N°. 1265.
Zondag 15 October.
A". 1899
Nieuws- en
AdTertentieblad.
Binnenland.
Bit feUd versefeynt Woensdag- en laterdagavond.
AbenttmenUprUt per 8 maanden
Voer SEH Bubs 80 Cts. - France ptr peat dsor gs-
heel Nbsbbiak® 4E Cta. - Msar Abbeixa ea andere
landen mat verhaeging dar garts'e.
Advertentldi vóór It air op den dug dor nltgave,
Priit der AdscritHiiên
Van 1 tat 8 regels SO Ota. - Iadara regel maar 8 Cta.
Greet* lattara an Vignetten wardan naar plaatarnimto
barakand. Bawdtnnmmara I Ota. par nnmmar.
ABONNEMENTEN ea AlVERTINTlEN worden aangenomen bij do Uitgevers LAN9IVELP k BE ROOlf, Parkstraat, Bona o* Texel
GEVONDEN VOORWERPEN.
Gadeponoerd ten Raadhuize een blauw fluweelen
ceintuur en een grigs trieet handschoengevonden
in de Nieuwatraat.
AANGIFTE
DE BEVOLKINGSREGISTERS.
VOOR
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge
meente TEXEL brengen, voor zooveel noodig,
den ingezetenen in herinnering:
A. dat zij, die zich in deze gemeente komen
vestigen, hiervan binnen eene maand ter Secretarie
der gemeente moeten doen blijken, door over
legging van een getuigschrift wegens woonplaats
verandering (verhuisbiljetj, of andere door de
politie deugdelijk verklaarde papieren.
B. dat z(j, die de gemeente verlaten, een
getuigschrift, als bovenbedoeld, behooren op te
vragen.
Overtreding dezer bepalingen wordt overeen
komstig art. 9 van het Koninklijk besluit dato
27 Juli 1887 (Staatsblad No. 141) gestraft met
hechtenis van ten hoogste veertien dagen of
geldboete van ten hoogste honderd gulden.
G. dat van de verhuizing binnen de gemeente
binnen dertig dagen moet worden kennis gegeven
ter Secretarie, met aanduiding van het perceel
dat men verlaten en hetwelk men betrokken heeft.
Het niet naleven dezer bepaling wordt gestraft
naar aanleiding van art. 4 der algemeene Politie
verordening dezer gemeente, met geldboete van
ten hoogste drie gulden.
Tot voorkoming van moeilijkheden worden de
ingezetenen ernstig aangespoord hunne verplich
tingen nauwgezet na te komen.
Texel, 14 Oct. 1899.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
H. W. de Joncheere, Burgemeester.
J. A. WESSTRA, Secretaris.
KOSTELOOZE VACCINATIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
TEXEL maken bekend dat de gelegenheid zal
z(jn opengesteld tot kostelooze inenting en her-
inenting voor de ingezetenen die zich daartoe
aanmelden op Woensdag 18 October 1899, 's
middags 18 uur in de O. L. SCHOOL te den
Burg, 's namiddags 8 nur in de O. L. SCHOOL
te den Hoorn, 's namiddags 4 nar in de
0. L. SCHOOL te O u d e s c h 11 d of op Donder
dag, 19 October 1899, 's namiddags 8 nar ten
huize van W. KOPPEN te Oosterend.
Texel, den 13 October 1899.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
H. W. de Joncheere, Burgemeester.
J. A. Wesstra, Secretaris.
HETTËSIA HEEREMA LEEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
TEXEL breDgen ter algemeene kennis de na
volgende bjj hun ontvangen uitnoodiging:
«Collatoren van het Hettema Heerema Leen
,te Bolsward, ook genaamd ,de St. Pieter en
«Paulus prebende in de kercke thoe Oldehoof",
.worden bij deze uitgenoodigd om in persoon of
.bij behoorlijk gevolmachtigde te compareeren
«op Vrijdag, 3 November 1899, des voormiddags
«van 9 tot 12 uur in de sociëteit „Amecitia" bjj
,P. Huizinga, te Bolsward, ten einde over te
,gaan tot de begeving van voormeld Leen.
,De begeving zal ditmaal plaats hebben uit
,de linie van Heerema. De procuratiën, waar-
,van men zich zal wenschen te bedienen, zullen
Lmoeten zijn gelegaliseerd en geregistreerd. Be
«voorwaarden van begeving zullen acht dagen
«vóór den dag der begeving voor Collatoren ter
«inzage liggen ten huize van P. Huizinga voor
noemd.
Texel, den 13 October 1899.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
H. W. de Joncheere, Burgemeester.
J. A. Wesstra, Secretaris.
NATIONALE MILITIE.
LOTING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente TEXEL maken bekend:
lo. dat de loting van hen, die vóór 1 September
voor dit jaar in deze Gemeente voor de
Militie zijn ingeschreven, zal geschieden in
de O. L. School te den Burg op DONDER
DAG, den 19 OCTOBER 1899, des voor
middags te 11 uren;
2o. dat op dien dag, tot des namiddags te 2
uren, ter Gemeentesecretarie, ten behoeve
van hen, die meenen recht te hebben op
vrijstelling wegens broederdienst of als eenige
wettige zoonde vereischte getuigschriften
kunnen worden aangevraagd:
3o. dat de lotelingen, die vrijstelling verlangen
wegens eigen militairen dienst of dien van
een broeder of broeders, de noodige bewijs
stukken moeten inleveren bij den Burge
meester, ten minste tien dagen vóór den
dag, waarop de zitting van den Militieraad
wordt geopend, en alzoo vóór den 1 De
cember 1899.
Voorts worden de belanghebbenden er uit
drukkelijk op gewezen, dat het opgeven van
redenen van vrijstelling bij gelegenheid der loting
aan den Militie-Commissaris en het doen opmaken
en bjj den Burgemeester inleveren van de noodige
bewijsstukken tot het bekomen van vrijstelling
om eene andere reden dan lichamelijke onge
schiktheid of gemis van de gevorderde lengte,
niet voldoende zijn om zich de vrijstelling te
verzekeren, waarop zij neenen aanspraak te
kunnen maken, maar dat hun belang medebrengt
om bovendien de vrijstelling te vragen bij den
Militieraad, op den tijd, daarvoor overeenkomstig
art. 25 van het Koninklijk besluit van 8 Mei 1862
(Staatsblad No. 46) bepaald.
Gedaan te Texel, den 13 October 1899.
De Secretaris, Be Burgemeester,
J. A. Wesstra. H. W. de Joncheere.
NB. Volgens art. 33 der Wet betrekkelijk de
Nationale Militie trekken de ingeschrevenen zei ven
hunne nommers. Voor hem, die niet is opge
komen, kan het nommor getrokken worden door
zjjn vader, moeder of voogd. Zoo ook deze niet
is opgekomen, geschiedt het trekken van een
nommer door den Burgemeester of het Lid van
den Raad der Gemeente, waar de loteling voor de
Militie is ingeschreven.
TEXEL, 14 October 1899.
Woeasdag j.l. hield het departement Texel
der maatschappij: Tot nut van 't algemeen
alhier eene gewone vergadering. Na de opening
door den Voorzitter, den heer R. S. Kuperus
en goedkeuring der gelezen notulen, deelde de
Secretaris mede, dat den 18 October e. k. de
heer G. W. Heesen van Leeuwarden, den 20
November de heer J. H. Rovers van Amsterdam,
in December Mr. G. S. Brantsma van Arnhem
en 9 Maart 1900 Ds. W. Bax van Zaandam
als sprekers zuHen optreden. Voor Januari
en Februari 1900 waren de beurten nog niet
geregeld.
Uit de rekening en verantwoording van den
Penningmeester, den heer S. Keijser Pz., bleek,
dat in het afgeloopen dienstjaar de ontvangsten
f 342,75 en de uitgaven f 280,54 bedroegen,
zoodat er een batig saldo van f 60,21 is.
De bibliotheek van het departement bevindt
zleh in een goeden staat. Veel zorg was in
den afgeloopen zomer besteed aan de sorteering
en opknappen der boeken, waarvan eene
nieuwe catalogus is vervaardigd. In den vorigen
winter werden aan 122 personen 1841 nummers
uitgereikt. Tot Commissarissen der bibliotheek
werden benoemd de heeren C. Rab, W. J.
Ltngeveld en R. Visser.
In plaats vtn de aftredende leden van het
bestuur, de heeren R. S. Kuperus en C. A.
de Braai werden door de vergadering gekozen
de heeren A. Wagemaker en W. J. Langeveld.
Nadat den aftredenden bjj monde van den
keer S. Keijser Pz. den dank der leden voor
hunne bemoeiingen in het belang van het
Nutsdepartement was gebracht, werd de ver
gadering gesloten.
Gisteren trad alhier in het café «den Burg"
op de heer Van der Meer, gemachtigde van de
Port Arthur Land Company om, zooals door
spreker word medegedeeld, het doel en de werkkring
van die maatschappij meer algemeen bekend te
maken, waardoor de emigratie der boeren naar
Noord-Amerlka zou worden bevorderd.
Voor tot emigratie over te gaan, diende men
zich zooveel mogelijk op de hoogte te stellen
van de voor- en nadoelen er aan verbonden.
Sommigen zeggen niets dan goeds van de
vereenlgde staten van Noord-Ameïlka en noemen
het een waar luilekkerland, anderen daarentegen
zeggen niets dan kwaads er van. Belde oordeelen
zjjn onjuist en de waarheid ligt in 't midden.
Spreker wijst er op, dat de landbouwer ln
Nederland langzamerhand is achteruit gegaan
en noemt als hoofdoorzaken de onderlinge concur
rentie, waardoor de pachtprijzen te hoog worden
opgevoerd en de concurrentie van bulten, vooral
van Amerika, waardoor de prijzen der producten
te laag in prijs werden.
De bevolking neemt in Nederland steeds toe
en de strijd om 't bestaan wordt steeds zwaarder.
Waar te veel bewoners zijn, moeten elders gronden
gezocht worden. Ontginning van heidevelden
en veengronden, droogmaking van plassen, enz.,
hoe schoon het ook moge lijken, eischt zeer
groote kapitalen, die er moeielïjk voor te krijgen
zjjn en de enorme kosten wegen volgens spreker
niet op tegen de voordeelen.
Spreker raadt aan zich naar Amerika te begeven,
waar goede landerijen voor weinig of niet z(jn
te krijgen, waar eerst sporen worden aangelegd,
waaraan dan spoedig steden verrijzen. Wie
Inlichtingen verlangt leze de brieven van hen,
die reeds vroeger daarheen vertrokken.
Wanneer men Amerika vergelijkt met Europa,
is de uitspraak steeds ln het voordeel van eerst
genoemd werelddeel.
Mingegoede burgers en de kleine boerenstand
moeten volgens spreker naar Amerika emlgreeren,
waar nog ruimte ls voor velen.
De oppervlakte van de Vereenlgde Staten, zegt
spreker, is grooter dan geheel Europa en er is
veel minder slechte grond. Terwijl er in
Europa ongeveer 340 mlllloen menschen wonen,
zjjn er in de V. S. slechts ongeveer 80 mlllloen,
waarvan naar schatting ongeveer 6 mlllloen
personen van Hollandschen afkomst.
Waar hadden die 6 mlllloen nog moeten worden
geplaatst In Nederland?
Groot verschil bestaat er tusschen de Noorde
lijke en Zuidelijke staten, zoowel ln klimaat als
ln voortbrengselen, enz. Verbouwt men ln de
Noordelijke staten tarwe, rogge, lijnzaad, muls,
enz., in de Zuidelijke, zooals Texas, worden
bovendien rijst, suikerriet en allerlei zuidvruchten
geteeld. Heeft men in 't noorden 1 oogst per
jaar, in 't zuiden heeft men er 2.
Vrees voor Indianen en wilde dieren behoeft
er voor de emigranten naar de kolonie Nederland
ln Texas niet te bestaan, daar die er niet zijn.
Een spoorweg ligt er dwars doorheen, bosschen,
die men er zou moeten uitroeien, bestaan er niet,
alles ls vlak prairieland, beste kleigrond.
Ds. Bertold, sedert 80 jaren ln Amerika, raadt ten
sterkste aan het emlgreeren van personen, die
werken willen en kunnen, werklieden, recht
schapen van inborst en met flinke handen, zijn
er zeer welkom. Muzikanten, winkelbedienden,
kantoorklerken, enz., hebben meer moeite hun
brood te verdienen.
In de Oostelijke staten wordt het land reeds
duurder, doch in de Zuidelijke is nog veel land
voor bijna niets te krijgen.
Een der leden van de 2e Kamer in ons land,
die een bezoek heeft gebracht aan vele Holl.
koloniën in Amerika, getuigt, dat dit bezoek hem
de overtuiging heeft geschonken, dat de emigratie
daarheen voor velen goed ls.
Spreker noemt achtereenvolgens eenige voor
deelen van Amerika op, deze z(jn volgens spreker
Vruchtbaar land ln overvloed. Zeer goedkoop
land. Geringe belastingen (alleen de verplichtin
gen de wegen langs zjjn landerijen te onderhouden).
Geen gedwongen militaire dienst. Goede ver
keersmiddelen en groote vrijheid in 't verkeer
der standen;
Ten Blotte geeft spr. nog een voorbeeld van
iemand, die zonder geld in Amerika aankwam
en door alles aan te pakken wat zQn hand maar
vond te doen, binnen 8 jaar genoeg geld bad
TEXELSCHE COURANT.
&ser*