N\ 56.
Zondag 15 April.
A". 1888.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nunnner.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGE VELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
TEXEL, 14 April 1888.
In verschillende bladen las men dezer dagen
het volgende bericht:
„Vóór 4 a 5 jaren heeft het Hoofdbestuur der
Friesche Maatschappij van Landbouw op het ver
derfelijke en hoogst onzedelijke van de verlioog-
gelden bij publieke verhuringen van landerijen
gewezen en op afschatflng daarvan aangedrongen.
Verschillende notarissen hebben aan de uitnoo-
diging om daartoe mede te werken gevolg ge
geven en hiervan gunstige uitkomsten verkregen,
omdat nu alleen geboden wordt door personen
die werkelijk willen huren, en de concurrentie
toch voldoende is. Men voorkomt, dat bakkers,
schoenmakers enz. de landhuren opdrijven, alleen
om die verhooggelden te krijgen, en de land
eigenaren zijn vrij die 20 of 10 pet. verhooggelden
uit te keeren. Een notaris bijv. zou land ver
huren voor verschillende eigenaren, waarvan éên
verlangde dat er verhooggelden zouden uitgeloofd
worden; niemand wilde bieden en die eigenaar
moest van de verhooggelden afzien.
„De 1ste afd. der Friesche Maatschappij van
Landbouw heeft thans aan liet Hoofdbestuur
verzocht op nieuw krachtig werkzaam te willen
zijn tot bevordering der algemeene afschaffing
van die verhooggelden."
Dit bericht geeft zeker stof tot nadenken
en doet de vraag rijzen of daaraan wellicht
ook in onze omgeving iets meer dan gewone
aandacht zou moeten worden gewijd.
Onzes inziens wel: het ligt voor de hand
dat die verhooggelden (plokgelden) sommigen,
wier belangen dit volstrekt niet medebrengen,
verlokken, om van verhuringen of ook ver-
koopingen, welke hier nog al veelvuldig plaats
hebben, eene speculatie te maken, die of som
tijds ten eigen nadeele, meestentijds echter
ten nadeele is van werkelijk gegadigden.
In den regel toch zal ieder man van zaken
er naar trachten om hetgeen hij noodig heeft
voor den laagst mogelijken koop- of huurprijs
te bekomen, dat brengt zijn belang mede en
is eene groote voorwaarde om te blijven
bestaan.
De thans gevolgde regel verhindert hem
dat vaak en noodzaakt hem meermalen om
voor hetgeen hij „noodig" heeft, tengevolge
dier minder zuivere toestand, zich uitgaven
te getroosten welke hij in zijn welbegrepen
belang niet had mogen doen.
Dat zoo iets niet leidt tot den weg van
vooruitgang, behoeft zeker geen verder betoog.
Naar wij vernemen is door Z. M. als blijk
van goedkeuring en tevredenheid, de zilveren
medaille en loffelijk getuigschrift toegekend aan
schipper C. Boon Mz. te de Cocksdorp, wegens
moed, beleid en zelfopoffering, betoond bij de
ledding van den schipper Jetse Lier en diens
knecht, welke zich op het, 11 October 1887 in
,,'t Kiltje" gezonken, tjalkscheepje bevonden.
Wegens moed en zelfopoffering bij en in bo
vengenoemde redding bewezen werd de bronzen
medaille met loffelijk getuigschrift toegekend aan
A. Boon Cz., A. Boon Mz., A. Bakker, P. Bakker Jz.
en W. Stark, behoorende tot de bemanning van
de blazerschuit T X 4, schipper G. Boon Mz.
Heden vertrokken opnieuw een groot aantal
Texelaars naar Amerika, welke nog door velen
zullen worden gevolgd. Zij vertrokken per S.S.
„P. Calland" van Rotterdam N.-A. lijn (Agenten
Koning Co. te Texel):
Arie Roeper en diens vrouw.
C. Vervoorn, vrouw en 5 kinderen.
Albert Bakelaar.
Kortehoeve, vrouw en 2 zonen.
Willem Tuinder, vrouw en 2 kinderen.
Hendrik Geus.
Johannes van Grouw, vrouw en 6 kinderen.
Willem Verbaerschot.
Hendrik Dijt, vrouw en 6 kinderen.
Dirk Kikkert, vrouw en 2 kinderen.
Kleis van Lente.
Dirk van der Wiele, vrouw en 2 kinderen,
tezamen 45 koppen.
De nu afgeloopen aanvullingsverkiezingen
voor de Tweede Kamer hebben in de samenstel
ling der nieuwe Kamer geene verandering meor
gebracht.
De samenstelling is than% 45 liberalen, 27 an
tirevolutionairen, 26 kathojieken, 1 conservatief
en 1 sociaal-democraat.
De miliciens der infanterie, behoorende tot de
lichting van 1887 die niet door het lot voor het
blijvend 'gedeelte zijn aangewezen, zullen in het
laatst dezer maand in het genot van onbepaald
verlof worden gesteld.
In vijf weken heeft Z. M. de Koning Zijn
appartementen niet meer verlaten. Hij gaat in
den loop van den morgen uit Zijn slaapvertrek
naar Zijn toiletkamer en van daar naar Zijn werk-
salon (allen met elkander in verbinding) en keert
's namiddags in zijn slaapvertrek terug; Hij dineert
niet meer, als tot voor een paar maanden, met
de Koningin en de Prinses, maar gebruikt Zijn
maaltijden in Zijn werksalon, waarbij H. M. en
de Prinses hem alleen gezelschap houden.
Z. M. is in den laatsten tijd zwak geworden
de eetlust en spijsverteering laten te wenschen
over en Hij is onverschillig geworden zelfs voor
Zijn vroegere lievelings-gerechten en dranken,
evenals Hij 't rooken sedert lang heeft nage
laten. Er komt nu en dan een gevoel van moe
deloosheid bij den Vorstelijken grijsaard op
en dat alles werkt nadeelig op Zijn anders zoo
krachtig gestel. Het is daarbij te bejammeren
dat de Koning geen lust en opwektheld gevoelt
misschien ook de kracht mist om naar buiten te
gaan, maar er valt niet aan te denken. (D. C.)
Aan het „N. Pad. Hdbl. wordt uit Kotta-
Radja dd. 4 Maart, berichtDen 27sten Februari
11. vertrok om 8 uur in den vroegen morgen het
14de bataillon van Kotta-Radja per spoor naar
Oleh-leh, alwaar het embarkeerde aan boord van
het gouvernements-ss. „Zeemeeuw."
Deze macht, onder bevel van majoor Stemfoort,
had tot doel de tuchtiging van Lampagar.
Toen het stoomschip voor de oproerige plaats
kwam, merkte men dat de Atjehers er zich reeds
verzameld hadden en blijkbaar geneigd waren
de onzen eene warme ontvangst te bereiden. Zij
hadden dan ook den overmoed om dadelijk het
vuur op de debarkeerende troepen te openen, maar
nauw waren dezen op vasten grond aangeland,
of de Atjehers namen onmiddellijk de vlucht met
achterlating van vrouwen en kinderen.
Van eene vervolging der kwaadwilligen kon,
jammer genoeg, geen sprake zijn om hun echter
toch nadeel toe te brengen, werd de kampong
in brand gestoken, waai na de terugtocht werd
aangenomen. Te 4 uren in den namiddag waren
allen weer thuis. Wij hebben bij dit expeditietje
nog 3 gewonden bekomen; gelukkig geene dooden.
Op de Westkust ageerde eene landingsdivisie
tegen eene bende van T. Oemar. Bij de tuchti
ging van kampong Pati kreeg de luitenant ter
zee Holtzapfel een doodelijk schot in den buik.
De controleur van Edi heeft aan boord van
de „Rajah" bij zeven Atjehers zeven revolvers
achterhaald, welke in hun hoofdkussens verbor
gen, terwijl de scherpe patronen in uitgeholde
semangka's werden gevonden.
Aan een particulier schrijven uit Padang-
Pandjang ontleent de „Sumatra Crt." het vol
gende
Op 19 en 20 Februari heeft de Merapi eenige
tamelijk marquante blijken van zijn vulcanisch
bestaan gegeven, en sedert is hij niet rustig
geweest.
Den 24sten 's avonds was duidelijk eene ver
hoogde werking te bespeuren, en den volgenden
morgen braakte hij eene ontzettend zware rook
en aschwolk (in den vorm van een bloemkool)
uit. Naar het mij toescheen, was de massa zeer
dicht en zwaar; zij dreef echter in de richting
van Tanah-Datar af.
Volgens een bericht uit Soengeipoear, maakt
de bevolking aldaar zich ongerust wegens de on-
deraardsche rommelingen en trillingen, welke
daar bijna dagelijks worden waargenomen. Ook
een lichte knal liet zich hooren.
Atjeh, dat zooveel milioenen verslonden heeft
blijkt nu een goudland te zijn.
Een Russisch edelman baron Mathieu de Heden-
storm, heeft in de Atjeh-vallei goud gevonden in
zoodanige hoeveelheid, dat het voornemen bestaat
voor de ontginning concessie aan te vragen.
(Bat. Nbld.)
Aan een particulier schrijven uit Atjeh
ontleent de „Sum. Crt." het bericht, dat onder
de bureau-offleieren de berri-berri erg heerscht;
vier officieren en zes dame3 vertrokken van
Atjeh, allen met de berri-berri.
Volgens de „Javabode" blijft het dan ook met
de berri-berri op Atjeh allertreurigst gesteld en
worden nog velen er slachtoffers van.
De tijgers in Tjaringin verminderen nog niet
en jagen der bevolking zooveel schrik aan, dat
deze bij troepen verhuist en één district reeds ge
heel verlaten is; de Inlanders begeven zich naar
Lebak, en daar de tijgers, die eens menschen-
vleesch hebben geproefd, dit boven ander voedsel
verkiezen, is ei veel kans dat ook zij de ontvolkte
streken zullen verlaten en meê zullen gaan naar
Lebak.
De werkstaking in de fabrieken van de heeren
Scholten te Almelo kan als geëindigd beschouwd
worden. Omtrent d6 tot stand gekomen schikking
worden aan de Zwolsche Ct. de volgende bijzonder
heden medegedeeld.
Maandag zijn een paar werklieden de fabriek
van Gebr. Scholten Co. binnen gegaan, Dinsdag-
dagochtend volgden er 41. Bij de firma H. &B.
Scholten hervatten 7 het werk. Naar men ver
moedde zouden in den loop van den dag meerderen
het voorbeeld volgen, de meesten der overigen
Donderdag. Het uitstel der laatsten zou in verband
staan met de uitbetaling der wekelijksche onder
steuning, welke 's Woensdags plaats heeft.
Gedurende het eerste kwartaal dezes jaars
zijn van Amsterdam naar Nieuw-York vertrok
ken, per stoomschepen van de Nederlandsch-Ame-
rikaansche Stoomvaartmaatschappij, 1910 land
verhuizers.
TEXELSCHE COURANT.