Binnenland»
Predikbeurten.
'TEXEL, 29 SEPTEMBER 1909.
Naar wij vernemen heeft de heer N.
Godfried, onderwijzer met verplichte
hoofdacte aan de o. 1. s. alhier, thans
bericht ontvangen, dat hij wordt gesteld
ter beschikking van den Gouverneur
Generaal van Ned. Indië. Het vertrek
zou dan zijn bepaald in Maart of April a s.
Was de markt van Maandag weder
goed voorzien van wolvee tot afzet, ook
veel jong rundvee bestemd voor den
winterstal was mede aangevoerd. De
handel, volgens sommigen iets vlugger,
gaf evenwel in prijzen weinig verande
ring waar te nemen. Dank de goede
weiden ziet het vee er zeer goed uit.
Vergadering „Witte Krnis."
Volgens gewoonte schitterde ook bij
deze vergadering weder het grootste deel
der leden door afwezigheid. Was zulks
verklaarbaar, zooals de voorz. te recht
opmerkte, bij de lieden buiten den Burg
woonachtig, voor de aan den Burg
wonende viel dit minder goed te verde
digen. Den aanwezigen werd het
welkom toegeroepen.
De notulen der vorige vergadering
werden goedgekeurd. De voorzitter
dankt den secretaris voor zijn goede
notuleering en voegt er bij, dat met
het oog op de algemeene statutenher
ziening, welke dit jaar aan de orde is,
maar een afwachtende houding werd
aangenomen wat betreft het besluit tot
de wijziging der statuten der afdeeling,
waartoe in de vorige vergadering werd
besloten.
Als mededeelingen en ingekomen
stukken fungeerde de beschrijvingsbrief
der algemeene vergadering.
Een groot deel der punten kon onbe
sproken blijven, besloten werd, voor
de vacature in het hoofdbestuur ontstaan
door het vertrek van den heer Oostra
te stemmen de heer G. de Ven te Helder
en overigens de aftredenden weer te
herkiezen.
Wenschelijk werd het geacht, dat de
vergoeding van reis- en verblijfkosten
der afgevaardigden bleef als thans en niet
werd verlaagd. Controle wat betreft
het gebruik maken van particuliere
middelen van vervoer door de afgevaar
digden werd niet onnoodig geacht.
Met het voorstel tot wijziging van het
reglement op de subsidie kon men zeer
goed meegaan, dit toch gaf aan de
afdeeling een financieel voordeel bij het
tegenwoordige ledental van pl.m. f 100
's jaars.
Overgegaan werd nu tot verkiezing
van een afgevaardigde ter algemeene
vergadering.
Met 24 van de 42 uitgebrachte stem
men werd daarvoor gekozen de heer
L. J. Kikkert, welke de benoeming
aannam.
Als plaatsvervanger werd bij acclama
tie benoemd de heer Kuperus, welke na
den heer K. de meeste stemmen op zich
had verzameld en nu om onnoodige tijd
verspilling te voorkomen de benoeming
ook maar aannam, rekenende dat hij wel
geen dienst zou behoeven te doen.
Thans kwam aan de orde het hoofd
punt der agende.
Voorstel bestuur tot stichting eigen
Wijkgebouw.
De voorz. wijst er op, dat reeds lang
groote behoefte werd gevoeld aan een
beter magazijn, het tegenwoordige is
totaal ongeschikt, terwijl er bovendien
niet minder dan f 30— huur 's jaars
voor moet worden betaald.
Door het bestuur werd daarom uitge
zien naar een geschikt terrein voor de
plaatsing van een eigen wijkgebouw.
Verschillende terreinen werden bekeken
en 2 daarvan werden geschikt geoordeeld.
Het eene terrein groot 600 M- was
geleden aan de Julianastraat en te koop
voor f 1,25 per M2 dus voor f750. Een
ander terrein werd gratis aangeboden.
Dit terrein was ook wel geschikt. Op
heden nog wel wat afgelegen, doch het
plan bestond een weg er langs aan te
leggen, waardoor dit bezwaar eenigszins
zou worden opgeheven. Het bestuur
had aanvankelijk gemeend geen naam
te noemen van den persoon, die het
aanbood, maar nu door een of andere
kwartjesvinder het reeds in een elders
verschijnend blad was vermeld, mocht
het ook nu wel worden gezegd. Door
den heer C. Boon werd n.l. het aanbod
gedaan. Het perceel was gelegen aan
den dwarsweg van den Koogerweg,
welke zoo mogelijk zou worden doorge
trokken naar den Waalderweg.
Naar aanleiding van een opmerking
van een der leden dat door het ge
meentebestuur eerst toestemming moet
v/orden gegeven tot aanleg van een
openbaren weg en dat daaraan dan
bepaalde voorwaarden worden verbonden
wordt besloten het bestuur te machtigen
naar bevind van zaken te handelen,
aangezien men nog al den tijd heeft af
te wachten of werkelijk die openbare
weg er komt, niet voor April kan toch
met den bouw worden aangevangen.
Door het bestuur was verder aan den
bouwkundige C. Smit, te Zuid-Schar-
woude gevraagd een scbetsteekening te
willen maken voor zoo'n gebouw. Deze
bouwkundige had reeds verschillende van
die gebouwen geplaatst, terwijl boven
dien door het bestuur de noodige inlich
tingen werden ingewonnen omtrent
andere wijkgebouwen. Daardoor was
men er ook toe gekomen er een groote
regenbak van 10 M3. inhoud bij te doen
met het oog op gebrek aan goed drink
water. De kosten van het gebouw zou
ongeveer f 3000 bedragen. De afdeeling
had nog ongeveer f 1400 in kas, terwijl
verder het benoodigde kapitaal zou
moeten worden gevonden desnoods uit
hypotheek, liever natuurlijk op aandeelen
zoo mogelijk renteloos.
Door een der leden wordt gevraagd
of alleen de heer Smit is gevraagd.
Spreker zou het gewenscht achten,
dat voor zoo'n werk meerdere bouw
kundigen werden gevraagd en een soort
prijsvraag werd uitgeschreven, evenals
b.v. bij het Gesticht van Weldadigheid.
Naar aanleiding van deze vraag ont
stond een vrij onverkwikkelijke discussie.
Ten slotte werd besloten dat nog een
paar andere bouwkundigen zullen worden
gevraagd. Voor de stemming over het
desbetreffend voorstel, verlieten de per
sonen, welke het sterkst er voor hadden
geijverd, de zaal, iets wat door een der
aanwezigen ten sterkste werd afgekeurd,
welke afkeuriDg door velen werd toege
juicht. Bij de rondvraag niemand het
woord verlangende, sloot de Yoorz. de
vergadering.
Posterijen.
Wij herinneren er aan dat met 1 Oct.,
dat is Vrijdag, des avonds te 5 uur geen
postverzending naar Helder enz. meer
plaats heeft en ook des avonds geen
late post aankomt.
Bij de gehouden aanbesteding van
hulpmeststoffen te Andijk is de levering
van 132000 K.G. Kainiet opgedragen
aan de firma C. R. Keijser Co. te
Texel.
Cocksdorp.
Men is in Eierland thans druk bezig
met het rooien der late aardappelen.
Het beschot is vrij goed te noemen en
ook de kwaliteit van de meeste soorten
is best, doch op de zwaarste gronden
zijn de knollen zeer door de ziekte aan
getast, terwijl ze op de laagst gelegen
gronden voor een groot gedeelte verrot
zijn. De Hallumer gelen blijken het
minst vatbaar te zijn. Het is te ver
wachten, dat de prijzen niet laag zullen
zijn.
De graanoogst is nagenoeg afgeloopen.
Dank zij het gunstige weder der laatste
dagen is het graan goed binnen gekomen.
Hier en daar zijn de stoomdorschmachines
reeds in werking.
Oudeschild, 28 September.
Gisteren was het buitengewoon druk
op de haven. Tal van grootere en klei
nere vaartuigen werden geladen of gelost.
Onophoudelijk zag men zwaar geladen
wagens komen en gaan. Ook van het
op het haventerrein opgeslagen materiaal
werd heel wat vervoerd. Dit was dan
ook wel noodzakelijk, daar er bijna geen
plekje meer open was.
De visschersvloot ligt voor het
grootste deel nog werkeloos in de haven.
Met verlangen wordt naar den lsten
October uitgezien. Bij goed weder gaan
dan verreweg de meeste visschers aan
het oesteren.
Den hoorn, 27 September.
De rederijkerskamer „O. K. K." zal in
't laatst van October baar eerste uitvoe
ring geven. Gekozen zijn Zoo gewon
nen, zoo geronnen; De knecht van twee
meesters; de Aprilbeweging en Daar is
Mijnheer. De vereeniging bestaat uit 2
dames en 8 heeren. Evenals het vorige
jaar heeft de heer Van Douwen weder de
regie op zich genomen.
28 Sept. Gisteravond is omstreeks
zes uur het tweede groote zinkstuk naar
de diepte gelaten. Enkelen hadden
van een wandeling gebruik gemaakt om
dit werk met genoegen gade te slaan.
Het is dan ook voorzeker wel de moeite
waard om hiervan een kijkje te nemen.
Vrijdagmorgen a s. om 9 uur hoopt men
bij gunstig weer het derde stuk naar
de diepte te laten.
Oosterend, 28 Sept.
De afdeeling „Oosterend" van den Ned.
Protestantenbond heeft Zaterdag j 1, hare
jaarlijksche huishoudelijke vergadering
gehouden.
Veel belangstelling was er niet. Be
halve 7 leden van het bestuur, waren
slechts 4 gewone leden aanwezig.
Bij de opening herdacht de voorzitter,
de heer J. de Jongh, de goede diensten
die de afdeeling van den overleden bode
mocht ondervinden. Een waardeerend
woord ter nagedachtenis werd gesproken.
De secretaris, de heer M. Kikkert, las
de notulen voor van al de in het ver-
loopen boekjaar gehouden bijeenkomsten
en ontving voor het keurig weergeven
des voorzitters dank. Besloten werd dat
„Nieuw Leven" na 1 Januari a. s. niet
meer voor rekening van de afdeeling
gelezen zal worden.
Dat men hoogst zuinig moet zijn, bleek
uit de rekening, die met een nadeelig
saldo sloot.
Tot leden van het bestuur werden
herkozen de aftredenden, de heeren J. J.
Roeper, M. Kikkert en J. Daalder Dz.,
Verder werd gesproken over verschil
lende predikanten, die men voor een
spreekbeurt zal uitnoodigen; waarna de
algemeene vergadering gesloten werd.
Het bestuur benoemde tot bode den
heer Jan Vonk, en verdeelde de functies
van het Dag. Bestuur aldus: voorzitter
de heer J. Daalder Dz., vice-voorzitter
de heer M. Kikkert, secretaris de heer
J. de Jongh, penningmeester de heer J.
J. Roeper. Allen namen aan, behalve
de heer J. de Jongh, die zijne benoeming
in beraad gehouden heeft.
Kortstondig genot.
Een inwoner van Vlissingen, die met
de boot een reisje maakte van Zaandam
naar Amsterdam en aan boord gebruik
maakte van de toiletgelegenheid, legde
een oogenblik een pakje effecten dat hij
kort te voren als aandeel in een erfenis
had ontvangen, naast zich neer, zonder
er later bij het verlaten om te denken
het weer bij zich te steken. Eerst toen
de boot in Amsterdam was aangekomen
en hij reeds aan wal was herinnerde
hij zich het pakje te hebben laten liggen.
Toen hij evenwel terug ging om zijn
eigendom te zoeken, bleken de effecten
reeds verdwenen.
Het pakje met de effecten werd
Zaterdag in de Regulierstraat te Amster
dam op straat teruggevonden.
Vreemde huisdieren.
Door A. Verwaal, te Reewijk (Sluip
wijk) zijn voor ongeveer zes weken twee
jonge vischotters gevangen, een mannetje
en een vrouwtje, die hij tot heden heeft
opgevoed, eerst met melk, nu met visch.
Deze beestjes groeien voorspoedig op
voorwaar een mooi paar om in een dier
gaarde te woorden opgenomen-ze zijn
aan menschen gewoon en zitten soms
des avonds bij vrouwlief in de woonkamer
op den schoot, terwijl ze voor den man
zelfs minder lief zijn, want zoodra hij
zijn voeten op den vloer verzet, schieten
ze op hem toe om te bijten.
Runden varkensvleesch.
In den laatsten doet zich op Tholen
het ongewone verschijnsel voor, dat in
den handel het rundvleesch beduidend
goedkooper is dan het varkensvleesch
het eerste kost per K.G., levend gewicht,
33 a 34 ct., het laatste 55 a 56 ct. De
oorzaak daarvan moet gezocht worden
in de duurte van het varkensvoeder,
waardoor het aantal varkens bovendien
gering is, wat de prijzen nog hooger
opdrijft.
„De koning van Zweden."
Donderdagmorgen werd op bevel van
een deurwaarder een bewoner van de
Noordpeterstraat te Arnhem, wegens
achterstallige huurschuld, uit de woning
gezet. Niet alleen de huurder, maar
ook zijn meubelen, twee broers en twee
zusters, kwamen op straat te staan.
De bewoner, v. E., bijgenaamd „de
koning van Zweden", was daarover niet
best gesticht.
Toen zijn huisraad op straat stond,
ging bij daarbqven op staan, verzamelde
zijn „lijfwacht", nl. broers en zusters,
om zich heen en riep op luiden toon
„Ik ben de koning van Zweden, hier
onder mij is mijn eigendom en wordt
mede bewaakt door mjjn onderdanen."
Even later verschenen eenige gemeen
tewerklieden, die den „koning van Zwe
den" afzetten en het huisraad meenamen
om voorloopig op te bergen, totdat
„Z.M." een woning heeft kunnen vinden.
Schadepost door 't natte weer.
't Is een slechte tijd om sigaren droog
te houden en droog te krijgen. De fa
brikant Euwijk te Heusden bracht ze
daarom bij den bakker Van Gorp, om
ze onder den oven te laten drogen. Ze
werden niet alleen droog, maar zoo fel
gedroogd, dat ze vlam vatten en 7000
sigaren vertoonden weldra niets meer
dan asch.
Leelijke schadepost.
Een deftig logies.
Op het dak van de Ridderzaal te
's Hage is door de werklieden van de
Rijksgebouwen een ooievaarsnest ge
plaatst. Midden op het dak is een
ijzeren rad bevestigd, waarop het nest,
bestaande uit een rondo mand van onge
veer 2 M. middellijn, dat met bekalkte
takken is gevoerd, is neergezet.
In vroegere jaren stond op het gebouw
ook een ooievaarsnest, dat evenwel later
verwijderd werd en ook na de verbouwing
niet meer werd aangebracht.
De Haagsche ooievaar heeft nu een
deftig logies.
Luchtvaart in Nederland.
De technische manager van den
aviateur Latham, de heer Rozendaal,
deelde te Berlijn aan den correspondent
van het „Hbl." mee, dat hij pogingen
in het werk stelt een vliegweek te orga-
niseeren in Nederland, tegen het voorjaar.
Gelukt dit plan, dan zouden de beste
vliegers komen.
Vooruitgang van den Landbouw.
Zondag' .3 October.
HERVORMDE GEMEENTE.
Burg. Voorm. 10 uur ds. Kijne.
Kerkcollecte.
Raai. 'a Avonds 7 uur ds. Smits.
Oudeschild. Voorm. 10 uur ds. Smits:
's Avonds half 8 ds. Groenovold
van Schagerbrug.
Den Hoorn. Nam. 2 uur ds. Kijne.
Oosterend. Vm. 10 uur ds. Van Grasstck.
Voorbereiding.
Cocksdorp. Voorm. 10 uur ds. Boeke.
GEREFORMEERDE KERK.
Oosterend. Voorm. halftien ds. Roosoboom
Nam. 3 uur ds. Rooseboom
Afscheidsrede,
Vóór mij ligt het Verslag van den Landbouw
in Nederland over 1908. Schijnbaar bevat het
lijvige boekdeel een dorre opsomming van allerlei
berichten over landbouw, veeteelt, enz. Vooral
de eerbiedwaardige rijen getallen zien er weinig
aanlokkend uit. Doch wie ze wat nauwkeuriger
beschouwt, kan al heel gauw den vooruitgang der
cultures daaruit opmaken. Nemen we de tijdvakken
1871 tot 18801881 tot 1890 en 190G tot 1908
en we vergelijken de opbrengst per ïïektare der
verschillende gewassen, dan zien we overal: de
Nederlandsche landbouw marcheert vooruit. B,v.
tarwe, zoowel zomer- als winter, De opbrengst
steeg van 22,7 H.L. in 1871 tot 1880 tot 23.4
H.L. in de volgende tien jaar om te eindigen
met 32.4 H,L. in de afgeloopen drie jaren. In
een kleine veertig jaar steeg de productie per
Eektare dus met ongeveer de helft. En niet
alleen tarwe, doch ook rogge, gerst en haver
deelden in dien vooruitgang. Het gehalte der
suikerbieten steeg van 14.4 in 1S9G tot 16,8
in 1908. De opbrengst ging ook vooruit. Uit
een en ander volgt, dat de teelt van dit gewas
heel wat productiever werd. Een aanzienlijke
vermeerdering wijzen ook de aardappels aan.
Voor een kleine 40 jaar was de gemiddelde op
brengst 125 H.L. per Hektare, tegenwoordig 210.
Al komt deze aanzienlijke vermeerdering voor
een deel voor rekening der fabrieksaardappelen,
een groote verbetering in de opbrengst valt niet
te ontkennen. Verschillende factoren hebben een
gunstigen invloed op de productie uitgeoefend.
Ik noem: beter zaaizaad of pootgoed. Een diepere
en doelmatiger bewerking van den bodem. Het
telen op rijen, waarbij het uit de hand zaaien
vervangen werd door het werken met de zaai-
machine. Maar de grootste en gunstigste invloed
werd zeker uitgeoefend door de rijker en doel
matiger bemesting. Wie laat zijn land nog braak
liggen? Men denkt er niet meer aan. De teelt
van stikstofverzamelende gewassen heeft enorme
voordeden opgeleverd.
En dan de kunstmest
Het gebruik van Kainiet, Patentkali en Chloor
kalium, vroeger een uitzondering, is bijna regel
geworden. Meer en meer komen do landbouwers
tot het besef, dat hun grond juist aan kali de
grootste behoefte heeft. Maar nog is het gebruik
per H.A. in Nederland betrekkelijk goring. Werd
er dubbel zooveel uitgestrooid, de resultaten zou
den alweer beter wezen. Hetzelfde geldt voor
Chilisalpeter, Ammoniak, Slakkenmeel, Superfos
faat, Beendermeel, enz. Wie nu nog beweert, dnt
volledige kunstmest den bodem uitput en dus
schade veroorzaakt, mag den naam van vooruit
strevend landbouwer niet dragen. Hij is bij zijn
tijd 25, misschien wel 50 jaar ton achter. Ja
de vooruitgang van den landbouw is voor een
groot deel aan bet gebruik van kunstmest toe te
schrijven. B.
