het slotwoord verkrijgend, zegt
de daad niet met voorbedachten rade te
hebben gepleegd. Ongewild heeft hij zijn
vrouw met het mes geraakt en is door den
gil. welke zij daarop slaakte, hevig ge
schrokken. Het werd donker voor zijn
oogen en hij herinnert zich niet, wat hij
daarop heeft gedaan.
Op 26 September a.s. zal de rechtbank
uitspraak doen.