M arktberichten.
Advertf.ntiën.
INGEZONDEN STUKKEN.
UIT DEN GEMEENTERAAD.
Predikbeurten
HUIZEN TE KOOP.
Schoolvereeniging
ALGEHEENE VERGADERING
Goöperatieve Boerenleenbank
Rij kspostspaarbank.
Den twaalfden Mei
hopen onze gefielde Ouders,
SIMON BREMER,
BEK ENDMAK IN G.
DRASRWET.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel, brengen ter openbaie
kennis, dat op 6en Mei 1910 bij hen
is ingekomen een verzoekschiift van
Gerrit van der Vis, van beroep melk-
slijter, wonende te den Burg op Texel,
om verlof voor den verkoop van alcohol
vrijen drank in de navolgende localiteiten:
de beide voorvertrekken van het perceel,
kadastraal bekend Gemeente Texel sectie
K. No. 1812, plaatselijk gemerkt B 427, en
gelegen aan de Nieuwstraat aldaar.
Binnen twee weken na de dagteekening
dezer bekendmaking kan een ieder tegen
bet verleenen van dit verlof schrif
telijk bezwaren bij Burgemeester en
Wethouders inbrengen.
Texel, den 6 Mei 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
RUIBING.HIDDINGH.
Volksstemming.
Evenals vroeger te Dinxperloo, Steen-
wijk, Glanerbrug, St. Pancras, Hengeloo,
Smallingerland en de dorpen aan de
Langedijk, is er thans een volksstemming
over de afschaffing van den sterken drank
gehouden te Enkhuizen.
De uitslag was dat uitgebracht werden
4160 stemmen. Van onwaarde 40, blanco
397, zoodat het aantal geldige stemmen
3723 bedroeg
Van deze verklaarden zich 88 voor
onbeperkten drankverkoop, 592 wilden
den toestand zoo laten als deze is, 934
wilden vermindering terwijl 2109 de
drankgelegenheden geheel wilden laten
verdwijnen.
Koning Edward, f
Volgens telegrafisch bericht dato 7
dezer, is Koning Edward van Engeland,
overleden.
VOEDERBIETEN.
In verschillende streken van ons land neemt
de verbouw dezer bieten toe. Vroeger werden
ze alleen op de zware gronden geteeld, tegen
woordig ook op de lichtere. Iedere veehouder
dient in den herfst een flinke hoeveelheid bieten
in voorraad te hebben. Voor melk- en mestvee
geven ze een uitmuntend, licht verteerbaar voed
sel, dat op de melkproductie en vetvorming een
gunstige werking uitoefent. Toch is het nog een
grcot verschil, welk variëteit men teelt. Het doel
is bieten te telen met een hoog gehalte aan sui
ker en eiwit. De fijnere verbeterde soorten be
vatten beide stoffen in hoogere mate, dan de grove
oude soorten. Verder wenscht men een zoo groot
mogelijkcn oogst van zijn land te halen. Natuur
lijk staat dat in verband met een doelmatige be
mesting. Nu dringt een biet dieper in den bodem
door, dan de granen en de aardappels. Dus kan
de biet aardlagen bereiken wasr nog voldoende
voedsel aanwezig is, hoewel de bovenste laag
tamelijk wel uitgeput raakt. Ten tweede werkt
het wortelzuur krachtiger, daardoor is de biet in
staat plantenvoedsel los te maken uit verbindin
gen die voor andere gewassen onoplosbaar en dus
nutteloos zijn. Waar granen en aardappels niet
best meer voortwillen, geven voederbieten dikwijls
nog een goede opbrengst. Maar door herhaalde
bietenverbouw zullen de voedingsstoflen ook in
de diepere aardlagen uitgeput raken. Zeer zware
gronden kunnen jarenlang met voederbieten be-
teeid worden, zonder dat de jaarlijksche opbrengst
merkbaar vermindert. Maar minder vruchtbare
akkers vertoonen na eenige jaren achteruitgang
in de bietenopbrengst. Waar nu de voederbiet
ontzaglijke hoeveelheden kali en stikstof aan den
bodem onttrekt, dient ook veel kali en stikstof
mest gegeven te worden. Daarbij komt
dan een fosformest, want aan fosforzuur hebben
alle gronden gebrek. Wat kalimest aangaat, we
kunnen kiezen tusschen het goedkoopere Kainiet
en het duurdere Patentkali. Waar echter de
voederbieten met Kainiet beter groeien, dan met
Patentkali, zou het onzin zijn de duurste en min
der geschikte meststof te gebruiken.
Kainiet wordt van 600 tot 1000 kg. per H.A.
aangewend. Men kan het gerust kort voor het
inbrengen van het bietenzaad uitstrooien. Kainiet
bevordert den bladgroei en de daarin gevormde
stoffen brengen later de suiker en eiwit in de
biet zelf. Hoe beter bladgroei, hoe beter bieten.
Stikstofmest oefent daarop ook invloed ten goede
uit Men gebruike daarom 300 kg. ChilisaFpeter
gelijk met het Kainiet en Superfosfaat, waarvan
gemiddeld 600 kg. noodig is.
Wie bij een Kainietbemesting vreczen mocht
voor een schadelijke werking der Chloorzoutcn,
maakt zich bang voor niets. Het keukenzout
daarin werkt eer gunstig dan ongunstig op de
opbrengst. Het is trouwens een bekend feit, dat
na de overstrooming in Zeeland vier jaar geleden
op de zoutrijke landerijen juist de biet veel beter
groeide dan eenig ander gewas. Is de kunstmest
uitgestrooid en ondergebracht, dan volgt al spoe
dig het onderbrengen van het bietenzaad. Dik
wijls ontstaat er bij het gebruik van stalmest een
stilstand in den groei, n.l. vóórdat de plantjes
de mestlaag bereikt hebben. Daar de kunstmest
vooral met de bovenste aardlaag vermengd wordt
is er dan niet licht sprake van kwijnen der jonge
plantcD, Zij vinden immers de tafel gedekt
Daar de bemestingzooten dan het vocht in den
bodem oplossen, voorzien zij ook de diepere aard
lagen van gemakkelijk opneembaar voedsel.
Kunstmest is dus in alle opzichten voor de
cultuur van voederbieten aan te bevelen. Maar
het mooiste komt achteraan Kunstmest is veel
goedkooper dan stalmest en geeft bij eenigszins
gunstig weder een zuivere winst van f 50 a f 80
per Hektare in vergelijking met andere perceelen
die geen kunstmest ontvingen en dat na aflrek
der bemestingskosten. B.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
M. de R.
Gaarne zag ik onderstaande regels in uw blad
geplaatst.
In een vorig nummer dezer courant komt voor
een stukje, dat eenige Briesche landbouwers een
adres aan de regeering hebben gezonden om in
de wet op te nemen, het kievitseieren oprapen
te doen eindigen 15 April. Wenschelijk is hot
dat dat verzoek door alle eierenzoekers, opknopers
en verkoopers tegengewerkt zal worden. Waarom
zal ik hier mededeelen.
De kievit is een nuttige vogel, dat is zeker,
niet alleen omdat hij zooveel insecten verdelgd,
maar ook omdat zij zooveel voordeelen door de
eieren aan veel menschen verschaft. De Priesche
boeren noemen den kievit nuttig, omdat hij de
insecten verdelgd, maar als het eieren oprapen
15 April geëindigd moet worden, zullen de
kieviten binnen enkele jaren voor een groot
deel uitgeroeid zijn. De kievit begint plm. 20
Maart te leggen en daar hij zoo af en toe wordt
ontioofd van zijn eieren blijft hij doorleggen tot
1 Mei nog even langer. De kievit legt minstens
40 eieren, elk voorjaar. Die 40 eieren kunnen
niet alle op prijs gesteld worden, maar wel 24 of
28 er van. De eieren, die hij meer legt,zouden
dan in 't voorst van Mei komen, dus geen waarde
meer hebben. Als de kievit van onbebroede
eieren ontroofd wordt, zal hij met goed weer,
weer spoedig leggen. De kievit, die van bebroede
eieren ontroofd wordt is lang van de leg. Als
na 15 April de eieren niet geraapt mogen
worden, zal hij na 15 April gaan broeden en kan
dan de kievit vroeg in Mei kuikens hebben. Van
die vroege jonge kieviten zullen bij koud weer
als thans, veel sterven en men kan alzoo rekenen
dat van die vroege broedsels niets te verwachten
is. Dan komt dit nog: de kieviten leggen hun
eieren veel op bouwgrond. Als nu einde April
het bouwland bewerkt wordt, zullen de nesten
met bebroede eieren allen vernietigd worden.
Als nu de kievit weer op zijn verhaal is wordt
het te laat om nog eens met een nest te begin
nen en alzoo zullen de kievitten hard minderen.
De Priesche landbouwers kennen misschien het
leven der kievitten niet, anders zouden zij geen
adres aan de regeering hebben gezonden.
Ik schrijf dat een kipvit 24 of 28 geldige eieren
kan leggen, bedoeld worden daarmede de eieren
die geraapt kunnen worden tot 1 Mei. Als die
eieren door elkaar op 15 cent per stuk gerekend
worden, dan zouden 1 stel, man en vrouw, op
brengen 24 of 2S maal 15 cent. Zou elk stel
kieviten ook voor zooveel geld aan wormen, enz.
eten
Niemand zal het gelooven. Doen zij het wel
dan zullen de Priesche boeren spoedig rijk zijn
van de wormen, die de kieviten eten. Als de
Priesche landbouwers de kieviten beschermen
wilden, zou het wel nuttig zijn, als zij wisten te
bewerken dat na 1 Mei geen eieren meer ver
zonden mochten worden. De verzending gaat
altijd door tot 5 Mei, maar het zoeken tot 5 Mei
staat niet stil. Hiermede hoop ik, dat een meer
ontwikkeld persoon dan ik, verder mee zal helpen
om de wetgevers in de ooren te fluisteren, dat
zij de voor- en nadeelen der kieviten eerst nog
eens goed zullen overwegen.
Mijn dank voor de plaatsing.
UJSd.dw.
J. M. WITTE.
Cocksdorp Texel, 5 Mei 1910.
De heden gehouden vergadering van den raad
onzer gemeente was in hoofdzaak gewijd aan de
belangen van het onderwijs te den Burg. Reeds
lang was men er van overtuigd, dat het in 't
belang van het onderwijs zou zijn, indien de
beide openbare scholen (die van den heer de
Braai en van den beer Groenewold) tot één
werden vereenigd, waardoor meer eenheid in het
onderwijs zou worden verkregen. Een groot be
zwaar was steeds de toelating tot de school van
den heer G. van leerlingen uit de 5e zoowel als
uit de 6e klasse der gewone lagere school. Thans
nu de heer de Braai gaat vertrekken achtte men
het tijdstip geschikt om tot combineering over
te gaan.
Door de oprichting der R. C. school was het
aantal leerlingen der O. L. school zeer gedund
en gedaald tot plm. 145 terwijl gerekend mag
woraen op jaarlijksche toelating van plm. 27
leerlingen. De klassen zijn door die vermindering
vrij klein geworden, en geacht wordt, dat dezelfde
leerstof, die thans in 12 maanden wordt behan
deld, dan wel in 8 maanden kan worden behan
deld, zoodat de toelating van leerlingen en de
verhooging van hen wel om de 8 maanden kan
geschieden. Bij toelating van leerlingen om de
8 maanden mag worden gerekend, dat er ieder
keer plm. 18 nieuwe leerlingen toetreden. Elk
onderwijzer kan dan 2 klassen hebben of plm. 36
leerlingen.
De school wordt verdeeld in 14 klassen,
waarvan de 8 laagste aller, voor gewoon lager
onderwijs met 1 onderwijzer voor elke 2 klassen
en de 6 hoogc klassen met 2 onderwijzers voor
gewoon en meer uitgebreid lager onderwijs tevens.
In de Oe klasse wordt begonnen met het onder
wijs in 'tPransch, in de 12e met dat in't Duitsch
en in de 13e klasse met Engelsch.
Om tot de school te worden toegelaten moeten
de kinderen minstens 5 jaar en 4 maanden oud
zijn, zoodat ze om met het Pransch te beginnen
minstens 10 jaar en 10 maanden moeten zijn.
Door de eenheid van onderwijs welke wordt
verkregen rekent men, dat de leerlingen als zij
de 11e klasse hebben doorloopen, ook zonder
extra lessen in staat zullen zijn examen af te
leggen voor toelating tot een inrichting voor
hooger of middelbaar onderwijs.
Ook financieel heeft de gemeente voordcel bij
de combinatie der scholen. Volgens de tegen
woordige regeling toch bedragen de kosten van
die scholen f7200, waarvan het. rijk betaalt 4770
en de gemeente dus f 2430. Volgens de nieuwe
regeling zullen de kosten bedragen totaal f 5400
waarvan het rijk f 3995 en de gemeente f 1405.
Een voordeel voor de gemeente dus van 2430
min 1405 is f1025 waarbij nog komt f150, welke
dan niet meer behoeft te worden uitgekeerd
voor vergoeding huishuur (thans aan den heer G.)
totaal dus een financieel voordeel van f1175.
De beide scholen worden dus opgeheven
en wel met 1 Sept. a,s. terwijl alsdan wordt
opgericht de nienwe school, waarnaar de
heer Groenewold als hoofd wordt overge
plaatst. Overplaatsing van onderwijzers van
bijstand laat de wet niet toezoodat die
onderwijzers eervol ontslag wordt gegeven
tegen 31 Aug. a.s. terwijl tijdig eene voor
dracht zal worden ingeleverd tot benoeming
der onderwijzers van bijstand.
Tengevolge van de combineering der
scholen en toelating der leerlingen tot de
nieuwe school om de 8 maanden, moesten
enkele verordeningen worden gewijzigd.
In hoofdzaak waren die wijzigingen van
administiatieven aard. Zoo wordt b.v. het
kohier schoolgeld voor de school te den
Burg vastgesteld om de 4 maanden en dat
voor de andere scholen evenals tot heden
om de 3 maanden.
De eerste toelating van nieuwe leerlingen
te den Burg zal plaats hebben op 1 Januari
1911 en verder om de 8 maanden, voor de
andere scholen jaarlijks op 1 April.
Wat de traktementen der onderwijzers
aangaat die worden bepaald als volgt:
Minder dan 5 dienstjaren f 600, van 5 tot
9 f 6509 tot 12 f 72512 tot 15 f 800
en bij 15 of meer dienstjaren f 875. Als
overgangsbepaling wordt daaraan toege
voegd, dat de heer S. de Vries zoolang hij
zijn betrekking blijft bekleeden zijn salaris
van f 1000 hetwelk met 1 Aug. a.s. nog
met f 75 wordt verhoogd, blijft behouden.
Behalve bovengenoemde onderwijszaken
werd nog aangeboden: het gemeenteverslag
en verslag woningwet 1909, welke by de
leden van den raad zullen circuleeren.
De rekening Algemeen Weeshuis 1909
welke tot eindcijfer had
ontvangen 10799.29'
uitgaven 9876.81
batig saldo 917.486
De begrooting Algemeen Weeshuis 1910
met als eindcijfer van ontvangsten en uit
gaven f 10919.44'.
Af- en overschrijving begrooting alge
meen Armbestuur 1909 tot een totaal bedrag
van f 218.24. Iets geheel van administra
tieven aard.
Idem gemeentebegrooting 1909 tot een
totaal bedrag van f 1426,25.
Het kohier schoolgelden 2e kwartaal 1910
werd vastgesteld tot een bedrag van f701.30.
Tot onbezoldigd ambtenaar van den Bur
gerlijken stand in plaats van den heer
Dikkers, die als zoodanig was afgetreden,
werd benoemd de heer J. S. Dijt.
Van H H. Ged. Staten was ingekomen de
goedkeuring van het besluit van den Raad
om het legaat van f 3000 haar vermaakt
door den heer F. Keijser te aanvaarden.
Burgerlijke Stand der Gemeente Teiel.
Van 30 April tot en met 6 Mei '10.
GEBOREN: Maria Cornelia, d.v. Adriaan
de Wilde en Jacoba Cornelia Quist
(Eierland). Grieleka Petronella, d. v.
Adam Kalf en Jannetje Peper (den Burg)
Maria, d.v. Arie Eelman en INeeltje den
Braven (Eierland). Amalia Leonardo,
d. v. Leonardos Neggers en Amalia
Christina Peperkamp (den Burg.)
ONDERTROUWD Albert Blom en Antje
Elisabeth Krijnen. Almer Viseer en
Neeltje Krijnen. Cornelis Yerhoeve en
Jannetje Jonker.
GETROUWD: ArieKoorn,(Burger-Nieuw-
land) en Antje Visser (de Westen).
Maarten Jan Veeger (de Westen) en
Anna Cornelia Veeger (den Hoorn).
Simon Plaateman "(de Waal) en Hen-
drika Koorn (Pijpersdijk). Pieter Vonk
(Oost) en Grietje Plaatsman (Oosterend).
OVERLEDEN Geene.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Gedeponeerd ten Raadhuize
1 dop van een wagen.
Aan het postkantoor Den Burg (Texel)
en de, daaronder ressorteerende, hulpkan
toren werd gedurende de maand Apr. 1910
Ingelegd f 9717,87'
Terugbetaald 12951.0-1'
Het laatste, door dat kantoor uitgegeven,
hoekje draagt het nummer 3439.
Zondag 8 Mei.
HERVORMDE GEMEENTE.
Burg. Vm. 10 uur ds. Kijnc.
Waal. Vm. 10 uur ds. Van Grasstek.
Oudeschild. Nam. hall 3 ds. Kijne.
'sAv. 7 uur ds. Hendriks
van Akersloot.
Den Hoorn. Vm. 10 uur ds. Visser.
Oosterend. Nm. 3 uur ds. Van Grasstek.
Coclcsdorp. Nm. half 3 ds. Visser.
GEREFORMEERDE KERK.
Oosterend. V m. half 10 J Leesdienst.
Nam. 3 uurj
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Burg. Vm. 10 uur dg. Kuperus.
Den Hoorn. Vm. 10 uur ds. Bussemakor.
Scliagen, 4 Mei. Aan evoerd:
80 Kaltkoeien f 160,a f 275—;
72 Vette Koeien 1 160 a f 275;
200 Geldekoeien f 120 a i 245
100 Nuchtere Kalveren f 7 a f24.
370 Overhouders f 18 a 31.00.
40 Vette Varkens 48 a 56 cent per Kg.
4 Magere Varkens f 16 a f 19.
60 Biggen f' 13,a f 18,00;
Boter f 1.00 a f 1.10 per K.G.
Kipeieren f 2,75 a t 3,25 per 100;
Leiden, 6 Mei. Ter markt aangevoerd:
3 Stieren f 118 a 1250,—;
627 Kalf- en Melkkoeien f 148 a 1 330;
321 Varekoeien f 108 a f 247;
179 Vette Ossen en Koeien 1192af 348
75 Kalveren (vette) f 60 a f 118
160 Kalveren (magere) 15at 12
340 Schapen (vette) i 19,— a t 27.
486 Magere Varkens f 17— a f 50, -;
573 Biggen f 8.50 k f 16.00;
Geboren JAN SIMON,
zoon van JOH. P. DROS
en T. C. DROS-Bremer.
Oudeschild, 5 Mei '10.
Kennisgeving aan familie en vrienden,
Ondertrouwd
A. VISSER
EN
N. KItIJNEN.
EVHooerkn,°g' Texel' 6 Mei 191°'
2 Ingekomen stukken.
3 Rekening en balans dienstjaar 1909.
4 Verkiezing van een lid voor het bestuur,
volgens rooster aftredend de heer C.
M. Veeger (herkiesbaar).
5 Verkiezing van een lid voor den raad
van toezicht, altredend de heer P. J.
Zoetelief (horkiesbaar).
6 Vaststelling vergoeding aan den kassier.
7 Voorstellen van het bestuur betreffende
rente en provisieregeling voor loopendo
rekoning.
8 Benoeming rekoningopnemers 1910.
9 Voorstel betreffende art. 5 huishoudelijk
reglement, aangaande kasgold.
10 Rondvraag.
11 Sluiting.
H. OVER,
Proeidont vd Raad van Toezicht.
N.B. a. Do leden worden verzocht bij bet
binnenkomen der zaal de daar neer
gelegde presentielijst te teekenon.
b. Deze oproeping strekt als eenige
en ttlgoineene kennisgeving.
Te bevragen bij J. J. KUIJPEIl,
Parketraat. Texel.
Huwelijksvoltrekking 19 Mei 1910.
Ondertrouwd
C. VERBOEVE
EN
J. JONKER.
Dep0 Hoorn; Texel' 6 191°-
Getroüwd
S. PLAATSMAN
EN
n. KOORN,
die, mede namens wederzijdsche familie,
hun hartelijken dank betuigen voor de vele
blijken van belangstelling bij hun huwelijk
ondervonden.
Waal, 6 Mei 1910.
EN
ADRIANA EELMAN,
hunne twaalf-en-een-half-jarigo
Echtvereeniging te herdenken.
Uit naam hunner kinderen,
Maria
Trijntje
Arina
Eierland,
„de Cocksdorp".
Vergadering op Woensdag II Mei, des
avonds te hall acht in het lokaal van den
heer Jb. Buys.
der leden van de
te Texel,
op Woensdag 11 Mei 1910, 's avonds te 8
uur in hotel „de Zwaan" te den Burg.
Punten van behandeling:
1 Notulen.
