Ingezonden Stukken.
De bestrijding van bet rotkreupel op Texel.
Marktberichten.
Pre dikbeur ten,
De Boeren moeten, naai- de „Morning
Post" uit Transvaalsche kringen in Brussel
verneemt, in Zoutpansberg 15 millioen patro
nen en een groot aantal geweren bijeenge
bracht hebben, ruimschoots voldoende om
gedurende langen tijd den Engelschen het
hoofd te kunnen bieden.
Een met goud gevulde Piano
Te Belfast zijn dezer dagen eenige huizon
en landerijen verkocht, welke aan de Kroon
behoord hebben. De huizen werden verkocht
met meubelen en al en onder de koopers
bevonden zich twee dames. Toen zij in een
door haar gekocht huis den inventaris eens
bezichtigden, bemerkten zij, dat een piano
geen geluid gaf, als men op de toetsen drukte.
Zij openden het instrument, om naar de oor
zaak van dit verschijnsel te zooken, en zagen
toen, dat de geheele piano was gevuld met
goud. Verdere onderzoekingen leidden tot de
ontdekking van nog een schat aan goud geld,
die verborgen was onder den vloer van een
der slaapkamers.
Het schijnt den Engelschen toch wel
wat al te lastig te worden, dat de gevangenen
die de Boeren maken, eerst worden vrijge
laten na den eed dat zij in dezen oorlog de
wapens niet meer zullen opnemen. Althans
de bevelhebber der Britsche troepen te Kaap
stad heeft in opdracht van den opperbevel
hebber bekend gemaakt dat het verboden is
dezen eed in handen van den vijand af te
leggen.
Te Bremen hebben de verversknechts
ten getale van 600 man het werk gestaakt.
Zij eischen een minimum-loon van 52 pf. per
uur.
De Berlijnsche „Montagszeitung" meldt,
dat de politie in de Duitsche zeehavens ijverig
zoekt naar een zekere Homagnoli, een anar
chist die uit Buenos-Ayres is scheep gegaan
naar Duitschland, naar men vermoedt met
de opdracht van zijn club om den Puitschen
keizer te vermoorden.
Een krankzinnige vrouw te Mainz ont
kleedde zich Zondag in den kelder van haar
huis, begoot zich met petroleum en ging toen
met een brandende lucifer langs haar lijf.
Zij verbrandde zonder ook maar een kik te
geven
De „Standard" verneemt uit Pretoria,
dat er weinig twijfel meer kan bestaan of
de Boeren zijn vast besloten de guerilla voort
te zétten.
Volgens berichten uit Pietersburg heeft
de waarnemende president Schalk Burger den
regeeringszetel overgebracht naar Totosburg,
ten oosten van Middelburg gelegen, een plaa ts
waar reeds sedert lang het hoofddepot der
Boeren moet zijn gevestigd.
Het commando van Beyers heeft zich met
verschillende beambten der Zuidafrikaausche
Republiek naar Haenertsburg begeven. Deze
plaats ligt ten oosten van Pietersberg.
In de Murchisonbergen die zich oostelijk
van hier uitstrekken, zijn rijke goudaderen
ontdekt.
De bond van patroons in de bouwvakken
te Berlijn heeft, volgens de „Vorw&rts",
besloten alle werklieden die den Isten Mei
vrijaf nemen, een geheele week buiten te
sluiten. Ook patroons in andere bedrijven
schijnen een dergelijk besluit te hebben
genomen.
Eenige werklieden, die te Leith aan het
grondwerk bezig waren van een nieuw gast
huis in de Kingstreet, groeven op tien voet
diepte eenige stukken erts op ter groote van
een vuist, die bij onderzoek een zeer groot
gehalte aan goud bleken te bevatten
Men is zeer benieuwd of Schotland werke
lijk een goudland zal worden. Als Engeland
geweten had, dat het goud zoo bij de hand
en zoo gemakkelijk te krijgen ware geweest,
dan
Het gemeentebestuur van Brussel heeft
premies uitgeloofd voor het aanbrengen van
doode ratten.
Maar nu doet zich iets zonderlings voor.
De gemeente Brussel is, gelijk men weet,
slechts een klein deel der stad, de voorsteden
zijn anderhalf maal grooter Het gevolg is
dat nu ook in de voorsteden op ratten wordt
gejaagd, zoodat Brussel de kosten betaalt van
de zuivering der geheele stad. De burgemeester
heeft daarom zijn ambtgenooten in de voor
steden uitgenoodigd eveneens premies uit te
loven.
In Dusseldorf is een vergadering gehou
den van eigenaren en belanghebbenden bij
de steenkolenmijnen in Limburg, met het
doel om verzet aan te teekenen tegen de plan
nen der Ned. Regeering om de steenkool
ontginningen in Limburg te doen plaats heb
ben. Men wees in de vergadering op het
onbillijke van de Ned. plannen en er werd
besloten om met alle macht de rechten der
bestaande maatschappijen te verdedigen.
Men zal zich met het Duitsche Ministerie
van Buitenlandsche Zaken in contact stellen
en het verzoek doen het Duitsche kapitaal
in Limburgsche mijnen gestoken te bescher
men.
Ernstige onlusten zijn in een groote
ijzergieterij te Petersburg uitgebroken. De
fabrieksarbeiders wilden slechts 6 uur per
dag arbeiden en daarvoor het volle loon ont
vangen. Hunne eischen werden afgewezen.
Een groot aantal arbeiders is daarop de kan
toorlokalen en de werkkamer van den direc
teur binnengedrongen, sloeg alles, lessenaars,
tafels, stoelen en kasten kort en klein en
stak ze in brand. Toen de politie er bij
kwam, waren zij reeds gevlucht, zoodat nie
mand gearresteerd kon worden.
De correspondent van de „Indép. Beige"
te Londen vestigt er de aandacht op, dat de
tocht naar Pietersburg feitelijk een mislukking
was, daar Kitchener gerekend had, allen pro
viand der Boeren en de vijandelijce plannen
in één slag buit te maken De vijand was
echter in weerwil van de Engelschen op-
marsch, weer uitstekend ingelicht en liet
Plumer het leege kooitje achter.
Yan Kitchener worden nu weer nieuwe
groote plannen en toebereidselen gemeld
Volgens de „Daily Mail1' beschikt hij over
250,000 man. waarvan 60,000 bereden. De
30,000 man versterkingen zijn ongeveer allen
aangekomen en binnen de eerste zes weken
gaat het er op los
(buiten verantwoording van de Redactie.)
Scliagen, 18 April. Aangevoerd: 5 paarden
f 40 a f 300, 2 Stieren f 120 a f 150; 160 Gelde-
koeien f 100 af 180106 Kalikoeien f 120 a
f 230; 15 Yaarzen f 40 a f 60; 120 Nuchtere
Kalveren f8 af 18500 Schapen f 12 a f 25.
Lammeren f af Bokken en Geiten
f a f 40 Varkens f 14.— a f.lT.-r-
62 Vette Varkens 47 a 48 cent per kilo; 71
Vette Koeien f 160 a f 235; 70 Biggen f 10.
a f 13 Kipeieren, f 2.50 a f 3.Eenden
a et. Boter per half k.g. f 0.50 a f 0.55.
Leiden, 19 April. Ter markt werden heden
aangevoerd: Ossen stuks f 118 af 262;
26 Stieren f 48 a f 260 Veulens stuks
a f i 380 kalf koeien f 116 a f 270
Melkkoeien f 116 a 1270 297 Varekoeien
f 93 a f 215 410 Vette koeien f 118 a f 262;
82 Vette kalveren f 35 a f 92. 166 Magere
kalveren f3,a f 18.Graskalveren f a
f 180 Vette schapen f 17 a f 29.722
schapen (weide) f 12 a f 22.2 Paarden 50
af 90; 263 Magere Varkens fl5a f 42.
Vette Varkens a ct. 670 Biggen f6.50
a f 14.
Londen, 17 April. Ter markt zijn aangevoerd:
100 Runderen, 2000 Schapen en lammeren,
80 Kalveren, 50 Varkens. Men noteert Runde
ren f 0.35 a f 0.66 Schapen en lammeren f 0.50
a f 0.86Kalveren f 0.52 a f 0.90 Varkens
f 0.41 a f 0.70
Zondag 21 April.
HERVORMDE GEMEENTE.
Burg. Voorm. 10 uur ds. Schroder.
Waal. Voorm. 10 uur ds. Smits.
Dm Hoorn. Voorm. 10 uur ds. Leffef,
Oudeschild. Voorm. 10 uur de Hr. Niessink.
Oostermd. Voorm. 10 uur de Hr. Van Zweden.
Cocksdorp. Voorm. half 10 de Hr. Barends.
GEREFORMEERDE KERK.
Oostermd. Voorm. half 10 uur ds. Rooseboom.
Nam. 2 uur ds. Rooseboom.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Oosterend. Voorm. 10 uur Ds. Kuperus.
Den Hoorn. Nam. 2 uur de Ds. Heep.
Burgerleken stand der Gemeente Texel
van 13 April tot 19 April 1901.
ONDERTROUWD: Jan van Koot (Alkmaar)
en Wijntje Vermeulen (den Burg). Pieter
Kooiman en Jansje Kooger (Molenbuurt).
GETROUWD: Geene.
GEBORENMartha Anna, dochter van Reijer
Dijt en Maria Verberne (Waal en Burg).
Klaas, zoon van Cornelis Huisman en Anna
Naatje Eelman (den Burg) Cornelis, zoon
van Cornelius Moojen en Naantje Krijnen
(den Burg). Dirkzoon van Arie van der
Werf en Marretje Thomassen (de Koog).
Keeltje, dochter van Gerrit Barhorst en Hen-
drikje Spigt (Eierland).
OVERLEDENGeene.
Mijnheer de Redacteur
Met overname van liet onderstaande, voorkomende
in de //Algemeenc Gids", voor een groot deel voor
Texel's ingezetenen van belang, zou u mij en zeker
velen uwer lezers genoegen doen.
Uw bestendige lezer
De bestrijding van bet rotkreupel onder de schapen
gedurende de laatste jaren heeft geen bevredigenden
uitslag gehad. Het is een totale mislukking. Br is
aan de veeartsenij kundige politie tijd genoeg gegeven
om de ziékte uit te roeifin_..Niemand zal toch-willen
beweren dat een tijdperk van tien jaren niet ruim
voldoende i's om tot een resultaat te komen. Het is
nu meer dan tijd dat bijvoorbeeld de districts-veearts
van Haarlem naar den minister gaat en hem eens als
volgt toespreekt,
Ercellentie'f
Ongeveer 10 jaren geleden is op veeartsen ij kundig
advies door uw ambtsvoorganger een wet in 't leven
geroepen ter bestrijding van het rotkreupel onder de
schapen. Sedert de invoering dier wet hebben wij ons
best gedaan om dat rotkreupel onder de schapen uit
te roeien. Wij hebben het inderdaad de boeren lastig
genoeg gemaakt.
Niet dat we als deskundigen aan de veehouders
advies gaven, hoe zij het best die besmettelijke ziekte
konden genezen, maar wij hebben hen genoodzaakt
als zij kreupele schapen hadden, daarvan aangifte te
doen bij den burgemeester van hun plaats, die aan een
onzer gediplomeerde Rijksveeartsen heen zond, welke
de ziekte constateerde.
Wij hadden het vernuftige middel uitgedacht om de
schapen die aangetast waren door een veeopzichter met
zijn adjudanten ijzerdraadjes om den nek te hangen.
Aan dat draadje was een loodje, waarop een A of een
V. gestempeld was. A. beteekende aangetast, V. be-
teekende verdacht. Zoo nu en dan, als een veehouder
verzuimde aangifte te doen dat hij de ziekte onder de
schapen had en onze vee-opzichter het niet tijdig
ontdekte, dan waren er wel van dat soort menschen,
zooals er wel ten tijde van de Inquisitie waren, zoo
genaamde //zevenstuivcrslieden" die het hoofd van de
Politie anoniem waarschuwden. Dan lieten wij die
schapen onteigenen en afmaken. Onlangs hebben wij
op het eiland Texel nog twee schapen laten afmaken.
Hadden wij dat niet gedaan dan hadden over eenige
weken, die twee schapen ieder twee lammeren gebracht.
Bovendien moet de eigenaar der afgemaakte schapen
nog een hooge boete betalen.
biu hebben we het zoover gebracht met al die maat
regelen, dat de aard der ziekte kwaadaardiger is ge
worden en de schapen niet meer zoo gemakkelijk zijn
te genezen als voor het in werking treden der wet.
Bovendien hebben we aan vele veehouders wat drukte
en onrust bezorgd. Zelfs hebben wij door onze despo-
lische maatregelen veroorzaakt dat een veehouder, die
eene belangrijke schapenfokkerij had, bijna zijn geheele
boerderij heeft opgegeven. Het is ons nu gebleken
dat rotkreupel eene besmettelijke ziekte is, waaraan
nog nooit een schaap is gestorven. De ziekte schijnt
de dieren niet te hinderen. Zij brengen evengoed
twee lammeren, zij geven ook een best gewioht aan
wol. Zij geven veel melk en zelfs zeggen sommige
boeren dat zij onder hunne rotkreupele schapen minder
andere ziekten hebben. Voor al onze fraaie maatregelen
hebben wij ontevredenheid onder de boeren gewekt.
Tevens beginnen sommige boeren ons om onze onkunde
achter ons rug uit te lachen. Er is lomp volk onder
de boeren, Excellentie.
Wij geven nu aan uwe Excellentie in overweging
om de wet op het rotkreupel maar in te trekken.
Vooreerst bespaart dit voor het Rijk vele nuttelooze
uitgaven en misschien zal de ziekte als wij er ods niet
meer mee bemoeien, langzamerhand geheel verdwijnen,
evenals het met het mond- en klauwzeer gegaan is.
Wij gevoelen ons bezwaard dat wij de boeren en
inzonderheid de Texelsche zooveel last veroorzaakt
hebben en hopen dat het ons hiernamaals niet zal
worden aangerekend. Maar wij hebben ons op een
terrein gewaagd waar we niet bekend waren. Het is
een goede les voor ons geweest om voortaan niet meer
zoo lichtvaardig te werk te gaan. De veeartsenijkunde
is een tak van wetenschap, Excellentie, die nog in haar
kindsheid verkeert, doch door dergelijke wetten, zooals
rotkreupel, nog langer te handhaven, zou er kunnen
gezegd worden dat zij reeds kindsc/i geworden is. Er
moet voor gezorgd worden dat het niet kan worden
gezegd. Hoe spoediger de wet opgeheven, hoe beter.
Excellentie, ik heb gezegd."
Indien zoo ongeveer eens door een veeartaenijkundige
autoriteit gesproken werd, zou dat dan wel goed gezegd
zijn?
Een Veehouder.
Texel, 5 Februari 1899.
Het is twee jaar geleden sedert ik het bovenstaande
inzond met het verzoek om opname, bij de Redactie
van de courant die zich noemt het Nederlandsch
Landbouw Weekblad. De opname werd geweigerd.
Als men ook iets geplaatst wil zien in het Ned.
Landb Weekblad, dan moet zoo iets zoo zoetsappig
zijn als de berichtjes die in dat blad verschijnen van
het eiland Texel en die de inkt niet waard zijn die
voor het drukken gebruikt wordt.
De toepassing van de wet op het rotkreupel op Texel
wordt nog steeds gehandhaafd. De veeartsenijkundige
politie is nu twaalf jaar aan den gang en ze houdt nog
steeds vol met zich een monument te stichten van
onkunde en belachelijkheid. De ziekte is nog zooals
zij twaalf jaar geleden was, eer erger dan beter, ondanks
het feit, dat de bestrijding duizenden guldens gekost
heeft. De eenige verandering is, dat er een andere
veeopzichter gekomen is, die met een telescoop (zooals
de boeren zeggen) door het land loopt, om te probeeren
of hij zulk een kreupel schaapje kan ontdekken.
Weet je waar het goed voor is, zeggen de boeren,
dat we nu kunnen zien waar de belastingpenningen
belanden. Als men, zooals de Texelsche boeren, zoo
ongeveer 20 a 25 pCt. van het inkomen aan allerhande
belastingen moet betalen, en van dat geld worden
menschen aangesteld om het leven der boeren nog
zuurder te maken, dan kan men begrijpen dat de
sociaal-demociaten hier een aantal aanhangers zullen
krijgen.
Er moest dan ook wel bij de aanstaande verkiezingen
aan de candidaten gevraagd worden hoe zij over het
rotkreupel denken. Wel kunnen we niet verwachten
dat de candidaten voor de Tweede Kamer veel van de
rotkreupelkunde zullen weten, maar veel kennis is daar
niet voor noodig om de veeartsenijkundige politie
daarin te overtreffen.
Texel, 29 Maart 1901.