N®. 364.
Donderdag 29 Maart.
A®. 1891.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor dsn Büko 80 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOU, Parkstraat, Burg op Texel.
TEXEL, 28 Maart 1891.
De Staat en de Volkswelvaartwas het
onderwerp van de lezing, waarop de heer
Stigter, van Goes, in de vergadering van ons
Nutsdepartement Donderdagavond jl,, de aan
wezigen vergastte.
Wij zeggen vergastte, want eene lezing als
de spr. ons dien avond boodt, verdient ten
volle zulk eene benaming. Te bejammeren
was het daarom zeker, dat het aantal hoorders,
vooral bij den aanvang van de lezing, zoo ge
ring was; werd dat aantal langzamerhand iets
grooter zeer hinderlijk voor den spreker
gedurende de lezing wij hadden gaarne het
getal hoorders minstens verdubbeld gezien.
Hoe het zij, de afwezigen welke redenen
zij daarvoor dan ook hadden verzuimden
ditmaal veel.
Een uitvoerig verslag van de gehouden lezing
te geven, zou, afgezien nog van de ruimte
welke dit in ons blad zou innemen, toch steeds
gebrekkig blijken te zijn; men moet zulk eene
lezing zelve hooren om daarvan de schoonheid
en innerlijke waarde te gevoelen.
En zeker gevoelden dat velen. De voor
beelden door den spreker aangegeven om te
schetsen wat de Staat moet zijn voor de maat
schappij, en welke de hinderpalen zijn die de
volkwelvaart vaak belemmeren en in den weg
staan, ze waren zoo duidelijk, zoo sprekend, dat
zeker velen de waarheid er van begrepen.
De spreker toonde aan, dat de Staat moet
zijn de dienaar van de maatschappij, lettende
op de behoeften des tijds.
De maatschappelijke inkomsten, welke wor
den verkregen door drie factorenarbeid, ka
pitaal en natuurkracht, moeten worden verdeeld
en ten goede komen als: arbeidsloon, onder
nemingswinst, pacht en interest, en ten einde
die verdeeling zoo billijk mogelijk to doen zijn,
doet de behoefte zich gevoelen aan eene meer
sociale wetgeving, welke op den weg ligt van
den Staat. Dat dit geen nieuwigheid is van
onzen tijd, doch reeds voor eeuwen her die
behoefte werd gevoeld, bewees de spreker door
voorbeelden uit den Romeinschen tijd.
'tZcu ons te ver voeren, wanneer wij de
verschillende voorbeelden door den spreker
aangegeven wilden aanhalen. Meer echter nog
dan uitspraken van geleerden of boekentheorie
moet ons eigen gevoel het humaniteits-
gevoel eene billijke verdeeling wenschelijk
doen achten.
Wij eindigen met te zeggen, dat de lezing
voor velen, zoo niet voor allen, ten hoogste
leerzaam was.
Volle instemming werd dan ook betuigd
met het woord van dank door den Voorz. tot
den spreker gericht, en met de daarbij geuitte
wenscb, dat de heer Stigter nog eens weder
in ons Nutsdepartement moge optreden.
Wanneer met het Paaschfeest niet ieder
onzer ingezetenen een flink stuk vleesch op
schotel heeft, dan is dit waarlijk niet de schuld
van onze slagers, zij kwamen flink voor. Belang
rijke offers werden gewis door hen gebracht
om een waardig offer te kunnen brengen aan
het Paaschfeest. Daarvan getuigden de reeds
eenige dagen te voren rondgeleide en versierde
runderen, welke allen uitmunten door grootte,
WH vleeschvorming of dergelijke.
v Vertoonde een der slagers twee prachtige
koeien, een ander pronkte met een kolossale
""os, terwijl nog weder een ander een os van
iets mindere afmeting, doch zeker niet mindere
kwaliteit, de burgerij te aanschouwen gaf.
Was dit reeds een aanzicht om naar te
atertanden, niet minder was het, toen die
dieren van hun huid ontdaan, in de hallen
der resp. slagers ter bezichtiging waren gesteld;
geen wonder dat een druk bezoek de resp.
slagerijen ten deel viel.
Vooral was dit het geval Woensdagavond
bij den slachter S., zeker wel een gevolg van
de zeer aardig gevondene reclame, door hem
bedacht.
Daar zag men nevens het geslachte dier,
hetwelk aan de balk hing, diens omhulsel,
opgevuld, in den winkel staan, aan een touw
vastgehouden door een met evenveel leven
bezielde slagersknecht, terwijl een tweede exem
plaar van dat gilde achter het dier stond, met
de eene hand (figuurlijk) op het figuurlijke
rund, terwijl in de andere hand een adreskaart
van den slager prijkte.
Dat zulk een ongewoon verschijnsel veel
bekijks had, wie kan het verwonderen? We
zagen er van alle standenvelen die de slager
zeker wel eenig bestel zullen hebben opgegeven
als belooning voor zijne moeite, doch ook velen
die jammer genoeg zich met het kijkje
moesten vergenoegen, en met de verzuchting
„als men er dat maar van heeft," naar huis
konden gaan.
Hoe sterk echter de kracht der gewoonte
is, bleek meermalen hieruit, dat sommigen
het figuurlijke rund betasten, alsof het nog
werkelijk in natura was. Teleurgesteld keerde
dan de hand echter weder spoedig van de
onderzoekingstocht terug.
Onze slagers hebben allen eer van hun werk,
zij boden den vleeschetenden onder ons, een
heerlijk stukje; mogen ook zij even voldaan
zijn over de gunst der cliëntelle; zij hun de
gebrachte offers tot voordeel en moge aan de
consumenten de offers aan het Paaschfeest
wel bekomen.
Zaterdag 21 Maart werd in het hotel
De Lindeboom" eene vergadering gehouden
der afd. Texel van 't Ned. Onderw. Genootschap,
welke vergadering werd bijgewoond door den
Arrondissements-Schoolopziener, daarvoor van
Terschelling hierheen gekomen.
Nadat de Voorz. op gebruikelijke wijze de
verg. had geopend, werden als afgevaardigden
ter te Sneek te houden Algemeene vergadering
gekozen de Heeren Frederiks en Heeroma en
als afgevaardigde ter te Haarlem te houden
Gewestelijke Verg. de Heer M. Kroon.
De penningmeester deed rekening en ver
antwoording van zijne in 1890 gehouden
administratie.
Ingeleid werden:
1. „Schoolverzuim en Schoolvermaken door
den Heer J. P. Thijsse.
2. „Het illustreeren van het Leesboek", door
den heer C. Schaap
terwijl de Heer De Jongh als bijdrage gaf
„Twee Kloosters" van Hofdijk.
Nadat nog was bepaald, dat de volgende
verg. in Mei terzelfder plaatse zal gehouden
worden, werd de verg. gesloten.
Tot onderwijzer aan de O. L. school te
Groet (gemeente Schoorl) is benoemd de heer
C. Thomassen, kweekeling der Rijksnormaal
lessen alhier. Thans zijn al de kweekelingen
dezer inrichting, welke akte verkregen, ge
plaatst.
Oudesohild, 27 Maart. Op het land van
den Heer Dros, tusschen de haven en het dorp,
is men aangevangen met de werkzaamheden,
die tot verfraaiing van het waterig terrein
kunnen strekken.
Indien de demping der plassen heeft plaats
gehad zal daardoor eene flinke gelegenheid
zijn ontstaan voor het bouwen van woningen.
Andermaal mocht de Commissie tot
stichting eener bewaarschool alhier, van Me
vrouw B. te Koog—Zaandijk tal van fraaie
prijzen voor de in Mei te houden verloting
ontvangen. Ook van de Heeren A. Vos Rz. te
Amsterdam en M. E. de Grauw, te Ouderkerk
a/d Amstel kwamen mooie prijzen in.
De heer B. te Helder, zond drie fraaie
teekeningen op porcelein en de zusters van
dien Heer keurige dameshandwerken.
De Cocksdorp, 27 Maart. De eerste twee
kievitseieren zijn hier jl. Woensdag door den
Heer A. Dros Albzn. opgekocht, terwijl reeds
den volgenden dag 4 stuks in een nest zijn
gevonden.
De minister van marine brengt ter ken
nis van zeevarenden, dat het het ten NW.
van het Zwolsche Diep, Zuiderzee, 3de district
gezonken vaartuig is gelicht.
De Minister van Marine brengt, ten ver
volge op zijne aankondiging van 15 Nov. 1890,
ter kennis van zeevarenden, dat bij het wrak
van den botter, welke nabij Enkhuizen tegen
het Kooizand, halverwege den lichttoren van
de Ven en den kop van den W. leidam van
het Krabbersgat, Zuiderzee, 3de district, ge
zonken ligt, weder een wrakton is geplaatst,
terwijl daarbij 's nachts een wit licht zal ge
toond worden.
Uit het Verslag, door de Commissie van Voor
bereiding voor de Legerwet opgemaakt, en het
antwoord der Regeering op het Afdeelingsverslag
der Tweede Kamer, bljjkt dat de Regeering niet kan
voldoen aan den wensch, dat b. v. tot 1895 vergund
worde den dienst door een plaatsvervanger te doen
waarnemen. De Regeering heeft verklaard, dat de
invoering van den persoonlijken dienstplicht geen
invloed mag uitoefenen op de inrichting en verbete
ring van de kazernen, waarvan z(j de noodzakelijkheid
echter erkent.
De Regeering heeft toegestaan nummerverwisseling
tusschen hen, die hebben deelgenomen aan de loting
ter voltalligmaking van het '/4 gedeelte der ingelijfden
(z. g. blijvend gedeelte), wier diensttijd voor hoogstens
4 maanden kan worden verlengd, mits de ruiling
beperkt bfljve wat de infanterie betreft - tot
lotelingen van hetzelfde bataljon of anders van
hetzelfde corps.
In de bepalingen omtrent de vrijstelling van den
dienst is hoofdzakelijk het volgende gewijzigd:
Vrijstelling voor één jaar wordt o. a. verleend
aan den student in de godgeleerdheid, die aan eene
in het Rijk gevestigde inrichting van onderwijs
tot geestelijke of bedienaar van godsdienst wordt
opgeleid.
Door het uitvoerend gezag wordt bepaald wie voor
Roomsch-Katholiek ordebroeder wordt gehouden.
Verlenging van vrijstelling kan slechts worden
verleend om dezelfde reden, welke de eerste maal
heeft gegolden, behalve ingeval van ziekelijke
gesteldheid enz., welke op zichzelve als reden van
vrijstelling geldt.
Vrijstelling van den dienst voor tijd van vrede
wordt verleend wanneer na tweemaal tijdelijke vrij
stelling de ziekelijke gesteldheid voortduurt: aan
hem, die eenige zoon is en geen halve broeder of
halve broeders heeft, indien de beide ouders overleden
zijn voor zooveel dengene betreft, die in het genot
is van vrijstelling voor een jaar, mits deze verleend
werd aan den kostwinner; aan hem, die na tweemaal
voor een jaar te zijn vrijgesteld, op het tijdstip,
waarop voor de derde maal ten zijnen aanzien uitspraak
moet worden gedaan, eenige zoon is, kostwinner,
weduwnaar of gehuwde met drie of meer kinderen
ten zijnen laste, mits de vrijstelling den vorigen
keer om dezelfde reden werd verleend en aan hem,
die voor den dienstplicht is ingeschreven voor de
zeemacht of voor de koloniën en boven den leeftijd
van 18 jaren 2 jaren vrijwillig heeft gediend.
De minister van marine brengt ter kennis
van zeevarenden, dat des nachts, ter aanduiding
van het uiteinde van den in aanbouw zijnden
strekdam in het Open IJ te Schellingwoude,
3e district, op ongeveer 100 M. zeewaarts van
bedoeld uiteinde een vaartuig is verankerd,
toonende een w i t licht.
Onder Ulicoten, bij Breda, is een perceel
mastbosch in brand geraakt, waardoor ruim
2 H.A. werden vernield. Gelukkig dat, bij
spoedige hulp, de wind stil was, anders waren
de gevolgen niet te overzien geweest,
TEXELSCHE COURAMT.
J j». i «n-