En wat met de kinderen
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
DE CONFERENTIE
TE MOSKOU
Oproep aan het
Nederlandsche volk
Een rede van
CHURCHILL
- Verduisteren
19.22 uur
Beozioebeperking
BEKENDMAKING
Verboden wapenbezit
i
Hoofdredacteur: J. KEESMAN, Scha gen.
WOENSDAG 1 OCTOBER 1941. 86e Jaargang, No. 11*12.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mij. „Hollands Noorderkwartier" Schagen.
Voorspelling van Italiaansch blad
GOEDE VORDERINGEN DER FINNEN.
ZWARE VERLIEZEN DER BOLSJE
WISTEN IN DE ZUIDELIJKE
SECTOR.
Rome, 30 Sept. (ANP). Het politieke
weekblad Relazioni Jnternali voorspelt den
volgenden gang van zaken op de conferen
tie van Moskou:
1. De conferentie te Moskou zal het hebben
over de democratische bolsjewistische soli
dariteit. Men weet, dat deze slechts bestaat
uit het gedeeltelijk nakomen van beloften.
2. De offers van dezen oorlog aan menschen
en oorlogsmateriaal moeten uitsluitend door
Moskou .gedragen worden, daar eventueele
Amerikaansöhe en Engelsche hulp ook in
verband met den winter, slechte met de
grootste vertraging en in volkomen ontoè-
reikende mate zal arriveeren. Deze zooge
naamde hulp zal op die manier alleen den
^doodstrijd van Moskou verlengen.
3. Moskou is volslagen geisoleerd. Het
wordt evenals Frankrijk, Nederland, België
Noorwegen, Joegoslavië en Griekenland vol
komen als kanonnenvoer voor Engeland be
schouwd.
Berlijnsche persstemmen.
Berlijn, 30 Sept. (DNB-). De Berlijnscihe
avondbladen schenken onder meer ook aan
dacht aan de plutocratisch-bolsjewistische
conferentie te Moskou.
De Berliner Nachtausgabe, schrijft: Wij we
ten reeds lang, dat het bij deze conferentie
niet zoo zeer gaat om de vraag, hoe de En-
gelschen het lx>lsjewisme" kunnen helpen,
dan wel hoe de bolsjewisten het korte uitstel
voor Engeland verlengen kunnen. De groote
ijver van Ghurchill voor deze conferentie
laat zich slechts verklaren dodr het feit, dat
hij met huivering de groote verwachtingen
's-Gravenhage, 30 Sept. De
winter staat voor de deur; velen
zien' in gerechtvaardigd vertrouwen
alt naar de helpende hand van de
gemeenschap.
Wij allen zijn ons de ernstige zor
gen bewust, waaronder een deel van
het Nederlandsche volk de komen
de maanden gebukt gaat. Moeders
en vaders zullen met bezorgdheid
naar hun kinderen zien.
Kinderen, die den strijd om het be
staan hebben leeren kennen, weten
hoe hun oudjes juist in de winter
maanden een extra verzorging noo-
dig hebben.,
Winterhulp heeft het vorig jaar
haar taak aangevangen, om in ge-
zamenlijken arbeid van het geheele
volk, al deze zorgen en nooden weg
te nemen.
Het is ons den afgeloopen winter -
niet gemakkelijk gemaakt om dit
ideaal te verwezenlijken, En toch,
ondanks dwaze geruchten en helaas
zelfs verdachtmakingen, waaraan
deze tijd zoo rijk is, konden wij in
de eerste «werkperiode, met behulp
van honderdduizenden in den lande
een bedrag van circa zes millioen
voor hulpverleening ter beschikking
stellen.
Deze inzet van tallooze gevers, de
duizenden collectanten, in alle ge
meenten onder de persoonlijke lei
ding van de burgemeesters en de
stille werkers, zij hebben tezamen
velen, die nood kenden, naast
vreugde, een gevoel gebracht van
veilig geborgen te zijn in deze groo
te familie het volk van Neder
land.
Na den eersten October zult u weer
onze bussen hooren rammelen. Lijst-
collecten zullen onze kasmiddelen
versterken. Daarnaast vertrouwen
wij op ruime giften van hen, wier
levensomstandigheden en bedrij
ven zulks mogelijk maken.
Duizenden vrijwillige medewerkers
isters) zijn noodig, om als collectan
ten-(rices) door persoonlijken in
zet, dit voor ons volksbestaan nood
zakelijk werk te doen slagen.
Deze winter zal hoo'gere eischen aan
ons allen stellen dan de vorige.
Welnu dan, gave en arbeid tezamen
zijn bij machte, deze harde maan
den te overwinnen. Wat ook moge
scheiden, wij zullen daaronder nim
mer de minstbedeelden laten lijden.
Wij willen ook nu sterk zijn en
daarom zorgen:
VOOR HET VOLK, DOOR HET VOLK.
in een ziet storten, die hij van de Sowjet-hulpf
had gekoesterd.
De Berliner Lokal Anzeiger ziet in de in
stelling der commissies een teeken, dat de
besprekingen te Moskou reeds bij den aan
vang zijn teruggevallen op het oude confe-
rentieschema.
Stockholm, 30 Sept. (DNB.) Stalin heeft
een tweede onderhoud gehad met Lord Bea-
verbrook en Hamman, zoo meldt Reuter.
Ook bij dit onderhoud waren de commissa
ris van buiten landsche zaken, Molotof ep
Litwinof tegenwoordig.
Volgens de Engelsche' berichtendienst is
in Londen offcieel hekend gemaakt., dat de
directeur-generaal van het ministerie van in
lichtingen, Sir Walter Monckton, binnenkort
naar Moskou zal vertrekken.
VAN HET OOSTELIJK FRONT.
B e r 1 ij n, 30 September (D.N.B.)
Het D.N.B. verneemt van militaire zijde
het volgende:
In den zuidelijken sector van het Oostelijk
front hebben de bolsjewisten bij de gevech
ten op 29 September opnieuw zware verliezen
geleden. Zij deden op verscheidene plaatsen
van het front tegenaanvallen, welke alle met
bloedige verliezen werden afgeslagen. Ten
deele ontstonden hevige gevechten met de
bajonet, waarin de bolsjewisten het onderspit
dolven.
In den sector van een enkel Duitsch batal
jon infanterie verloren de bolsjewisten hon
derd dooden en tweehonderd gevange nen. In
den sector van een Duitsche divisie werden
in den loop van 29 Septomber verscheidene
zware Sovjet-pantserwagens van 40 tot 44
ton vernietigd.
Een afdeeling licht luchtdoelgeschut, die
in den noordelijken sector van het oostelijk
front was toegevoegd an een Duitsche pant
serdivisie heeft, naar het D.N.B. verneemt,
tot dusver tijdens de gevechten in het oosten
tot 28 September veertig Sovjet-vliegtuigen
neergeschoten.
De troepen van een divisie der Waffen-S.S.
hebben in de periode van 25 tot 29 Septem
ber in den noordelijken sector van het ooste
lijk ffont met succes gestreden tegen Sovjet
pantserwagens. In dc~e gevechten, welke vijf
dagen duurden, werden door deze divisie,
naar het D.N.B. van bevoegde zijde verneeipt,
in totaal 51 Sovjet-pantserwagens vernietigd.
Successen der Finnen.
Berlijn, 30 Sept. (D.N.B.) Aan het Finsche
front tusschen het Ladogameer en het One-
gameer hebben de verbonden troepen in de
gevechten op 28 en 29 September verder
goede vorderingen gemaakt en verscheidene
door de Sowjets hardnekkig verdedigde
plaatsen veroverd.
De bolsjewisten trachtten in. den loop van
deze gevechten verscheidene malen ver
geefs het Finsche oprukken te stuiten door
tegenaanvallen. Al deze tegenaanvallen wer
den door de Finsche troepen afgeslagen met
zware verliezen voor de bolsjewisten.
In den sector van één Finsche divisie
werden in den loop van deze gevechten ruim
5000 gesneuvelde Sowjetsoldaten geteld.
Verscheidene stukken geschut der Sow-
ïets en talrijk ander oorlogsmateriaal is
door de Finnen buitgemaakt: In het Lado
gameer bezetten de Finsche troepen het laat
ste eiland, dat nog in bolsjewistische han
den was.
De gezinnen van in het buiten
land verkeerend marinepersoneel
Beschikking over de spaargelden
mogelijk.
De vereeniging„Onze Vloot" vestigt de
aandacht van de gezinnen waarvan de ffcht-
genooten of kostwinners zich in dienst der
Nederlandsche marine buiten Nederland be
vinden en wier spaargelden als „vijandelijk
vermogen" zijn geblokkeerd, op de mogelijk
heid naar behoefte over deze spaargelden de
beschikking te verkrijgen. „Onze Vloot" ver
strekt op schriftelijke aanyraag hierover de
noodige inlichtingen en verleent geheel be
langeloos de noodige assistentie en bemid
deling. De betrokkenen doen goed bij hun
aanvraag om inlichtingen de op hun geval
betrekking hebbende gegevens in te sluiten.
Het adres van „Onze Vloot" is Suriname-
straat 15 te 's-Gravenhage.
Wat moet. er met al die Russische kinde
ren gebeuren,twier ouders vermoord zijn door
de bloeddorstige Sowjet-commissarissen?
Wat moet er met de kinderen gebeuren,
wier ouders tijdens de vlucht het leven lie
ten, of die hun ouders zijn kwijt geraakt?
Hulp moeten deze kinderen hebben en
liefst zoo spoedig mogelijk.
Die hulp zal ook door de Nederlandsche
ambulance verleend worden, die straks naar
het Oostfront gaat vertrekken.
Die hulp zal verleend worden aan deze ou-
derlooze kinderen zoowel als aan de gewon
de soldaten. Maar die hulp kan niet lang op
zich laten wachten. Daarom moet de Neder
landsche ambulance zoo spoedig mogelijk
uitrijden.
Daarom moet u niet langer wachten met
het storten van uw bijdrage voor deze Neder
landsche hulpexpeditie.
Daarom moet u vandaag nog iets meer
dan u missen kunt overmaken op giro
rekening:
8-7-6-0 O
NEDERLANDSCHE AMBULANCE,
Koninginnegracht 22, «s-Gravenhage.
f Doitscbland strijdt voor Europa
210 vijandelijke
kazematten
veroverd
Hoofdkwartier van den Führer, 30
September (D.N.B.)
Het opperbevel van 'de weermacht
maakt bekend:
„Bij het uitvoeren van operaties ten
oosten van den Dnjepr, hebben Italiaan-
sche troepen vrij sterke strijdkrachten
van den vijand in de pan gehakt en
hierbij verscheidene duizenden gevan
genen gemaakt. In dén noordelijken
sector van het Oostelijk front heeft een
infanteriedevisie op 28 en 29 "September
een succesvollen aanval ondernomen
op een taai verdedigde stelling. Zij ver
overde hiérbij stormenderhand 210 vij
andelijke kazematten.
Formaties van de luchtmacht bestre
den doeltreffend transporten per trein
in het gebied rondom Charkof en zetten
de vernieling van het snoorwegnet ten
oosten van Leningrad, alsmede van in
stallaties der Moermanskspoorlijn voort.
In den strijd tegen Groot-Brittannië
vernietigde de luchtmacht in den afge
loopen nacht ten oosten van Great Yar
rnouth een vrachtschip van 8.000 brt. en
bracht in hetzelfde zeegebied uit een
vrij groote formatie torpedojagers een
der oorlogsschepen door bomvoltreffers
tot zinken. Andere aanvallen waren ge
richt op dé havengebieden aan de
Schotsche oostkust en in hét zuidoosten
van het eiland.
In Noord-Afrika bombardeerden duik-
bommen werpers overslagplaatsen en
munitieopslagplaatsen in Tobroek. Ge
vechtsvliegtuigen beschadigden in de
Middellandsche Zee een koopvaardij
schip en schoten een Britschen bom
menwerper neer.
De vijdtad vloog in den afgeloopen
nacht naar het Noord-Duitsche kust
gebied en drong met enkele vliegtuigen
tot in de wijde omgeving van de rijks
hoofdstad door. Door het neerwerpen
van bommen op woonwijken, voorname
lijk in Hamburg, leed de burgerbevol
king verliezen aan dooden en gewon
den. De Britsche luchtmacht verloor gis
teren in den loop van dezen nacht in
totaal elf bommenwerpers.
Vermindering van Dultschen druk
is niet t© wachten; het Britsche
volk op nop fellere gevechten
voorbereid.
Berlijn, 30 September (D.N.B.) Naar
de Engelsche berichtendienst meldt, heeft
Churchill heden in het Lagerhuis ver
klaard. dat de Britsche en Amerikaansche
gedelegeerden bij hun besprekingen in Mos
kou een duidelijk en volledig overzicht hei*
ben van hetgeen Engeland van nu af aan
de Sovjetunie maand voor maand kan ge
ven, Ghurchill voegde hieraan toe, dat het
Britsche volk „offers van zeer ernstigen
aard" moet brengen om de Sovjet-Unie in
staat te stellen als oorlogvoerende mo
gendheid te blijven bestaan. Churchill
maakte vervolgens bekend dat binnenkort
een „nieuwe en, loyale alliantie" zal wor
den gepubliceerd, die door Groot«Brittan-
nië en de Sovjet-Unie met Iran wordt ge
sloten en waarbij Iran zich, aan de zijde
van Engeland zal bevinden in de toekom--
stige ontwikkeling van den oorlog. Nadat
de minister-presidënt het Britsche volk er
tegen gewaarschuwd had van den winter
een vermindering van den Dultschen druk
te verwachten, zeide hij. dat men zich moet
voorbereiden op nog vëel fellere gevechten
dan tot dusver.
De minister-president betreurde opnieuw,
dat „te vaak verklaringen over de politiek
der regeering en overzichten over den oor
logstoestand door den minister waren afge
legd." In dit verband merkte Churchill op.
dat hij voornemens was, de Britsche verlie
zen aa.n schepen niet meer met regelmatige
maandelij'ksche tusschenpoozen bekend te
maken. Évenals in zijn laatste rede stelde
hij het verminderde tot zinken brengen van
Engelsche en in Engelschen dienst varenden
tonnage tijdens de lae^te drie maanden, het
geen naar bekend verband houdt met de
sterke vermindering van het voor Engeland
varende aantal schepen, voor als een succes
der Engelsche afweer maatregelen. Ook spie
gelde hij zijn hoorders opnieuw de hulp der
Vereenigde Staten voor. Deze kon thans „bin
nen afzienbaren tijd" worden tegemoet ge
zien, doch hij zou hfc, betreuren, zoo zeide
Churchill, indien men over deze „successen"
te vroeg zou jubelen. Ook kon hij geen be
trouwbare voorspellingen over de Joekom'st
doen. Veeleer kon men verwachten, dat de
vijandelijke duikbootoorlog met een grooter
aantal onderzeebooten zou worden gevoerd
dan voorheen en door de luchtmacht in ster
kere mate zou worden gesteund. Als een „op-'
merking van bemoedigenden aard" kenmerk
te hij zijn verwijzing naar den steun, die En
geland van de zijde der Sowjetunie ten deel
viel en naar de „vastbeslotenheid der Ver-
eenigde Staten". In het Verre Oosten, zoo
voegde hij er aan toe, zag men China
(Tsjoengking) aan de zijde van Engeland.
Churchill gaf toe, dat de vijand „het initia-
Gelijkstelling van Dnitsche en
Nederlandsche diploma's
ra ven ha ge, 30 Sept. Nadat
door een verordening der bevoegde secre-
arissen-genera'al van 19 April 1941 (79/41)
Rijksduitsche diploma's gelijk gesteld zijn
met de dienovereenkomstige diploma's in
Nederland heeft thans de rijksminister
voor wetenschap in overleg met den rijks
minister van binnen landsche zaken yoor
het Duitsche Rijk de omgekeerde regeling
getroffen. Krachtens dezé regeling" worden
Ne-derlnadsche diploma's van het Groot-
Duitsche rijk principieel gelijk gesteld.
Hiermede is niet alleen een daad v£m
wederkeerige loyauteit voltrokken, doch is
tevens een practigche vrijheid van bewe
ging voor alle Duitsche en Nederlandsche
arbeidskrachten van allerlei aard gewaar
borgd. Zoo kan thans b.v. een iong Neder
lander. die aan een Nederlandsche universi
teit met succes zijn studie in de medicij
nen voltooid heeft, zijn beroep in het
Duitsche rijk uitoefenen, voor hij naast,
het met goed gevolg afgelegde examen
voldoet aan in Düitschland gestelde
eischen als onbesproken gedrag, ariër
schap enz. De destijds ter gelegenheid
van het verschijnen van de Nederlandsche
verordening hier en daar geuite vrees,
dat de Nederlandsche arbeidsmarkt thans
met Duitsche arbeidskrachten overbelast
zou kunnen worden, wordt thans definitief
weggenomen door het Duitsche decreet en
de groote vraag naar arbeidskrachten van
allerlei aard in het Duitsche rijk. Daardoor
verdient de verordening de bijzondere be^
langsteling van het Nederlandsche pu
bliek.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
7.40 uur
--v sf
fl
In verband met de oorlogsnoodzakelijkhe
den zal in October het particulier benzine-
gebruik nog belangrijk worden ingekrompen
Ook zal het'verkeer nog worden beperkt. De
toewijzing in het beschikbare contingent
benzine ten gunste van vitale en noodzake
lijke bedrijven laat voor eerst daarna ko
mende doeleinden slechts weinig beschik
baar.
Mede zal, zooals in de vakpers reeds werd
medegedeeld, bij de binnenvaart in voortge
zette mate wegens de geringe hoeveelheid
beschikbare donkere olie, de door deze olie
gedreven motor doord en gasgenerator wor
den vervangen. Voor zoover de desbetreffen
de vaartuigen daartoe geschikt zijn, zal deze
vervanging gratis kunnen geschieden en wel
in dier voege, dat van rijkswege generato
ren in huurkoop worden gegeven met vrij
stelling van het betalen der termijnen van!
liegenen, die deze generatoren goed verzor
gen.
DOODSTRAFFEN WEGENS MISDRIJVEN TEGEN DE DUISCHE WEERMACHT
's-Gravenhage, 30 September. De weermachtsbevelhebber in Nederland deelt
mede: -
„Een Duitsch Kriegsgerecht moest wederom een zaak tegen de aanstichters van
een in Nederland ontdekte sabotage- en spionage-organisatie behandelen.
De vier hoofdbeklaagden werden tot den dood veroordeeld. Aan drie van hen werd
het vonnis met den kogel voltrokken. De vierde werd wegens geestelijke minder
waardigheid met levenslange tuchthuisstraf begenadigd.
Een aantal andere beklaagden kreeg veeljarige vrijheidsstraffen."
's-Gravenhage, 30 September. De weermachtsbevelhebber in Nederland deelt
„Een Nederlander, die een in dienst van de bezettende macht 'staanden Duitschen
spoorwegbeambte zonder eenige aanleiding van achteren neergeschoten had, werd
door een Duitsch Kriegsgerecht ter dood veroordeeld. Het vonnis is met den kogel
ten uitvoer gelegd.
(Foto Polygoon-van Bilzen)
tief in handen had" en dat Engeland niet de
macht had, hem dit initiatief te ontnemen.
In het verder verloop van zijn rede ging
Churchil in op den steun, dien Engeland en
de Vereenigde Staten de Sowjet Unie willen
verleenen. De Sowjetunie, zoo zeide hij,
heeft er recht op te weten, welke maande-
lijksche hoeveelheden wapenen en -uitrus
tingsstukken haar gezonden kunnen wor
den. toch moet men daarbij de wisselval
ligheden van den oorlog niet uit het oog
verliezen. Slechts door de kennis der mo
gelijke leveringen kunnen de Sowjets het
beste de hiaten aanvullen tusschen *,de zeer
zware geleden verliezen en de verminde
ring der munitieproductie eenerzijds en den
Britschen en Amerikaanschen aanvoer an
derzijds". Het Is .alleszins mogelijk, dat het
transportvraagstuk. eerder dan onze goede
wil en onze gulheid uiteindelijk den be-
grenzemden factor vormen. Indien Engeland
er al het grootste belang hij heeft, de Sow
jetunie zoo ver als mogelijk is te steunen,
zoo heeft het tegelijkertijd ook andere belan
gen te behartigen. In vele opzichten zijn de
tegenwoordige problemen gelijk aan die
van verleden ja'ar, toen Engeland" met bloe
dend hart* weigeren moest, de laatste nog
overgebleven jachteskaders ter hulpverlee
ning naar Frankrenk te zenden. Churchill
sprak verder ook over het Engelsche leger.
Hij gaf toe. dat Engeland nooit een leger
had gehad, dat in getalsterkte Vergeleken
kon worden mei de legers op het vasteland.
Engeland zal ook nooit zulk een leger heb
ben.-..Met groote moeite", zoo zeide hij. „en
veel tijd hebben wij thans een middelgroot
doch zeer goed leger gevormd". Het Britsche
leger heeft echtjer niet zulke herhaalde en
succesvolle ervaringen als het Duitsche le
ger gehad. Deze ervaringen bevorderen zeef
zeker de kracht van de weermacht.
Voor het Duitsche Landesgericht heeft zich
de 59-jarige arbeider T. uit G..wegens verbo
den Wapenbezit te verantwoorden gehad. De
beklaagde had een vuurwapen met eenige
patronen uit gierigheid niet ingeleverd. Hij
betoogde, dat hij nooit van het wapen ge
bruik gemaakt zou hebben. D,e officier van
justitie, wees er in zijn requisitoir op"/dat wie
in strijd handelt met het verbod van het wa
penbezit, ondanks de zeer hooge' straffen, de
gevolgen moet dragen. Steeds opnieuw is ge
wezen op het verbod inzake het wapenbezit.
Wie desondanks om welke redenen ook alle
waarschuwingen negeert, kan zich over de
gevolgen niet bfeklagen.
De öfficier eischte een tuchthuisstraf van
twee jaar. Het gerechtshof veroordeelde den
beklaagde conform den eisch van de officier
van justitie.
ENGELSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
DÜITSCHLAND.
Berlijn, 1 October (D.N.B.):
Een vrij groot aantal Engelsche bommen
werpers heeft vannacht steden, aan de Duit
sche Bocht en aan de Oostzee aangevallen.
De op woonwijken geworpen brisant- en
brandbommen veroorzaakten verwoestingen
en beschadigingen van woningen en eischten
slachtoffers aan dooden en gewonden onder
de burgerbevolking. Afzonderlijke vliegtui
gen die Berlijn probeerden aan ,te vallen,
werden door het luchtdoelgeschut zeer spoe
dig genoodzaak terug te keeren. Een vijan
delijk vliegtuig werd door den luchtafweer
neergehaald.
DE 8 JARIGE LEERPLICHT.
Het hoofdbestuur van den Nederlandschen
Bond van Onderwijzer^ heeft naar De Bode
mededeelt, den secretaris-generaal van het
departement van opvoeding, wetenschap en
cultuurbescherming verzocht bij de invoe
ring van de 8-jarige leerplicht te willen be
palen. dat de leerplicht 'eindigt.
a. wanneer de 8 leerjaren doorloopen zijn
in 8 jaren;
b. wanneer de leerling de cursus, in den
loop waarvan hij den 15-jarigen leeftijd
bereikt, heeft volbracht