N#. 8.
Zondag 30 October.
A". 1887.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Aan Geatawien en Lezers!
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 uur oj> den dag der uitgave.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Gts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
Nadat door ons in het nummer van 29
September jl. was medegedeeld dat het uitzicht
bestond de Texdsche Courant tweemalen
's weeks te doen verschijnen, en in het num
mer van 6 October dat voornemen breedvoe
riger werd uiteengezet, alsmede de redenen,
welke ons tot dat besluit hadden geleid, ver
meldden wij in ons voiig nummer, dat die
tweede uitgave heden zoude beginnen.
Wij hebben voor de uitgave van ons blad
ook op Zaterdag, geen verhooging van abon
nementsgelden gevraagd, alleen eene kleine
vergoeding voor meerdere porto's, van hen,
die ons blad per post ontvangenomdat wij
ons niet wilden verplichten in welk formaat
wij die tweede uitgave zouden doen.
'I Zal daarom meermalen kunnen voorko
men, dat een der beide nummers in één week
uitgegeven, slechts in klein formaat, als half
bladzal verschijnendit zal natuurlijk af han
gen van het gebruik dat van ons blad zal
worden g enaakt, als middel voor publicatie.
Daarmede denken wij in de eerste plaats
rekening te houden, omdat, ofschoon voldoende
aan het verlangen van velendoor eene tweede
uitgave wekelijks) wij, wanneer daaraan geene
groote behoefte schijnt te bestaan, ons zelve
geene meerdere geldelijke offers kunnen opleg
gen, welke natuurlijk voortspruiten, uit de
uitgave van een geheel blad tegenover een
in klein formaat of half blad.
De Uitgevers.
IETS OVER WERKVERSCHAFFING.
De Zaanlandsche Crt. brengt de kwestie
van „werkverschaffing" ter sprake en bepaal
delijk de pogingen, door den heer F. B. Löhnis,
directeur der kolonie Frederiksoord, bij her
haling aangewend om de aandacht te vestigen
op zooveel woesten heidegrond als nog in ons
land braak ligt. Niet iedereen zal zoo aan
stonds willen gelooven, dat bijna een vierde
gedeelte van ons land nog woest en onbe
bouwd ligt. Toch is het maar al te waar, en
hij, die langs onze spoorwegen de oostelijke
provinciën of Noord-Brabant bezoekt, zal al
spoedig op dit punt minder ongeloovig worden.
Herhaaldelijk heeft men in ons land het denk
beeld verdedigd en in grootere of kleinere
plannen uitgewerkt, om door heideontginning
op groote schaal den arbeidsnood te doen ver
dwijnen of verminderen en aan de armen de
gelegenheid te geven, niet alleen in hunne
dringendste behoeften te voorzien, maar zelfs
tot zekere mate van welvaart te geraken.
De maatschappij van weldadigheid dankt, zoo
als men weet, hieraan haar bestaan, verkeert
thans in een tijdperk van betrekkelijken voor
spoed, zal zich veilig verder kunnen ontwik
kelen en op velerlei gebied, zoowel van armen
zorg en weezenverpleging als van ontginning
en vakonderricht, nog gewichtige diensten aan
den lande kunnen bewijzen; „maar toch"
schrijft de directeur „mag men in gemoede
vragen: wanneer de stichters van te voren
hadden kunnen voorzien, welke schatten hier
mee gemoeid zouden zijn, of zij dan tot de
oprichting zouden hebben besloten?" Er is
inderdaad in dit opzicht veel leergeld betaald.
Wat de heer L. het best zou achten zou
zijn: arbeiders-koloniën in het aanzijn te roe
pen, zooals in de laatste jaren met zoo gunstig
gevolg in Duitscliland zijn opgericht door de
bemoeiingen van den predikant van Bodel-
schwing. Zij zijn er op verschillende plaatsen
gevestigd en bestemd voor de tijdelijke op
neming niet van bedelaars en landloopers
maar van arbeiders zonder werk, die er ge
durende drie of vier maanden verblijven en
zich 's winters hoofdzakelijk met graafwerk
voor heideontginning, des zomers met land-
bouwwerk bezig houden en ook huisarbeid,
als: schoenmaken, kleermaken enz.,verrichten,
doch niet meer dan voor de kolonie zelve
noodig is.
De kosten worden, behalve door de opbrengst
van den arbeid, gedekt door vrijwillige bij
dragen en subsidiën van de provinciën, en
om den arbeiders, die zich naar deze koloniën
begeven, de reis mogelijk te maken, zijn op
matige afstanden in de gemeenten herbergen
voor hen opgericht, waarvan de kosten door
de gemeentebesturen en andere corporatiën
worden gedragen en waarin de reizende ar
beiders kosteloos wordbn opgenomen, altijd
echter tegen eenigen verplichten arbeid. De
geheele zaak schijnt met uitmuntende zorg
te zijn ingericht, met streng toezicht en niet
minder strenge tucht.
Wie zou, zegt de Z. Ct. niet gaarne zien,
dat zich in ons vaderland eenige mannen van
naam, invloed en verinogen aan het iioofd
stelden van eene vereeniging tot oprichting
van dergelijke arbeidsjcoloniën Het bla,d
gelooft met den heer Löhnis dat men hier
niet zou te doen hebben met een sprong in
het duister of het najagen van een onuitvoer
baar plan, maar dat mei, met de ondervin
ding in Duitscliland opgedaan zijn voordeel
doende, en na eene grondige bestudeering van
het onderwerp, ten minste eene poging kon
wagen ter bestrijding vai het dreigend maat
schappelijk spookde toenemende armoede
en werkeloosheid.
(Mss. Ct.)
TEXEL, 29 October 1887.
Voor de verkiezing van een lid voor de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, Dinsdag jl.
gehouden, waren 2813 geldige stemmen uit
gebracht.
Daarvan verkregen de heeren Mr. I. A. Levy
1306Jhr. C. Hartsen 988 en Dr. J. Smit
16 stemmen.
Gekozen werd alzoo Mr. I. A. Levy.
Den 27 dezer is op het strand aange
spoeld een naambord, zwart geschilderd, met
ingesneden vergulden letters BAUTA.
Door eenige heeren jagers, van den vasten
wal naar hier overgekomen, werden in den
afgeloopen week in den tijd van 2 dagen 46
hazen5 houtsnippen en 1 konijn geschoten.
Naar wij vernemen zal het gezelschap A. d.
A. v. d. Hoeven, te de Cocksdorp, op Woensdag
2 Nov. a. s., 's avonds 7 uur, eene tooneel-
voorstelling geven in het lokaal van den heer
J. Buijs.
Alsdan zal ten tooneele worden gevoerd
„Piëtra, eene dochter van het Zuiden" en „de
Geneesheer of dat heeft mijn commensaal
gedaan."
Oosterend, 28 Oct. Gisteren werd alhier eene
Zangvereeniging opgericht onder de zinspreuk
„Eendracht maakt macht." Reeds dadelijk zijn
er 22, dames zoowel als heeren, als leden toege
treden. Tot bestuursleden werden gekozen de
HeerenW. D. Bakker, Joh. Koning en P. S. Ko
ning, terwijl de leiding van den zang werd opge
dragen aan den Onderwijzer J. Daalder.
De bijeenkomsten zullen plaats hebben in het
lokaal van den Heer W. Koppen.
Omtrent het nieuw gekozen kamerlid
meldt de Haagsche correspondent van de Zaanl.
Crt., de volgende levensbijzonderheden:
De heer Levy is, ondanks zijn fijn beschaaf
de vormen, een plebejer, een democraat van
't beste gehalte, een zoon uit de volksklasse.
De Hagenaars van jaren kennen den „jongen
van den joodschen beestensnijder uit de St.
Jacobstraat" nog. Hij was reeds vroeg een
veelbelovenden knaap en zijn vader, een een
voudig maar braaf man, liet hem goed leeren.
Door de hulp van eenige vermogende Isra
ëlieten werd de jonge Levy naar 't gymnasium,
later naar de akademie gezonden. Een der
uitnemendste hoogleeraren voorspelde hem een
schoone toekomst.
„En wat mij nu zoo bijzonder voor den man
innam is, dat hij zijn familie nooit heeft ver
loochend. Meermalen heb ik hem, toen hij
reeds in hoog aanzien was, arm aan arm met
zijn ouden vader, in diens onaanzienlijke plunje
(waarvan de man in zijne nederigheid geen af
stand wilde doen) zien wandelen. Bij gelegen
heid van eene vergadering in den Haag kwam
mr. Levy eens met vele andere mannen van
aanzien in de residentie; men ging te zamen
naar 't vergaderlokaal, doch de heer Levy
scheidde zich af aan den hoek van de mindeftige
St. Jacobstraat en deelde de heeren mede, dat
hij eerst even bij zijne ouders, die daar woon
den, een bezoek ging afleggen. Des middags
was er muziek in de tent van de „Witte So
ciëteit" in het Bosch. Al de heeren gingen er
binnen, maar mr. Levy kon men met zijn
ouden vader gearmd zien rondwandelen. Dit
TEXELSCHE COURAIT.