Buitenland.
Marktberichten.
De minister van binnenlandsche zaken, over
wegende dat tengevolge van het overlijden van
mr. J. L. de Bruyn Kops eene verkiezing van
een lid der Tweede Kamer van de Staten-Gene-
raal behoort plaats te hebben in het hoofdkies-
district Alkmaar, heeft bepaald, dat die verkie
zing zal plaats hebben op Dinsdag 25 October
e. k., en dat herstemming, is die noodig, zal
geschieden op Dinsdag 8 November daaraanvol
gende.
Helder, 10 Oct. Heden vertrokken uit de
de marinehaven, 't Nieuwediep, Z. M. oorlogsche
pen Zilveren Kruis" en „Bonaire". Het eerste
is bestemd eene reis om de wereld te doen; het
andere gaat naar West-Indië. Evenals gewoon
lijk het geval is, kostte 't nu ook groote moeite
de geheele bemanning op tijd aan boord te krij
gen. Een der janmaats van het Zilveren Kruis
onder den droeven indruk, dat „hij moest gaan
varen zoover vanhier", wilde zoo lang mogelijk
met zijne uitverkorene samenzijn, 't Scheiden
valt zwaar! Ook onze zeeman ondervond dit. De
matroos kon 't niet over zijn gemoed krijgen,
zich van zijne zielsgeliefde los te rukken.
De dienaren van den Heiligen Hermandad,
hier ter plaatse weinig vatbaar voor zeemanssen-
timentaliteit, herinnerden Janmaat op hardhandige
manier aan zijn plicht; tevens dwongen zij hem
hun geleide op. De zeeman troostte zich in het
onvermijdelijke en ging gewillig mede.
Nabij de haven gekomen, rukte hij zich eens
klaps los en sprong in de zilte wateren der ha
ven. Met krachtige slagen zwom de matroos,
die evenzeer een baas in 't zwemmen bleek te
zijn als hij 't in het minnekozen was, geklèed
naar de overzijde der haven. Daar wandelde hij
bedaard langs den steenen stroomdam voort,
totdat hij tegenover de ligplaats van zijn schip
was gekomen.
Jas en schoenen liet hij op den steenen dam
achter,,sprong toen andermaal te water en zwom
in de richting van het Zilveren Kruis" voort.
Den vlet werd afgezonden orn den roekelooze
te helpen. Janmaat wees die hulp af, maar
verzocht, dat men even het achtergelaten deel
zijner garderobe zou oppikken. In eene andere
vlet nam hij zelf plaats.
Toen hij echter ook zijne teleurgestelde gelei
ders op den steiger zag staan en vreesde op
nieuw ingerekend te zullen worden, sprong hij
voor den derden keer te water, zwom naar het
vlot en was spoedig aan boord in veiligheid.
't Gebeurt niet zelden, dat de agenten van
politie te dezer plaatse op zulk een manier te
leurgesteld worden.
11 Oct. In den storm van heden is het
hier thuisbehoörendo visschersvaartuig H. D. 24
schipper Hakvoort, tegen den Noorderpier van
IJmuiden verbrijzeld. Schipper en knecht sloe
gen over boord en verdwenen in de golven. Uit
het vooronder werd het lijk van een knaap op
gehaald.
Uit het procesverbaal der stemming voor
een algemeen Secretaris van de Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen is 9 October j. 1. gebleken,
dat van de 332 departementen 311 hunne stem
men uitbrachten. Het geheele cijfer der stemmen
was 958 en de volstrekte meerderheid dus 480
Gekozen werd de Heer Bruinwold Riedel
predikant te Hoorn, met 524. Op den Heer dr.
J. Nieuwenhuyzen Kruseman vereenigden zich
297 en op den Heer I. J. de Bussy 137 stemmen.
Blijkens een aan het dep. van Koloniën
ontvangen telegram van den Goev.-Gen. van Ned.-
Indië van 8 Oct., is eene vijandelijke bende,
sterk 4Ö0 man, onder Tengkoe di Tirou in den
nacht van den lsten Oct. binnen de postenlinie
van Groot Atjeh gekomen en wilde eene even
sterke bende in den nacht van den 2den Oct,
volgen, doch werd deze door een hinderlaag ver
dreven, terwijl de eerste bende, die genesteld
was tnsschen Moesapi en Kotta Radja Bedil, den
2den dezer werd aangetast en verjaagd met
achterlating van 41 dooden; ons verlies bedroeg
4 gesneuvelden en 17 gewonden.
De aartsbisschop van Sirace, apostolisch
vicaris van Batavia, heeft het voornemen, buiten
bezwaar van den lande een roomsch-katholiek
geestelijke op het eiland Soemba te plaatsen,
voorloopig om taal, land en volk te leeren ken
nen, als voorbereiding tot het eigenlijke missiewerk
op dat eiland. De Regeering heeft daartoe hare
toestemming gegeven, doch verbond daaraan de
voorwaarde dat, vermits volgens rapport van
den resident van Timor de vlakte van Membore
behalve wellicht in de onmiddelijke nabijheid
van den posthouder niet voldoende veilig wordt
geacht, de door den aartsbisschop aaD te wijzen
geestelijke zich in de vlakte van Membore niet
zal vestigen dan op zoodanige plaats, als door
het hoofd van gewestelijk bestuur voldoende vei
lig wordt geacht.
Omtrent den palinghandel van Friesland op
Engeland ontleenen wij aan de VI. Ct. het volgende:
Deze handel dagteekent roeds van ouds her
en is dermate door Nederland bekend,, dat men
schier geen boek over aardrijkskunde in handen
krijgt, of men leest achter de plaatsnamen Wor-
kum, Heeg en Gaastmeerpalinghandel op Enge
land. In hoofdzaak bepaalt deze handel zich dan
ook tot de drie genoemde plaatsen en eigenaardig
dragen de handelaren den gemeenschappelijken
naam van Visser, hoewel er ook naar we meenen
door aantrouw andere familiën bij zijn betrokken.
In den waterrijken zuidwesthoek van Friesland
wonen een groot aantal visschers. Deze schijnen
alle meer of min in betrekking te staan tot ge
melde groothandelarenzoodat men dan ook
meermalen nette binnenvaartuigen (buizen) ziet
rondvaren om paling op te koopen, die dan naar
de hoofdkantoren wordt overgebracht om van
daar naar Holland en naar Engeland te worden
getransporteerd. Daartoe worden grootere en
kleinere zeeschepen gebruikt, aken genaamd.
Men spreekt van Amsterdamsche en van Lon-
deensche aken. De laatste zijn grooter van stuk.
In het geheel tellen opgenoemde plaatsen er
zestien stuks, elk bemand met drie personen.
'tZijn flinke zeeschepen alle dubbel van benoo-
digdheden voorzien. Elke Londensche aak doet
door elkander gerekend acht reizen per jaar en
vervoert dan gemiddeld acht duizend kilogram
paling, wat dus voor allen per jaar ver over de
millioen kilogram uitmaakt. Men begrijpt dus,
dat deze handel van belang is en menigeen brood
verschaft, vooral als men daarbij telt de kleine
visschers, de scheepstimmerlieden, smeden, zeil
makers, touwslagers enz.
In de vorige maand was deze handel zpo druk,
dat geen enkel der groote vaartuigen in Friesland
aanwezig was. Er waren er vijftien op reis van
of naar Engeland, terwijl er een de Deensche
kusten langs voer om paling op te koopen, eene
nieuwigheid die het vorige jaar goede resultaten
moet hebben opgeleverd. Daaruit zou men mogen
afleiden, dat Frieslands zuidwesthoek de groot
handelaren nog niet voldoende van paling voor
ziet en er voor anderen derhalve ook nog wat
overblijft. Men kan er zijn voordeel mee doen.
Om op practisghe wijze tegemoet te komen
in den nood van werkeloozen in den wintertijd,
zal te Groningen'eene klompenfabriek opgericht
worden, waar naar men hoopt eenige hon
derden aan brood kunnen worden geholpen.
De levering van 6700 helmhoeden voor 't
Indische leger, waarvan wij in ons vorig nummer
de inschrijvers vermeldden, is gegund aan Segers
zoon te Breda voor f 2.59 per stuk en dus
niet aan den laagsten inschrijver, Aug' Fonson
te Brussel, welke voor f2.2Ö per stuk had in
geschreven.
Maandag j. 1. vertrokken veertien Neder-
landsche werklieden naar Fos, in het Zuiden van
Frankrijk, om polder- en ploegwerk te verrichten
voor „de Compagnie Agricole du desseche-
ment des marais de Fos." Zij zullen daar met
vooruitgezonden Nederlandsche paarden en werk
tuigen de Nederlandsche polderbewerking toepas
sen onder opzicht van den Heer C. Leguit Cz.
to Uithoorn' en volgens de plannen en voor
schriften van den Heer F. Bultman, voorzitter
van de droogmakerijen in den Middelpolder en
Directeur van de Maatschappij totdroogmaking
der Zuidelijke Legmeerplassen te Haarlemmer
meer.
Een lastig geval voor de jachtliefhebbers
is, dat in verschillende gemeenten de muilkorven-
verordening op de honden is toegepast, en beter
wordt gehandhaafd dan in de hoofdstad des rijks,
waar, ondanks de verordening, de honden bij
tientallen zonder muilkorf worden aangetroffen
Iemand die jagen wilde op een terrein, waar be
doelde verordening geldend was, vroeg aan den
Minister, of hij zijn hazewindhonden onder het
jagen ook van zulk een instrument moest voor
zien. Het antwoord luidde bevestigend, want
onder het jagen, zoo meende de Minister, kon
de hond net zoo goed als onder het wandelen
dol worden. De pachters van jachtvelden kun
nen dus zeer belangrijke schade lijden, daar zij
geen schadevergoeding kunnen bekomen. Alleen
is de vraag nog niet opgelost, of men de kosten
voor betaalde jachtakten terug bekomen kan.
Te Rauwerd (Frl.) rolden dezer dagen twee
jongens een vat met petroleum. Het vat kwam
op een paal terecht, en brakspoedig was nu de
oppervlakte van het water geheel bedekt met
petroleum.
Om dit te verwijderen, besloot men die stof in
brand te steken. Het gevolg was, dat de vlam
men tot zeven meter hoog opsloegen en de hou
ten beschoeiing van het watér niet weinig schade
leed. Natuurlijk bracht dit vuurwerk de geheele
bevolking van het kleine dorpje op de been.
Iemand die wel eens wat veel gebruikte,
lachte om een man, die een bril droeg.
„Och ja zeide deze ieder gebruikt het glas
op zijn manier, de een boven, de ander onder
zijn nens.
In de laatste vergadering der Britsh Medical
Association vestigde dr. More Madden de aandacht
op de belangrijke toeneming van zenuwziekten
bij kinderen in de laatste 20 jaren in het kinden
hospitaal St. Joseph waargenomen, en vond dat
vooral hersenziekten, slapeloosheid, hoofdpijnen
en neurosen veel meer dan vroeger voorkomen.
Als hoofdoorzaak daarvan beschouwt hij de
overlading der kinderen met geestesarbeid in de
school, en hij dringt daarom op wijziging van
het schoolonderwijs aan.
Ook in het dezer dagen te Wiesbaden gehouden
congres van natuurvorschers werd de noodzake
lijkheid daarvan erkend, in dien zin, dat van de
kinderen minder geestesarbeid en meer lichame
lijke oefening moet gevorderd worden.
De eerste uitzettingen op de eigendommen
van kapitein Hillte Gweedore in Ierland, wer
den door woeste tooneelen gekenmerkt. De land
streek is wild en bergachtig en moeielijk te
bereiken. De politie-macht, die de magistraten
beschermde, bestond uit 100 konstapels, 50 met
stokken en 50 met geweeren. Tegen half 11.
Dinsdag morgen bereikte men het eerste huis.
De bailiff riep den pachter toe, dat hij met de
betaling van 10 pond 6 shilling tevreden was.
Geen antwoord kwam, waarop bevel werd gege
ven de deur open te breken. Met bijlen en
hamers ging men aan den gang, terwijl uit de
vensters met kokend water geworpen werd.
Eindelijk konden de agenten binnen dringen en
de pachter James Hearty, een oud man, zijn
vrouw en zijne vier kinderen werden buiten ge
zet. Toen de politie vertrokken was, werd de
achtergelaten wacht overrompeld en weder bezit
genomen van het huis. Ondertüssehen waren
de uitdrijvers getrokken naar de hoeve van de
weduwe Mary Bonar, eene 70jarige vrouw. Hier
waren talrijke verdedigingsmaatregelen genomen. N
Door een open venster zag men den rook van
het kokende water opstijgen. Karrevrachten
steenen lagen gereed; de deur was sterk gebar
ricadeerd. Door de deur wilden de agenten bin
nendringen. Zij werden achteruit gedreven en
eenige door kokend water en steenen gewond.
Driemaal deden zij den aanval, driemaal werden
zij, onder toejuchingen der menigte, achteruit ge
dreven. De bailiff gaf nu bevel aan de gewapen-
den het volk in bedwang te houden en liet de
oproerwet voorlezen. Men heeft het huis letter
lijk moeten afbreken om de bewoners in handen
te krijgen: een man en vier vrouwen. Zij zul
len gerechtelijk vervolgd worden.
Uit Bulgarije komèn klachten over de tal
rijke rooversbenden, die het Rhodopegebergte
onveilig maken. De regeering heeft terstond
cavalerie uitgezonden, die reeds een bende over
de Servische grens joeg.
Texel, 10 Oct. Aangevoerd 124 Schapen f 8
a 16; 80 Lammeren ƒ5 a 10 22 Koeien 50
a 110; 10 Biggen f 5 a 85 Paarden a
13 Kalvers, f a en 1 korf Kippen.
1 schram, f 10 a 12, vette koeien 140 a 165.
In den loop dezer week werden P. m. 140
stuks wol vee van hier verzonden.
Alkmaar, 10 Oct. Aangevoerd 7 Koeien
f 140 a 160; 69 vette Kalveren f 40 a 106; 13
nucht. Kalveren f 6 a 14; 701 Schapen f 16 a
f 24; 127 vette Varkens 36 a 46 ct. per KG.; 22
magere dito f 10 a 14.
Amsterdam, 10 Oct. Aangevoerd 350 Run
deren, le kwal. 62 ets., 2de kwal. 56 ets., 3de
kwal. 48 ct. per KG.; Melk- en Ivalfkoeien f 100
a f 230; Graskalveren f a 9 nucht. dito
f a 2 Schapen en Lammeren f a
426 vette Varkens 35 42 ets. per KG.
Purmcrend, 11 Oct. Aangevoerd 141 vette
Kalveren 60 a 90 ct. per KG.; 76 nucht. Kalv.
f 6 a IS; 141 vette Varkens 34 a 46 ct. per KG.
60 magere Varkens f9 a 15; 406 Biggen f 3 a
f 6; 2804 Schapen. 301 Runderen en 7 Stieren.