N°. 1988, Donderdag 4 October 1906. 20de Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland,
Overzicht van de Week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Advertentiën vóór 10 unr op den dag der nltgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIÉN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat Buao op Texil.
TEXEL, 3 OCTOBER 1906.
Evenals een vorig jaar werd ook Zaterdag
de algemeene vergadering der gymnastiek-
vereeniging Sparta alhier gehouden, vooraf
gegaan door een rondgang door den Burg.
Aan die rondgang namen alleen deel de
meisjes en jongens der voorbereidende klasse,
onder leiding van den directeur en vooraf
gegaan door een paar muzikanten. In hotel
Texel werden eenige oefeningen gehouden.
De jeugdige gymnasten gaven hierbij ook
nu weder blijk van hun goede vorderingen.
Jammer dat die oefeningen bij velen van
hen moest worden gevolgd door teleurstelling
zeer duidelijk op hun gelaat te lezen. Evenals
een vorig jaar hadden zeker de meeste van hen
ook nu gerekend na afloop een kleine ver
snapering te ontvangen endeze bleef
achterwege, zeker geen aanmoediging voor
de jeugd om een volgend jaar weder aan
zulk een propagandatocht deel te nemen.
De oefeningen waren voor acht uur, het
tijdstip voor de opening der vergadering be
paald reeds afgeloopen, en getrouw aan de
gewoonte om een vergadering altijd later te
openen, dan het daarvoor gestelde tijdstip,
was het bijna half negen toen eindelijk de
voorzitter de hamer opnam en de vergadering
door ZEd. werd geopend met een welkom
aan de aanwezigen, in hoofdzaak bestaande
uit bestuur en werkende leden der vereeniging.
Door den waarnemenden secretaris werd
hierna voorlezing gedaan van 't jaarverslag,
waaruit bleek, dat tusschentijds als lid van
't bestuur had bedankt de heer C. R. Keijser.
Dat verder de damesafdeeling, aanvankelijk
begonnen met 15 dames, al spoedig was
geslonken, zoodat thans besloten was die
klasse aan te vullen met 6 meisjes van de
meisjesafdeeling, waardoor de damesafdeeling
dan zou bestaan uit 14 leden, verder was
de meisjesafdeeling wel wat groot, zoodat
men die in tweeën zou splitsen. Het aantal
afdeelingen der vereeniging zou daardoor
stijgen tot 6.
Uit de rekening van den penningmeester
bleek, dat het totaal der ontvangsten had
bedragen f 554,52 en dat der uitgaven
522,31, zoodat er een batig
saldo was van f 32,21.
Dit geringe saldo was oorzaak dat slechts
2 aandeelen a f 10 konden worden uitgeloot.
Uitgeloot werden de nummers 16 en 5.
Uit de besprekingen tengevolge van dat
geringe saldo, bleek, dat vroeger nog al eens
extra giften inkwamen, doch deze thans ach
terwege blijven, terwijl verder de contributie,
vooral van de hoofdafdeeling te laag geweest
was door de vele verzuimen.
Tot leden van 't bestuur worden gekozen,
voor de vacature Keijser aftreding 1908, de
heer J. de Jongh, en in de plaats van de
heeren Cl H. de Boer en H. J. Keijser, die
moesten aftreden en niet dadelijk herkiesbaar
waren, de heeren P. Dros en D. Schumaker.
De voorz. brengt thans opnieuw ter sprake
den min gunstigen financieelen toestand der
vereeniging en vooral het geringe bedrag
door de hoofdafdeeling aan contributie be
taald. Door het bestuur wordt voorgesteld,
ten einde daarin verbetering te brengen, te
bepalen, dat ieder werkend lid zal betalen
40 cent per maand, of hij of zij de oefeningen
waarneemt of niet en dat verder aan de
hoofdafdeeling en de jongens der voorberei
dende klasse, welke door hun ambacht beslist
verhinderd zijn gedurende de 3 zomermaan
den de oefeningen bij te wonen, gedurende
de 3 maanden vrijdom van betaling zal worden
verleend. Wie zich daaraan meent niet te kun
nen onderwerpen, moet maar als lid bedanken.
Hiertoe werd besloten, alleen voor het lid
A. Lap werd eene uitzondering gemaakt,
daar deze als hulpbesteller bij de posterijen
gedurende 5 maanden zou moeten verzuimen,
deze werd dus 5 maanden vrijgesteld.
Wegensde uitbreiding van het aantal klassen
was het den directeur niet langer mogelijk
de leiding geheel alleen op zich te nemen,
zoodat door het bestuur was benoemd als
instructrice voor de meisjesafdeelingen Mej.
Gr. Kopper en als instructeur der adspiran-
tenafdeeling de heer A. Lap.
Bij de rondvraag kwam ter sprake het
wenschelijke, aan de gymnastiek nog iets te
verbinden ter versterking van den band onder-
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cta. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cta. Naar Amerika en andere
landen met terhooging der porto's.
Prijs der Advertentién
Van 1 tot 5 regels 30 Cta. Iedere regel meer 6 Cta.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cta. per nummer.
23 Sept. 30 Sept,
Na zich van den plicht der dankbaarheid jegens haren
voorzaat te hebben gekweten door de onthulling van
Graaf Willem Lodewijks standbeeld en na vervolgens
het parlement aan den arbeid te hebben gezet is Ko
ningin Wilhelmina voor eenigen tijd naar den vreemde
vertrokken. Onder den naam van Gravin van Buren
is Ze met den prins en haar gevolg Dinsdag te Dresden
«aangekomen waar ze in het prinselijke Albrechtslot haar
intrek heeft genomen. Daar zal ze eenigen tijd ver
blijven om uit te rusten en tevens om volkomen herstel
van hare gezondheid te zoeken naar men zegt.
Het Albrechtslot is prachtig gelegen, ongeveer 50 M
boven de Elbe en biedt een schoon vergezicht over het
Elbedal en Dresden. Een heerlijk park omgeeft het slot
dat bovendien zeer comfortabel is ingericht. Het werd
in 18'Ji9 gebouwd door prins Albrecht van Pruisen, die
in 1853 een morganatisch huwelijk sloot met Rosalie
van Raucb, die den titel van gravin Hohenau ontving
Thans behoort het aan Graaf Hohenau.
Moge onze Vorstin, naar we hopen, eenige genoeg
lijke weken van rust en herstel weggelegd zijn in deze
gezonde en mooie streken van Duitschland.
o
Badoeng is tot rede gebracht en dat moge eenerzij ds
voldoening geveD, anderzijds moet deze overwinning
door haar tragisch karakter tot weemoed stemmen.
De oorlog is hard, vreeselijk hard. Badoeng's vorst
was een dapper man. In het volle besef van zijn recht
wellicht wees hij het laatste ultimatum v«an bet gou
vernement af, dat om het prestige van ons gezag te
handhaven geen anderen weg bleef dan dien van het
geweld. Troepen werden te kanoer aan land gezeten
onze vloot opende haar helsch vuur op de residentie
van den vorst, het versterkte Den Passar, de hoofdplaats
van het Badoengsche rijk, die, op slechts een uur af-
stands van de kust gelegen, gemakkelijk met het vér-
dragend marinegeschut te bereiken was. En onze Jantjes
mikten goed, de projectielen rukten de versterkingen
uiteen, verwoestten het sterke Den Passar. Toen ruk
ten onze troepen op om de ontredderde veste te bestor
men, nadat reeds eerder een lansaanval derBangoeneezen
op het bivak was afgeslagen. Wat beteekenen ook lanzen
tegenover onze moderne snelvuurgeweren
En toen de vorst zag, dat verdere tegenstand nutte
loos was, onderwierp hij zich aan den sterkere, neen
wijdde hij zich ten dood. Hij verzamelde zijn
rijksgrooten, benevens zijn getrouwe volgelingen, zijn
vrouwen en kinderen om zich, Niemand verkoos de
schande der overgave, liever wilden zij ondergaan in
den strijd tegen de machtige //compenie//. Zij tooiden
zich met de witte gewaden, ten teeken dat zij zich ten
doode hadden gewijd, versierden zich met de kostbaar
heden die ze bezaten en nadat de vorst in een draag
stoel had plaats genomen, trokken ze vastberaden den
vij<and tegemoet om den heldendood te sterven.
Niet een is in de veste teruggekeerd, allen zijn ge
vallen in die wanhoopsworsteling, gevallen mot eere
en wellicht met een vloek op de lippen voor het Ne-
derlandsche gezag
Wie niet door het vijandelijk lood gedood werd,
kriste zich zelfDe lijken stapelden op;man
nen, vrou wen en kinderen, 200 in getal, samen gingen
ze onder in de verschrikkelijke worsteling der wanhoop.
Onze wapens hebben een overwinning behaald, maar
het is geen roemrijke zegepraal.
Badoeng is gevallen, gevallen met eere.
En met ontroering denken we aan die gevallen hel
den, die ons in herinnering brengen onze eigene helden
uit den tijd onzer worsteling, Yan Speijk en dozijnen
en anderen
Onze expeditie is opgerukt naar Tabanan, het andere
rijkje dat ons gezag afschudde. De oorlogsschepen
stoomden op, de kanonnen waren al weer geladen voor
een nieuw vernielingswerk, maar de vorst van Tabanan,
de zwakke, aan opium verslaafde radja, had gehoord
van den ondergang van jBadocng en wetende wat anders
het lot van zijn volk zou worden onderwierp hij zich
onvoorwaardelijk met de zijnen. Maar de schando der
overgave drukte te zwaar, in plaats van een waarschijnlijk
wachtende ballingschap verkoos hij te sterven. Door
zelfmoord maakte hij een eind aan zijn leven. En zijn
zoon, de troonopvolger, volgde hem in den dood.
Hangli rest thans nog. &al het zich ook buigen voor
den sterkere Wij wachten in spanning.
o
Antwerpen heeft Donderdag door zijn straten een
lijkstoet zien gaan, zóó groot, zóó indrukwekkend als
nooit te voren. Het stoiTelijk overschot van den zoo
populairen Jan van Rijswijk, Antwerpens oud-Burge
meester, werd grafwaarts gedragen. Als er een burger
vader zich geliefd had gemaakt dan was het Van Rijs
wijk by uitnemendheid. Ieder hield van den opgewekten
vriendelijken man, die zoo leuk en raak wist te rede
voeren en met bcol zijn ziel den bloei en vooruitgang
van het bloeiende en vooruitgaande Antwerpen voorstond
Een slepende ziekte noodzaakte hem in den loop van
den voorbijen zomer ontslag uit zijn ambt te nemen.
Hij vertrok naar een stil dorpje om daar herstel te
zoeken maar hij heeft zijn geliefd Antwerpen niet weer
gezien.
Koninklijk was de begrafenis, een luid sprekend be-
wys van do genegenheid, die hij zich verzekerd had.
De stoot was anderhalf uur lang, driehonderd kransen
dekten de lijkbaar, duizende menschen brachten hem
een laatsten zwijgenden groet.
o
Duitschland heeft, zooals men weet, behalve zijn
Keizer nog tal van regeerende vorsten. Wel zijn er
in den ïranschen tijd reeds vele van deze heeren ver
dwenen en heeft vorst Bismark later nog eens een
danige opschooning gehouden maar er zijn er tocb nog
meerdere gebleven. Deze zijn echter allen aan 't opper
bestuur van den //Ober-Kriegs herr//, den Keizer onder
worpen.
Tot dezen behoort ook de hertog van Brunswijk. Een
reeks van jaren evenwel had dit hertogdom geen hertog
maar werd bestuurd door een regent. Deze, prins
Albert van Pruisen, is kort geleden gestorven en thans
is de vraag der troonsopvolging in Brunswijk aan de
orde. De wettelijke heerscher over dit hertogdom is
de hertog van Cumberland, de zoon van den in 1866
verdreven koning van Hannover. Daar deze echter
weigerde zijn aanspraken op Hannover prijs te geven
wilde de Duitsche regeering hem niet herkennen als
hertog van Brunswijk, waardoor dit onder den regent
werd geplaatst. Zoo is de toestand tot heden gebleven.
Brunswijk heeft intusschen reeds meermalen van zijn
wensch doen blijken een wettigen erfgenaam van den
hertogenlijken zetel aan de regeering te roepen en de
Brunswijkselm Landdag heeft omtrent die kwestie be
sprekingen gehouden. Het resultaat was dat een motie
aangenomen werd, waarbij verklaard wordt, dat de
Landdag een onmiddelijke verkiezing van een regent
niet noodig acht, maar liever een poging wil wagen
de meeningsverschillen tusschen de Pruisische kroon en
den hertog van Cumberland uit den weg te ruimen.
Deze motie is ter kennis van beide partijen gebracht
en verder den regentschapsraad de opdracht gegeven
den voorzitter van den Bondsraad te verzoeken pogin
gen te doen in de richting der gewenschte oplossuig.
Omtrent den uitslag van een en ander is afwachten
de boodschap.
—O
Te Mannheim is in de afgeloopen week de partijdag
der Duitsche sociaal democraten gehouden, die druk
bezocht was en een kalm verloop had. Daar is weer
heel wat besproken, vooral omtrent een politieke alge-
meene werkstaking. Bebel lichtte omtrent dit onder
werp een door hem namens het partijbestuur inge
diende motie toe, waarin gezegd werd, dat zoodra dat
bestuur een dergelijke staking noodig acht, het zich
heeft te wenden tot de algemeene commissie der vak-
vereenigen om alle maatregelen te treffen, die bevor
derlijk aan het goede resultaat der actie kunnen zijn,
Dit de besprekingen bleek, dat de Duitsche socialisten
den ernst van een politieke werkstaking niet over het
hoofd zien en deze maar niet het gevolg van een wisje
wasje mag zijn. De motie werd ten slotte, hoewel
eenigszins naar den vorm gewijzigd, maar naar den
inhoud vrijwel onveranderd gebleven, aangenomen.
o
In Rusland blijft de toestand nog steeds zeer verward.
Politieke moorden komen nog herhaaldelijk voor, maar
de politieke misdadigers worden eveneens bij dozijnen
opgepakt en terechtgesteld. De plaatselijke krijgsraden
die tot snelle rechtspraak gehouden zijn, hebben handen
vol werk. De Czaar heeft intusschen 't voor hem ge
vaarlijke Petersburg den rug toegekeerd en dobbert op
do Finscbe wateren. Dat moet hem zoo goed bevallen
dat hij er niet aan denkt vooreerst naar huis terug te
keeren. Wie geeft hem geen gelijk
o
Op Cuba is het feit beslist. Palma bleek een rechte
stijfkop te wezen en de opstandelingen niet minder.
Taft heeft nu maar een eind aan de zaak gemaakt,
wat wel noodig was ook, want de toestand was onhoud-
baar. 't Eind van 't lied is geworden dat Taft zich
zelf als militair gouverneur van Cuba heeft geproclameerd
per automobiel naar het paleis van Palma reed en de
noodige schikkingen nam. In een proclamatie tot de
Cubanen zegt hij dat een voorloopige regeering is in
gesteld, die pogen zal rust en vrede en het openbaar
vertrouwen te herstellen, totdat een permanent bestuur
zal zijn ingesteld.
Roosevelt, die op 't gebeurde voorbereid was, heeft
onmiddellijk gereed gehouden troepen gezonden.
Het kortstondig bestaan van de republiek Cuba is
hiermee geëindigd. Wel spreekt Taft van eene voor
loopige regcering, maar dat doelt alleen hierop dat hij
straks woer naar Washington terugkeert, als een nieuwe
gouverneur is benoemd.
Althans zoo wil het ons voorkomen;evenwel Roo
sevelt hooft vroeger verklaard geen annexatie op het
oog te hebben. We zullen de boodschap van Roosevelt
aan het Congres moeten afwachten.