N#. 491.
Zondag 19 Juni.
A#. 1892.
Nieuws- en
Advertentieblad.
OFFICIEEL GEDEELTE.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor dhn Bukö 80 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 46 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 nnr op den dag; der uitgave.
Prijs der Advertenlièn
Van 1 tot 6 regels 80 Cts. - Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGE VELD DE ROOU, ParkstraatBurg op Texel.
KOSTELOOZE INENTING'
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente TEXEL, maken bekend, dat op Dins
dag, den 21 Juni 1892, des middags te 12 uur,
gelegenheid bestaat tot Kostelooze inenting en
herinenting van de ingezetenen, die zich hiertoe
aanmelden in de o. 1. school te Oosterend alhier.
Texel, 17 Juni 1892.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Strick van Linschoten, Burgemeester.
Stikkel, Secretaris.
COLLECTE VOOR DEN GEWAPENDEN DIENST.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente TEXEL, maken bekend, dat de jaar-
lijksche Collecte ten behoeve van het „Fonds
tot Aanmoediging en Ondersteuning van den
Gewapenden dienst in de Nederlanden", in deze
gemeente zal worden gehouden aan de huizen
der ingezetenen, op Dinsdag 21 Juni 1892.
Zij achten het niet ondienstig de ingezetenen
te herinneren, dat dit fonds niet is opgericht en
wordt aangewend om datgene te doen waartoe
de Staat verplicht is, maar om buitengewone
belooningen uit te reiken aan hen, die bij de ver
schillende oorlogen voor ons Vaderland en onze
Overzeesche bezittingen lijf en leven hebben veil
gehad.
Burgemeester en Wethouders vertrouwen, met
het oog op de steeds toenemende behoefte, dat de
ingezetenen door milde offers blijken zullen geven
van hunne belangstelling in het lot der gekwetsten.
Texel, 17 Juni 1892.
Burgcméester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
Stikkel. strick van Linschoten.
TEXEL, 18 Juni 1892.
De kermisweek is in 't verschiet. Even
geregeld als Nieuwjaar, verjaringen meer andere
gedenkdagen, even zeker keert telkenjare het
kermisfeest weder.
Wij zullen over het wenschelijke of niet-
wenschelijke van de kermis niet uitwijden,
doch ons bepalen tot eene mededeeling van
hetgeen in die week den beminnaren daarvan
vermoedelijk zal worden aangeboden.
Met zekerheid is natuurlijk weinig te zeggen,
want 't komt meermalen voor dat óp het
laatste oogenblik toegezegde bezoeken worden
afgeschreven; onze mededeeling is dus onder
voorbehoud.
Naar het zich evenwel laat aanzien zal
het niet noodig zijn tot luidruchtigheid zijn
toevlucht te.moeten nemen, doch zal ook voor
hen die kalmpjes een of meer avonden willen
genieten van 't geen een kermis biedt, daartoe
de gelegenheid niet ontbreken.
Allereerst noemen wij het muziekcorps aan
den Burg. Naar onze lezers uit achterstaande
advertentie zullen bemerken, zal het hier
bestaande muziekcorps Maandagavond de ker
misweek openen met eene buitengewone
uitvoering in de „Vergulde Kikkert." Wij
hebben redenen om over die uitvoering alsnog
niet uit te wijden, doch wanneer wij herinneren
aan de openbare repetitie welke door deze
nog jeugdige Vereeniging in het laatst van
Maart werd gehouden, dan meenen wij tot
een bezoek aan de aangekondigde uitvoering
van ons eigen muziekcorps, op dien avond,
wel te mogen aansporenwij twijfelen er niet
aan dat het corps zal toonen, ook onder den
nieuwen directeur goede vorderingen te hebben
gemaakt. Werkt het weder ietwat mede,
zoodat een zitje in den tuin mogelijk is, dan
'.al dezen avond niet de minst aangename zijn.
Dinsdag d. a. v. zullen in de „Vergulde
Kikkert" aanvangen de tooneelvoorstellingen
welke door het Ned. Tooneelgezelschap, directie
Blaaser en Verhagen, daar 5 achtereenvolgende
avonden zullen worden gegeven. Dit gezelschap
hetwelk ook ten vorigen jare in hetzelfde lokaal
optrad, deed zich toen van eene gunstige zijde
kennen en zal ook thans door velen zeker
niet worden vergeten.
Donderdag in de kermisweek wacht ons in
het logement „de Zwaan" eene Soirée Amusante,
door een gezelschap artisten onder directie
van de populaire Holiandsche en Fransche
Coupletzanger Chrétienni. Wij hadden niet
het voorrecht dezen heer vroeger te zien optreden
doch zijn optreden in verschillende plaatsen
des lands en in de hoofdstad des Rijks wettigt
de verwachting dat deze Soirée werkelijk
amusant kan zijn; bovendien zijn de berichten
over dezen zanger, van die hem hoorden, zeer
gunstig. Door velen werd dan ook alreeds
door inteekening een bezoek aan „de Zwaan"
voor dezen avond toegezegd.
Verder kunnen wij verwachten het théatre
Princelli, (hier welbekend). De draaimolen
tot vermaak voor de jeugd, zal ook thans niet
ontbreken; bovendien zal nog een dergelijk
vermaak, door stoom bewogen, met wiegelende
gondelvaartuigen en springende paarden, van
Vincke—Wolf, aan het einde van den Burg
een plaats vinden.
Ten slotte zal het kermisterrein worden
gestoffeerd door tal van kramen en verschil
lende kleine spelletjes en andere zaken.
Naar men merkt zal de kermis elk wat ivils
bieden. Worde daarvan gebruik gemaakt met
mate en zonder aanstoot voor anderen en zij
het alzoo eene geoorloofde prettige afwisseling
in het dagelijksche leven.
Dat het exploiteeren van gebrekkigen, quasi-
gebrekkigen en kinderen, om het medelijden
op te wekken, tot een minimum beperkt zal
blijven, zal zeker door velen met ons worden
gewenscht.
Het Gerechtshof te 's-Gravenhage heeft
kapitein Bakker vrijgesproken van de beschul
diging van doodslag, gepleegd op den stoker
van het schip „Obdam," maar hem veroordeeld
wegens mishandeling tot 3 maanden gevange
nisstraf.
Dezer dagen werd op de Rijkswerf te Am
sterdam uit Den Haag het bevel ontvangen dat
de monitor „Tijger" in den kortst mogelijken tijd
moest worden uitgerust, bewapend en bemand,
om daarna onmiddellijk naar de reede van Texel
te vertrekken. In den namiddag, na schafttijd,
kwam alles op de werf in beweging om den
monitor, die nog onder de kap in conservatie lag,
geheel ten oorlog nit te rusten. .Wanneer men
bedenkt dat daarbij alle inventarisgoederen van
dezen bodem uit de magazijnen moesten worden
overgebracht en het vaartuig moest worden toe
gerust met ammunitie, welke van Nieuwer-Amstel
en Kapoelen moet worden aangevoerd, en tege
lijkertijd al het voorbereidende werk in de ma
chinekamer moest afloopen, dan mag deze mo-
bilisatieproef zeker als geslaagd worden beschouwd,
nu de „Tijger" reeds tegen zes uren op het IJ
voor de stad gereed lag voor de inspectie, welke
door den directeur en commandant der marine
en andere officieren werd gehouden. (Ebl.)
Door de vereeniging van vogelvrienden
Ornis te Groningen is een adres aan den
Minister van Justitie verzonden, waarin op
beperking van het zoeken dér kievitseieren
wordt aangedrongen.
Het koffiehuis van Jannetje Struik, de
gewezen millioenenjuffrouw te Rotterdam, is
op ofder van de politie gesloten, nadat het
Maandagavond aanleiding gegeven had tot een
opstootje. Voor haar koffiehuis had zich een
menigte verzameld, die allerlei wanordelijk
heden pleegde. De politie zag zich genoodzaakt
met de sabel in de vuist de menigte uiteen
te drijven.
Een persoon die zich in eene tapperij
te Kralingen op een borrel ging vergasten,
wilde deze als een piqueur in 't vak met één
teug naar binnen slaan, doch kreeg het daarbij
zoo benauwd, dat men voor 't ergste vreesde.
Nadat men zijn hals vrij had gemaakt en
eenige andere middelen nad aangewend, begon
hij een weinig bij te komen, waarna hij bleek
en ontdaan de tapperij verliet. Een lesje voor
hem om in 't vervolg niet meer zoo gulzig te zijn.
Hoewel het nu voor de arbeiders de
beste tijd van het jaar is om werk te bekomen
heerscht er in Friesland nu reeds werkeloosheid.
Op de veemarkt te Joure (Fr.) waren
Maandag, 13 Juni jl. niet minder dan 200
arbeiders uit alle oorden van Friesland om
werk (hooien en maaien) bij de boeren te
bekomen. Er konden slechts 20 geplaatst
worden. De anderen moesten tot hunne groote
teleurstelling huiswaarts keeren. Sommigen
moesten daartoe een voetreis van 8 uren afleggen.
(U. D.)
In Friesland is reeds gebrek aan hulp
personeel bij 't onderwijs. De onderwijzers
en onderwijzeressen solliciteeren naarhoogere
tractementen, zoodat de gemeenten, die om
de financiën de tractementen niet voldoende
kunnen verhoogen, van lieverlede het personeel
zien vertrekken. In de jongste vergadering
van den gemeenteraad van Schoterland, werd
aan drie onderwijzers en een onderwijzeres
eervol ontslag verleend wegens vertrek naar
elders.
In de gemeente Opsterland heeft men reeds
de tractementen verhoogd.
Het N. v. d. D. behelst het volgende.
De Zeekwal. Een onzer lezers, die dezer dagen
het Aquarium van Artis bezocht, zag daar ook in een
der zeewaterbassins de aldaar verleden week aange
brachte zeekwallen, welke echter sedert hunne komst
aldaar reeds sterk aan het wegslinken schenen.
Eene nadere beschrijving van de kwal, steunende
op veeljarige persoonlijke waarnemingen, zal voor
hen, die zich in het Aquarium met eene vluchtige
beschouwing moesten tevreden stellen, wellicht niet
onwelkom ztjn.
De kwal verschijnt in dezen tfjd van het jaar eens
klaps in groote massa's in onze Noordzeegaten en
dobbert daar, tusschen water en wind, naar het
strand.
Het is een bolvormig, slijmachtig voorwerp, waar
van, van onderen bij de opening, kwabben afhangen.
De meeste hebben onder het bovenvlies een soort
aderen, die veelal de kleuren van den regenboog
hebben en die zij rusteloos in allerlei, soms phan-
tastische vormen over den geheelen bol in beweging
brengen.
Z(Jne voortbeweging geschiedt door middel van
inkrimping en uitzetting. Zoodra de kwal, bfjebbe,
op het strand is achtergebleven, geeft z(j een vuile,
vieze sl(jmmassa, zonder kleur ot leven, te aanschou
wen, die zelfs door hongerige kraaien of meeuwen
onaangeroerd Wlfjft.
En toch is de kwal een hoogst nuttig voorwerp
der schepping; z|j is als 't ware een „sauvegarde"
voor de jeugdige zeevischjes, die zich in dichte
drommen tusschen de w(jd in zee uitstekende zee
hoofden van onze kust ophouden. Want geheele
drommen vraatzuchtige visschen, zooals pietermannen
en geepen, vallen op de weerlooze vischjes aan, en
zeker zouden z(j grootendeels worden verdelgd, zoo
niet de kwal hen beschutte. Zoodra z(j toch worden
aangevallen, vluchten zfj naar de kwallen en ver
bergen zich in den bol; dan is het gevaarToor een
oogenblik geweken, want de genoemde roofvisschen
wagen zich niet aan eene aanraking met de kwal,
omdat deze een sch9rp brandend vocht van zich
afgeeft. De kwal ontlast zich daarna van de vluchte
lingen, om straks weer haar asyl voor een nieuwe
bende roovers te openen.
Z()n in tusschen de jonge vischjes groot genoeg
geworden en die ontwikkeling gaat ongelooflijk
snel dan verlaten z|j de kust naar diep water,
en dan verdwijnt de kwal, na volbrachte taak, zooals
zfj gekomen is.
Slechts door nauwgezette waarnemingen is de
schrijver van dit opstel tot deze ontdekking gekomen,
waarvan h|j in vele natuurkundige beschrijvingen
gsen melding gemaakt vindt.
TEXELSCHE COURAMT.
