N°. 2152.
Donderdag 6 Mei 1908.
21ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
van en naar Texel.
BOOT- EN SPOORDIENST
Van week tot week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor ben Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en. andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsrnimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LAN GEVELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
aansluiting gevende
BOOT:
v.Texel 4,15; 6,40; 11, 3, 6,—
TREIN:
v. Helder 5,18*; 7,32 12,17; 3,56; 7,10
Aankomst Trein Helder. Vertrek Boot.
TREIN:
A. Helder 7,14; 8,27*; 11,20; 2,56; 6,33
BOO T
V. Helder 5,15; 9,30; 12,15; 4,15; 7,30
Men lette er wel op dat de met
een aangeteekende treinen des Zondags
niet rijden.
Voor de uren van de boot geldt de
gewone tijd, voor die der treinen Green-
wichtijd, alzoo 20 minuten later.
Men raadplege verder de door ons
verstrekte Boot- en Spoordienst, gratis
aan ons bureau verkrijgbaar, of koope in
onzen boekhandel een spoorboekje a 10 Ct.
HUIS K U M M E R I G.
De Burgemeester dei gemeente Texel
herinnert de eigenaars, vruchtgebruikers
of beheerders van gebouwen er aan, dat
volgens de verordening van politio
a. zij verplicht zijn op hunne kosten
de gebouwen te voorzien van het wijk-
nummer en de wykletter, welke letter
en welk nummer door 1 en in goed lees
baren staat moet worden onderhouden
b. de wijkletters en nummers geschil
derd moeten zijn in wi'te olieverf op
zwart gelakte metalen laatjes, welke
ter Secretarie tegen den ostenden prijs
zijn verkrijgbaar gesteld.
Voorts brengt hij ter h inner kennis,
dat onmiddelijk na 15 Mei i.s. zal worden
opgenomen, welke gebouwen niet of niet
behoorlijk zijn gemerkt.
Tegen overtreding van de bepaling is
straf bedreigd.
Texel, den 1 Mei 1908.
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.
INVORDERING
'S RIJKS DIRECTE l(EL4SH\GEIV.
De BURGEMEESTER der Gemeente
Texel maakt bekend, dat de kohieren,
nos. 4 en 5 der Personeele belasting over
het dienstjaar 1908, invorderbaar ver
klaard op den 2 Mei 1908, aan den Ont
vanger ter invordering zijn ter hand
gesteld en ieder daarop voorkomende
belastingschuldige verplicht is zijnen aan
slag, op den bij de wet bepaalden voet
te voldoen.
Texel, den 5 Mei 1908.
De Burgemeester,
W. F. HIDDINGH.
25 April 3 Mei.
Onze vaderlandsche pers heeft het druk
gehad in de voorbije week. Niet alleen
dat het Kon. bezoek aan Amsterdam en
Zaandam eenige dagen achtereen stof gaf
voor langere of kortere verslagen, ook ver
schillende bonden en vereenigingen die in
de afgeloopen week hun jaarvergaderingen
hielden, gaven gelegenheid daartoe. Ook
was er nog heel wat te praten over poli-
tioke aangelegenheden naar aanleiding van
de vrij ving die, zooals we reeds eerder
meldden, in den laatsten tijd in de anti
revolutionaire partijen is ontstaan en die
de krantmenschen die er een politieke
knobbel op na houden nog al bijzonder
schijnt te intresseeren. En dan nog heeft
een ander feit aanleiding gegeven tot een
vrij drukke bespreking in onze grootere
bladen, trouwens een feit dat niet van belang
ontbloot is, al werd de beteekenis daarvan
dan ook zeer verschillend beoordeeld.
In de afgeloopen week heeft het Noordzee-
tractaat zijn beslag gekregen. De verschil
lende mogendheden, die er bij betrokken
zijn hebben de overeenkomst over welker
bedoeling we reeds eerder in ons blad
uitweiden, geteekend.
Het bedoelde Noordzeetractaat bedoelt de
banden van goede nabuurschap en vriend
schap, welke tusschen de onderlinge Noord-
zeerijken bestaan, duurzaam te maken en
daardoor mede te werken tot de algemeene
rust en dat wel door de handhaving van
den tegenwoordigen teritoriale status quo.
De souvereine rechten van elk dezer staten
zullen ongeschonden bewaard blijven en
over en weer geëerbiedigd blijven. Dus:
„Lieb Vaterland kunnst rubig sein."
Over 't algemeen is deze overeenkomst
met instemming door onze pers begroet.
Men vindt er een waarborg in dat in dagen
van verwikkelingen tusschen onze machtige
buren Hollands onzijdigheid zal worden
geëerbiedigd. Nu is het evenwel niet
onaardig te zien boe prachtig oneens onze
politieke journalisten zijn over de vraag,
waartoe het tractaat voor ons land aan
leiding behoort te geven. Daar hebben
we b.v. bet „Volk" 't orgaan der sociaal
democraten, dat, erkennende dat het tractaat
eenige gerustheid geeft, daarin aanleiding
vindt te betoogen, dat we alvast kunnen
beginnen met flink te bezuinigen op onze
militaire uitgaven. Waarvoor zullen we
nu nog nog zooveel geld uitgeven voor
leger en vloot, nu de kans om onze onzij
digheid te bewaren door de overeenkomst
met de groote mogendheden zooveel grooter
is geworden. En stel daar dan tegenover
de beschouwing van andere bladen zooals
b.v. het liberale „Utrechtsche Dagblad,"
dat uit een ander vaatje tapt. Bedoeld
blad zegt o.a. „De beteekenis van het
Noordzeetractaat voor Duitschland isde
dekking zijner rechterflank. De betee
kenis voor Nederland isde eerbiediging
door Duitschland, Engeland en Frankrijk
van zijne onafhankelijkheid. Niets minder
dan dat. Daaruit mag echter niet worden
geconcludeerd, tot de overtolligheid van
Nederland van verdere krijgstoerustingen.
Daartoe wijst het blad op de minder goed
internationale verhoudingen. Het ziet in
het tractaat bet bewijs dat er iets broeit.
„Tractaten plegen niet gesloten te worden
zonder aanleiding. Zij ontstaan, wanneer
men de aanwezigheid van gevaar voelt,
dat men wil keeren." En aldus voortrede-
neerende meent het blad dat al is de over
eenkomst er ook en al wordt de onafhan
kelijkheid van ons land ook door Duitsch
land, Frankrijk en Engeland erkend, in den
oorlog kent bet volkenrecht als sanctie ten
slotte alleen bet recht van den sterkste.
En daarom is noodig in ons eigen nationaal
belang, dat ons land toegerust is om bet
tractaat zoo noodig mede te handhaven.
Nog al eenig verschil van gevoelen tus
schen genoemde bladen, zoo men ziet. Nu,
wat do sociaal democraten betreft, deze
zullen hot tractaat ongetwijfeld wel ge-
bruikon bij bun streven naar bestrijding
van ons militaristisch stelsel. Of ze daarbij
succes zullen hebben is evenwel zeer de
vraag. Van minister Sabron is voor hen
weinig toeschietelijkheid te verwachten en
de Kamermeerderheid is ook nog weinig
voor bezuiniging te vinden. Als nu maar
niet waar is bet vermoeden van het
„Utrecbtscb Dagblad" dat er wat broeit,
dan kan bet Nederlandsche volk dat nog
zonder morren zjjn dubbeltjes offert op 't
altaar Mars, gerust zijn.
Uit onze overzeesche bezittingen kwam
in de voorbije week alles behalve verblijdend
nieuws. Bali is weer eens met de scherpte
des zwaards getuchtigd moeten worden.
Reeds sedert eenigen tijd was bet er lang
niet pluis. De hoofden waren in openlijk
verzet tegen het gouvernement, en onze
troepen werden zelfs aangevallen. Dit
maakte een krachtig militair optreden
noodig en een expeditie werd ijlings afge
zonden om de Balineezen tot rede te brengen.
De kanonnen hebben gebulderd, de geweren
geknetterd en het verzet is gebroken.
De hoofdplaats Kloenkoeng met bet verblijf
van den vorst werd gebombardeerd en 't
stemt eenigszins weemoedigdeDewaAgoeng
en zijn rijksgrooten hebben den dood
gekozen boven een smadelijke gevangen
schap. Evenals dat het geval was in 1906
in Badoeng, sneuvelden allen bij een poe-
poetan. Wat een poepoetan is zal de lezer
waarschijnlijk weten. De vorst verzamelt
om zich zijn rijksgrooten en zijn getrouwen,
allen tooien zich met witte gewaden, ten
bewijze dat zij zich ten doode hebben
gewijd, en doen dan een krankzinnige
aanval op den vijand, die eindigen moet
in een totale vernietiging. De vorst van
Bali en de zijnen zijn zóó in den dood
gegaan. En dat stemt tot weemoed, ook
al is men overtuigd van het noodzakelijke
van een krachtig militair optreden.
Waarschijnlijk zal de rust op Bali nu
wel spoedig hersteld zijn. Na dit vreeselijk
gevolg van het verzet zal de bevolking,
die doorgaans blindelings de hoofden volgde,
wel het hoofd in den schoot leggen, zonder
dat verder geweld van wapenen noodig
zal zijn.
—o—o—o—
Engelands koning, Eduard VII, die eenigen
tijd verpoosing zocht te Biarritz heeft in
de afgeloopen week een bezoek gebracht
aan Zweden en Denemarken.
In Stockholm zoowel als in Chrisdania
was de koning een hartelijke ontvangst
bereid. De jonge vorst van Zweden, koning
Gustaaf ontving zijn gast met groote vrien
delijkheid en bood hem een feestmaaltijd
aan, waar over en weer getuigd werd van
de goede verstandhouding die tusschen de
rijken der beide vorsten bestaat.
Ook koning Haakon van Denemarken
had zijn bezoeker een vriendelijk onthaal
bereid. Ook daar werd aangezeten aan
een feestdisch, waarbij menige hartelijke
toast werd geslagen.
—o—o—o—
Uit het verre Oosten komt in de laatste
dagen belangwekkend nieuws. Meer dan
eens is er in den laatsten tjjd op gewezen
dat China bezig is zich te moderniseeren
in navolging van het roemruchte Japan.
En in de laatste dagen begint China wel
heel modern te doen. 't Is bekond dat het
Japansche eilandenrijk sedert het in den
kampstrijd met Rusland met zooveel lauwe
ren gekroond werd, zeer eigenmachtig in
het Oosten optreed. Inzonderheid tegen
China, dat na de tuchtiging dat het voor
eenige jaren van buurlief ondergaan heeft,
niet beter wist te doen dan op te zitten,
pootjes te geven en te kwispelstaarten.
Maar de tyrannie kan ook te ver doorge
dreven worden.
Dat ondervindt thans Japan. De lezer
herinnert zich de geschiedenis van de
„Tatsoe-Maroe" zaak. Een Japansch schip
van dien naam werd door China vastge
houden wegens smokkelhandel, maar Japan
noodzaakte China al spoedig het schip los
te maken en zoete broodjes te bakken,
't Was het recht van de sterkste dat hier
den doorslag gaf. Maar sedert die aangedane
vernedering is in den boezem van het
Chineesche volk wrok ontstaan tegen de
Japanners, En waar'de Chineesche regeering
niet openlijk die van Japan durft en kan
trotseeren, daar treedt het volk op. Van
Kanton uit, waar het geval met het smokkel-
schip zich afspeelde, is een beweging ont
staan die zich over het geheele Chineesche
rijk heeft uitgebreid. Die beweging heeft
ten doel den Japanschen handel krachtig
fe boycotten. Overal teekenen Chineezen
een verklaring dat ze op straffe van een
boete van 2Ü0 dollar, het aanplakken van
hun naam en die van hun vader en groot
vader aan de openbare straat als verraders,
zich verbinden tot het boycotten van Chi
neesche waren. Het stuk zelf is zoo voor
zichtig gesteld dat het woord Japan en
boycot er niet in genoemd wordt en is
onderteekend door 190 van de voornaamste
handelshuizen. En niet alleen in China
zelf maar ook daarbuiten waar Chineesche
handelshuizen gevestigd zijn, zooals in
Amerika, Austalie en onze Oost. Besloten
is de boycot zoolang te doen duren totdat
Japan verontschuldigingen heeft aangeboden
en iedereen bevredigd is omdat recht is
gedaan.
En de uitwerking Ze is van grooten
invloed op den Japanschen handel, die reeds
gevoelige klappen heeft gekregen. Dat
Japan allesbehalve vriendelijk gestemd is
ligt voor de hand. En wat nog de gevolgen
van deze beweging, deze volksbeweging,
zal zijn is nog moeilijk te voorspellen. De
Japansche handel krijgt harde klappen en
dat kan de Japansche regeering niet onver
schillig zijn. Men voorziet dan ook reeds
dat het wei zal overgaan de Chineesche
regeering aansprakelijk te stellen en zelfs
wist een buitenlandsch blad al te voorspellen
dat desnoods een oorlogsverklaring het ge
volg zal zijn.
Zou deze strijd wellicht het voorspel zijn
van een bloedige botsing tusschen de beide
Oostersche staten?
—o—o—o
De jonge Koning van Portugal heeft in
de afgeloopen week tot de Cortes gespro-
ben en zijn troonrede heeft een flinken
indruk gemaakt.
De rede spreekt van de droefheid over
het verlies van vader en broeder, de droef
heid die het Portugeesche volk vereenigd
houdt. En ook spreekt uit de troonrede
de ernstige wil van den jongen Vorst en
zijn regeering om alles te doen wat het
volk zal kunnen bevredigen. Door goede
wetsontwerpen zal worden getracht het
land door zijn tegenwoordigen crisis heen
te brengen.
Waar de jonge Koning onder de leiding
van goede leidslieden in den laatsten tijd
reeds de bewijzen heeft gegeven, alles te
willen opofferen om weer goed te maken
wat er onder het dictoraat van Franco
bedorven werd, kan het niet anders of dit
streven moet een heilzame werking uit
oefenen op den toestand van onrust en
ontevredenheid die zoo lang reeds in
Portugal heeft geheerscht.
TEXELSCHE COURANT.
O
—O—O—O—
