N° 2156.
Donderdag 21 Mei 1908.
21ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
BOOT- EN SPOORDIENST
Van weck tof week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 10 nur op den dag der uitgave.
ABONNEME NTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, ParitstraatBurg op Texel.
HOOT:
v.Texel 4,15; 6,40; 11,-; 3,-; 6,-
TREIN:
v. Helder 5,18*; 7,32 12,17; 3,56; 7,10
Aankomst Trein Helder. Vertrek Boot.
TREIN:
A. Helder 7,14; 8,27'; 11,20; 2,56; 6,83
BOOT:
V. Helder 5,15; 9,30; 12,15; 4,15; 7,30
Men lette er wel op dat de met
een aangeteekende treinen des Zondags
niet rijden.
y
NATIONALE MILITIE.
Oproeping van verlofgangers in werkelijken
dienst.
De Burgemeester van Texel maakt bekend,
dat de in deze Gemeente gevestigde Verlof
gangers wier namen hieronder zijn vermeld,
bij deze, ieder tegen het achter zijnen naam
aangegeven tijdstip, krachtens artikel 111
der Militiewet 1901 in werkelijken dienst
worden opgeroepen
Hendrik Boonbehoorende tot het 10e
Regiment Infanterie, lichting 1901, op
15 Juni 1908(garnizoensplaats Helder.)
Jan Brouwerbehoorende tot het korps
Pantserfort Artillerie, lichting 1901, op
29 Juni 1908 (garnizoensplaats Helder.)
Gerrit Arie Platvoet, behoorende tot korps
Pantseriort Artillerie, lichting 1901, op
29 Juni 1908 (garnizoensplaats Helder.)
Dirk Griffioenbehoorende tot het le regi
ment Veld-Artillerie, lichting 1905, op
27 Juli 1908 (garnizoenplaats Utrecht.)
Hendrik Willems, behoorende tot het le
regiment Infanterie, lichting 1903, op
17 Augustus 1908(garnizoensplaats Assen)
De opgeroepen verlofgangers zullen zorg drageu
dat zij zich, ieder op den voor hem aangegeven
dag, in uniform gekleed en voorzien van hun ver
lofpas (zakboekje), alsmede van al de bij hun ver
trek met groot verlof medegenomen voorwerpen
van klceding en uitrusting, bij hun korps aan
melden, en wel des namiddags voor vier uur of
indien dit met het oog op den duur der reis niet
mogelijk is, zoo spoedig doenlijk daarna. Zij, die
binnen bet Rijk woonplaats hebben, behoeven
hun reis niet eerder aan te vangen dan op den
dag voor de opkomst bepaald.
9 16 Mei.
Ons parlement heeft eindelijk do zoute
en zoete baren, visschersvlooton hengelaars-
bent, mitsgaders 'tgeschubte volk onzer
wateren vaarwel gezegd. Het visscherjj-
wetsontwerp welks behandeling zooveel
nationalen tijd heeft in beslag genomen,
die onze volksvertegenwoordigers aanlei
ding gaf tot drukke besprekingen 'tzij
hier gezegd niet altijd onbelangrijke be
spreking ook waarbij talrijke amende
menten het levenslicht aanschouwden om
meerendeels nog voor de avond daalde
reeds ter assche te gaan, het visscherij-
ontwerp dan is in de voorbije week voor
de eindstemming gereed gekomen en de
Kamer is begonnen zich bezig te houden
met de beantwoording van de vraag of
Staatsexploitatie onzer spoorwegen al dan
niet gewenscht moet worden geacht. De
visschcrijkwestie is dus voorloopig weer
van de baan.
Dit laatste kan ook worden gezegd van
de IJmuidensche visscherijstrijd. Voor een
maand is die strijd opgeheven en 'tis nu
maar te hopen dat na verloop van dien
termijn een bevredigende oplossing van de
kwestie is verkregen. In aansluiting met
hetgeen we in ons vorig overzicht omtrent
de IJmuidensche kwestie schreven, willen
we thans hier nog het een en ander mede-
deelen over de voorloopige oplossing daar
van, die inderdaad spoediger is gekomen,
dan we hadden durven verwachten.
Zooals we reeds de vorige week schreven
was de toestand in IJmuiden zeer ernstig.
Door de boycot der handelaren dreigde de
handel zich te zullen verplaatsen en wat
dat zou beteekenen voor de bevolking van
deze visschersplaats, die hoofdzakelijk van
de vischvangst moet leven, is niet moeielijk
te gissen. Het groote gevaar, dat met den
dag ernstiger werd, ontging ook niet aan
de aankacht van de afdeeling IJmuiden
van de Ned. Vereeniging tot bevordering
der Zeevisscherij en zoo kwam zij tot het
besluit een garantiefonds te vormen van
f 2000 zijnde Va van de maandelijksche
koopsom, om den handelaren gedurende
een maand dat 1/i te vergoeden. Dit
bemiddelend optreden tusschen r eeders
en koopers heeft goede resultaten gehad,
want beide categoriën hebben met het voor
stel der Vereeniging genoegen genomen,
waardoor aan den onhoudbaren toestand
voorloopig een eind is gekomen.
Er is dus een maand tijd gewonnen en
door de belanghebbenden zal deze tijd stellig
worden benut om zoo mogelijk een wijziging
in het regeeringsreglement te krijgen En
dat is hun recht en zal misschien meer
uitwerken dan het met geweld zich ver
zetten tegen de nieuwe bepalingen. Dit
laatste toch had op niets moeten uitloopen
voor de handelaren. Want al moge het
waar zijn dat de handel de 1% die de
schatkist door de nieuwe bepaling meer dan
vroeger vraagt, niet kan missen omdat de
vischverkoop dan geen voldoende winst
meer zou opleveren, het blijft des al niet te
min bedenkelijk openlijk tegen de Overheid
op te treden zooals te IJmuiden plaats
vond, een optreden waarvoor de regeering
maar niet zoo zou mogen zwichten. De
gevolgen van het verzet zouden dan ook
geweest zijn dat do handelaren niets zouden
hebben gewonnen en de betrekkelijke wel
vaart van IJmuiden den nekslag zou hebben
gekregen.
Er is dus alle reden zich over het voor
loopig eindigen der kwestie te verheugen
en onze lezers zullen met ons zeker gaarne
de mannen van IJmuiden voorspoed wen-
schen op hun pogenomlaDgsden geordenden
weg te verkrijgen wat ze voor hun bedrijf
noodig achten.
—o—o—o—
Het twistvuur dat onlangs hoog oplaaide
onder de rechtsche Staatkundige partijen,
is nog maar steeds niet geheel gebluscht
kunnen worden. Zoo is er in de laatste
dagen weer heel wat te doen geweest over
hetgeen Dr. Kuyper over het huidige Ka
binet had geschreven. Door hem was als
zijn meening verkondigd, dat we thans
hebben een ongewoon en abnormaal kabinet
en als in 1909 de meerderheid rechts gaat
zal het gereconstrueerd moeten worden in
een principieel kabinet, wat het nu niet is.
Deze uitlating gaf aanleiding tot heel wat
kritiek, vooral ook van Katholieke zijde.
Zoo betitelde de N. Tilb. Ct. deze uitspraak
als wat men in N. Brabant „wimgen" noemt,
Dat is geen goed en geen kwaad. Duidelijker
dan de Standaard eerst schreef zegt het
blad dat wanneer in 1909 de Christelijke
partyen het zouden winnen, het huidig
kabinet zou aanblijven, schrijft het nu, dat
het ministerie Heemskerk ten deele weg
zal moeten. Reconstructie van het kabinet,
in een volgens de Standaard „principieel"
kabinet zal niet gaan, of sommige minis
ters zullen moeten verdwijnen Het is ple
zierig voor de heeren dit reeds aangekondigd
te zien. Of men dit nu maar algemeen
goed zal moeten vinden?
Dr. Kuyper zegt dat men hem verkeerd
heeft verstaan en de Nieuwe Courant wist
al te vertellen dat de oud-minister bedoeld
heeft te zeggen, dat het huidige kabinet
in 1909 wel aan zal moeten blijven maar
dat het dan van abnormaal „principieel"
zal moeten worden. Een reconstructie van
regeeringsprogram en niet van personen dus.
Minister Heemskerk heeft in de regeerings-
verklaring de belijdenis afgelegd dat het
ministerie zal regeeren overeenkomstig de
beginselen die in de rechtsche partijen
heerschende zijn. Dat zal met een linksche
kamer wel niet zoo heel glad gaan, maar
als in 1909 de kamer omgaat wat men
algemeen schijnt te verwachten dan
wordt de zaak anders. En Dr. Kuyper heeft
reeds gebiedend den wijsvinger opgeheven.
Staande buiten het kabinet waarin blijkbaar
voor hem geen' plaats scheen te zijn, schijnt
hij daarin zijn invloed te willen laten ge
voelen. Wel vaderlijk, 'tis niet te ontkennen,
maar ook in de rechtsche kringen za'. het
zeker wel verschillend worden beoordeeld,
—o—o—o—
De Groothertog van Meckelenburg heeft
in de voorbije week de Stenden bijeen
geroepen voor de behandeling van een
herziening der grondwet. Men acht een
nieuwe regeling van de landsregeering voor
het land noodig. En geen wonder, want
bij het uitgebreide kiesrecht in de verschil
lende Staten van Europa doet de regeerings-
vorm in het land van Frits Reuter aan
laug vervlogen dagen terugdenken. Een
volksvertegenwoordiging zooals elders heeft
men er niet. Zoo bestaat de Landdag thans
uit de burgemeesters van 29 steden en ruim
500 landheeren, die ongeveer voor de helft
edelen zijn. De Landstenden, waarin de
Ridderschap verre overweegt, hebben er
alle rechten en het volk heeft in het geheel
geen recht. Het bezitten van rechten toch
is afhankelijk van het bezit van grond.
Daar wil men nu een einde aan maken en
is een nieuw ontworpen grondwet ingediend,
waarvan de grondslagen de volgende zijn:
„Invoering van een vertegenwoordiging
door vorming van een wetgevend lichaam
voor de helft bestaande uit gekozen ver
tegenwoordigers der ridderschap en land
schap, en, behalve eenige door den lands
heer te benoemen afgevaardigden, voor de
andere helft uit gekozen vertegenwoordi
gers, gedeeltelijk van enkele beroepsstanden,
doch grootendeels door algemeene, indirecte
verkiezing aangewezen door de geheele
bevolking, met onderscheiding van stad en
land, en met verschil van kiesrecht naar
ontwikkeling en bezit.
„Erkenning van het recht der nieuwe
landsvertegenwoordiging op toestemming
tot iedere wet, tot vaststelling der begrooting
van de staatshuishouding en tot het nazien
der rekening daarvan.
„Verdeeling van het landsheerlijke ver
mogen in een huisgoed, dat aan het
Groothertogelijk huis verblijft, en in domei
nen die met hunne inkomsten aan den
staat worden toegewezen.
„Vereeniging van het niet voor het
huisgoed bestemde deel van het landsheer
lijke vermogen met dat van het land tot
een staatsvermogen, en overdracht van de
verplichtingen, op beide deelen van dat
vermogen berustend, op den staat.
„Uitbreiding xan de inrichtingen der
evangelisch-luthersche landskerk op sy-
nodalen grondslag."
Zooals uit 't bovenstaande kan blijken
wordt door het ontwerp nog slechts een
bescheiden stap in de goede richting gedaan.
Wordt het ontwerp goedgekeurd dan nog
krijgt Mecklenburg geen volksvertegen
woordiging zooals wij die kennen, omdat
alleen de ridderschap en het landschap
reeds de helft der zetels krijgen.
Maar de regeering durft voorloopig niet
verder gaan om de binnenlandsche toe
standen niet „al te zeer te schokken door
al te groote wijzigingen."
—o—o—o—
Het nieuws uit Marokko wijst er op dat
de gelukster van Moeley Hafid weer rijzende
is. Heette het onlaDgs dat het met zijn
macht en invloed gedaan was, in de laatste
dagen kwamen de berichten ons melden,
dat zijn zaak nog nooit zoo goed gestaan
heeft als nu. Hij is met een leger op
marsch naar de hoofdstad Fez en wordt
overal als de wettige Sultan begroet. Zijn
broeder Abdel Azis moet danig in de knel
zitten. Beweerd wordt dat zijn invloed
niet verder strekt dan de kustplaatsen,
onder de bescherming de Fransche kanonnen
terwijl daarentegen het binnenland Moeley
Hafid erkent. Laatstgenoemde heeft thans
een gezantschap naar Berlin gezonden om
Duitschlands bemiddeling in te roepen voor
ziju erkenning als Sultan. Veel succes had
het gezantschap echter nog niet trots de
verzekering dat de nieuwe Sultan spoedig
de rust in het land zal herstellen en zich
zal gedragen overeenkomstig de acte van
Algeciras. De houding van Duitschland is
gereserveerd en dat is te begrijpen ook.
Het gezantschap zal ook nog te Parijs
pogingen in het werk stellen. Maar ook
daar zal het wel met een kluitje in het
riet worden gestuurd.
Moeley Hafid schijnt het er echter op te
hebben gezet zijn broeder naar de kroon te
steken. En daar hij door de beide hoofd
steden als wettige Sultan .is uitgeroepen,
wordt hij naar het heet als zoodanig door
de Marokkanen beschouwd overeenkomstig
de gebruiken van het land.
Een bedenkelijk teeken voor den ouden
Sultan is stellig dat de aanvoerder van zijn
grootste legermacht met zijn soldaten de
zijde van Moeley Hafid heeft gekozen.
Waarschijnlijk zal de strijd om den Sul-
tanszetel wel spoedig met het zwaard
worden uitgevochten en dan lijkt het er
voor Abdel Azis niet best voor te staan,
tenzij de Fransche kanonnen een woordje
meespreken.
TEXELSGHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentién.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
Ingeval ziekte of gebreken de opkomst
mochten verhinderen, moet hiervan zoodra doen
lijk, door overlegging van eene op gezegeld pi
pier geschreven en gelegaliseerde geneeskundige
verklaring ter Gemeentesecretarie blijken. Geldt
het verlofgangers, aan wie wegens onvermogen
eene ongezegelde verklaring is afgegeven, dan
kan deze aldus, ter verzending aan wien behoort
ter Gemeentesecretarie worden ingeleverd. Betreft
het verlofgangers, aan wie, in verband met eene
vorige oproeping in werkelijken dienst door den-
zelfden geneeskundige reeds eene verklaring is
uitgereikt, dan kan ook voor niet-onvermogenden
met eene ongezcgolde en niet-golegalisecrde ver
klaring worden volstaan.
Hij die zonder geldige reden niet voldoet aan
deze opi ïoping wordt, na daartoo verstrekte mach
tiging van den Minister van Oorlog als deserteur
afgevoerd.
Hij die zonder geldige redenen zich to laat bij
het korps aanmeldt, maakt zich strafschuldig.
Hot niet ontvangen ecner bijzondere oproeping
ontheft een verlofganger geenszins van zijne ver
plichting tot opkemst in werkelijken dienst, daar
de openbare kenni-geving EENIG en ALLEEN
als BEWIJS geldt, dat hij behoorlijk is opgeroepen.
Zoo noodig kunnen nadere inlichtingen mon
deling worden gevrangd ter Gemeentesecretarie,
eiken werkdag.
Texel, don 18 Mei '908.
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.