(den N°. 2017. Donderdag 17 Januari 1907. 20ste Jaargang Nieuws- en Advertentieblad. Binnenland. Van week tot week. N: jaar riassr r 20 40 30 52 5 00 Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond Advertentiën vóór 10 uur op den dag der nitgave. ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE R O O IJ, Parkstraat, Bueg op Texel. KOHIER HOOFDELIJKEN OMSLAG. van heef f, hel noal ngeo, •aatf Burgemeeeter en Wethouders der Ge meente Texel maken bekend, dat een alscbrift van het aanvullingskohier van den Hoofdelijken Omslag voor het dienstjaar 1906, gedurende vijt maanden, van den 14 Januari 1907 tot en met den 14 Juni 1907, ter Gemeente-Secretarie voor een ieder ter lezing ligt. Texel, den 14 Januari 1907. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Secretaris De Burgemeester, RUIBING W. F. HIDDINGH. De Burgemeester van Texel ontraadt een elk met nadruk, zaken met boven staande instelling te doen, daar het hem uit ingewonnen bericht is gebleken dat die instelling ON-SOLIDE is. Texel, 15 Januari 1907. De Burgemeester voornoemd, HIDDINGH. 6 Jan. 13 Jan. 't Was een kort berichtje, .zoo van 'n regel of tien, twaalf, in een provincieblad, dat in de afgeloopen week m'n aandacht trok. Of het dan zoo belangrijk was Och wat zal ik zeggen, misschien wel niet, maar 't hield toch eenigen tijd mjjn ge dachten vast. Er werd in gemeld dat in 't noorden van de provincie Groningen een ^aantal boerenknechts zich samen hebben gevoegd tot 'n soort vakvereeniging en waarlyk niet omdat ze in navolging van anderen, ook hun vereenigingsavondjes wilden hebben, maar öm zich en hun lot- genooten een meer „menschenwaardiger" bestaan of liever verblijf te verschaffen. En hun streven is volstrekt niet te mis prijzen. Op het terrein van hun dagelijksch gezwoegleven is het nog geenszins alles rozengeur en maneschijn. Vroeger in den goeden ouden tijd, toen in het dorpsleven het standenbegrip nog verre was, schaarden als de dagtaak ten einde was, de knechts zich met den boer om den vuurhaard. En terwijl de meiden zich onder de hoede van de boerin in de 3or' brei- naai- en verstelkunst bekwaamden, de koffiepot op tafel gezellig pruttelde, ontvouwde de boer de courant, die in den regel reeds den rondgang by enkele buren had gemaakt, omdat alleen een courant te lezen een wel wat groote weelde was die slechts enkelen zich veroorloofden, en Jas hij zijn volk het nieuws uit stad en lande voor of wel redeneerde met zijn ondergeschikten over de zaken het boeren- I bedrijf betreffende. IN J"*6 heeft daarin langzamerhand ver andering gebracht en van een samenleven als toon is thans bijna geen sprake meer. Het „vo k is uit den huishoudelijken kring van en boer verdrongen en terwijl deze met (zijn gezin in een goed verlicht en verwarmd vertrek den avond doorbrengt zijn sigaartjo roojt en onder 't genot van 'n geurig kopje iel. Zlch met de ziJnei1 onderhoudt over liet ren zoo ilte z'n mooien veestapel of over het prettig uitgaan naar een harddraverij, een land bouwtentoonstelling of zooiets, moet het dienstpersoneel meermalen in ongezellige dienstbodenkamers den avond doorbrengen. Gelukkig er zijn uitzonderingen maar in vele gevallen toch wordt er weinig naar de knechts en meiden omgezien en wordt er weinig aan gedacht dat het „volk" al is het dan in bescheiden mate toch ook behoefte heeft aan een gezellige, vriende lijke omgeving. Een ongezellig te huis jaagt de menschen de straat op en den kroeg in. En dat het slungelen bij den weg en het kroegbezoek op het boerenvolk een verheffenden invloed uitoefent mag wel sterk in twijfel worden getrokken. Mij komt het nog altijd voor dat de schuld van een betrekkelijk laag zedelijk peil bij zoo menige dienstbare, voor een groot deel te wijten is aan het gebrek aan een vrien- delijk, gezellig tehuis en het gemis aan omgang met meer ontwikkelde, vriende lijke menschen. Uit die oorzaak ook vraagt de knechten- vereeniging waarvan het door mij aange haalde bericht gewaagde, beter ingerichte dienstbodenkamers en het blijft bij haar niet alleen bij vragen, maar ze eischt ze. Ze zet de stok bij de deur, als ge ons niet geeft wat we vragen, dan willen we u niet verder dienen. Hoever de eischen van deze dienstboden gaan weet ik niet, maar dat ze in elk geval een goed verlicht, verwarmd en net ingericht verblijf mogen veroveren, help ik hen gaarne wenschen. Niet alleen omdat deze werkmenschen daarop recht hebben maar ook omdat zij, waarvan de beweging uitgaat als ik ten minste goed ben ingelicht het waard zijn. Hun vereeniging beoogt niet alleen de maatschappelijke verbetering, maar ook de zedeljjke opheffing van hare leden. En dat dient op prijs gesteld want in dat opzicht is er nog veel, zeer veel te doen. Ik zou hieraan nog meer willen toe voegen, maar er was meer dat onze aan dacht vroeg en dat ik als getrouw kronieker niet stilzwijgend voorbij mag gaan. Vooral stakingsnieuws bracht de voorbije week ons het nieuwe jaar, 't moet gezegd, zet op het gebied van werkstakingen niet zoo hoopvol in. In Amsterdam brak er dezer dagen weer 'n nieuwe uit onder de bootwerkers over wier afloop nog zoo goed als niets valt te zeggen. Dan staken in Deventer de tapijtwerkers, in Eindhoven de sigarenmakers en in Eijssen de textiel arbeiders. De laatste is wel de om vangrijkste. Zooals men west ligtdejute- industrie daar geheel stil, al sedert eenigen tijd en het ziet er nog niet naar uit, dat er spoedig een eind aan den strijd zal komen. Wel is over hot algemeen de sympathie van de buitenstaanders aan de zijde der stakers, en er wordt van verschillende kanton en door onderscheidene kringen dan ook dezen steun geboden, maar wat vermag dat alles tegen een onverzettelijk vasthou den der fabrikanten Mag men alles ge- looven wat er zoo van de toestanden daar verteld wordt, dan is het zeker dat nergens de loonen zoo laag zijn en de woningtoe standen zoo slecht, dan in Rijssen, terwijl de firma Tor Horst Co., de eenige in Rijssen op industriegebied, in de 40 jaren van het bestaan der fabriek schatrijk zijn geworden. Een door „Patrimonium" aau beide partijen gedaan voorstel om een com missie te benoemen van mannen van naam buiten Rijssen, die als bemiddelaarster zou optreden, werd door de arbeiders aange nomen, doch door de firma afgewezen. Dit nu kau moeilijk het vertrouwen in de fabrikanten verhoogen en heeft dan ook geen gunstigen indruk kunnen maken. Ook een ander conflict vroeg in de afge loopen week onze aandacht. Ik bedoel het gehaspel op Walden. Daar zit de boel zoowat in 't honderd. Dr. Fred, van Eeden beleeft waarlijk niet veel pleizier van zijn paradijsstichting. Zijn bedoelingen waren anders zoo prijzenswaardig. Ziende op de slechte economische verhoudingen in ons samenleven en zijn rijkdom als een „toe vallig" bezit beschouwende, waarop ook anderen recht hadden, stelde hij zijn ter reinen en gebouwen op Walden ter beschik king van anderen om er een ideaal-maat- schappij te stichten, waarin ieder leefde van de vruchten van zijn arbeid en zoo vrij mogelijk. Maar al spoedig kwam de teleurstelling. De zaken gingen niet naar wensch en van Eeden zag in dat de arbeiders zelf niet het beheer konden voeren, maar iemand noodig was om de leiding geheel in handen te nemen. Doch dit was niet naar het hart zijner welbewuste getrouwen, althans van een groot deel van hen. Dat heeft een conflict tengevolge gehad en dit weer dat de onwilligen met 1 Februari zullen moeten ophoepelen. Van Eeden moet nu voornemens zijn met andere ar beiders zijn plan voort te zetten, maar of hij beter slagen zal moet de tijd leeren. Maatschappelijk hervormer lijkt me in- tusschen ook al zoo begeerlijk niet, tenzij men ondank een schoone belooning acht. In Hannover bedrijft men rouw over den dood van Koningin Maria, die Donderdag middag het tijdelijke met het eeuwige verwisselde. Koningin Maria van Hannover was een prinses uit het huis van Saksen-Altenburg Geboren den 14 April 1818 huwde ze den 18 Febr. 1840 te Hannover met den toen- maligen Kroonprins Georg, den lateren Koning Georg V van Hannover, die 12 Juni 1878 te Parijs overleed. Ze is de moeder van den hertog Ernst August van Cum berland, die in den laatsten tijd meermalen genoemd werd in verband met de Bruns- wyksche erfopvolging. De rouw in Hannover over dit verschei den is algemeen en getuigt van den trouw der Hannoveranen aan het vroeger Ko ninklijk huis. Ook in een ander koninklijk paleis trad de gevreesde gast, dien niemand vermag buiten te sluiten, de dood, binnen. De Sjah van Perzië, Moezaffer Ed-Din, is tot zijn vaderen verzameld en zijn zoon Moehammed Ali Mirza werd Koning in zijne plaats. Reeds sedert eenige dagen werd de regeering door dezen waargenomen. Geen geweldig heerscher is in den ouden Sjah heengegaan Over de regeeringszaken maakte hij 'tzich weinig druk en de lang zame verarming van zijn volk liet hem blijkbaar koud. Zijn eenig genot scheen wel zich te baden in weelde en zijn paleis te maken tot een tooverslot van rijkdom. Zijn troon was van goud en had een waarde van 25 miljoen gulden, in de troonzaal schitter den de schoonste diamanten, de tafels waren overdekt met platen goud, gewoon met ijzeren spijkertjes vastgemaakt. Het kleed waarop hij zat en het kussen waartegen hij leunde waren gegarneerd met edelgesteenten Europeesche beschaving liet hij buiten zijn paleis, met moderne opvattingen liet hij zich niet in. Zorgeloos gingen zijn jaren heen en als hij zich verveelde maakte hij een uitstapje naar andere landen vanwaar hij rijke geschenken medebracht en waar hij het geld bij handen vol wegwierp. Op een zoo'n visite had hij er echter bijna zijn hachje bij ingeschoten. 'tWas ter gelegen heid van zijn bezoek aan Parijs toen een anarchist poogde hem dood te schieten. Hoewel hij dus roosjes liet zorgen, ont kwam hij toch niet geheel aan den invloed van den aandrang die door z'n volk dat bezig is zich te moderniseeren, werd uitgeoefend. En in een royale bui beloofde hij toen een parlementairen regeeringsvorm, waarvan echter weinig is terecht gekomen, tot nog toe. Aan zijn zoon heeft hij nagelaten den gouden troon en een verarmde bevolking, een bevolking die uit den slaap opwaakt en om rechten begint te vragen. En de jonge Sjah schijnt daarvoor niet doof te zijn en zal wel doen zich geheel te wijden aan het her stel van het in verval geraakte Perzië. Tot slot nog iets over een anderen macht hebber, die in de afgeloopen week de zon zijns voorspoeds zag verbleeken, in de ruwe gebergten van Marokko een schuilplaats moest zoeken voor den naderenden vijand. Raisoellis macht is gebroken. De Marok- kaansche regeering heeft eindelijk ingezien, dat het heerschen van dezen despoot op moest houden en de Minister van oorlog aan het hoofd zijner troepen knapte dat zaakje boven verwachting vlug op. Raisoelli is uit zijn woonstede verdreven en heeft den tijd nieuwe wraakplannen tegen den Sultan en de „blanken" te smeden. Maar of hij ooit in staat zal zijn ze te verwezenlijken zal wel de vraag wezen. Althans zijn aanhang is zeer geslonken. Mogelijk is dat de toestand in Marokko door deze gebeurtenis verbeterd zal worden; in elk geval het prestige der Marokkaan sche regeering heeft er bij gewonnen. Als nu de Sultan maar niet te overmoedig wordt en de vriendelijke mogendheden te verstaan geeft dat hij 't bewijs heeft geleverd zijn eigen zaakjes best te kunnen opknappen. Dat kon hem wel r's minder goed bekomen, want daar zullen de „voogden" wel geen ooren voor hebben. TEXEL, 16 JANUARI 1907. Gisterenmiddag had de aanbesteding plaats voor het bouwen van een bad hotel op de duinen aan de Koog. Ingeleverd waren 6 inschrijvingsbil jetten, als volgt: A. KrijneD, Helder f 14581,- Klaassen, 11300,- P. J. Zoetelief, Texel 9700,— L- Bruin, 9189,- Van Wessem, 9104 C. Huisman, 9095'- De gunning werd aangehouden. Van 1 tot en met 14 Januari zijn van hier verzonden 14 koeien, 10 kal veren, 34 varkens en 32 schapen. Den Hooen, 15 Jan. De vereeniging „Ons Belang" in den P.-H.-Polder heeft op hare statuten de Koninklijke goed keuring gekregen, ieuwe tegen eeine-j ie- en erdet rerze-, iataan TEXELSCHE COURANT. 40 20 20 20 Abonnementsprijs per 3 maanden. Voor den Borg 30 Cts. Franco per post door ge heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere landen met verhooging der porto's. de 1( en ii uldei wer- he ta- is, om "ij gen Prijs der Advertentiën. Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts. Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer. VAN DEN Centraje Crediet- en Hypotheekinstelling Naalduiijksche straat 53 te 's-Grauenhage. 'bij Wl

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1907 | | pagina 1