N°. 208.
Zondag 29 September
A°. 1889.
Nieuws- en
Advertentieblad.
OFFICIEEL GEDEELTE.
Een practised Geschrift.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOI-J, ParkstraatBurg op Texel.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente TEXEL, herinneren bij deze de vee
houders alhier, aan het bepaalde vervat in art-
21 der Algemeene Politie-verordening dezer ge
meente aldus luidende
Het is verboden
a. Rammen anders dan voorzien van twee
spannen in de weide te laten loopen van
1 September tot 1 October.
b. Rammen van 1 October tot 1 December
daaraanvolgende in de weide (buiten) te laten
loopen, tenzij na verkregen schriftelijke
vergunning van Burgemeester en Wethouders
Overtreding dezer bepalingen worden gestraft
met geldboete tot een maximum van f10— of
hechtenis van ten hoogste 3 dagen.
Texel den 10 September 1889.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
C. M. KOOIJ.
De Secretaris,
STIKKEL.
Uit de Meerbode:
Voor ons ligt een klein boekwerk, getiteld
Wenken uit clen Practijk voor den
Landbouwer-Paar den fokker"
geschreven door den heer H. F. Bultman Hz
Het is bekroond door de Hollandsche Maat
schappij van Landbouw, op de laatst gehouden
Algemeene Vergadering te Haarlem. Ofschoon
dit feit reeds voldoende is om de aandacht
der landbouwers op dit werkje te vestigen,
meenen we toch, dat het nuttig kon zijn, het
ook in de Meerbode te bespreken. Van aan
beveling behoeft dan ook weinig sprake te zijn.
De paardenfokkerij is nog altijd voor onze
landbouwers van groot belang. Toch zijn de
uitkomsten dikwijls ver beneden de verwach
ting. Al te veel wordt deze fokkerij nog
beschouwd als een loterij, waarbij met kleinen
inzet soms groote prijzen verkregen worden.
Aan het getal nieten, dat op de meeste loten
valt, wil men maar niet denken. Evenwel
willen we niet vergeten, dat we in dit opzicht
al veel vooruitgegaan zijn. In het groote boek
der natuur en der ervaring is echter nog
zooveel, dat onze opmerkzaamheid waard is,
omdat het onze belangen kan bevorderen.
In het genoemde geschrift zijn eenige aan-
teekeningen neergeschreven, niet in streng
wetenschappelijken vorm, maar op eenvoudige
wijze, zoodat ieder de gegeven wenken kon
nagaan of toepassen. Achtereenvolgens worden
de eigenschappen van den hengst en de
vrouwelijke fokdieren besproken en daarbij als
terloops menige nuttige wenk gegeven.
Over de wijze, waarop de fokdieren behandeld
en gevoed moeten worden, wijdt de schrijver
een aantal bladzijden. Belangrijke hoofdstukken
zyn die, welke over de geboorte van het veulen
en de verpleging van de moeder en haar veulen
handelen.
Ook het daaropvolgende, waarin over de
opvoeding van het veulen wordt gesproken,
heeft eene uitmuntende practische uitstrekking.
Ieder oordeele. De schrijver zegt op pag.
35, waar hij over het voedsel der veulens
spreekt het volgende
„Tegen eene sterke voeding van het veulen
hoort men dikwijls aanvoeren Ja, als het
veulen sterk gevoerd wordt, dan slaat het
voeder het in de beenen, het krijgt spat,, gallen
en meer andere gebreken.
Dat is soms waar, maar het is dan het
gevolg van de onkunde van den fokker want
men heeft door sterke voeding alleen dan
gevaar voor gebreken, wanneer men het sterk
gevoederde jonge dier in den stal laat staan.
Het komt daardoor in denzelfden onnatuur-
lijken toestand, waarin ieder vetgemest dier
verkeerthet lichaam wordt te zwaar voor
de beenen, welke laatste, door gebrek aan
oefening, geheel verslappen.
Wordt nu het veulen, na lang stilstaan in
den stal, buiten gebracht, zoo is het overmoedig
springt draait zich plotseling om en maakt
andere dartele bewegingenwaartegen de, door
het langdurig stilstaan, zwak gewordene beenen
ten opzichte van het onnatuurlijk zware lichaam
niet bestand zijn. Bemerkt men eenige dagen
daarna een gebrek, zoo wordt de oorzaak in
de sterke voeding gezocht.
Is het evenwel verstandig een paard, dat
geschapen is om door kracht uit te blinken
en zich nuttig te maken, te behandelen' even
als een dier waarvan de winst door vetproductie
verkregen moet worden Het paard kan dan
alleen krachtig worden, wanneer zijn geheele
lichaam door beweging gesterkt is. Zorgt
daarom zooveel mogelijk dat de paarden in het
bijzonder voldoende, in verhouding tot hunne
kracht staande, beweging hebben."
De laatste hoofdstukken handelen over het
spenen der veulens, over de gebreken der
paarden, over den stal en over het hoefbeslag.
Het verdient alles door den landbouwer
gelezen en herlezen te worden. De hoofd
stukken zijn geen wetenschappelijke vraag
stukken, die alleen in het laboratorium of de
studeerkamer van specialiteiten toepassing
kunnen vinden.
Al wat besproken is in dit boekje van 50
vagina's is van belang voor elke boerderij.
De schrijver geeft telkens aanleiding tot op
merkzaamheid op eigen bedrijf.
Het doet ons genoegen, dat de heer Bultman
Hz., die zijne opleiding aan de Rijkslandbouw
school te Wageningen heeft genoten, nu
dadelijk het practisch terrein betreedt, om
nuttig werkzaam te zijn.
Na den cursus te Wageningen heeft hij onder
scheidene paardenstoeterijen van Europeesche
naam bezocht. Hij heeft daar van de feiten
en uitkomsten notitie genomen en wil met
deze zaken ook voor anderen gaarne nuttig
zijn. We hopen met hem, dat zijne pogingen
met de beste gevolgen bekroond zullen worden
en wenschen hem tevens toe, dat hy latei-
op dit gebied nog iets meer geve, dat van
belang kan zijn, vooral voor onze toekomstige
en jonge landbouwers.
TEXEL, 28 September 1889,
Te Oudeschild wordt voorbereid de oprich
ting van eene algemeene bewaarschool.
Wij ontvingen daaromtrent de volgende
circulaire, welke door de commissie wordt
verspreidt
Wie Texel bezoekt, passeert het dorp Oudeschild
met zijne nijvere visschersbevolking. Die be
volking heeft een goeden naam en staat bij velen
gunstig bekend. Haar moeielijk en onzeker
bedrijf verschaft een zeer sober bestaan. Toch
hebben de wakkere visschers zich steeds geoefend
zich zeiven te helpen. Het dorp telt verschillende
nuttige instellingen, alseen ziekenfonds, een
uitkeeringsfonds bij overlijden, een plaatselijk
nut, dat veel goeds tot stand bracht, enz. enz.
Eene belangrijke instelling kan echter door de
Oudeschilders niet in het leven geroepen worden
eene algemeene bewaarschool. En zij is een
groote behoefte voor eene plaats vlak aan zee.
Sedert vele jaren werd op middelen gepeinsd te
Oudeschild eene bewaarschool te krijgen, maar
te vergeefs. Thans hebben de ondergeteekenden
zich tot eene commissie vereenigd om het gezegde
doel te bereiken. Zij doen daartoe een beroep
op de mildheid der aanzienlijken, der gegoeden
en op de mededeelzaamheid van allen die iets
kunnen bijdragen. De mannen van Oudeschild
hebben in vroeger jaren menig menschenleven
gered van den dood in de golven, door met de
reddingboot ter hulp te komen, weduwen en
weezen van omgekomen visschers werden en
worden nog dagelijks door hen gesteund en ge
holpen. Laten de gegoeden en rijken hun eene
bewaarschool schenken, eene bewaarschool die
een waardig gedenkteeken te meer zal wezen
van hetgeen de aanzienlijken voor de minder
bevoorrechten overhebben. De Oudeschilders
zullen door wekelijksche en jaarlyksche bijdragen,
naar de mate hunner krachten, toonen, dat zijzelf
ook de hand aan den ploeg slaan. Welaan,
menschenvrienden, helpt ons
De commissie bestaat uit de heeren C. M.
Kooij, burgemeester van Texel; J. K. G. Muller,
W. MetsTz,, G. Kz. Brouwer, W. Hilleniusen
S. Kuijper, allen te Oudeschild.
Verder wordt in de genoemde circulaire deze
zaak ten sterkste aanbevolen door de heeren
Poutsma, distr.-schoolopz.; Mr. A. Kerdijk, lid
van de Tweede Kamer; D. C. Loman, oud-burg.
van Texel; D.Post,pred.te Hoorn; Dr. J. Timmer,
vroeger geneesh. te Texel en A. J. Adriani,
pred. te Warmenhuizen,
De circulaire vangt aan met de woorden
wie helpt ons
Van harte wenschen wij dat velen gehoor
zullen geven aan die roepstem, en Oudeschild
zich binnen eenigen tijd mag verheugen in de
tot stand koming van de daar zoo gewenschte
inrichting.
Bölger's Thee werd op de, in deze maand
gehoudene, Internationale tentoonstelling te
Gent bekroond met de hoogste onderscheiding
zijnde de „Eere diploma".
TEXELSCHE COURANT.