N°- 1982. Donderdag 13 September 1906. 19de Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Overzicht van de Week.
Dit bind verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Advertentiën vóór 10 nor op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat Bürg op Texel.
invordering
'8 RIJKS DIRECTE BELASTINGEN.
De Burgemeester der Gemeente TEXEL
maakt bekend, dat de kohieren no. 5 en 6 der
Personeele belasting over het dienstjaar 1906,
invorderbaar verklaard op den 8 September 190b,
aan den Ontvanger ter invordering is ter hand
gesteld en ieder daarop voorkomende belasting
schuldige verplicht is zijnen aanslag, op den
bij de wet bepaalden yoet, te voldoen.
Texel, den 11 September 1906.
De Burgemeester,
HIDDINGH.
INRICHTINGEN,
welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
Texel brengen ter openbare kennis, dat het
verzoek van Ferdinand Friedrich Kaczor, te
Oudeschild alhier om op het perceel, kadastraal
bekend in Sectie D, No. 856 een broodbak
kerij te mogen oprichten door hen is
ingewilligd.
Texel, den 11 September 1906.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
RUIBING. HIDDINGH,
TEXEL, 12 SEPTEMBER 1906.
De afdeeling „Texel" van het N. O. G.
hield j.l. Zaterdag eene goed bezette verga
dering in „de Vergulde Kikkert".
Bij de opening werden alle aanwezigen
welkom geheeten en inzonderheid de Heer
Burgemeester, die de vergadering met zijne
tegenwoordigheid vereerde.
Nadat de notulen werden gelezen en goed
gekeurd en enkele ingekomen stukken waren
behandeld, deed de Heer P. Haremaker ver
slag van de handelingen der Algemeene
Vergadering, gehouden te Venloo, welke
vergadering door hem als Afgevaardigde werd
bijgewoond. Met veel genoegen werd naar
dit uitvoerig en zeer correct verslag geluis
terd. Applaus en dank van den Voorzitter
volgden.
Door den Heer J. de Jongh werd nu ingeleid
het onderwerp „De salarisbeweging in ons
land."
De inleider deed het naar aanleiding eener
brochure van Hilversumsche onderwijzers
„Hoe een beweging tot verbetering van
salaris kan gevoerd worden Hieruit bleek,
dat men in Hilversum eene regeling heeft,
zoo goed als bijna nergens. Wenschelijk
zou het zeker zijn, wanneer ook in onze
gemeente iets dergelijks kon tot stand komen.
Na een aangename discussie over dit onder
werp, werd besloten, om drie Texelsche
onderwijzers uit te noodigen, die zullen over
denken en becijferen, op welke wijze men
hier tot eene betere regeling kan komen.
De Heeren J. de Jongh, W. Heeroma en
W. R. van Douwen werden hiervoor benoemd.
De beide eersten, ter vergadering aanwezig,
hadden geen bezwaar.
Besloten werd, dat de volgende vergadering
zal gehouden worden op 1 Dec. a.s. De Heer
P. Haremaker zal dan een onderwerp inleiden
en de Heer J. de Jongh eene bijdrage leveren.
Na omvrage werd de vergadering gesloten.
TEXELSCHE COUEAHT.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor deh Icteg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nedzelo-d 45 Cts. Naar Ameeika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentièn
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
2 Sept. 9 Sept.
Zoo'n week duurt toch maar een oogenblikje, vooral
voor ons menschcn, dio het alle dagen even druk heb
ben en den eenen dag reeds uitrekenen hoe den vol
genden op tijd met onze dagtaak klaar te komen. En
toch kan er in zoo'n weekje heel wat afgedaan worden
of beter gezegdwordt er wat afgedaan. Als wc trouw
onze courant lezen en het dagelijksche gebeuren in
binnen- en buitenland nagaan, krijgen we zoo eenigzins
een indruk van de groote boteekenis die zoo'n spanne
tijds, als 'n week doorgaans beschouwd wordt, soms voor
ons en onze medemenschen kan hebben. Gaarne geef
ik toe dat dit niet altijd dadelijk en precies is uit te
maken, maar toch moeilijk te ontkennen valt dat iedere
week wel genoeg brengt om onze belangstelling in het
geen er rondom ons voorvalt gaande te houden. En
waar het nu eenmaal een eisch van onzen tijd is, dat
we medeleven, geven wc als vanzelf acht op hetgeen
iedere dag ons opnieuw to vertellen heeft.
Ook de afgeloopen week gaf weer voldoende gele-
fenhoid tot nadenken en al zijn we nog in den kom-
ommertijd, voor een wekelijksch overzicht ontbreekt
het geenszins aan stof.
Om met ons eigen vaderland te beginnen. Daarin
is weinig belangwekkens voorgevallen, hoor ik D zeggen;
en daarin is veel waarheid. Geen wereldschokkende
gebeurtenissen grepen binnen onze landpalen plaats,
geen buitengewoonheden bracht de voorbije week ons
of 't moest al de Oostersche warmte zijn die haar eerste
dagen wat benauwend maaktemaar toch geef ik niet
toe dat er in 't geheel niets voorviel dat onze aandacht
waard was.
Daar hebt ge b.v. het Tuberoulosecongres dat Don
derdag te 's Gravcnhagc geopend werd. Dat ncht ik
in elk geval dan toch wel waardig er ccnige regels
druks aan te besteden. Ongetwijfeld zullen mijne lezers
en lezeressen er reeds wel liet een on andor van gele
zen hebben en dus ook weten dat dit congres aanspraak
kan makon op den naam van intornationaal en ook dot
hot de hooge belangstelling geniet van onze Vorstin,
Ilnar prinselijkcn gemaal en Haar Koninklijke moeder.
En ook onze belangstelling verdient het, waar het zoo
veel mannen van naam samenbrengt om^het zoo ernstige
tuborculosevraagstuk te behandelen. Ernstige tubercu-
loscvraagstuk, zeg ik, en dat is het toch inderdaad. De
tuberculose, die vijand onzer volksgezondheid, woekert
maar voort, zonder dat do wetenschap afdoende midde
len ter bestrijding vermocht aan te wenden. En waar
nu de geleerden rusteloos strevende zijn dien veel ver
woestenden vijand volkomen te leeren kennen om hem
des te beter te kunnon koeren en ook dit congres daar
van con bewijs geeft, past ons daarvoor dankbaarheid
en zullen we gaarno instemmen met den wcnsch van
don voorzitter bij do opening van het congres geuit,
dat de confcrontie «opnieuw een schrede zal doen naar
do overwinning van de geneeskundigo wetenschap in
den wereldslrüd tegen de tuberculose».
Ongetwijfeld zullen we ook, de aandacht wijdende
aan uit congres, denken aan do Hooge Vrouwe, onze
Koningin-Moeder, en hetgeen Zij deed door Hare
stichting «Oranje-Nassau-Oord//.
O
Van het tuberoulosecongres waaj» ik den staap naar
een ander congres dat Zondag te Utrecht geopend werd
en sinds de heele week door zijn leden iederen dag in
drie vergaderingen samenbracht. Ik bedoel de «Ka
tholieken sociale week." Is het op zich zelf al een
bijzonderheid, dat een heele week lang, 21 vergade
ringen aan één stuk, samengekomen wordt, ook de
inrichting van dit congres mag wel een unicum genoemd
worden. Wat men toch op een congres zal weten,
nl. debat over het besprokene, was hier buitengesloten.
Men zou zoo meenen, dat het dan wel een «droog
zaakje" moet geweest zijn maar zij die dat meenen
hebben het goed mis. De onderwerpen die door
bekwame mannen uit de katholieke partij behandeld
werden waren actueel en bewogen zich hoofdzakelijk
op maatschappelijk terrein. Iedere vergadering duurde
twee uur met een flinke pauze midden in, waarin ge
legenheid bestond voor de deelnemers zich aangenaam
te verpoozen. In de vergaderingen zelf hadden de
aanwezigen niets anders te doen dan maar goed te
luisteren en aanteekeningen te maken om later met
het geleerde winst te doen. Bij de behandeling der
verschillende onderwerpen werd vooral eenvoudigheid
betracht opdat ieder het toch goed zou begrijpen, 't
Wachtwoord wasleeren.
Ons landje is klein, maar heeft toch in het verleden
groote mannen voortgebracht. Een dezer heeft de afgeloo
pen week ons weder in herinneriug bracht. Ik bedoel
Bilderdijk, wiens 150e geboortedag Vrijdag 7 dezer
herdacht werd.
Men mag over de verdienste van dezen zoon des
Vaderlands verschillend denken, dat hij een man van
beteekenis is geweest valt niet te ontkennen. Ter
zijner gedachtenis zij een korte levensschets hier gegeven
Misschien is zulks niet overbodig daar Bilderdijk niet
voor iedereen een bekende is.
Mr. Willem Bilderdijk werd den 7 September 1756
geboren. Zijn leven begon niet onder hoopvolle om
standigheden want zooals hij zelf in een zijner verzen
getuigt was hij nog maar enkele uren oud toen men
zijn ouderlijk huis met een hagelbui van steenen kwam
bestoken omdat., zijn vader een vurige aanhanger van
Oranje was. Was deze sombere intrede in de wereld
een profetie van zijn volgend leven, dat zoo arm aan
vroolijkheid en zonneschijn was.
Bilderdijks jeugd vooral was arm aan genot. Een
ongemak aan zijn voet dwong hem steeds de kamer te
houden. Maar vooral daardoor kon hij zich de uitge
breide kennis verwerven, die hem later tot een beroemd
man zou maken. Na in Leiden gestudeerd te hebben
promoveerde hij in de rechten en zette zich in den
Haag als advokaat waar hij als zoodanig spoedig naam
maakte. In 1795 moest hij vluchten, omdat hij een
Oranje man bewees te zijn wat toen voor een doodzonde
gold. Na tien jaren omzwervends keerde hij in zijn
Vaderland terug om evenwel een kommervol en ellendig
leven te gemoet te gaan. In 1S31 legde hij het moede
hoofd ter ruste.
Bilderdijk was een groot man, zijn kennis was bijzonder
uitgebreid, vooral ook in de vreemde talen. Daarbij
was hij een dichter van groote verdienste en hij heeft
ons een schat van verzen nagelaten. Het nageslacht
heeft Vrijdag een krans aan zijn grafsteen gehangen en
in October zal in 't rijks museum te Amsterdam een
buste van hem worden onthuld en zal Dr. Kuyper hem
's avonds in een rede herdenken.
Thans krijge het buitenland een beurt.
Podbielsky, Duitscblands minister van landbouw, ook
wel genoemd de dikke Podwaaruit valt op te maken,
dat hij flink uit de kluiten is gegroeidof ook bijgenaamd
de oolijke Podwat op ziin manier van doen betrekking
heeftkan heusch niet klagen dat zijn personaadje geen
belangstelling geniet, al zal aat hem niet in alle opzichten
stof tot juichen geven. Zijn ministerieel leven ging
sinds lang niet langs lijnen van geleidelijkheid. Meer
dan eens heeft men getracht hem een beentje te lichten.
En 't scheen te gelukken ook, daar de affaireTippels-
kirch een welkome gelegenheid bood. De anti-agrarische
bladen die al lang aan Pod's bestuur een broertje dood
hebben trokken van leer en nog niet lang geleden scheen
het of 't succes vorzekerd was. Pod is dood, politiek
dood, werd bericht en menigeen haastte zich een lijkrede
over hem uit te spreken, waarin nu niet altijd op den
voorgrond trad het «van de dooden niets dan goeds.»
Maar Pod wns niet dood; het doodvonnis dat Keizer
Wilhelm heette geteekcud te hebben was niet geteekend.
Deze week bracht de telegraaf het bericht, dat I'odbielsky
gehandhaafd blijft maar dat de deelgenootschap van Pod's
vrouw in de firma Tippelkirch opgeheveu zal worden.
Zijn politieke tegenstanders dreigen nu hem het leven
in het parlement zoo lastig te maken om hem tot heen
fnan te nopen. Dat kan nog interessant worden, want
od lijkt er de man niet naar om zich over wat lawaai
heel druk te makon.
Duitschland heeft een nieuwen directeur der kolo
niale afdceling van het Ministerio van Buitenlandsche
Zaken gekregen. Erfprins Hohenlohe heeft plaats ge
maakt voor den directeur der Darmstiidter Bank, Beril-
hard Domburg. De erfprins die in 1905 benoemd werd
vond in zijn afdceling toestanden die aan het onge-
loofijjke grensden. Een stol onbekwamo ambtenaren.
geldverkwisting, enz., enz., die het land opmillioenen
onkosten te staan kwamen, zonder dat de koloniën
daardoor gebaat werden. De slechtbespraakte, weifelende
Hohenlohe bleek niet de man aan die wanverhoudin
gen een einde te maken en dit werd hem door het
centrumlid Eezbergen onomwonden te verstaan gegeven.
Hij ging heen om aan zijn opvolger het reinigen van den
Augiusstal over te laten. Of dezen het zal gelukken
moet de tijd leeren.
o
China schijnt een tjjd van hervormingen tegemoet te
gaan. De tijd dat het zich opsloot achter den grooten
muur en ten oorlog trok met in de eene hand het geweer
en in de andere den zonnescherm, is voorbij. Meer
Westersche opvattingen hebben de verouderde begrippen
opgevolgd en 'tis thans zoover gekomen dat de keizer
aan het Hemelsebe rijk een oonstitueelen regeeringsvorm,
maatschappelijke en financieele hervormingen en ook
een grondwet heeft beloofd. Volgens het edict van
den keizer zal de invoering plaats hebben als het volk
er rijp voor is, waarom dit den raad ontving zich te
laten inlichten, 't Zal dus aan de Chineezen zelf liggen
als ze wat lang moeten wachten.
o
Op Cuba heerscht sinds eenigen tijd een opstand die
zich in de laatste dagen dreigend liet aanzien en Presi
dent Palma het leven recht zuur maakt. De hoofdoor
zaak wordt aan Palma zelf geweten, die, hoewel een
grondwet ontworpen is, toch in gebreke bleef zijn belofte
te vervullen om het land in den vorm van een demo
cratische republiek te brengen. De oude Spaansche
wetten bleven van kracht, wetten die geheel in strijd
zijn met de ontworpen grondwet. Palma trad daarbij
zeer despotisch op door tal van beambten zonder vorm
van proces te ontslaan zolfs liet hij zich niet weerhouden
de geheele gemeenteraad van Havannah af te zetten. Dat
moest wel ontevredenheid verwekken onder de voor
uitstrevende elementen en deze besloten Palma te doen
vallen. De opstand brak uit en vond aldra voedsel
onder de Cubanen, waarvan een groot deel tot werke
loosheid gedoemd is en onder een hongersnood gebukt
gaat. Palma vermocht niet met zijn regeeringstroepen
de revolutie te keeren en de goedgewapende opstan
delingen maakten veroveringen. Vrijdag nu bood de
Regeering een lOdaagsche wapenstilstand aan om over
de kwestie te onderhandelen. Of de opstandelingen
hierop zullen ingaan is, nu we dit schrijven nog niet
bekend.
