POLITIEKE LEZING.
De Cocksdoep, 19 Mei. Door de bemoei
ingen der anti-revolutionaire kiesvereeniging
te Oosterend op Texel zal de beer Staalman,
lid der 2de Kamer, alhier eene politieke lezing
houden. Tijd en plaats zullen later bekend
gemaakt worden.
Iu de vorige week strandde aas den
Zuidkant der Vliehors de blazerschuit T.X. 9,
schipper Kuiter van Oost.
Gisteren, toen de waterstand iets hooger
was dan de vorige dagen, geraakte zy zonder
schade weer vlot.
Men schrijft uit Zeeuwsch-Vlaanderen.
In de laatste dagen hoort men gedurig van
aanslagen van koeien door Belgische ambtenaren
gedaan. Hier zijn er twee, daar drie, ginds vijf
aangehouden; doch daar de smokkelaars zelf
steeds weten te ontsnappen, gaat men maar
voort met het frauduleus invoeren van vee. Wat
geeft ook die enkele koe welke aangehouden
wordt, op de tientallen, die de plaats hunner
bestemming bereiken?
Het vee is hier goed, zeer goedkoop en in
Belgie goed op prijs et voil&tout. Een bewijs:
Verleden week kocht een smokkelaar bij een
boer twee schoone koeien voor 520 frank en
pas waren ze goed en wel over de grens of hij
verkocht ze aan een collega voor 850 frank.
Is het wonder, dat velen, uitgelokt door der
gelijke winsten, eens een kansje wagen?
Te Zutfen zijn ontvangen twee aaneen-
geplakte helften van muntbiljetten van f 10,
gemerkt A. K. 02314 en A. W. 00097.
Bij ontdekking va» de andere helften dier
muntbiljetten verzoekt de commissaris van
politie te Zutfen bericht, daar men er dan
weer geldswaardige stukken van kan maken.
Bij de politie te Feyenoord was dezer
dagen de opsporing verzocht van den 21-jarige
F. L. G. en werd derhalve zijn signalement
bekend gemaakt. Men stelle zich de blijdschap
der bloedverwanten voor, toen hg Zaterdag
in levende lijve voor hen stond, komende van
Hamburg.
Het geval wilde namelijk, dat hij zich ver
leden Zondag te slapen had gelegd in het
ruim van een stoomschip. Toen hij ontwaakte
bevond het schip zich in volle zee op weg
naar Hamburg. Door bemiddeling van den
consul keerde bij vandaar terug.
De koude der laatste dagen
De heer Arnold Ising schrijft aan de „Hrl. Ct.'V
De meeste onzer bladen verbazen zich over
de kou, die dezer dagen heerseht. Zjj vergeten
echter, dat dit elk jaar voorkomt. Tusschen
11 en 15 Mei heerschen toch de drie Gestrenge
Heeren of de drie IJsheiligen, vanouds in Rus
land, Duitschlaad, Nederland, Frankrijk en
Engeland bekend. Op die dagen is het kouder
dan op de voorgaande en de volgende. Fransche
versjes, Duitsche spreekwoorden, Czecbische
gezegden, ja zelfs de boeren in Opper-Italië
getuigen er van. De heiligen, Mamertus, Pa-
neratius en Servatius, laten zich dit jaar
allerminst onbetuigd.
Onder de gewonde militairen, die dezer
dagen per stoomschip „Lawoe" zullen repatri-
eeren, bevindt zich ook de soldaat der Koloniale
Reserve P. Tolstra, die in September 1894
met een detachement uit Nijmegen is vertrokken
Op Atjeh heeft hij het ongeluk gehad, door
een vijandelijk schot beide oogen te verliezen.
HQ is wederom bij de Reconvalescenten-
afdeeling ingedeeld, doch hem is door den
minister machtiging verleend om bij aankomst
reeds dadelijk met verlof te vertrekken, in
afwachting van toekenning van pensioen, dat
waarschijnlijk f 660 's jaars zal bedragen.
De tien geboden voor den veefokker.
Aan een vakblad uit Luxemburg zijn de
navolgende tien geboden voor den veefokker
vrij ontleend.
1. Heb uwe dieren gelijk u zelf, opdat zij
u van nut zijn en u overvloedigen zegen op
leveren.
2. Verruim uw gemoed door vriendelijkheid
opdat gij de bevreesden en beangsten met moed
en de booze dieren met geduld wapent. Zijt
voor hen een goed heer en steeds bereid ze
te beschermen voor de ruwheden van uws
gelijken.
8. Houdt orde en zindelijkheid in den stal:
beide wapenen u tegen schade, en uwe dieren
beschermen zij voor ziekte en den dood.
4. Geef lucht, licht en frisch water met
verkwistende hand, want de Schepper heeft
er ook overvloedig mee voorzien.
5. Houdt met vaste hand in zake voeder,
maat en tijd in 'fc oog, opdat het u ten nutte
worde.
6. Geef aan elk dier de vereischte plaats,
opdat de arme ingekerkerde op de hun aan
gewezen ruimte eenige gemak hebbe.
7. Een zacht leger en vergunning der nood
zakelijke rust geven het melkdier melk, het
trekdier kracht en het mestdier vleesch en vet.
8. Bedenk dat het oude, verstandige vlie
gende woord luidt: „Zindelijkheid is halve
gezondheid" en ontzie uwe borstels, roskammen
en waschlappen niet.
9. Heb medelijden met de dieren en maak
hun hard lot niet zwaarder dan het reeds is.
Goed gesmeerd en een lichte zweep, een goed
woord en op humane wijs uitgevoerde eischen
behoeden u voor schade en verzekeren het
slagen van den arbeid.
10. Spaar uit foutieve berekening het voeder,
dat gij geeft, niet; het zij altijd in overeen
stemming met wat gij van de dieren eischt,
en slechts daardoor zijt gij in staat, de levende
kracht uwer dieren steeds in bruikbaren toestand
te uwer beschikking te behouden.
Om briefpapier te parfumeeren.
Bekend is het dat papier zeer licht iederen
geur, waarmede het ia aanraking geweest is,
aanneemt en langen tijd behoudt: menherin-
nere zich slechts hoe lang de lucht vau tabak
of medicamenten er soms aan blijft. Zeer ge-
makkelgk is het dus van die eigenschap gebruik
te maken tot aangenamer parfum. Eenige mei-
bloesemtakjes, hyacinten, riekende viooltjes,
reseda of een theeroos in de goed sluitende
kartonnen papierdoos gesloten, zullen aan het
papier een fijne odeur mededeelen, welke er
lang aanblijven zal, mits de bloemen verseh
geplukt er in gedaan zgn.
Bedelaars en landloopers!
Aan het jaarverslag van „Het Hoogeland,"
het bekende toevluchtsoord voor bedelaars en
landloopers te Beekbergen is het volgende ont
leend
Naar een globale berekening zwerven er,
behalve degenenen die opgesloten zjjn in de kolonie
Veenhuizen, meer dan 5000 van deze ongeluk-
kigen rond, die al bedelende, zonder te werken,
leven van giften, die zy ontvangen.
Wanneer men nu rekent, dat elke bedelaar
per dag f 1.50 ophaalt, en er zQn er, die al
bedelende meer dan f 3 per dag weten machtig
te worden, komt men tot een som van f 7500
per dag; en dat is f 2,737,500 per jaar. Van
dit geld komt minstens de helft, dat Is ruim
f 1,300,00 in de kroeg terecht. Indien men dezen
toestand eenigszins indenkt, is het allerellendigst.
Wanneer men bedenkt, dat het laagste aantal
verpleegden In de kolonie Veenhuizen meer dan
2600 bedraagt en er zeker tweemaal zooveel
rondloopen, ziet men dat het cjjfer van 5000
niet te hoog is.
Om in dien toestand verandering te brengen, is
sedert Oct- 1895 op het Hoogeland te Beekbergen
een toevluchtsoord geopend, waar sedert dien
tfjd 215 bedelaars en landloopers korter of langer
verblijf hebben gehouden. Drie vierden zQn door
hun verblfjf aldaar in het maatschappelijk leven
teruggebracht en hebben den bedelstaf wegge
worpen. Een vierde is den ouden weg weder
opgegaan. Deze uitkomsten zjjn niet ontmoedigend.
In het afgeloopen boekjaar, was het aantal ver
pleegden gemiddeld de eene maand waren er
meer dan de andere 38 personen.
Gisterenavond werd in hotel Texel eene politieke
redevoering gehouden door den Candidaat der
C. L. K., den heer Lely. Zooals wel was te ver
wachten was de zaal vrfj goed bezet.
Nadat de vergadering door den Voorz. der
afdeeling alhier met een kort woord was geopend,
waarin hy o. a. spreker en hoorders een harteiyk
welkom toeriep, werd het woord gegeven aan
den heer Lely.
Spreker begint met te zegen, dat door hem een
candidatuur voor dit district is aanvaard omdat
er kans bestond, om op die wQze overeenstemming
te krijgen tusschen de verschillende lib. Kies-
vereenlgingen in dit district en omdat samen
werking onder de liberalen zeer wenschelflk was.
Verder wordt door hem een woord van dank
gebracht voor het bljjk van vertrouwen, dat in
hem werd gesteld, want een kwestie van ver
trouwen Is het, daar de wet verbiedt iemand
een imperatief mandaat te geven, waartoe spreker
dan ook zeker niet zou genegen z(jn, omdat men
vrij moet zfln in z|jn oordeel.
Omdat het goed was, dat de kiezers ook bekend
zouden zQn met den candidaat door hen gesteld,
had spreker er geen bezwaar in gezien om te
voldoen aan het verzoek van de C. L. K. om op
verschillende plaatsen in het district op te treden,
opdat men beter zou kunnen oordeelen.
Het program der lib. Urne kon wel de goed
keuring wegdragen van den spreker. Hervorming
der maatschappelijke toestanden is noodzakelijk.
Het geheele programma der Unie puntsgewijze
te behandelen, zou volgens spreker te veel tijd
eischen, zoodat hij slechts enkele punten min of
meer uitvoerig wenschte te behandelen.
In de eerste plaats werd daarop door hem ter
sprake gebracht: Uitbreiding van het kiesrecht.
In herinnering wordt gebracht hoe vroeger in
de gemeente Eist op kunstmatige w(jze kiezers
werden gevormd door het nemen van patenten.
De belasting maakte op die wijze kiezers. De
nieuwe wet op het kiesrecht ging ook nog mank
aan dat euvel. Spreker verzekerde, dat ook thans
nog op die wfjze kiezers waren gevormd. Of het
kiesrecht thans voldoende is uitgebreid Zeker
niet, doch niettegenstaande dit zou toch spreker
er niet voor zQn dadeiyk weder over te gaan tot
verdere uitbreiding. Eerst diende te worden
onderzocht, hoe de nieuwe wet werkt, en wat
b. v. de oorzaak is, dat het aantal kiezers In de
groote steden betrekkelijk zooveel minder is dan
ten platte lande. Terwijl het in steden ongeveer
30 40 is per 100 mannelijke meerderjarige
ingezetenen, bedraagt dit op het platte land ge
middeld ongeveer 70. (In onze gemeente 75).
Die uitbreiding ten platte lande moge groot
schijnen, toch is zfi nog niet in overeenstemming
met die in het buitenlandDuitschland heeft 90,
België 90, Frankrijk 87, Zwitserland 92 en
Engeland, waar men zoogenaamd beperkt kiesrecht
heeft, toch nog 70 kiezers per 100 meerderjarige
mannen.
Verdere uitbreiding van het kiesrecht bl(jve
voorloopig nog wachten om eerst andere en meer
dringende zaken af te doen, waartoe zeker In de
eerste plaats behooren de regeling van den arbeid.
Sedert de laatste jaren werd reeds op verschillende
wijze gezorgd voor de belangen van den arbeider.
Men diende op dezen eenmaal ingeslagen weg
voort te gaan.
Verkregen was nu o. a. reeds een wet op de
kinderarbeid, de zoogenaamde arbeidswet, ter
bescherming van knapen boven 12 jaren en
vrouwen enz.
Eene regeling van den arbeid van volwassenen is
thans aan den beurt. Wil men zoo'n regeling
maken, dan dient in de eerste plaats de Staat
zelf voor te gaan, zooals men dit wijselijk heeft
ingezien. In de verschillende bestekken van
rijks aanbestedingen zjjn dientengevolge dan ook
reeds verschillende bepalingen opgenomen ter
bescherming van den arbeider tegen overmatlgen
arbeid, ongelukken, enz., terwijl ook bjj hetver-
leeDen van concessie's daaromtrent voorwaarden
worden gesteld. Ook door sommige gemeenten
en particulieren wordt dat goede voorbeeld gevolgd.
Het is echter nog op lange na niet zoo ver als
spreker wel zou wenschen, doch men dient ge
leidelik te werk te gaan en niet met groote
sprongen voorwaarts.
Eenige verbetering is reeds gekomen, doch tal
van misstanden roepen nog luid om verandering
ten goede, spreker wjjst daarby op hetbakkers-
oedry f en sommige middelen van vervoer, waar
werkdagen van 16 uur of langer niet tot de
uitzonderingen behooren.
Na een kwartier pauze werd door den spreker
zjjne rede verder voortgezet.
Spreker begon met er op te wjjzen, dat het
niet voldoende is enkel maar een bfijk van
sympathie te toonen, doch dat men ook moet
weten de nooden des volks te lenigen en de
arbeider te helpen.
Een pensioenwet voor den arbeider acht spreker
noodzakelijk doch niet enkel op kosten van den
Staat zooals sommigen willen maar wel zoo
noodig ten deele met Staatshulp. Een verplichte
verzekering is daartoe noodzakelijk, omdat men
op jeugdigen leeftijd reeds beginnende er voor te
betalen, de uitgaven wel door den arbeider zijn
te dragen.
Staatshulp acht spreker in hoofdzaak alleen
noodig by de overgangsbepalingen, om die arbei
ders te verzekeren, welke zelf niet door hun
hoogen leeftijd geheel daarvoor konden zorgen.