N°. 2330.
Donderdag 27 Januari 1910.
23ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tof week
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden-
Voor tb Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 nur op den dag der uitgave
Prijs der Advertentién.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Tedere regel meer 6 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEYELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
Rijltslteuring van tot dekking bestemde
hengsten.
Burgemeester en Wethouders van Texel
brengen ter kennis van belanghebbenden
lo. dat de gewone Rijksvoorjaarskeurin-
gen van tot dekking bestemde hengsten in
1910, voor zooveel deze provincie betreft,
zullen worden gehouden te Haarlem op 22
Februari a s.
2o. dat de eigenaar of houder, die een
hengst ter keuring wenscht aan te bieden,
verplicht is daarvan ten minste drie weken
vóór de keuring vrachtvrij eene schriftelijke
en onderteekende aangifte te zenden aan
den Secretaris der provinciale regelingscom
missie, den heer W. TEENGS te Alkmaar
met opgave van
a. naam en woonplaats van den eigenaar
en houder;
b. naam, ouderdom, ras, kleur en bijzon
dere kenteekenen van den hengst, be
nevens indien deze in een stamboek
is ingeschreven, stamboek en stamboek
nummer;
c. zoo mogelijk aistammiDg vandeD hengst
zoowel van vaders als moederszijdo en
naam en woonplaats van den lokker.
3o. dat een hengst na bovenvermelden
termijn aangegeven, van de keuring is uit
gesloten, tenzij de commissie geen bezwaar
tegen toelating heelt en de eigenaar of
houder vóór den dag der keuriDg eene som
van tien gulden bij voornoemden Secretaris
Btort;
4o. dat inschrijvingsbiljetten voor de keu
ring op vrachtvrije schriftelijke en ondertee
kende aanvraag van eigenaars of houders
van hengsten door den Secretaris der rege
lingscommissie voornoemd zullen worden
verstrekt.
Texel, den 24 Januari 1910.
Burgem. en Weth. voornoemd,
HIDDINGH.
De Secretaris, RUIBING.
INVORDERING
'S RIJKS DIRECTE BELASTINGEN.
De Burgemeester der Gemeente Texel
maakt bekend, dat het kohier no. 3
der belasting op bedrijfs- en andere
inkomsten over bet dienstjaar 1909-1910
invorderbaar verklaard op den 21 Janu
ari 1910 aan den Ontvanger ter invor
dering is ter hand gesteld en ieder
daarop voorkomende belastingschuldige
verplicht is zijnen aanslag, op den bij
de wet bepaalden voet te voldoen.
Texel, den 24 Januari 1910.
De Burgemeester voornoemd,
IIIDDINGH.
15 22 Jau.
De afgeloopen week bracht weinig politiek
of ander nieuws voorzoover ons land betreft.
Onze Kamers zijn nog met vacantio en men
weet het in dergelijke tjjden doet mej.
Politiek gnarne een dutje, 't Belangrijkste
nieuws betrof al de drukte die in de bladen
gemaakt werd over de z. g. neutraliteits-
verklaring inzake de openbare school door
den B. v. N. 0. Verschillende bladen heb
ben er hoofdartikels aan gewijd en bespre
ken daarin het standpunt dat de onderwijzer
der openbare school dient in te nemen. Wo
kunnen hierover niet in bijzonderheden
treden, doch vermelden alleen, dat de ge
ruchtmakende rede van den heer Ossendorp
voor den Bond misschien wel eens minder
aangename gevolgen kan hebben. De heer
Meerkerk die zyn protest en zijn plannen
bekend maakte ontving zooveel bewijzen
van instemming dat de voorgenomen ver
gadering op 1 April doorgaat on er waar
schijnlijk een nieuwe bond opgericht zal
worden.
Noa een andere kwestie kwam in de
afgeloopen week onze aandacht vragen n.l.
de ou derdomsverzekering. De heeren Ds.
van Krevelen en Frans Netscher hebben
een rapport uitgebracht omtrent hun onder
zoek naar de werking der Deensche Ouder-
domsverzekering dat ze in Denemarken
persoonlijk instelden.
De Deensche wet die voor een 9 a 10-tal
jaren tot stand kwam, bedoelt de ouderdoms-
ondersteuning van waardige hulpbehoeven
den niet vallende onder de bepalingen der
Deensche armenwet.
Wie dezer na volbrachten 60-jarigen
leeftijd Diet meer in staat is voor zich
zei ven of voor hen, tot wier geheele ver
zorging hij verplicht is, in het voor levens
onderhoud of in geval van ziekte voor ge
neeskundige behandeling en verpleging
noodige te voorzien, heeft voor zoover hij
Rijks ingezetene is aanspraak op ouderdoms
ondersteuning onder de enkele voorwaarden.
De desbetreffende persoon mag niet
voor een volgens de publieke opinie ont-
eerende handeling gestraft zijn, tenzij hij
daarvoor gerehabiliteerd is;
zijn behoeftigheid mag geen gevolg zijn van
handelingen ten bate van kinderen of ande
ren, waardoor hij zichzelf van de middelen
van zyn onderhoud beroofd heeft, noch van
een verkwistend of losbandig leven; tijdens
de laatste 10 jaren voorafgaande aan de
aanvrage om ouderdomsondersteuningmoet
hij in het land gewoond hebben, mag hij
geen armenbedeeling ontvangen hebben,
niet wegens bedelarij of landlooperij gestraft
zijn, nog een ergerlijk leven geleid hebben.
In eDkele gevallen heeft het gemeentebe
stuur het recht den termijn van 10 jareD
te verkorten, terwijl bepaald is dat onder
steuning bij ziekte niet als armenbedeeling
beschouwd wordt.
De aanvragen om Ouderdomsondersteu-
ning worden gericht tot de gemeentebe
sturen, di6 de aanvragen onderzoeken en
de ondersteuning al of niet verleenen. De
gemeente waar de aanvrager zijn werkelijk
verblijf heeft betaald de ondersteuning en
moet van een en ander rekening en ver
antwoording doen aan hoogere autoriteiten.
De helft der uitgaven voor ouderdoms-
ondersteuning wordt door den Staat gedra
gen.
Dit zijn al zoowat de voornaamste bepa
lingen van de belangrijke wet, die trouwens
maar een 11-tal artikelen bevat.
Naar de werking van deze wet nu heb
ben de bovengemelde heeren een onderzoek
ingesteld en in "nun rapport zeggen ze o.a.
als hun meening dat de Deensche bevolking
zeer ingenomen is met het daar in toe
passing gebrachte stelsel. Ze vatten ver
volgens hun conclusie samen in de stellingen
als door ons in een vorig nummer reeds
werd medegedeeld.
—o—o—o—
In Engeland is in de afgeloopen week
de groote strijd begonnen. De parlements
verkiezing is thans in vollen gang en daar
ze tal van dagen in beslag neemt omdat
over alle zetels niet op een en dezelfden
dag wordt beslist, is de totaal uitslag nog
niet bekend. Toch is de beslissing over
een groot aantal zetels op dit oogenblik
reeds gevallen en aan de band daarvau is
het mogelijk zich aan eenige voorspellingen
te wagen. En dan kan wel voorop gesteld
worden dat naar alle waarschijnlijkheid de
liberale regeering de overwinning zal beha
len, doch tevens dat haar reusachtige meer
derheid uit het oude parlement in het
nieuwe niet zal terugkeeren De Unionisten
hebben reeds een groot aantal zetels ge
wonnen en tal van districten dio in 1906
den Unionist lieten vallen zyn tot hun
oude liefde teruggekeerd. De meerderheid
zal voor de regeering waarschijnlijk niet
zeer groot worden en niet onmogelijk is
het dat do Iersche nationalisten „op de
wip" komen te zitten, m.a.w. het lot der
regeeriug in handen krijgen.
Is deze verkiezing evenwel voor de libe
ralen een teleurstelling, niet minder is ze
dat ook voor de Unionisten, die zoo vurig
gehoopt haddon nog meer zetels te zullen
winnen zoodat het Lagerhuis „om" zou
gaan.
Als straks de uitslag omtrent alle zetels
bekend zal zijn hopen we nad r op de
verkiezing en haar mogelijke gevolgen
terug te konmn.
Vermel we alleen nu nog dat inzon
derheid Ik. platteland, dat in 1906zooveel
liberalen afvaardigde thans de unio
nisten gesteund heeft. De schoone stembus
beloften dezer laatsten, en de bewering dat
alleen door tariefsherziening de landbou
wende bevolking in welvaart zal kunnen
toenemen, omdat dan zooveel producten
van buiten geweerd zullen worden, waar
door de eigen producten als graan, boter,
kaas, eieren etc. in prijs zullen stijgen
hebben hun uitwerking bij de landbouwers
niei gemist.
Ook elders is deze omstandigheid van
invloed op de verkiezing geweest, inzon
derheid omdat niet zoozeer het optreden
van het Hoogerhuis bij de stembus ter
sprake wordt gebracht, dan toch eigenlijk
de aanleiding voor de parlementsontbinding
was, maar wel de vraag voor of tegen
protectie.
—o—o—o—
Zit men op het oogenblik bij onze wes
telijke buren midden in de groote verkie-
zingsdrukte, onze Zuidelijke buren, de
Belgen, beginnen zich zachtjes aan ook
voor de parlementsverkiezing voor te berei
den. Over een klein aantal weken, in Mei
n.l. zullen de verkiezingen voor de Bel
gische Kamer plaats hebben. De Belgische
liberalen nu hebben hun voorbereidenden
arbeid ingezet met een grootsohe betooging
die j.l. Zondag te Antwerpen werd gehou
den. Uit alle deelen van het land waren
de partijgenooten bijeen gekomen om op
werkelijk indrukwekkende wijze de aan
neming te vieren van de Belgische leger-
wetten, in welker tot standkoming de
liberalen het grootste aandeel hebben gehad.
Natuurlijk werd op deze groote partij ver
gadering niet alleen over de legerwetten
geredevoerd en vreugde bedreven, ook de
geschiedenis van het Belgische liberalisme
werd berdaeht en de hernieuwde eenheid
der partij in verschillende toonaarden be
zongen. Ook werd ruimschoots hulde
gebracht aan de socialisten, die in de
Legerkwestie met de liberalen samengingen
en werd voor de verkiezingen een program
ma besproken dat waarschijnlijk algemeen
kiesrecht, leerplicht en algemeene ouder-
domspensioneering zal bevatten. Een pro
gramma, dat waarschijnlijk een punt van
aanraking zal kunnen worden tusschen
liberalen en socialisten.
De vergadering kenmerkte zich door
groote geestdrift, En daar hebben de
liberalen wel reden voor ook, want de
zwakheid der Katholieke regeeringsmeer-
derheid is bij de Legerwetten gebleken en
zelfs is de partij die dit jaar mocht her
denken dat ze een kwart eeuw aan het
roer had gezeteD, zeer door onderlingen
twist verdeeld. De strijd tusschen de oud
katholieken en jong-kntholieken is onzen
lezers bekend.
De voorteekenen voor de komende ver
kiezingen zijn voor de Belgische liberalen
dan ook wel zeer gunstig.
Doch men kan zich ook te vroeg vroolijk
maken.
—o—o—o—
In Spanje met name daD in de hoofdstad
hebben de cavallerie-officieren eens op hun
klomp gespeeld, maar 't is hen niet best
bekomen. Door een 80-tal dezer sabeldra
gers werd een betooging gehouden, waar
van men de aanleiding moet zoeken in de
ontevredenheid die in het officierencorps
gowekt was door de na de Melilla krijgs
tocht verleende onderscheidingen. Met
dergelijke eerbewijzen is men in het land
„waar de zoete amandelen bloeien" nog
heel wat royaler dan bij ons maar mis
schien gaat men er ook niet zoo serieus
te werk. Althans de officieren waren
hoogelijk ontevreden en protesteerden tegen
de wijze waarop een aantal onderscheidin
gen waren verleend en meteen tegen de
manier waarop hun bevordering is geregeld.
De minister van oorlog heeft de protestee-
rende heeren eenvoudig achter slot en
grendel lateu brengen en toezegging gedaan
dat hij ze eens de dicipline zal leeren.
Zoó luidt de offlcieele lezing van de
kwestie, maar of dat inderdaad de juiste
is moet nog blijken daar de cencuur geen
andere doorlaat. Niet onwaarschijnlijk is
het, dat iu do betooging een nieuwe pogiug
moet worden gezien om het liberale kabinet
een beentje te lichten. Dit spelletje werd
vroeger reeds een tweetal malen met gunstig
gevolg door de officieren gespreid. Opmer
kelijk is het althans dat de protesteerende
en gearresteerde officieren onder aanvoering
stonden van een kapitein, die tot de reac
tionaire partij behoort en als zoodanig lid
der Kamer is en tevens dat zij zelf behooren
tot de conservatieve en rijke families. Ook
verdient opmerkzaamheid het feit, dat waar
de liberale bladen de tact en voortvarend
heid van den minister van oorlog in deze
zaak prijzen, de conservatieve organen
daarover het zwijgen bewaren.
In de Kamer zal binnenkort wel nader
de juiste toedracht der zaak aan het licht
treden.
TEXEL, 26 JANUARI 1910.
Afrekening.
Yoor belangstellenden is op aange
geven data's ter iDzage gelegd de goed
gekeurde rekening en verantwoording
betreffende de Tentoonstellingszaken
in 1908.
Die rekening sluit in ontvang en uit
gaaf tot een bedrag van f 18663,165.
Wij willen hierbij opmerken dat als
slotcijfer voor de uitgaven is vermeld
een bedrag van f 918.60, als saldo ge
boekt.
Een buitenkansje voor hen die voor
het waarborgfonds moesten offeren en
nu vermoedelijk 20 pet. van het door
hen gestortte zullen terugontvangen.
Voor de gemeente wordt dat een niet
te versmaden douceurtje.
Vergadering van liet Vut.
Niettegenstaande het gure weder, de
zeer vuile straten en de vele zieken,
was het in de Nutslezing, welke Maandag
j.l. in „de Vergulde Kikkert" werd ge
houden, vrij goed bezet. Omdat de voor
zitter, Ds. Kuperus, door ziekte ver
hinderd was de vergadering bij te wonen
werd deze geleid door den heer C. A.
de Braai, die, na de gebruikelijke opening
der bijeenkomst, het woord gaf aan
Mevr. Joh Sandberg—Bouret van Am
sterdam. En die spreekster had met
verschillende voordrachten, gekozen uit
werken van Multatuli, Francois Coppée,
Borrias, Prof. Stokvis, Justus van Maurik
en anderen, groot en welverdiend succes.
't Was in waarheid een voordracht
en kunstavond, waarvan ieder der aan
wezigen genoot, zoodat men het geheel
eens was met den Voorz. die bij zijn
slotwoord de hoop uitsprak, Mevrouw
Sandberg, do begaafde declamatrice, nog
meermalen in het Nut alhier terug te
zien. Ongetwijfeld mag ook deze
Nutsavond ten volle geslaagd heeten.
Een waarschuwing.
Wij deelen mede in de beschaving(?)
van onzen tijd, indien het waar is wat
ons ter oore kwam.
In de vorige week toch kwam een
z.g. antiquar hier zaken doen, naar zijn
zeggen. Hij huurde een fiets om het
eiland af te reizen en zou des avonds
terugkomeD. In het logies bleef men
hem echter wachtende en een ingeste'd
onderzoek bracht aan het licht dat ook
de verhuurder van de fiets tevergeefs
op zijn eigendom wachtte. Het bleek
dat m'nheertje hem had gesmeerd en
de fiets ergens te koop had aangeboden.
Zoo deed hij zaken.
Zoo althans luidde het verhaal dat er
ons van werd gedaan.
Wij zijn door bijzondere omstandig
heden iu de gelegenheid onze lezers van
iets extra's te doen profiteeren, voor
nadere bijzonderheden verwijzen wij
naar onze „extra aanbieding voor de
lezers van ons blad".
TEXELSCHE COURANT.