N°. 2001.
Zondag 18 November 1906. 20l' Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland,
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Bubg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nedeblo-d 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 nur op den dag der nitgave
v Prijs der Advertentién
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIÉN worden aangenomen bi0 de Uitgevers LAN GEVELD DE ROOIJ, Parkstraat Bubö op Texel.
RIJ K S L A IV D Bill) W L E E R A A R.
Do Burgemeester van Texel brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat blijkens ontvangen
bericht, de waarnemend rijkslandbouwleeraar,
de Heer D. B. Huizinga, op Maandag, 19
November 1906, 'smorgens 11 uur, eene
zitting zal houden in het Hotel „Texel" te den
Burg alhier.
Texel, den 10 November 1906.
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.
I. A x\ D W E E R.
Jaarlijksch Onderzoek.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Texel, brengen, onder verwijzing naar de op
de gemeentelijke aanplakborden aangeplakte
bekendmakingen, ter kennis van belangheb
benden
lo. dat het onderzoek van de in deze gemeente
gevestigde verlofgangers der Landweer zal
worden gehouden te den Burg alhier, in een
lokaal der o. 1. school aldaar op Donderdag 29
November 1906, des voormiddaga te half 12 ure.
2o. dat aan dat onderzoek moeten deelnemen
de verlofgangers, die in 1903,1904,1905, en 1906
naar de Landweer zijn overgegaan, met uit-
zondering echter van de verlofgangers, die in
den loop van het jaar 1906 overeenkomstig
art. 11 der loet onder de wapenen zijn geweest
en van hen, die van de bevoegde autoriteit
vrijstelling hebben verkregen van de verplichting
om het onderzoek bij te wonen.
Texel, den 13 November 1906.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
RUIBING. HIDDINGH.
TEXEL,. 17 NOVEMBER 1906.
Een praatje over licht.
Wanneer we in gedachten terugzien op de
tijd die achter ons ligt en denken aan het
geen alzoo verbetering mocht ondergaan, dan
zullen we zeker met voldoening constateeren
dat ook ten opzichte van verlichting, 'd groote
schrede voorwaarts werd gedaan.
Gedurende een menschen leeftijd zijn wij
van de vetkaars en de tuitlamp, gekomen
tot de waskaarsen, en de meer deftige
moderateurlamp later tot de petroleumlamp
eerst met platte pit, vervolgens meer gemo
derniseerd met ronde pitten, nog weer later
verbeterd, in de lamp Beige, en hoe andere
merken meer mogen heeten, en slottens
ook in onze omgeving, het petroleum-gas-
gloeilicht. 't Is een groote sprong vanaf de
tuitlamp tot aan de petroleumlampen welke
hier thans vrij algemeen worden gebruikt.
Op andere plaatsen is men evenwel nog
verder geavanceerd, daar heeft gaslicht,
ook wel electrisch licht, de reeds bestaande
verlichting voor een goed deel verdrongen en
wordt behalve tot verlichting ook tot verwar
ming en als drijfkracht benut.
Zoover hebben wij het hier nog niet kun
nen brengen, waarvoor in de eerste plaats
zeker wel geldend is, de groote uitgaven er
aan verbonden.
Bopalen wij ons eens tot gas, dan heeft men
stoenkolengas, acyteleengas en Aörogeengas.
Het eerste zou voor een uitgestrekte ge
meente als Texel, onverschillig waar men
eene fabriek stichtte, moeilijk en te duur
zijn door het groote buizennet daarvoor be-
noodigd en enkel voor den Burg te kostbaar.
Het Acyteleengas, als verlichting in som
mige plaatsen gebruikt, schijnt deze schaduw
zijde te hebben dat het voor verwarming
(kookgas) niet kan worden benut.
Het Aërogeengas heeft de eigenschap dat
het niet slechts voor verlichting kan worden
gebruikt, doch ook uitnemend geschikt is
voor kookgas, verwarming en krachtvoort-
brenging.
Bovenstaande mededeelingen omtrent de
drie verschillende gassoorten werden ons ver
strekt door iemand, welke ons bezocht en
die zich op dit terrein nog al beweegt en
volgens wiens meening Den Burg eene bij
uitstek geschikte plaats zoude zijn voor Aëro
geengas, omdat, bij de gemakken welke het
aanbiedt, de weinige exploitatiekosten die de
eenvoudigheid van het bedrijf tengevolge heeft,
alsmede het kleine bedrijfskapitaal dat ver-
eischt wordt, het Aërogeengas zich voor kleine
gemeenten bijzonder eigent.
Als voorbeeld noemde hij verschillende
gemeenten, waar een Aërogeengasfabriëk öf
van Gemeentewege, öf coöperatief, werd opge
richt, en welke de beste resultaten hebben
opgeleverd, waaromtrent ons beoordeelingen
werden verstrekt.
Zoo lezen wij van Boskoop, over een der
gelijke fabriek, door de Gemeente in 1904
opgericht
„De inrichting, alsmede de behandeling
„daarvan zijn zeer eenvoudig, zoodat de
„zorg voor de fabricatie nog steeds aan
„één persoon is opgedragen gebleven, ter-
„wijl de fabriek voorzien moet in de be-
„hoefte van ruim 120 aansluitingen en 141
„straatlantaarns."
„De levering van het gas geschiedt tot
„volle tevredenheid der gebruikers, waarvan
„velen bevooroordeeld waren tegen de
„gassoort."
Een eyen goede getuigenis wordt gegeven
door den burgemeester van Prinsenhage
door de directie van de Aërogeengasfabriek
te Alblasserdam
door de directie van de Naaml. Vennoot
schap gasfabriek Balk (Pr.)
door B. en W. van Brenkelen-Nijenrode,
door die van Wassenaar, van Sluis, van
Domburg en meer anderen, die dit gas voor
de verlichting van kleine steden en dorpen
met warmte aanbevelen.
Die gunstige rapporten leiden ons er ook
toe om aan onzen bezoeker eenige vragen te
doen betreffende de fin. zijde van zulk een
zaakje. Uit het gegeven antwoord mocht
ons bljjken, dat de oprichtingskosten van
eene dergelijke fabriek niet zulk een verba
zend hoog cijfer bedragen en, waar gemeente-
exploitatie wellicht niet zoo spoedig zou kunnen
worden verwacht, het gevorderd bedrag par
ticulate exploitatie niet kan in den weg
staan en bij eenige deelname van verbruik,
zeer zeker rendabel is. Ook leent het zich
bij uitstek tot eigen installatie voor groote
gebouwen.
Over het genoemde cijfer zullen wij ons
niet uitlaten, zulks is voor velen niet van
aanbelang.
Doch wat voor velen als verbruikers wel
van belang is, d.i. de kostende prijs van het
gas, en daarop bekwamen wij op onze vraag
de volgende inlichting, voor ieder begrijpelijk:
„De prijs van het lichtgas zal ongeveer
„1V3 cent per uur zijn, gelijkstaande tegen
„petroleum, wanneer daarvan de prijs is
„8 cent per liter."
„Voor kookgas wordt gerekend 17/.io cent
„om één liter water aan de kook te bren-
„gen; de tijd om zulk een quantum water
„aan de kook te brengen stelde on^e zegs-
„man op 8 minuten voor een klein komfoor,
„5 a 6 minuten voor een grooter komfoor,"
Deze hoogst duidelijke cijfers mogen vol
doende zijn om ieder te doen oordeelen of
gas is gewenscht, 't Geeft bij beter licht
ongetwijfeld groot gemak.
Op onze vraag of hij (onze bezoeker) voor
nemens was propaganda voor deze zaak te
maken was het antwoord dat zulks inder
daad zijne bedoeling wasdat hij reeds bij
verschillende notabele ingezetenen voor deze
aangelegenheid herhaalde bezoeken had afge
legd en dat hij voor zijne plannen een gereed
oor en en goed onthaal mocht ontvangen.
Wij meenen het bij bovenstaande mede
deelingen te kunnen laten, afwachtende of
de tijd zal gekomen zijn voor
Eene Gasfabriek aan den Burg.
Donderdag 15 dezer, herdacht de heer
van 'tHof, directeur aan het Rijks Post- en
Telegraafkantoor alhier, den dag, dat hij voor
25 jaren geleden in 's Rijks dienst werd aan
gesteld.
Dat het den jubilaris niet aan belangstelling
zou ontbreken was te denken; - de heer
van 't Hof is hier als ambtenaar en ook als
mensch wél bemind, en hetzelfde zal onge
twijfeld ook wel gezegd mogen worden van
zijn verblijf op vorige standplaatsen.
Bij de persoonlijke bezoeken van vrienden
alhier, getuigden vele andere bewijzen, ook
van elders, van veler belangstelling.
De ambtenaren bij de posterijen op Texel
vereerden den heer van 't Hof eene keurige
bureau-stoel, terwijl zij des avonds in een
huisselijk bijeenzijn, met hunnen geachten
chef en gezin, het feit van den dag feestelijk
herdachten.
Waal, 15 Nov. Door Mej. dewed. G.Hz.
Geus is aan de Herv. Kerk alhier ten ge
schenke gegeven een zilveren Avondmaal stel.
Zondag jl. is het geschenk voor de eerste
maal in gebruik genomen.
De Cocksdorp, 15 Nov. Tengevolge van
het heerschen der mazelen is de school in
Midden-Eierland bijna geheel ontvolkt. Slechts
tien leerlingen bezoeken haar nog.
Oosterend, 16 Nov. Zondag a.s. zal het
feest zijn in de Ned. Herv. Kerk, alhier.
Des middags te 5 uren zal het pas geplaatste
orgel worden ingewijd en 's avonds te Tl, uur
zullen de vereenigingen „Philadelphia" en
„Maria Martha" haren begunstigers een gezel-
ligen avond aanbieden. Voor niet begunsti
gers is de toegangsprijs f 0,50.
Het openings- en het sluitingswoord zullen
gesproken worden door den Eere-Voorzitter,
Ds. M. Kramer, terwijl verder voordrachten,
samenspraken en gezangen pegeven zullen
worden.
Enkele leden van de Handelsvereeniging
„Wilhelmina" zijn deze week met het vangen
en koken van garnalen begonnen. Moge het
de Vereeniging, die voor het saizoen 39
schuiten beschikbaar heeft, zoo goed gaan,
als in den vorigen winter.
Vlieland. De verkiezing van twee leden
voor den Gemeenteraad had 13 Nov. plaats.
Door de 134 kiezers werden 107 stemmen
uitgebracht; van onwaarde waren 4. De
uitslag was als volgt:
K. R. Bakker 65
J. de Gorter 11
G. Schaafsma 50
C. Swart 60
Gekozen de heeron K. R. Bakker en C. Swart.
het Wolvee duur.
De heer D. Kater te Wieringerwaard ver
kreeg vorige week op de Schagermarkt de prijs
van f 38,— voor zijne schapen. Die prijs is
in jaren niet besteed.
Een leuke opmerking.
Vrijdagavond stond een der autobussen te
Rotterdam plotseling stil en wilde niet verder.
Een der passagiers maakte zich hierover boos
en gaf luid zijn misnoegen te kennen, waarop
een kleine jongen opmerkte Maar mijnheer,
wees toch niet zoo boos, het staat immers
op den wagenM. A. V. Morgenavond
verder 1
TEXELSCHE COURANT.