N\ 98.
Zondag 9 September
A\ 1888.
Nieuws- en
Advertentieblad.
OFFICIEEL GEDEELTE.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
Prijs der Advertenlièn
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER van TEXEL brengt ter
kennisse van belanghebbenden, dat de PATENT-
BLADEN DIENST 1888/89 van af M a a n d a g
10 September a.s. tot en met Dinsdag 18
September daaraanvolgend ter Secretarie kunnen
worden afgehaald van des voormiddags 9 tot des
namiddags 1 ure.
Texel, den 7 September 1888.
De Burgemeester voornoemd,
D. C. LOMAN.
TEXEL, 8 September 1888.
Tiendheffing. In een onzer bladen lazen
wij onlangs over de tiendheft'ing alhier het
volgende bericht
„De heffing van het tiendrecht op Texel
heeft naar men beweert,zijn ontstaan te danken
aan het volgende. De ingelanden van dat
eiland moesten een langen dijk aanleggen,
om de zee buiten hunne eigendommen te
kunnen houden. Dewijl zij voor dat werk het
geld niet bijeen konden brengen, vonden zij
een adel ijk heer bereid het bedrag voor den
dijk te voldoen, op voorwaarde dat men hem
of' zijne rechtverkrijgenden jaarlijks een tiende
deel van den oogst afstond. Die voorslag werd
aangenomen en zoo rust nog heden de oude
schuld op de bouwlieden, die elk jaar hun
tiendrecht voldoen."
Wij vonden het niet onbelangrijk dat bericht
ook aan onze lezers medetedeelen, doch infor
meerden vooraf aan iemand, die het kon weten
of deze lezing juist was.
Het antwoord dat wij bekwamen was dat
de schrijver zich hierin had vergistvolgens
onzen zegsman moest de Tienden worden
beschouwd als eene algemeene belasting inder
tijd door het Rijk geheven. Als bewijs daar
voor werd aangevoerd dat het Rijk bij verkoop
van zijne perceelen nog steeds de voorwaarde
maakt dat het verkochte is v r ij of n i e t v r ij
van tiendrecht.
Verder werd ons nog verzekerd, dat het
tiendrecht bestond reeds vóór dat de dijk,
waarvan in het bericht sprake is, werd aan
gelegd.
Ten slotte werd ons nog medegedeeld dat
de gelden voor den aanleg van genoemden dijk,
een verzwaring van de reeds bestaande wieren-
dijk, door een renteloos voorschot van Rijk en
Provincie mogelijk was gemaakt, welk voor
schot later weder geheel is ingelost.
Niet onwaarschijnlijk is het alzoo, dat de
„tienden," vroeger door het Rijk als eene be
lasting geheven, later aan particulieren zijn
verkocht, en daardoor dat recht aan geldman
nen is vervallen.
Dat dat recht nog steeds wordt gehandhaafd,
behoeft zeker geene afzonderlijke vermelding.
Oudeschild, 6 Sept. Bestond er eerst eenige
vrees, dat de uitgaven de ontvangsten van
de feestviering op 31 Aug. 1.1. zouden over
treffen, dan is die vrees gebleken ongegrond
te zijn geweest. Dank zij eenige nagekomen
bijdragen, alsmede de opbrengst van eenige
onderling verkochte zaken, sloot de feestcom
missie hare rekening met een voordeelig saldo
van 53 ct., voor welk bedrag nog eenige
portretten van onze Kroonprinses werden
aangekocht, om uit te deelen aan hen, die op
de inteekenlijst bijdroegen zonder kinderen op
de school te hebben.
Den Hoorn, 6 Sept. De kerkeraad der Herv.
gemeente alhier heeft in zijne jongste vergadering
besloten, met goedkeuring van het Classicaal
Bestuur van Alkmaar, een godsdienstonderwijzer
aan te stellen, daar het herhaaldelijk beroepen
van predikanten zonder gevolg blijft, niettegen
staande het jaarlijksch inkomen van den predikant
f 1200 bedraagt.
Helder, 7 Sept. Niet de Urker schuit 14S,
zooals abusievelijk gemeld werd, doch de No. 107
is afgebracht en hier binnengekomen. De schuit
is verder ter reparatie opgesleept naar Urk. In
weerwil van alle pogingen die zijn aangewend,
is het nog--niet -gelukt om het andere vaartuig,
No. 148, af te werken.
In den loop der maand Juli is bij de Rijks
postspaarbank ingebracht een som van f886,998,70,
terwijl vroeger inlagen zijn terugbetaald tot een
bedrag van f530,778.10; zoodat er f356,220.60
meer is ingelegd dan teruggehaald.
Dat ook de terugbetalingen zoo aanzienlijk
waren, behoeft niemand te verwonderen, meent
het „Sociaal Weekblad" zij moeten stijgen, naar
mate de instelling ouder wordt, en de haar toe
vertrouwde penningen weder worden teruggeno
men voor doeleinden, waarmede het sparen in
verband staat.
De cijfers, waar het op aankomt, zijn die van
den inbreng en van het saldo. Deze nu zijn
gedurende het bestaan der Rijksspaarbank nog
nooit zoo geweest als in de thans verstreken
maand. Iets, «vat zeker in de verte niet kan
gelden als een bewijs tegen de ongunst der tijden,
maar wat, in verband met de tijdsomstandigheden,
toch wel de aandacht verdient.
De Oranjevaan schrijft:
„In ffe bladen kan men lezen, dat Z. M. de
Koning zoo goed als hersteld is.
Wij hopen vurig, dat dit bericht juist is, en
dat, wat wij uit Apeldoorn vernamen, geheel on
gegrond is. Eene meer zwaai tillende opvatting
zou daar veld winnen. Zelfs wordt gezegd, dat
de Koning ten eonemale onvervoerbaar zou zijn.
en het Koninklijk gezin dus den geheelen winter
op het Loo zal moeten vertoeven."
Tegenover de onrustwekkende geruchten,
welke omtrent den gezondheidstoestand van Zijne
Majesteit den Koning worden in omloop gebracht,
kan het „Haagsche Dagblad" gelukkig ten stelligste
verzekeren, dat het geëerbiedigd hoofd van den
Staat geheel hersteld is en zich zeer wel gevoelt.
Als een bewijs daarvan kan het feit strekken,
dat Zijne Majesteit zich dezer dagen geruimen
tijd onderhield over de belangen van handel en
industrie.
Aan het departement van marine heeft de
(ondershandsche) aanbesteding plaats gehad voor
den bouw van een stoomschip ten dienste van
de gouvernements-marine in Nederlandsch-Indië
voor rekening van het departement van koloniën.
Ingeschreven haddende maatschappij „de Maas"
te Rotterdam voor f235,700; de Ned. stoomvaart
maatschappij (Fijenoord) te Rotterdam voor
f227,000; terwijl de derde en laagste inschrijver
was de Kon. maatschappij „de Schelde" te Vlis-
singen voor f215,800.
Op de a. s. te 's-Hage te houden algemeene
vergadering der Holl. Maatschappij van Landbouw
(13 Sept.) zal door het hoofdbestuur worden
voorgesteld om reeds nu te besluiten dat op de
begrooting van 1890 f400 zal worden gebracht
voor eene beurs, bestemd voor een leerling der
landbouwschool.
Men schrijft aan het Hbl. van Terschelling
De heer Van der Veen, predikant te Hoorn,
alhier, is in 't bezit van een levend steppenhoen.
Die dieren vliegen hier rond in troepen van 50
tot 60 stuks. De heer Wichers heeft een ei van
zulk een vogel laten uitbroeden door een gewone
kip. Toen bleek dat de broeitijd 20 a 21 dagen
is. Het kuiken was grauw en veel kleiner dan
de andere kuikens. De broedhen had niet veel
met de vreemde op, die echter dadelijk gebroken
gort pikte en uitliep. Alsof de kippen eene
afspraak hadden gemaakt, vielen ze onverwachts
allen op het kleintje aan en pikten het dood.
Doordrongen van de overtuiging dat de stand
van de landbouwers in het algemeen zoodanig is
achteruitgegaan dat zonder tegemoetkoming van
Rijkswege niets degelijks in voorgeschreven zin
meer kan worden gedaan, heeft het hoofdbestuur
der Maatschappij van Landbouw in Limburg aan
de Regeering verzocht, dat op de Staatsbegrooting
voor 1889 een post van tien- a vijftienduizend
gulden moge worden gebracht, ter beschikking te
stellen van den adressant om, ondercontrole en
toezicht der Regeering, op voorgeschreven wijze te
worden aangewend tot tegemoetkoming en opbeu
ring van den kwijnenden landbouw in dit gewest.
De lotelingen, die in dit jaar zijn ingelijfd
bij de bereden corpsen en na hunne inlijving tot
nadere oproeping met verlof zijn gezonden, zullen
op Dinsdag den 2den October aanstaande in wer-
kelijken dienst worden gesteld, ten einde te worden
gekleed en geoefend.
Uit Atjeh (Kotta Radja) wordt van 6 Juli
gemeld: Buiten de linie is de vijand even druk
in de weer en zendt ons nu en dan lieden in
de linie om telephoondraden door te snijden en
telephoonpalen tegen den grond te gooien. In
de vorige week hebben die stroopers ruim 2000
meters telephoondraad gekaapt, In de IV en VI
Moekims viert de vijand een groot feest, twee
karbouwen werden bij die gelegenheid geslacht
en het feest werd bygewoond door Tengkoe di
Tiroe en verscheidene hoeloebalangs. Het feest
zal 5 dagen duren, waarna de feestvierenden
zich ten westen van Lamtih zullen begeven om
te bidden op het graf van Tengkoe Mosis. Tengkoe
di Toeroe heeft eindelijk gebruik gemaakt van
onze verlatene stelling te Boekit Seboen en heeft
op den ouden heuvel een versterking doen bouwen.
Het volgende is onlangs aan een der stations
van het Hollaudsche spoor gebeurd:
Terwijl een trein gereed staat om te vertrek
ken, komt een reiziger het perron opstormen onder
het roepen van „Jansen, Jansen!"
Een der in den trein zittende reizigers steekt
terstond zijn hoofd buiten het portier en ontvangt
daarop zulk een geweldige muilpeer, dat hij suize
bollend in zijn kussen terugtuimelt. Woedend
roept hij den hoofdconducteur, aan wien hij de
zaak vertelt.
„Maar heet u dan Jansen vroeg de conduc
teur beleefd.
„Neen!" antwoordt de ongelukkige.
„Nu, wat deedt ge dan uw hoofd buiten het
portier te steken?" merkte de beambte bedaard op%
TEXELSCHE COURAM1.