N". 40.
Zondag 19 Februari
A#. 1888.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 uur op den dag- der uitgave.
Pri/js der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel'meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGE VELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
POLITIEK.
Met het oog op de aanstaande verkiezingen,
bevat de Delftsche Courant onder bovenstaand
opschrift een zeer lezenswaardig artikel, waar
uit wij het volgende overnemen:
„Langzamerhand heeft de overtuiging veld
gewonnen, dat onze vertegenwoordiging eene
meer theoretische dan practische opvatting
van hare roeping heeft en, terwijl wij gaarne
erkennen dat regeeringsdaden op beginselen
berusten moeten, kunnen wij ons toch niet
vereenigen met dien voortdurenden strijd over
beginselen ten koste van den tijd, die aan de
behartiging en bespreking van meer practische
en stoffelijke belangen gewijd zou kunnen
worden.
„Men kan hiervan aan de volksvertegen
woordiging een verwijt maken, maar men
vergete niet, dat de afgevaardigden verkozen
worden en dat zij, die kiezen of liever zij,
die de verkiezingen leiden, ook bijna uitsluitend
de beginsel-quaestie op den voorgrond stellen.
Men vraagt niet bekwame mannen, die op de
hoogte zijn van deze of gene speciale belan
gen, de financiën, den landbouw, de nijverheid,
de koloniën enz. betreffende, maar liberale,
katholieke, of anti-revolutionaire mannen. Ook
voor de aanstaande verkiezing, nu wij honderd
volksvertegenwoordigers zullen afvaardigen,
is het de vraag niet om honderd van onze
bekwaamste, degelijkste landgenooten te kie
zen, die op de hoogte zijn van onze wetge
ving en onze stoffelijke belangen en met de
nooden en behoeften des volks in zijne
wijdste beteekenis bekend zijn, maar of
zij wel zuiver zijn in de leer der partijen.
„Als wij het ondenkbare ons eens als denk
baar voorstellen en voor een oogenblik eene
macht aannemen welke ook, eene discretio-
naire macht, aan wie men onvoorwaardelijke
gehoorzaamheid verschuldigd was, dan zouden
wij ons kunnen verbeelden, dat deze tot de
volksvertegenwoordiging zeide: mijne heeren,
gij hebt nu jaren lang alle gelegenheid gehad
om naar hartelust redevoeringen en nog eens
redevoeringen te houden; wij willen thans
eens zaken behandelen.
„Het lot van de arbeidende klasse laat veel
te wenschen over. Laten wij de enquette
voortzetten, die gij hebt aangevangen en naar
aanleiding daarvan de maatregelen nemen,
waarvan de noodzakelijkheid bbjkt. Laten wij
verder eene verzekering vestigen, van staats
wege of van particuliere, waardoor de invaliede
arbeider een jaargeld kan bekomen, waarvoor
hij zelf voor een gedeelte bijdraagt. Wij heb
ben daarover lang gesproken, laten wij het
nu ook eens doen.
Al jaren en jaren lang heeft nu de algemeen
als verkeerd erkende toestand geduurd, dat
het pensioenfonds voor ambtenaren voortdurend
grooter wordt en de nagelaten betrekking
van hen die er toe bijdroeg tot armoede
vervallen, terwijl hetgeen deze zeiven voor
hun pensioen hebben opgebracht door den
Staat wordt geconfiskeerd. Het is tijd dat
hierin verandering komt. Eene beslissing in
deze moet nu genomenaan ministrieele
beloften moet nu een einde komen.
Alle pogingen om tot eene billijker verdeeling
van de lasten te komen zijn afgestuit op de
wijze hoe. Elk voorstel om het kapitaal in
portefeuille te treffen mislukte, omdat de meer
derheid wel het doel wilde, maar omtrent geen
der middelen eenheid bestond. Drie voorstel
len naar de verschillende beginsels zullen u
worden onderworpenwijst no. 1 en no. 2
af, dan is het derde aangenomen. Sedert tal
van jaren wordt er veel geredeneerd over eene
droogmaking van de Zuiderzee. Aan comis-
siën ontbreekt het niet en de litteratuur over
dit onderwerp vult eene bibliotheek. Wij
zullen nu eens met dat werk beginnen, en
niet afwachten, tot dat de laatste schaduw
van elk bezwaar is weggenomen. Binnen een
jaar moet er met dat werk een begin worden
gemaakt.
In ons land liggen duizenden bunders hei
grond. Wanneer die tot bouwgrond werden
gemaakt, zou dit aan talloos velen brood geven.
Ook het werk zelf zou aan velen arbeid en
welvaart verschaffen. Laat ons daarover nu
niet langer meer praten dan noodig is, maar
de hand aan het werk slaan. Binnen een jaar
moet met het werk een begin worden gemaakt.
Wij heeten onze koloniën in Azië te bezitten
en onmetelijke gedeelten zijn ons ternauwer
nood bekend, zij die ze onderzochten verze
keren, dat er schatten in dien bodem liggen.
Laat ons nu eens ernstig deze zaak aanvatten
en tot exploitatie daarvan het initiatief nemen.
Wij bepalen'ons nu met de raporten te lezen
en ons te verbazen over de rijkdommen, die
deze oorden bevatten, maar om ze binnen ons
bereik te brengen, ontbreekt het der natie aan
energie en de overheid werpt eer moeielijk-
heden op, dan dat zij harerzijds medewerkt
om de pogingen daartoe te doen slagen. Laat
de Staat nu eens vragen wie er geld wil geven
en wie er deel wil nemen aan eene poging
tot exploitatie van de verholen rijkdommen
onzer Oost-Indische bezittingen.
Uit Suriname zijn berichten ontvangen dat
aan de Marowijne op ons grondgebied goud
mijnen zijn gevonden. Omtrent de grensrege
ling bestaat geen onzekerheid; ons goed recht
is gemakkelijk te bewijzen. Laat Nederland,
dien bodem die hem wettig toekomt, exploi-
teeren. De West-Indische bezittingen zijn
thans een lastpost; door de ontginning der
goudmijnen zal die bezitting niet slechts rijke
bijdragen aam de schatkist kunnen geven, maar
zelfs tot bloei geraken, wat nu door de schaarsch-
te van bevolking belet wordt. De rijkdom is
er; de bodem is vruchtbaar, maar werkkrach
ten ontbreken. Laten wij iets doen voor de
West.
Dr. Bosscha gaat naar Borneo om de mij
nen bij Sambas te onderzoeken. Laat ons
van staatswege hem terzijde staan, opdat zijne
onderneming slage.
Maar niet slechts in de volksvertegenwoor
diging zouden wij een meer practischen geest
verlangen; de natie zelve heeft daaraan be
hoefte.
In Zuid-Afrika is de handel in handen der
Engelschen omdat de Nederlandsche industri-
eelen en handelaren er tegen opzien nieuwe
wegen en débouchés te zoeken. Als zij dit
eens met elkander overlegden in plaats van
in kiezersvergaderingen de avonden door te
brengen met programma's en moties, om de
juiste mate van politieke richting vast te stel
len. Het land zou er meer voordeel bij heb
ben dan bij de welsprekendste circulaires."
TEXEL, 18 Februari 1888.
Volgens achterstaande advertentie zal de
Red. kamer U. d. I. Zondag a.s. wederom
eene Voorstelling geven. De aanleiding tot
het geven dezer voorstelling moet worden ge
zocht in de omstandigheid, dat het Zondag a.s.
Koning's verjaardag is. Wanneer wij ons her
inneren met hoeveel geestdrift en opgewekt
heid in het vorig jaar door heel den lande en
ook hier 's Konings jaardag werd gevierd, dan
is het zeker goed gezien van de Red. kamer
om dezen dag eene gelegenheid tot ontspan
ning aantebieden; waarvan wellicht velen zul
len gebruik maken Er moet sprake zijn dat
de kamer, behalve door het ten tooneele voe
ren van een paar tooneelstukken, ook nog op
andere wijze eene hulde zal brengen aan onzen
grijzen Vorst, aan Neerlands derden Willem.
De anti-rev. kiesvereeniging „Nederland en
Oranje", te Helder heeft tot haren candidaat ge
kozen den Heer H W. van Marle, kolonel der
artillerie te Helder. Nv. d. D.)
Bij de vergadering der Centrale liberale
Kiesvereeniging gister te Helder gehouden, waren
ruim 100 leden opgekomen.
De Voorzitter, de heer Waller, veiklaarde voor
eene candidatuur niet in aanmerking te willen
komen.
Bij het verkiezen van een candidaat werden
uitgebracht op de heerenLand 53 stemmen,
D. C. Loman 26 stemmen Mr. Levy 23 stemmen,
terwijl nog één stem op eene andere candidaat
was uitgebracht.
Tot candidaat werd alzoo gesteld de heer Land.
De Centrale Katli. kiesvereeniging heeft,
voor zooverre ons bekend is, nog geen candidaat
gesteld.
De Kiesvereeniging te Zijpe heeft tot can
didaat voor het lidmaatschap der Tweede Kamer
gesteld, in plaats van den heer Waller, welke
heeft bedankt, de heer D. C. Loman, burgemees
ter van Texel.
De waal, 17 Feb. J.l. Woensdag gafdegym-
nastiek-vereeniging „Texlak de eerste uitvoering.
Een vrij groot getal dames en heeren, onder
welke ook turnbroeders van den Burg, woonden
haar bij en het applaus na vele oefeningen toonde,
dat er zoowel aan als zonder de toestellen naar
genoegen werd gewerkt- Na den afloop der werk
zaamheden vereenigden zich nagenoeg allen in
't logement „de Ryzende Maan", waar men tot
TEXELSCHE COURANT,