N°« 2315,
Zondag 5 December 1909,
238te Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland*
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor de Boae 30 Cta. Franco per post door ge
heel Nedeeland 45 Cts. Naar Ameeika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 nnr op den dag der uitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD& DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
Voorbereidend Militair Onderricht.
Onderzoek ter verkrijging van een bewijs
van voorgeoefendheid.
De Burgemeester der gemeente Texel
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat in het tijdvak van en met 5 tot en met
16 Januari a.s. ten overstaan van eene
Militaire Commissie, een onderzoek zal
plaats hebben ter verkrijging van een bewijs
van voorgeoefendheid.
Aan dat onderzoek mogen deelnemen:
1». de lotelingen, die in aanmerking
komen om in het volgend, jaar bij de
militie te worden ingelijfd
2". de tot korte oefening ingelijfde lote-
ÜDgen in het genot van uitstel van eerste
oefening, die hun vroeger verkregen bewijs
van voorgeoefendheid wenschen opnieuw
te verwerven, teneinde daardoor aanspraak
te verkrijgen op verlenging van dit uitstel, en
3°. de lotelingen, die het vereischte
militair getuigschrift wenschen te ver
werven om een verbintenis te kunnen
aangaan bij het Reservekader der Infanterie
der Vesting-Artillerie of der Genie.
De lotelingen, hiervoren onder 1" genoemd
kunnen bij het onderzoek drieërlei bewijzen
van voorgeoefendheid behalen te weten:
het bewijs van militaire bekwaamheid
het bewijs van lichamelijke geoefendheid
of het bewijs van militaire bekwaamheid
en lichamelijk geoefendheid.
Bedoelde lotelingen, dieeen dezer bewijzen
hebben verworven, worden op hunne aan
vrage ingelijfd bij het korps en geplaatst
in het garnizoen hunner keuze, voorzoover
zij daartoe geschikt zijn en dit met de
belangen van den dienst is overeen te
brengen. Bezitters van het in de derde plaats
genoemde bewijs hebben daarbij den voor
rang boven hen, die een der beide eerst-
vermelde bewijzen verwierven. De houders
van het in de derde plaats genoemde bewijs
hebben daarenboven aanspraak om vóór
anderen in aanmerking te komen voor
inlijving tot korte oefening (vier maanden A
Alleen de bewijzen van voorgeoefendheia
die in Januari a.s. zullen worden behaald,
geven bij de inlijving in het volgend jaar
aanspraak op vermelde voorrechten, alle
vroegere verkregen bewijzen zijn alsdan
van onwaarde.
De lotelingen, hiervoren onder 2° genoemd,
kunnen bij dat onderzoek alleen verwerven
het bewijs van militaire bekwaamheid en
lichamelijke geoefendheid; dit bewijs moet
door ben bij de aanvrage om verlenging van
uitstel van eerste oefening worden over
gelegd.
Zij, die in deze Gemeente woonachtig zijn
of verblijf houden en aan het onderzoek, het
welk zal plaats hebben te Helder in de maand
Januari a.s., wenschen deel te nemen, moe
ten zich vóór 10 December as. ter Secretarie
der Gemeente aanmelden. Bij do aanmel
ding moet door hen, die bij do oefeningen tot
verhooging van 's lands weorbaarheid een
"schiotbewijs" hebben verkregen, dit bewijs
worden overgelegd.
Dag en uur waarop, zoomede de localiteit
waar het onderzoek zal plaats hebben, zullen
op een der laatste twee dagen van het jaar
bij publicatie ter algemeene kennis worden
gebracht.
Texel, den 1 December 1909.
De Burgemeester voornoemd,
BIDDINGS.
Stremming Passage.
Do Burgemeester van Texel brengt ter
algemeene kennis, dat do passage met
beladen wagens langs den „Westerweg"
door Waal en Burg, von Burger-Niouwland
tot ded Ruigedyk van Maandag 6 Decem
ber 1909 tot nadere aankondiging gostremd
zal zijn.
Do Burgemoester vnd.,
HIDDINGH,
Texol, 3 Doe. 1909.
Hoe staat het met de Landbouw-
Ongevallenverzekering
li.
In ons vorig nummer hebben wij gezegd
dat de landbouwers in ons land zich gereed
maken de landbouw-ongevallen verzekering
zelf ter hand te nemen. Zij doen dit,
omdat aan de Hoofdbesturen van de Pro
vinciale Landbouwmaatschappijen is ge
bleken, dat op deze wijze de knechts het
best zullen geholpen worden zonder dat
het bedrijf hierdoor al te zwaar zal worden
belast.
Geld zal een landbouw-ongevallenver-
zekering, hetzij die van Rijkswege hetzij
die door de boeren zelf wordt ingevoerd
altijd kosten, dat spreekt vanzelf, maar het
scheelt nog verbazend veel hoe de uitvoe
ring van zoo'n landbouw ongevallenver
zekering wordt geregeld. Hoe minder
ambtenaren er bij betrokken worden, hoe
goedkooper. Daarom is de basis, waarop
de Landbouw-Onderlinge rust deze
alles, wat de landbouivers zelf leunnen
doenmoeten zij ook zelf doen, opdat dit
met zoo weinig mogelijke kosten geschiede
De Landbouw-Onderlinge zou wel hon
derden ambtenaren over het land kunnen
verspreiden, die het werk zouden moeten
doen, dat van de landbouwers zelf zal
worden gevraagd, doch die ambtenaren
zouden moeten worden gesalarieerd en dat
salaris zouden de landbouwers weer moeten
betalen, zoodat de onkosten aanmerkelijk
zouden worden verhoogd.
De Landbouw-Onderlinge is dan ook niet
van plan, trouwens het ligt geheel buiten
hare bedoeling, om overal in den lande
inspecteurs en agenten aan te stellen zooals
de premie-maatschappijen dat doen, want
dat groot aantal ambtenaren bezwaart door
het salaris de uitgaven.
Het vereenigingsleven onder de landbou
wers is in de laatste jaren zeer sterk ont
wikkeld, op ieder dorp is minstens één,
6oms zyn er twee of meer landbouwers-
vereenigingen, overal zullen dan ook
wel mannen te vinden zijn, die genoeg
ervaring hebben óm met succes deel te
kunnen nemen aan de uitvoering van de
landbou w-ongevallenverzekering.
Bovendien, zoo'n heksenwerk is het ook
niet. Dat hebben de tuinbouwers al be
wezen, die sedert 1 Juli 1909 aangesloten
zijn bij „de Tuinbouw-Onderlinge", eene
vereemging, die voor de knechts in den
tuinbouw reeds doetwat de landbouwers
voor hun knechts nu ook gaan doen.
„De Tuinbouw-Onderlinge" loopt goed en
van niemand is nog een klacht gehoord,
dat de uitvoering voor de tuinbouwers te
moeilik is.
Eenvoud is het kenmerk van het ware.
Het zou ook wel een beetje al te mal
zijn, als het helpen en steunen van een
knecht, die een ongeval heeft gekregen,
zoo ingewikkeld was, dat een gewoon
mensch dat niet zou kunnen doen.
Wij willen daarom thans de vraag be
antwoorden Hoe zit een Provinciale Land-
bouiv-Onderlinge in elkander?
In eene vergadering, bijeengeroepen door
de provinciale landbouw-maatschappij, is
een bestuur gekozen, dat uit 5 of 7 leden
bestaat. Dit bestuur heeft voor de geheele
provincie de hoofdleiding, doch omdat de
bestuursleden allen hun gewone dagelijk-
sche bezigheden hebben, laat dit bestuur
zich bijstaan door een administrateur. Het
provinciale bestuur regelt en beslist alles
en de administrateur voert het uitde
leiding van het |geheel is dus in handen
van de landbouwers en de administrateur
is niets meer dan een beambte, die, zoo
hij niet voldoet, ontslagen kan worden.
Stellen we ons nu voor, dat op een dorp
b. v. 100 landbouwers zich aansluiten bij
de Provinciale Landbouw-Onderlinge, hoe
gaat het dan?
In overleg en onder goedkeuring van
het provinciaal bestuur der Landbouw-
Onderlinge wordt op zoo'n dorp door do
landbouwers uit hun midden een Plaatse
lijke Ongevallen-Commissie aangewezen
leden van deze commissie zullen dus zyn
landbouwers.
En wat zullen deze commissies nu moeten
doen
lo. Moeten z(j uitmaken of het geval,
dat een knecht is overkomen, werkelijk
gebeurd is, toen de knecht voor zijn patroon
werkzaamheden verrichtte, welke onder de
verzekering vallen.
2o. Houden zij het oog op „de genees
kundige behandeling van den getroffen
arbeider.
3o. Stellen zy vast hoeveel uitkeering
aan een knecht toekomt voor ongevallen,
die hoogstens 2 maanden duren. Ongevallen
die langer dan 2 maanden duren regelt de
Administrateur.
4o. Betalen zij aan de getroffen arbeiders
de toegekende schadeloosstelling uit.
5o. Contróleeren zij de lijsten, waarop
de patroons invullen, hoeveel loon zij jaar
lijks uit betalen, want van de groote der
jaarloonen hangt het af, hoeveel iedere
landbouwer zal moeten betalen.
6o. Houden zij toezicht op de arbeiders
ter plaatse woonachtig, die eene schade
loosstelling ontvangen.
Is dit nu een ie moeilijk of te omslach
tig werk Zal dit nu zooveel tijd, zooveel
administratie kosten
Natuurlijk niet, want elke commissie
heeft maar te zorgen voor een betrekkelijk
klein aantal arbeiders en bovendien, er
geschieden op een dorp toch niet dagelijks
landbouw-ongevallen
Men zal eöns zien, hoe de werkzaamheden
meevallenin den tuinbouw is het óók
bijzonder meegevallen, wat trouwens te
verwachten was.
Uit een vakkundig en een finantieel
oogpunt beschouwd zijn de Plaatselijke
Ongevallen Commissies verre te verkiezen
boven ambtenaren, omdat de leden der
Commissies, landbouwers en das geheel
met het vak op de hoogte zijn.
In een volgend artikeltje bespreken wij
nader wie onder de verzekering vallenicelke
uitkeeringen aan de arbeiders zullen worden
gedaan en ten slotte wat deze verzekering
vermoedelijk aan de landbouwers zal kosten.
Intusschen willen wij den landbouwers
nog dezen raad geven, om, als in hun
buurt eene vergadering wordt gehouden,
waarin over de „Landbouw-Onderlinge"
wordt gesproken, die vergadering vooral
by te wonen.
Tevens willen we hieraan toevoegen, dat
de landbouwers verstandig zullen doen,
door zich niet in te laten met de agenten
en inspecteurs vau premie-maatschappijen,
want deze maatschappijen hebben niet
uitsluitend het belang der landbouwers op
het oog.
Door de oprichting der Provinciale Land-
bouw-Onderlingen, die zuivere coöperatieve
landbouw-vereenigingen zijn, hebben de
voormannen op landbouwgebied te kennen
gegeven, dat zy niets willen weten van de
premie-maatschappyen. Alleen de Land
bouw-Onderlinge is gesticht door en voor
de landbouivers-, dat men dit goed onthoude
TEXEL, 4 DECEMBER 1909.
Het Sint Nicolaasfeest.
We naderen het feest van Sint Nico-
laas, den goedheilig man. De uitstallin
gen in vele winkels hebben er aan
herinnerd, evenzoo het meerder vertier
langs de straten, zoo tusschen de buitjes
door want waarlijk er valt niet op te
roemen dat de natuur in de verloopen
dagen zoo bijzonder gunstig is geweest
tot het bezichtigen van- of een bezoek
brengen aan de winkels.
Trouwens, dat schijnt ook niet zoo
dringend meer noodig te zijnvrijwel
iederen dag worden de ingezetenen aan
hunne woningen overstelpt met aanbie
dingen van artikelen voor het Sint
Nicolaasfeest geschikt. En niet alleen
eigen ingezetenen, doch ook personen
van elders loopen, zooals men dat noemt,
het huis van steê en trachten hunne
waar aan den man te brengen, zeker
niet in het belang van eigen nering
doenden.
't Wil ons voorkomen dat deze dan
ook niet zoo groote reden zullen hebben
om zich over drukke zakendoenerij
te verheugen. Bovendien de beurs van
menigeen is niet zoo bovenmate ruim
gespekt, en waar de wintertijd ook nog
al tot extra uitgaven noopt, daar is als
gevolg van een en ander wellicht te
leurstelling niet uitgesloten. Daaraan
dient men in onzen tijd echter ook al
te gewennen.
Het feest van den Sint zal gevierd
worden Maandag den 6 December, ver
meld het verslag van den gemeenteraad.
Wij verstaan daaronder de wijze van
feestvieren zooals dat hier gebruikelijk
is, n. 1. door het houden van maskerade.
Wat de viering van het Sint Nicolaas
feest binnenskamers 'betreft, daarmede
zal de wetgever zich toch zeker niet
gaan bemoeien, zoodat het wel zal zijn
vrijgelaten wanneer men als naar ge
woonte aan den vooravond van den
Sint Nicolaasdag zich op een extra ver
snapering wil onthalen. Evenzoo ver
wachten wij dat zij die kinderen of
anderen willen verrassen met eenig Sint
Nicolaascadeau, niet verplicht zullen zijn
van den gewonen regel af te wijken.
Doch voor het feest buitenshuis, is
Maandag 6 December aangewezen. Met
belangstelling verbeiden we welke ver
rassende vertooningen ons zullen wach
ten, wat de vindingrijkheid zal voorbren
gen. Moge het zijn iets pittigs, iets
aardigs, niet banaal, en moge aan het
aangename zooveel mogelijk ook het
nuttige worden gepaard.
De Storm.
De storm welke Donderdagnacht en
gisteren den geheelen dag woedde, heeft
nogal belangrijke schade aangericht aan
de daken van woningen. Verschillende
perceelen ondergingen een geduchte op
ruiming van pannen, anderen weder iets
minder. Een schoorsteen van het huis
van Not. Dikkers moest het er aan
geven, het zinken dak van een woning
aan de Groeneplaats scheen ook al niet
tegen den storm bestand, terwijl menige
boom van takken werd beroofd. Van
persoonlijke onheilen vernamen wij niet.
Oudeschild, 2 December.
Gisteren is hier veel hout opgevischt
en aangebracht, niet alleen door de
visschersvloot, maar ook door particuliere
personen. Hierbij bevond zich veel z.g.
stuwhout. Door P. Hoogerheide en W.
Wz. Burger werd bij de Lange Balk
eene groote sloep opgepikt en achter
de helling in veiligheid gebracht. Naar
alle waarschijnlijkheid is het eene ma
rinesloep, doch zoodanig gehavend, dat
zij wel gesloopt zal moeten worden.
Wat de visscherij betreft, kan
medegedeeld worden, dat een gedeelte
der visschersvloot zich bezighoudt met
oesteren en een ander gedeelte met
garnalen. De prijs der garnalen is thans
echter zoo laag, dat velen vandaag niet
gevischt hebben. Mag het vangen van
oesters ook al niet meer van zoo groote
beteekenis zijn, dit wordt echter ver
goedt door het ruimschoots ophalen van
wulken, die nu tegen 6 gulden den H.L.
worden opgekocht.
Gisterenavond hield de vereeniging
„Dorpsbelang" hare jaarvergadering. De
opkomst was zeer gering. Te ruim 8
uur opent de Voorz. haar met een woord
van welkom en deelt mede, dat het be
stuur vroeg in het voorjaarl910 een begin
van uitvoering zal geven aan de uit
dieping der Nieuwe- of Schildsloot. Na
voorlezing en goedkeuring der notulen
van de laatstgehouden algemeene ver
gadering, doet de penningmeester reke
ning en verantwoording over het afge-
loopen boekjaar. Hieruit blijkt, dat het
batig saldo t 48,09 {bedraagt. Nadat
ZEd voor zijn rich tig beheer, dank is
gezegd, werd'hij gedechargeerd. Bij de
daarop volgende bestuursverkiezing werd
inplaats van den aftredenden commis-
TEXELSCHE COURANT.