N0 2024. Zondag 10 Februari 1907. 20*tQ Jaargang. Nieuws- en Advertentieblad. i n nen land» Markiezin Sabine FEUILLETON. TEXELSCHE COURANT, Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond Abonnementsprijs per 3 maanden. Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere landen met verhooging der porto's. Advertentiën vóór 10 nur op den dag der nitgave. Prijs der Advei'tenliën. Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts. Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer. ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Uitgevers LAN GEVELD DE R 0 O IJ, ParkstraatBurg op Texel. GEVONDEN VOORWERPEN. Gedeponeerd ten raadhuize 1 zilveren ring, gevonden op de Groenenlaats. TEXEL, 9 FEBRUARI 1907. De dagen van nu. De kwakkelwmter, welke thans ons deel is, bezorgt meer last dan genot b'sneeuwde en g adde straten als eerste nummer, onbetrouwbaar en geen mooi ijs ten tweede, stoornis voor de schippers nummer drie eo slottens het in het ongereede geraken van de stoomboot- dienst, waaraan verwant de postexpe- ditie Na de winter welke in Januari reeds ons deel was, verwekt zoo'n kwakkelwintertje nog na 2 Februari weinig vreugde. De uitslag der gehouden aanbeste ding voor de levering van 40000 straat- klinkers, 100 M' bazaltslag en 150 M- grind, volgens monsters, voor de gemeente Texel, was als volgt: 40000 straatklinkersper 1000. M. G. van de Pol, Arnhem f 13,— S. Keijser Dz., Texel f 13,30, 14,10*, 14,90, 15,10, 16,— H. van de Loo, Brummen f 13,40 E. van Holst, Arnhem 13,50 Peereboom, La Roy Co., Heere waarden 14,25 Naaml. Venn. Steenfab. „Copera" a. d Waal, LÓbith 14,50 Jn. Rub Jz Texel f 14.70; 15; 15,70; 16,— Wed. J. E. van Manen, Tiel t 14,90 J. A. Verbrugh, Lienden 14,98 J. G. Arents Co., Wageningen 15,— Gebr. Wen tink, de Steeg 15,50 J. W. Burgers, Beuningen 15,50 „Bouwstoffen" voorh P. Messelaar te Alkmaar 15,50 Van der Made en v. d. Myll Dekker, Velp 16, Vrij naar 't Fransch door A. B. 33 Zij is te vorschoonen, want u kunt be grijpen hoe zo in de war moest zijn, daar met eens onverwacht een familie van 10 personen het kasteel te zien binnenvallen, terwijl de logeerkamers, op een enkele na, er uitzien als danszalen voor de ratten. Maar vader, dit briefje had moeten worden verscheurd, dat kunt u toch zeer goed be grijpen, Van avond komt u met André mee of daar sta ik u voor in, ik laat daar allon in do steek en kom hierheen. Luid voegdo hij er aan toe. Weet ge wat ik heb gedacht toen ik deze regels las Dat do markiezin papa Guoldry niet samen wilde hebben mot hun adelijko gaston. Ik ontveins het mij niet, mijn kind; ik ben wel wat plomp, wat weinig onderwezen, zonder goede manieren, een boor, een eenvoudig werk man. Sedert een uur is het mij of mij do borst wordt toogeknopen. Is het trots F Misschien wel, maar ik heb tot mij zelf gezegdAls Sabine bemerkt dat men vormindord is met haar vader, zal zij er vroeselijk door lijden. U te zien lijden, 100 M3 bazaltslagper M3. H. Vlieger, Franeker f 5,24* 100 M3. L. v. d. Vlies, Texel f 5,75, 5,50* - 50 M3. „Bouwstoffen" voorheen P. Messelaar te Alkmaar f 5,85. Ferd. Engers, Amsterdam f 5,85, 6,95. 150 M3 grindper M3. J. B. Winkelman, Utrecht f 2,65 P. B. Keijser, Texel f 2,95. Straatklinkers en bazaltslag gegund aan de met een aangeteekeud. Grind niet gegund. Donderdag hield het „Nut" alhier zijne 3e buitengewone vergadering in dit seizoen. Aangezien als spreker voor dien avond de voorzitter van het departement zou optre den, werd de vergadering geopend door den secretaris, welke de vergadering opende met een welkom aan de aanwezigen en de hoop uitsprak, dat weder een gezelligen en aan- genamen avond zou worden doorgebracht. De heer Kuperus hierop het woord ver krijgende, deelde mede, te zullen spreken over de „Passiespelen te Oberammergau". Een geheelen avond daarover te spreken zou mogelijk wel wat langwijlig zijn, van daar dat door den spr. eerst den oorsprong er van zou worden nagegaan, daarna zou worden gesproken over die spelen zelf en ten slotte zouden de lichtbeelden volgen, waarbij de noodige verklaringen zouden worden gegeven. De mensch, zegt spr., is van nature een tooneelspeler, hij doei zich in het leven veelal anders voor, dan hij werkelijk is, hij heeft de gave zich te vermommen. Ook de duivel is, volgens Paulus, een tooneelspeler, hij vermomt zich soms als een engel des lichts, terwijl een ander van den duivel zegt, dat hij zich voordoet als een fatsoenlijk deftig gekleed man en er vele duivelen onder de menschen rondzwerven Dat ook de ouden zeer goed inzagen dat de mensch een tooneelspeler is, blijkt ten duidelijkste uit het welbekende rijmpje: De wereld is een schouwtooneel, Elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel. Is voor velen dat rolletje ook klein, som migen spelen een grooten rol en nog na jaren of eeuwen spreekt men van dezen. Keizer Augustus liet bij zijn sterfbed verschillende hovelingen komen en vroeg hen„h b ik mijn rol goed gespeeld?" en toen hem daarop een bevestigend antwoord werd gegeven, zei hij „Welnu, klap dan in de handen want het stuk is uit". omdat wij u tot dat huwelijk hebben aan gezet Hij kon niet verder gaan Zijn stem weigerde de dienst, zijn keel werd als 't waie dichtgeknepen. Ik bemerkte dit en begon luid te lachen... om te verhoeden, dat ik in tranen zou uitbarsten. O, vader, als mevrouw de Barsannes en Herbert u zoo eens hoordenMag u zoo iets wel denken Kom, ik ga hoen, Tom zou op den bok bevriezen en ik zou zelf de paarden moeten sturen. Tot van avond Vergeet vooral de das en de handschoenen niet... En ook, breng als 't u belieft eonige rozen mee, om mijn kamer wat op te vroolijken. Er zijn er ook wol in do serre van Barsannes, maar die zijn op verre na zoo mooi niet als die van den ouden Frans. Gedurende deze scène had André geen enkel woord gesproken, toen ik ochter goed en wel in het rijtuig was gezeten, mompelde hij terwijl hij veinsde do bont werken nog benigzins te versohikken Sabine, beu je nu zelf wel geheel overtuigd van hetgeen go zoooven tot vader zeidet Op denzelfden toon gaf ik ten antwoord Maar meen je dan, dat ik zoo verhard ben, dat ik zonder toestemming van de markiezin hem op hot kasteel zou noodigon En van waar dan die tranen in uw oogen F Op het kleine tooneel nu, dat een deel der wereld moet voorstellen, wil men een afspiegeling geven van het leven en de hartstochten waardoor de menschen worden gedreven. Het tooneel vormt een belang rijke rol in het leven. Bestaan er vele werkelijk goede, ook aan slechte is geen gebrek. Aangezien nu ware godsdienst nauw verbonden is met het volksleven, is het zeker geen wonder dat ook op het tooneel de invloed van den gods dienst oorspronkelijk duidelijk merkbaar was Vooral bij de oude Grieken was het tooneel de school voor godsdienst en zede lijkheid. In het oude Rome steeg het nimmer zoo hoog in aanzien en bestond er weinig ver band tusschen godsdienst en tooneel; geen wonder dat de kerk het tooneel afkeurde, ja, er zelfs toe kwam om het een zetel des verderfs te noemen en de tooneelspelers en zij die naar het spel gingen zien, wer den afvallige Christenen genoemd. En toch was het diezelfde kerk, welke onder anderen vorm, het tooneel weder in 't leven riep. In de middeleeuwen werd langzamerhand in de kerken bij verschillende gelegenheden een soort kerkelijk spel opgevoerd, iets uit den bijbel voorstellende. Deze voorstel lingen vielen in zulk een goede aarde dat weldra de kerken te klein bleken en ze moesten worden gehouden buiten op het kerkhof, en toen ook dit te klein bleek op het marktplein of op een stuk land buiten dorp of stad. De passiespelen te Oberam mergau zijn daarvan nog de eenige over blijfselen. Het tooneel bestond gewoonlijk uit z. g. speelwagens van 3 verdiepingen soms, de bovenste stelde voor de hemel, de middelste de aarde en de onderste de hel. De voor stellingen waren gewoonlijk zeer realistisch. Men had stukken van soms 23 bedrijven en zulk eene voorstelling duurde gewoonlijk 8 dagen, meermalen echter langer, ja zelfs 25 a 40 dagen. Aangezien het dan wel wat langwijlig werd werden er comische scènes aan toegevoegd Wat later de hans worst was was toen de duivel Lucifer, die er natuurlijk altijd slecht af kwam. Na de hervorming bleven do passiespelen in de protestantsche landen achterwege, doch ook in de Roomsche landen geraakte die spelen langzamerhand in verval, zoodat ze eindelijk op aandrang van de geestelijk heid door de regeeriDgen verboden werden. Alleen te Oberammergau echter bleven ze bestaan, het „herzie u zelf' heeft men Dat kwam omdat ik dadelijk begreep hoeveel verdriet vader werd aangedaan en ik houd zooveel van hem, dat,.. Dat ge uw beschroomdheid zelfs zoudt weten te overwinnen om te strijden tegen die overdreven trotschheid. Ik zal u helpen, daar kunt ge staat op maken. Ik was eerst van plan geweest de uitnoodiging van mevrouw de Barsannes niet aan te nemen en rondweg de reden van mijn weigering aan uw man te zeggeD. Dat zou een dwaasheid geweest zijn die alles bij ons in de war zou hebben gebracht. Niet al te ruw optreden André en vooral niet zonder beslist geldige redenen Maar ik moet noodig weg, tot ziens dus Vader vergeet vooral mijn rozen niet. Mijnheer Allot komt u om 3 uur afhalen Vooruit maar Tom. De paarden gingen in snellen draf. Nog enkele seconden en ik kon vader en André niet meer zien toen begon ik bitter te weenen niemand kon mij zien het weer was vrij wat zachter geworden, zoodat ik mijn kamenier plaats had laten nemen op de bok. Ik gevoelde waarlijk verlich ting eens goed te kunnen uithuilen. Ik was recht droevig gestemd want ik begreep maar al te wel, dat do markiezin zich Bchaamde over mijn vader,.. Schamen over vader, de eerlijke en rond borstige man door ieder in den omtrek daar ter rechter tijd toegepast en de spelen aldaar trokken hoe langer hoe meer be zoekers die van heinde en verre toestroomen om de spelen bij te wonen. Ze trokken de algemeene bewondering en algemeen is het oordeel, dat het spel aldaar nergens zijn weerga heeft. Ondanks alle lof, die hen van alle zijden zoo in ruime mate wordt toegezwaaid"zijn de bewoners van het dorp eenvoudig ge bleven. Ze bestaan in hoofdzaak van hout snijden. Het loon dat ze als medewerkers aan de spelen krijgen is slechts gering, de hoofdpersoon verdient b. v. niet meer dan 600 mark. Al wat er overblijft wordt bestemd voor verbeteringen van wegen enz. Met kracht wordt door hen gestreden de spelen zuiver te houden, zoodat ze steeds bleven weigeren die tevens dienstbaar te maken aan de reclame van een of ander artikel hoeveel geld men hen daarvoor ook bood. Het grootste deel der bewoners van het nog geen 1400 zielen tellende dorp doet mee, soms zijn er omstreeks 750 personen te gelijk op 't tooneol. Geen vreemdeling wordt voor dat heilige werk toegelaten.- Er is ruimte voor ongeveer 6000 toe schouwers. 's Winters oefent men zich onder de leiding van den pastoor en den on lerwijzer op een klein tooneel. De opvoeringen hebben plaats om de 10 jaar. Volgens de overlevering werden ze ingesteld in 1633 toen een vreeselijke pest een 80-tal slachtoffers eischte, om die te bezweren deed men de gelofte om de 10 jaar zulk een uitvoering te geven. De achtergrond van het tooneel is nog gelijk aan die van 1634. Verschillende dingen zijn echter mettertijd gewijzigd. Wat het evenwel verloor aan eigenaardig heid, won het aan waardigheid. Eerst sedert 1830 wordt het gehouden op een groote weide en sedert 1850, toen een der meest bekende Duitsche tooneel spelers, er de aandacht op gevestigd heeft, trekt het meer en meer bezoekers, zoodat er thans meermalen bijna geen plaats is Het eigenlijke stuk bestaat uit 8 bedrijven en is samengesteld naar de 4 evangeliën, tal van tableaux-vivant naar voorvallen uit het oude testament zijn cr tot afwisseling ingebracht. Waaraan nu is die groote toevloed van bezoekers toe te schrijven, vraagt spr. Is da" enkel nieuwsgierigheid Voor een deel zeker wel, doch zeker moet die reden nog ergons anders in worden gezocht. Spr. bemind en geachtSchamen over vader de ware christen, de steun der armen, de weldoener van den werkmanEn dan, waarom F Zonder twijfel omdat hij niet goed genoeg was onderwezen, omdat hij bij zijn drukke werkzaamheden geen gelegen heid had gevonden meer beschaafde ma nieren op te doen door omgang met anderen. Omdat hij was gebleven „een werkman." Maar is dat dan nadeelig aan den waren zielenadel F ls het dan niet dank zij zijne werkzaamheden, dat vader dat groote kapitaal heeft weten te yerkrijgen, waar door het kasteel van Barsannes weder eenigzins tot zijn vroegeren luister kon terugkeeren F Wel het geld aan te nemen en de ver schaffer van dat geld te verachten zie dat komt mij verschrikkelijk voor, monster achtig Mijn tranen begonnen nog ruimer te vloeien, bij de gedachte dat een paar maanden te voren vader ook was uitge sloten van een dinée gegeven voor het vertrek dor Briges naar Parijs. Dj mar kiezin had dit toen zoo handig bewerkt, dat ik maai niets heb gezegd uit vrees van mij te vergissen, nu echter weer de oogen te sluiten zou een onvergeeflijke zwakheid zijn en schande voor eene dochter. En dat wilde ik niet. Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1907 | | pagina 1