N°. 1591,
Zondag 9 November.
A0. 1902.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Bueg 30 Cts. Franco pen post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 nur op den dag der uitgave
Prijs der Advertentièn
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGE VELD DE ROOIJ, ParkstraatBueg op Texel
Voorbereidend militair onderricht.
De BURGEMEESTER van TEXEL, maakt
bekend, dat door den Heer C. A. Engelbregt,
Kapitein der Infanterie te Deventer, boekjes
verkrijgbaar zijn geeteld, waarin alle bepalingen
zijn opgenomen, ten dienste van de toekomstige
militieplichtigen, deelnemers aan het voorbe
reidend militair onderricht. De prijs der boekjes
bedraagt 10 cent. Zij, die daarvan een exem
plaar wenschen te ontvangen, worden verzocht
zich daartoe aantemelden ter gemeente-secretarie,
op werkdagen tusschen 9 uur voorin, en
2 uur nam.
Texel, 5 November 1902.
De Burgemeester voornoemd,
II. "VV. DE JONCHEERE.
Voorbereidend Militair-onderricht.
De BURGEMEESTER van Texel, maakt be
kend, dat het voorbereidend militair onderricht
zal aanvangen te den Burg Maandag 17 No
vember a. s. ten 7 uur n. m. in de „Vergulde
Kikkert" en te Oosterend, Dinsdag 18 November
a. s. ten 7 uur n. m. bij de Wed. Koppen.
Texel, 6 November 1902.
De Burgemeester voornoemd,
H. W. DE JONCHEERE.
BEKENDMAKING.
•-
Bepaling steintijd artt. 57 en 58 der Kieswet.
De BURGEMEESTER der Gemeente Texel
herinnert personen, bij wie en bestuurders van
bijzondere ondernemingen en instellingen, waar
bij mannen, dio de leeftijd van vijf en twintig
jaren hebben bereikt, in dienstbetrekking zijn
dat zy, volgens art. 57 dei' Kieswet, verplicht
zijn te zorgen, voor zoover niet bij algemeenen
maatregel van bestuur vrijstelling is verleend,
dat ieder van dezen, die bevoegd is tot eene te
houden stemming of herstemming mede te wer
ken, gedurende ten minste twee achtereenvol
gende uren, tusschen acht uren des voormiddags
en vijf uren des namiddags, daartoe gelegenheid
vinde;
dat zij, volgens art. 58 van genoemde wet,
voor zoover arbeid wordt verricht in fabrieken
of werkplaatsen, verplicht zijn te zorgen, dat
in het arbeidslokaal eD zoo er meerdere lokalen
zijn, in het grootste of wel in meer dan één
arbeidslokaal, geduronde twee werkdagen vóór
en op den tot stemming bepaalden tijd op eene
ziohtbare wijze is opgehangen eene door hen of
van hunnentwege onderteekende lijst, de twee
achtereenvolgende uren, bovenbedoeld, vermel
dende, voor elk afzonderlijk of groepsgewijze of
voor allen gezamenlijk;
dat, volgens art. 154 der Kieswet, overtreding
van bovenstaande voorschriften word t gestraft
met heohtenis van ten hoogste veertien dagen
of geldboete van ten hoogste v^f en zeventig
gulden.
De algemeene maatregel van bestuur, boven
genoemd, is gegeven bij Kon. besluit van 24
Mei 1901, St.bl. No. 109, en luidt als volgt:
Art. 1 Vrijstelling wordt verleend aan de
in art. 57 der Kieswet bedoelde personen en
bestuurders van bijzondere instellingen en onder
nemingen ton aanzien van bij hen in dienstbe
trekking zijnde personen, welke uithoofde van
die dienstbetrekking op den dag der stemming
tusschen de in vermeld artikel genoemde lijd-
stippen niet gedurende twee aohtoreenvolgende
uren vertoeven in de gemeente, op welker
kiezerslijst zij voorkomen.
Art. 2. Vrijstelling als omschreven in het
voorgaand artikel wordt voorts verleend aan
geneeskundigen en apothekers ton aanzien van
bij hen in dienstbetrekking zijnde personen als
mede aan personen en bestuurders van bijzondere
instellingen en ondernemingen ten aanzien van
bij hen in dienstbetrekking zijnde ziekenver
plegers.
Texel, den 6 November 1902.
De Burgemeester voornoemd,
H. W. DE JONOHEERE.
B E V O L KIN G.
Aangezien het herhaaldelijk voorkomt, dat
door de hoofden van gezinnen geen kennis wordt
gegeven van mutatiën in het dienstboden-perso
neel, brengen Burgemeester en Wethouders van
Texel hierbij in herinnering, dat elk hoofd van
een huisgezin, uiterlijk binnen éóne maand ten
Raadhuize kennis moet geven, o. m. van de
dienst- en werkboden, die in het huisgezin zijn
opgenomen of dat hebben verlaten.
Overtreding wordt gestraft met hechtenis van
ten hoogste 14 dagen of geldboete van ten
hoogste f 100,
Texel, 7 November 1902.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
H. W. DE JONCHEERE.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
TEXEL, 8 November 1902.
Wij herinneren onzen lezers, dat morgen
avond in de Kerk der Herv Gemeente alhier
eene openbare repititie zal worden gehouden
van het onlangs opgericht zangkoor onder
directie van den Weleerw. Zoer Gel. Heer
ds. Schroder. Naar men ons mededeelt bestaat
het koor uit meer dan 50 personen.
De entreé is slechts 15 cent en naar wij ver
touwen zal niemand het dus daarom behoe
ven na te laten ei heen te gaan en een
flinke opkomst mag worden verwacht.
Ternauwernood is in de meeste huizen
weder de kachel in de kamer geplaatst, of
reeds valt er een begin van brand te ver
melden veroorzaakt door dat onmisbaar meubel.
Bij den heer K. alhier geraakte n.l. eenige
kleedingstukken die er op te droogen waren
gelegd in brand De kamer was reeds geheel
gevuld met rook toen door het geschrei van
het in de kamer aanwezige kind het ongeval
werd opgemerkt. Spoedig was nu het gevaar
geweken
Den Hoorn 7 November. Heden werd be
noemd tot Hoofd der kustwacht alhier den
Heer P Daalder Johz.
Bij den Strandvonder is aangebracht
een groote zeeton waaraan nog een stuk
ketting verbonden was.
Waal, 6 Nov In de eerste leesavond
van Nut en Genoegen a s. Donderdag te hou
den, zal als spreker optreden de Heer W.
Mets Tz. van Oudeschild.
Eenige jaren geleden verschafte deze aan
de vele opkomenen een genotvollen avond,
zoodat het hem thans ook aan vele belang
stellende toehoorders niet zal ontbreken.
Oosterend 7 Nov. De Handelsvereeniging
„Wilhelmina' heeft gisteren uitbetaald per
baal Ulken van 70 K. G. na aftrek van alle
onkosten, f 6,64,
Als men in aanmerking neemt, dat deze
weekdieren op de haven werden [opgekocht
voor f 3 per 75 K G dan blijkt, dat boven
genoemde yereeniging wel in het voordeel
harer leden werkt. Aangezien de vereeni-
ging nog zeer jong is, moet ze voor sommige
artikelen nog relatiën aanknoopen en deze
vallen niet steeds onmiddelijk goed uit. Men
worde daaidoor evenwel niet ontmoedigd en
hebbe te bedenken dat alle begin moeilijk is.
Wanneer de visschers zich allen aansluiten
en eendrachtig blijven, ook dan, als een proef
eens gedeeltelijk gelukt, of geen resultaat
geeft, dan zal stellig ieder in eigen voordeel
werken en de veree: iging tot bloei komen
Gisteren werd hier bericht ontvangen,
dat er een schip was gestrand. Eenige blazers
vertrokken naar de strandingsplaats, en ook
van het terrein, waar men aan het oesters
korren is, zag men schuiten heenzeilen. Eer
men evenwel ter plaatse aatwezig was, kon
men onverrichter zake terugkeeren, daar het
schip in vlot water was gekomen.
Vlieland 7 Nov. Woensdagavond 5 Nov.
werd in 't hotel van den heer Meijer de
Jaarlijksche huishoudelijke vergadering ge
houden van „Nut en Genoegen."
De heeren leden waren talrijk opgekomen,
een bewijs te meer van den steeds toe-
nemenden bloei dezer werkelijk nuttige ver-
eeniging.
Tot leden van het bestuur werden herkozon
de heeren W. J. van Rossum en J. Molenaar,
als voorzitter en secretaris-penningmeester.
Daar de kas zich in zeer goeden staat be
vindt, werd ook nu een flinke som uitge
trokken voor den aankoop van boeken.
De gewone lezingavonden zullen weder
plaats hebben op den derden Donderdag van
iedere maand.
Men schrijft aan de „Tel.":
Vogels op Texel. Het eiland Texel is een
vogeloord, dat jaarlijks door velen wordt be
zocht en ieder, die er ornithologische studiën
maakt, is meestal tevreden over het resul
taat Boomvogels, zoowel als weide' of moe
rasvogels, vindt men er in bonte verscheiden
heid en de kusten zijn sierlijk gedecoreerd
door tal van zeevogels, inzonderheid uit de
geslachten der Meeuwen en der Sterns.
Toch zijn de laatste minder vertegenwoor
digd dan vroeger. Toen Eierland pas één was
geworden met het toenmalige eiland Texel,
werden er door de huurders van landerijen
zoovele eieren van Groote Sternen en Zil
vermeeuwen geraapt, dat ze met de opbrengst
er van en met die van de op allerlei wijzen
gevangen konijnen hunne pachtsommen kon
den betalen.
En thans zoekt men in 't voorjaar bijna
tevergeefs naar een nest der Zilvermeeuw
terwijl reeds sedert jaren geen legsel van
de Groote Stern, (Sterna cantiaca) meer is
gevonden. Wel ziet men dikwijls exempla
ren van laatstgenoemde soort langs't strand
en in de polders, doch broeden doen ze hier
niet meer Welke de oorzaken zijn?
Stellig in de eerste plaats de vervolging,
die ze ondervinden van menschen, die een
klein dadelijk voordeel dikwijls veel hooger
schatten dan een aanmerkelijk grooter winst
in de toekomst.
Want beide diersoorten, Zilvermeeuwen en
Groote Sterns, mogen tot de nuttige vogels
gerekend worden, al mag alleen de eerste
soort zich verheugen in de bescherming der
wet. Maar niet alleen het uithalen van de
eieren heeit de Groote Stern als broedvogd
van het eiland verdreven, doch ook de donder
van het Heldersche geschut heeft tot de ver
banning medegewerkt. Aan de zuidpunt van
het eiland bevond zich vroeger eene uitge
breide broedkolonie van de genoemde vogels
en in latere jaren werd er geen enkel exem
plaar meer van aangetroffen.
De Groote Stern is nu tot in hare laatste
schansen verdreven, voor zooverre het ons
land betreft, en komt dan ook alleen nog
broedende voor op de eilanden Rottum en
Schouwen Wenschelijk is het, dat ze daar
in weldenkende bescherming wordt genomen,
opdat deze vogelsoort voor ons land niet
verloren gaat.
Drie Ziansche jongens, 13 en 14 jaar
oud, die in don loop van den zomer zooveel
van de heerlijkheden van Dusseldorf hadden
vernomen, besloten, daarheen ook eens een
reisje te maken.
Zondagavond gingen zij op weg, den polder
door, naar Amsterdam, waar twee van hen
overnachtten in een der vele karren nabij
de viaduct, terwijl de derde een familielid
opzocht, welk familielid echter, toen dit be
merkte dat „ze er thuis niets van wisten",
hem weder naar Zaandam terugbracht. De
twee kameraden echter zetten den volgenden
dag de reis voort. Na een paar horloges te
hebben beleend (een der jongens had er zes
van zijn vader weggenomen 1) kochten zij een
spoorkaartje naar Arnhem.
In Utrecht werden zij door een rechrecheur
opgemerkt, die met hen de reis naar Arnhem
medemaakte en zoo met de plannen van de
jongens bekend geraakte. Onze avonturiers
keken, te Arnhem aangekomen, raar op hun
neus, toen ze door den heer, met wien ze
zoo gezellig hadden gepraat en wien ze nog
een horloge te koop geboden hadden, werden
uitgenoodigd, om nu maar weer naar hun
ouders terug te keeren.
Sedert geruimen tijd krijgt elk agent
vap politie te Utrecht van de dierenbescher
ming ter plaatse een kistje fijne sigaren voor
elke bekeuring van dierenmishandeling.
Een raadslid heeft in den Raad tegen die
handelwijze geprotesteerd en thans heeft de
burgemeester den agenten verboden, derge
lijke premies aan te nemen.
De bedelaarskolonie Yeenhuizen is zóó
vol, dat er geen plaats meer onbezet is.
Voor winterhanden. Als een uitnemend
middel voor zg. winterhanden wordt aange
raden de handen eenmaal per dag in te wrijven
met de binnenbast van takken van de gewone
linde op zoete olie gezet.
Een ouderwetsche schedel!
De knecht van den landbouwer T. J. B.
te Bathem, moest kunstmest van het station
halen. Daar de goederentrein in aantocht
was, spande hij zijn nogal vurige paarden af.
Het jongste der twee steigerde echter zoo
hoog op, dat de knecht een klap met den
voorpoot op de hersenpan kreeg, waarin de
kalkoenen van het hoefijzer een paar vier
kante indrukken maakten, zoodat hem het
bloed langs de wagen gutste. Hoewel hij,
na door den dokter verbonden te zijn, eenigs-
zins soezereg was, is zijn toestand tot heden
nog niet bedenkelijk.
Te Arnemuiden is proces-verbaal opge
maakt tegen een jongen van 14 jaar, die
de staarten van twee koeien, welke hij moest
weiden, aan elkander had gebonden, tengevolge
waarvan het eene beest bijna den halyen
staart van de andere uittrok. Om zijn wreede
daad te verbergen, had hij daarop bij de
eerstbedoelde koe den halven staart afgesneden
en noemde hij twee mannen als de daders.
De Novembersterregen uit den grooten
Leeuw kau in de vroege-ochtenduren van den
12den tot den léden November weder ver
wacht wordeD. Of hun aantal groot zal zijn
dan wel of het verschijnsel weer onopgemerkt
voorbij zal gaan, laat zich uit de sedert 1899
opgedane ervaringen niet vooruit bepalen.
Daarbij komt dan ook het maanlicht dit
jaar hinderlijk zal zijn, doordien het 15 No
vember volle maan is. De hoofdzwerm der
Leoniden bevindt zich met de zich in zijn
baan bewegende komeet op een vrij aanzien
lijken afstand van onze aarde.
Prijsraadsels
Men kent de prijsraadsels, waarbij de op
lossingen moeten vergezeld gaan van een
bedrag in postzegels, om aan den ondernemer
flinke winst te bezorgen. In één der Friesche
dorpen kan men van /ulk een ondernemer
den vijfcents postzegel voou 47s cent koopen,
wel een bewijs dat de man er veel ontving
en de zaak zóó goed j.ing, dat 10 pCt. kon
verspeeld worden. De minister van water
staat heeft thans in een prijsraadselgeschie
denis uitspraak moeten doen. Een inwoner
van een dorp bij Drachten anonceerde een
prijsraadselde oplossingen en het bedrag
moesten worden ingezonden bij de firma v.d.
Meer Co. De ondernemer heet Hoeksma
en de directeur van het postkantoor te Drach
ten, de firma v. d. Meer Co. niet kennende
wilde de brieven niet aan Hoeksma afstaan
TEXELSCHE COURAM1