N\ 27
Donderdag 5 Januari.
A0. 1888.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Een Merlantak Heite-maatsclappij.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 unr op den dag- der uitgave.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGE VELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
Eene Nederlandsche Heidemaatschappij in
den trant der Deensclie, die reeds 22 jaar met
vrucht werkt en sedert hare oprichting 400
ontginningen van heidegrond tot stand bracht,
wenscht de Geld.-Overijsselsche maatschappij
van Landbouw tot stand te brengen. Wanneer
men bedenkt, dat ruim 710,000 H.A. meer
dan 1/5 van den Nederlandschen bodem uit
heidegrond bestaat, die nu onvruchtbaar, in
rentegevende bosschen herschapen kan worden,
dan zal ieder, wien het belang van zijn land
ter harte gaat, de oprichting eener dergelijke
maatschappij met vreugde begroeten. Reeds
in het vorig jaar werd de zaak op de alge-
meene vergadering der Maatschappij ter sprake
gebracht. Eene commissie werd benoemd,
waartoe de hh. A. J. Blijdenstein, F. B. Löhnis
en G. E. H. Tutein Nolthenius behoorden, om
rapport uit te brengen over de middelen, die
aangewend zouden kunnen worden, om ook
hier te lande den aanleg van bosschen op
heidegronden te bevorderen. De commissie
meende, op grond van de zeer belangrijke
resultaten der vergadering te moeten aanbe
velen hier eene vereeniging te stichten, in
den trant, gelijk wij zeiden, der Deensclie.
Genoemde maatschappij ontgint de heide niet
voor eigen rekening, maar treedt alleen op
als tusschenpersoon, geeft raad en verleent
hulp aan ieder, die genegen is heide te ont
ginnen. Zij onderzoekt den aard en de eigen
schappen van den bodem, ontwerpt een plan
van ontginning, brengt dit in kaart en levert
daarbij een begrooting van onkosten. Zoo het
verlangd wordt, belast zij zich ook met het
hoofdtoezicht op de goede uitvoering van het
werk. Al deze diensten verricht zij zonder
eenige vergoeding, om het den eigenaar dei-
heide gemakkelijk te maken, zijn niets op
brengend bezit in rentedragende bosschen te
herscheppen. Desverlangd levert zij plantsoen
tot kostenden prijs. Een boschbouwschool,
met tweejarigen cursus, aan de maatschappij
verbonden, dient om practisch en theoretisch
gevormde boschbazen te vormen, die door de
ondernemers, gedurende de ontginning, of ook
voor goed, in hun dienst genomen kunnen
worden.
Deze maatschappij wordt in Denemarken
gesteund door allen, die belang stellen in de
vooruitgang en de welvaart van hun land
een groot deel der 4000 leden woont buiten
de heidestreeken verschillende maatschap
pijen dragen te zamen jaarlijks 25,000 kronen
bij, om de kosten te helpen dragen. De staat
stelt eveneens jaarlijksch 25,000 kronen be
schikbaar, om te dienen als voorschot, bij ont
ginning van onbemiddelde heidebezitters.
De Deensclie heidemaatschappij werkt dus
niet voor eigen rekening, heeft daarom geen
kapitaal noodig en loopt geen risico. Daaren
tegen heeft zij ook geen winst te wachten en
moet dus hare kosten goed maken, door de
contributie van een zeer groot aantal leden,
den steun van den staat en van verschillende
Vereenigingen.
Op denzelfden grondslag wil het hoofdbestuur
der G. O. M. van Landbouw hier eene Vereeni
ging oprichten, waarvan de statuten door bo
vengenoemde commissie ontworpen zijn, die
op een bijeen te roepen vergadering van be
langhebbenden en belangstellenden, ter tafel
gebracht zouden kunnen worden.
Zulk eene vergadering zal plaats hebben op
den 5en Januari 1888, des namiddags om één
uur, in de Koningstraat te Arnhem.
Volgens de statuten wenscht de Nederland
sche Heidemaatschappij haar doel te bereiken
a. Door het geven van adviezen, het ver
strekken van inlichtingen aangaande beplan
tingen langs wegen, het opmaken van be
grootingen, bedrijfsplannen enz.
b. Door ontginningen voor rekening van
den eigenaar uit te voeren.
c. Door het uitleenen van niet-, of slechts
weinig-bekende, aanbevelenswaardige gereed
schappen.
cl. Door het aanleggen van kweekerijen en
het verkoopen van plantsoen (en zand) tegen
den kostenden prijs.
e. Door het opleiden van boschbazen.
f. Door het uitgeven van een tijdschrift,
geweid aan de belangen van ontginning en
houtteelten door het verspreiden van ge
schriften, die op houtcultuur betrekking hebben.
g. Door het houden van voordrachten, om
ook langs dezen weg particulieren en gemeen
ten tot ontginning hunner heidevelden aan te
sporen; en waar dit wenschelijk mocht zijn,
tot oprichting van vennootschappen die zich
ontginning ten doel stellen, op te wekken.
Mochten de geldmiddelen het toelaten, en de
omstandigheden het tot stand brengen van
eenige kleine ontginningen wenschelijk maken,
zoo zal de maatschappij ook hiertoe overgaan,
(om zoodoende 't goede voorbeeld te geven;)
ontginningen op groote schaal, worden echter
door de maatschappij niet ondernomen.
h. Door het instellen van een onderzoek
naar de gesteldheid der heidegronden in Ne
derland.
De jaarlijksche contributie der leden bedraagt
minstens f 2. begunstigers betalen jaar
lijksch f 10.
Ten zegen van Nederland, hopen we dat
het doel bereikt moge worden en de verga
dering van den 5en Januari door tal van be
langstellenden bijgewoond, besluite tot de op-
richtingeenerNederlandscheHeidemaatschappij.
TEXEL, 4 Januari 1888.
Zooals wij reeds in ons vorig nummer
voorloopig berichtten, werd zondag 1 Jan. j.l.
in de R. C. kerk alhier feest gevierd ter her
denking aan het SOjarig priesterschap van
Z. H. Paus LEO XIII. Ter opluistering van
dit feest was en is nog het kerkgebouw van
binnen versierd met groen en bloemen, be
nevens velerlei vaandels en wimpels waar
onder Pauselijke, Bisschoppelijke, enz. enz.
Elke pilaar draagt verder een schild, voorzien
van een jaartal, aanduidende een der vele be
langrijke tijdstippen uit 's Pausen leven. Mid
den in het kerkgebouw boven aan het plafond
is verder nog bevestigd een prachtvolle, ko
lossale kroon, waarvan diverse vaandels af
hangen naar alle zijden. Eindelijk nog tegen
't koor een groote trofee van verschillende
vlaggen. Deze laatste versiering vooral, is alleen
reeds een bezoek waard.
Talrijke nieuwsgierigen van andere gezind
ten bezochten zondag het gebouw en zeker
allen waren het eens, dat het geheel een
waardige hulde is op het feest van het hoofd
der kerk.
Naar wij vernemen is door den Weleerw.
Heer Kaag, Pastoor te Oudeschild, ter gelegen
heid van dat feest eene ruime bedeeling ge
houden aan de armen van alle gezindten aldaar.
Aan een onzer dagbladen ontlcencn wij
omtrent Z. H. Paus LEO XHI het volgende:
De aandacht van heel de wereld van katho
lieken en van niet-katholieken, is in deze dagen
gevestigd op het vijftig-jarig priesterjubeleum van
paus Leo XIII dat met grooten luister gevierd
wordt.
Van alle zijden stroomen de stoffelijke hulde
blijken naar het oude Rome, waar het Vaticaan
zich verheft, 's pausen paleis; en onder de geschen -
ken welke door de treinen van Noord en Zuid,
van Oost en west naar de oevers van den Tiber
gebracht worden vindt men van het rijkste en
kostbaarste tot het pooverste en eenvoudigste.
Maar hetzij zij blinken van het edelste goud en
fonkelen van de heerlijkste edelgesteenten hetzij
zij de duidelijkste bewijzen leveren van de armoede
der gevers die geschenken zijn altemaal bewij -
zen van lioogen eerbied en onbegrensde hoog
achting voor den Paus.
Yincenzo Joachim Pecci werd den 2 Maart van
het jaar 1810 te Carpineto geboren. Na van zij
ne moeder een edele en zeer ontwikkelde vrouw
het lezen geleerd te hebben werd de kleine Yin
cenzo met een ouderen broeder naar Rome ge
zonden, waar hij een jaar bij een zijner ooms
doorbracht alvorens op een Jezuitenschoöl te Vi-
terbo geplaatst te worden.
Yincenzo bleef zes jaar op die school, om zich
daarna, in het jaar 1824 te doen inschrijven bi]
het Collegium romanum te Rome. - Hij woonde
er de lessen der beroemdste professoren bij en
onderscheidde zich boven al zijne mede-leerlingen
door zijn werkzaamheid en zijn grooten aanleg.
In dien tijd was het ook, dat de latere Leo XIII
de overtuigendste bewijzen gaf van zijn machtig
talent als dichter.
Na met ijver de philosophie en de literatuur
bestudeerd te hebben, begon Vincenzo Pecci zich
op de theologie toe te leggen en had bij deze studie
zóóveel succes, dat hij reeds in 1832 tot laureato
in deze wetenschap benoemd werd. Sedert dat
tijdstip verwisselde de toekomstige Paus zijn naam
Vincenzo met dien van Gioacchino.
Op den 31 December van het jaar 1837 vierde
Gioacchino Pecci in de kapel van Sint-Stanislas
Kotska zijne eerste mis, zeker zonder in het minst
te vermoeden, dat hij vijftig jaren later als Paus
Leo XIII een mis zou lezen in den Basiliek van
TEXELSCHE COURANT.
