N°. 2404,
Donderdag 13 October 1910.
24ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Van weck tot week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 nnr op den dag der nitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Texel.
NATIONALE MILITIE
Indeeling van lotelingen,
bij de bereden korpsen.
De Burgemeester der gemeente Texel
brengt ter openbare kennis, dat de in
deze gemeente voor de militie ingeschre
ven lotelingen, die, in geval van inlijving
ter volledige oefening, in aanmerking
wenschen te komen om bij een der
bereden korpsen te worden ingelijfd, bij
deze worden uitgenoodigd zich vóór den
30en November e.k. ter Gemeente-secre
tarie aan te melden of te duen opgeven.
Voor verdere bijzonderheden, als wjjze
van aanmelding, geneeskundig onderzoek,
voordeelen welke de ingelijfden der be
reden korpsen genieten in vergelijking
met de miliciens der onbereden korpsen,
wordt verwezen naar de op de publicatie
borden aangeplakte bekendmakingen.
Met het oog op het niet altijd genoeg
zaam beschikbaar aantal plaatsen bij
een wapen en een bepaald garnizoen,
wordt er nadrukkelijk op gewezen dat
het aanbeveling verdient, meer dan één
korps op te geven, waarbij men bij
voorkeur wenscht te worden ingelijfd.
Texel, den 4 October 1910.
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.
Aangifte voor de zeemilitie.
A. Zeevarenden.
B. Binnenschippers.
O. Smeden, stokers, machinisten fn
bankwerkers.
D. Overige beroepen.
1—8 Oct.
Het groote nieuws van de afgeloopeu
week was wol de omwenteling in Portugal.
De ernstige gebeurtenissen in Lissabon en
naaste omgoving afgespeeld vau het
andere deel van Portugal is nog niet veel
bekend hebben de geheele aandacht tot
zich en van alle andere binuen- en buiten
landsche aangelegenheden afgetrokken.
Geen wonder, het omverwerpen van een
Koningstroon, het verbannen van een
eeuwenoud Koningshuis, behoort niet tot
de gebeurtenissen van eiken dag en is van
groote beteekenis. In hoofdzaak zullen de
lezers met de feiten op de hoogte zijn, hoe
vrij plotseling de revolutiebrand uigebroken
is, de republikeinen met hulp der vloot de
republiek uitgeroepen hebben en Koning
Manuel en zijn familie het land ontvlucht
hebben. Al weet men nog niet wat er in
de eerstkomende dagen geschieden zal, toch
staat het vrijwel vast dat de monarchie
in Portugal opgehouden heeft te bestaan.
Het bericht van deze omwenteling kwam
zeer_ plotseling en vrijwel onverwacht.
Weliswaar waren de toestanden in het rijk
van Koning Manuel in den laatsten tijd
onrustbarend en heerschte er op politiek
gebied een verwarring als nooit te voren,
maar toch dat het zoo spoedig tot het
ergste zou komen wat een Koninkrijk
ondergaan kan, hadden we niet durven
voorspellen.
'tWas sinds lang bekend dat er groote
ontevredenheid heerschte onder een deel
der bevolking, ontevredenheid over de
wijze waarop het land bestuurd werd
als besturen hier tenminste nog het juiste
woord is. In Juni j.l. hebben we, naar we
meenen nogal uitvoerig een en ander over
de binnenlandsche aangelegenheden van
Portugal medegedeeld,zulks naar aanleiding
van de Kabinetscrisis. Die aangelegenheden
waren de laatste jaren alles behalve moed
gevend en dat op den somberen Februari
dag van 1908 Koning Carlos en de Kroon
prins vielen onder het moordend lood van
verraderlijke revolutionairen was enkel en
alleen aan de in alle opzichten slechten
toestanden te wijten. Portugal is een arm
land, dat niets overgehouden heeft van zijn
ouden roem en zijn vroegere grootheid, dat
zelfs zijn welvaart verloren heeft en achter
eenvolgens geregeerd werd door bewinds
lieden voor wie het belang van eigen beurs
en die hunner vrienden zwaarder woog
dan dat van hun land.
Met den dood van Koning Carlos, die
gewoon was roosjes te laten zorgen en
deed alsof hij alleen voor zijn genoegen in
de wereld was, dacht men dat er verbete-
riug zou komen. Doch de uitkomst beeft
bewezen dat de harde les die de bewinds
lieden ontvangen hadden niets heeft uit
gewerkt. Koning Manuel, die jongen nog,
tot de regeering werd geroepen op een
onverwacht tijdstip en zonder opderegee-
ringstaak te ziju voorbeieid, bleef aan de
leiband zijner moeder loopen en deze om
ringde zich door dezelfde leidslieden die
haar gemaal omringd hadden en die zich
geen rekenschap gaven van de behoeften
van het land. Alles bleef zooals het vroeger
was en in de regeeringskringen bleef cor
ruptie haar hoogtij vieren.
Zooals men wellicht weet zijn er behalve
de republikeinsche en een 12 tal kleinere
groepen in Portugal twee groote politieke
partijen: de Regeneradores of conservatieven
en de Progressistas, of liberalen. Lange
jaren achtereen wisselden deze partijen
elkander achter de regeeringstafel af doch
feitelijk hebben beide maar één program,
n.l. het land te exploiteeren ten bate van
hen en hun aanhang. Wanneer de eene
partij verzadigd was, maakte ze plaats voor
de andere, terwijl gewoonte is dat met
ieder nieuw Kabinet ook een nieuw ambte-
naarspersoneel optreedt.
Dat dergelijke omstandigheden, die mis
schien voor een halve eeuw nog ongestraft
konden voortduren, tot een catastrophe
moesten lijden, was te voorzien. De onte
vredenheid werd met den dag grooter en'
dat was winste voor de republikeinen. Iu
Juni j.l. brak een nieuwe Kabinetscrisis uit
de vijfde of zesde in twee jaar tijds, en bij
die gelegenheid kwamen groote zwendela-
rijen aan het licht die door middel van de
„Credito Predial" de min-of-meer Staats-
hypotheekbank door Luciano de Castro,
den leider der progressistische partij waren
gepleegd. De „eerlüke" parlementsleden
bonden den strijd aan tegen het Kabinet
en er vielen harde woorden.
die dagen werd reeds gemeld dat
Koning Manuel met do zaak verlegen zat
en hij er sterk aan dacht afstand vau de
regeering te doen, ten behoeve van zijn
oom. Zoover is het toen niet gekomen er
kwam een nieuw Kabinet, doch er kwamen
geen nieuwe toestanden.
De revolutionaire stroom wies intusschen
met den dag, de officieren en manschappen
van de vloot werden tot de republikeinsche
idee bekeerd en thans schijnt het oogenblik
gekomen dat het verstoorde volk een einde
maakt aan een toestand, die op ellende
moest uitloopen.
Het oude Koninkrijk Portugal dat met
het zwaard in de vuist door Graaf Hendrik
van Bourgondië in de 12e eeuw op de
Mooren veroverd werd en dat gegrondvest
werd door Alfonso I, Portugal's eersten
en dapperen Koning, wankelt is wellicht
reeds ineengestort. Van het konin klijke
paleis wappert de groen-blauwe revolutie-
vlag.
Des alte Stürzt es andert sich die Zeit
Moge er uit de oude ruïnen „neues
Leben erblühen"!
o—o—o
De oogen van allen die belangstellen in
de politieke aangelegenheden van Duitsch-
land waren dezer dagen naar Kassei gericht
alwaar de partijdag van de nationaal
liberalen gehouden werd. Deze partijdag
werd door velen beschouwd als een van
bizondere beteekenis, omdat men verwachtte
dat het gaan zou om de vraag, of een
splitsing van de partij in twee groepen
het gevolg der besprekingen zou zijn, dan
wel of „die alte Geschlossenheitund Einheit"
behouden zou worden.
Zooals men weet bestaat er sedert de
behandeling van de financieele ontwerpen
tusschen de nationaal-liberalen en conser
vatieven een diepe klove. Deze laatsten
lieten hun bondgenooten in den steek en
sloten vriendschap met het Centrum, waar
door het z. g. blauw-zwarte blok tot stand
kwam.
Sedert hebben de conservatieven allerlei
middelen beproefd om de nationaal liberale
partij wat gunstiger voor de nieuwe politieke
constellatie te stemmen en haar te doen
bewegen zich nauwer bij het conservatieve
Clericale blok aan te sluiten. Van andere
zijde daarentegen werd ook een vriendelijk
gelaat getoond aan de nationalen in de
hoop dat deze nauwere aansluiting zouden
zoeken bij de andere meer vooruitstrevende
partijen. Zelfs werd voorspeld een samen
gaan met de sociaal-democraten, doch het
partijcongres dezer laatsten leerde duidelijk
dat een blok van Bassermann tot Bebel
een onmogelijkheid zou zijn. Maar toch zou
een samengaan met de linker burgerpartijen
wellicht niet tot de onmogelijkheden be-
hooren. En daar men niet wist welke houding
de partij zou aannemen is het te begrijpen
dat met groote belangstelling naar den
partijdag te Kassei uitgezien werd.
Deze heeft evenwel geen enkele verrassing
gebracht. Basseimann hield een lange rede
voering waarin hij zijn standpunt uiteen
zette, dat door de afgevaardigden met ge
juich goedgekeurd werd.
De nationaal-liberalen zullen blijven waar
zij zijn en noch een stap naar rechts, noch
een naar links doen. Even ondenkbaar als
een samengaan met de sociaaldemocraten
werd genoemd even ondenkbaar werd een
verbond met het Centrum mogelijk geacht.
De partp van Bassermann zal zich tegen
beide blijven keeren en zal alleen onder
die voorwaarde te bewegen zijn een verbond
met de andere burgerlijke partijen aan te
gaan. De oude strijdleuze, door Von Bulow
bij de vorige algemeene verkiezing aange
heven, willen de nationaal-liberalen weder
te voorschijn halenTegen de rooden en
tegen de zwarten.
Dat deze beslissing voor sommigen een
teleurstelling is geweest is licht te begrijpen.
Of de nationaal-liberalepartij evenwel ver
standig doet uit een oogpunt van partij
politiek, om op haar eenzame post te blijven
moet de tijd nog leeren.
—o—o—o—
Uit Engeland kwamen in de afgeloopen
week ernstige berichten. In de uitgebreide
katoennijverheid was het tot een conflict
gekemen tusschen de werkgevers en werk
nemers, waartoe een partieele staking aan
een der fabrieken aanleiding had gegeven
en die op haar beurt weer het gevolg was
van een vrij onbeduidende kwestie. Kleine
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per S maanden.
Voor de Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertenlièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
Texel, brengen, ter voldoening aan art. 138 der
Militiewet 1901, bij deze ter kennis van wie het
aangaat, dat de lotelingen voor de lichting der
nationale militie van 1911, die verlangen bij de
Zeemilitie te dienen, worden uitgenoodigd zich
vóór 1 November eerstkomende bij hen,Burgcm.
en Weth. aan te melden of te doen opgeven
ter Gemeentesecretarie te deD Bnrg; tot welke
aanmelding of opgave eiken werkdag van 9 uur
voorm. tot 2 uur nam. te dier plaatse gelegenheid
zal zijn.
Voor indeeling bij de Zeemilitie komen uit
sluitend in aanmerking de lotelipgen die ter
volledige oefening worden ingelijfd. Voorts moeten
zij een beroep uitoefenen of een posite bekleeden
als is aangegevon in onderstaande lijst.
Stuurlieden, stuurmansleerlingen, matrozen,
lichtmatrozen, en jongens op koopvaardijschepen,
van de groote en kleine vaart en op zeesleep-
booten;
Stuurlieden, schippers en verdere opvarenden
van loodsvaartuigen, tonnenleggers en jachten;
Diepzoevisschers en Noordzeekustvisschers.
Leerlingen van Zeevaartscholen.
Stuurlieden, schippers en schippersknechts van
Rijnsclicpen, aken, tjalken en andere vaartuigen;
Stuurlieden, matrozen, schippers, en schippers
knechts van passagiers- en sleepbooten op binnen
wateren;
Zuiderzeevisschers;
Visschers op Zeeuwsche wateren en op de
groote rivieren;
Mossel- en oestcrvisschers;
Schuitenvoerders, vletlerlieden en veerlieden.
Machinisten en machinistleerlingen op schepen
en vaartuigen, bij spoor- of tramwegen en op
fabrieken en andere inrichtingen;
Stokers als boven;
Machinedrijvors; (hieronder begrepen drijvers
vnn motorbooton en automobielen)
Smeden en smid-bankwerkers;
Machinebankwerkers en gewone bankwerkers
(hieronder ook te verstaan rijwielherstellers);
Werktuigmakers;
Kolentremmors;
Metaalbewerkers (bieronder te verstaan koper
slagers, ketclmakcrs, vijlcnkappers en voorslagers)
Electricions;
Studenten in de werktuigkunde of in de
clectro-teehniek;
Leerlingen vnn de kweokschool voor machinisten
to Amsterdam of van een cursus voor mnchinistcn.
Telegrafisten (hieronder ook to verstaan radio-
tclcgralistcn);
Sohecpsbeschietcrs.
Scheepstimmerlieden (scheepmakers).
E. Koek-, brood- en banketbakkers of knechts,
Koks en koksmaats, hetzij aan boord van
schepen of vaartuigen, hetzij aan den wal.
E. Koffiehuis en hotelbedienden.
Hofmeesters en kellners op schepen of
booten.
G. Ziekenverplegers,
Barbiers,
Apothekersbedienden
Studenten in de geneeskunde of in de
artsenijbereidkunde.
H. Personeel van 's Rijkswerven.
N.B. De personen genoemd onder A, B. en
D. kernen allereerst in aanmerking voor inlijving
[als zeemilicien-matroos.
C. komen allereerst in aanmerking voor inlijving
[als zeemilicien-stoker.
E. komen in aanmerking voor inl.alszeemilicienkok
F. n n n n n zeemilicienhof-
[meester.
G. u n u n u zeemilicienzie-
[ken verpleger,
H. ii n n n n n zeemilicien-
matroos of stoker al naarmate van het beroep
dat zij uitoefenen.
Hierbij wordt het volgende bekend gemaakt
I. De lotelingen kunnen bij de aangifte voor
de zeemilitie opgeven of zij, in geval van aan
wijzing voor den dienst ter zee, zouden wenschen
te worden afgeleverd en in werkelijken dienst
gesteld in het tijdvak van 1 tot 15 Maart van
het volgend jaar, dan wel of zij er de voorkeur
aan zouden geven om, zonder opkomst ter aflevering
in genoemd tijdvak, in het genot van verlof te
worden gesteld tot omstreeks 1 Augustus van
genoemd jaar.
Met hunnen aldus kenbaar gemaakten wensch
zal zooveel mogelijk rekening worden gehouden.
Zij mogen echter indachtig zijn, dat de loteling
die zich eenmaal voor indeeling bij de zeemilitie
heelt aangemeld of doen opgeven en bij het
hierna onder 2o bedoelde onderzoek voor den
dienst ter zee is geschikt bevonden, zich niet
zal kunnen terugtrekken voor de zeemilitie, zoo
hij mocht worden bestemd voor indienststelling
op een ander tijdstip dan waarvoor hij zich bij
voorkeur beeft opgegeven.
2o. De lotelingen, die een beroep uitoefenen
of eene positie bekleeden als is aangegeven in
bovenstaande Lijst en zich tijdig op de hierboven
omschreven wijze voor den dienst ter zee hebben
aangemeld of hebben doen opgeven, zullen voor
hunne aflevering worden onderworpen aan een
onderzoek naar hunne geschiktheid bij de zee
militie.
Dit onderzoek zal plaats hebben tusschen 1 en
25 Januari 1911.
Ieder der hiervoren bedoelde lotelingen zal
mededceling ontvangen van dag en uur en plaats
waarop bedoeld onderzoek voor hem zal geschieden.
Heeft bedoeld onderzoek niet plaats in de
gemeente waar de loteling woonplaats heeft of
verblijf houdt, dan komen de kosten zijner reis
ten laste vau 's Rijks kas en wordt hem boven
dien voor de kosten van het verblijf in de
gemeente van onderzoek een bedrag van een
(f l)gulden uitbetaald.
De lotelingen, die voor inlijving ter volledige
oetening zijn bestemd en ten gevolge van den
uitslag van bet onderzoek voor de dienst ter zee wor
den aangewezen ontvangen hiervan zoodra mogelijk
bericht. Dit bericht houdt tevens in de mededee-
ling, of zij reeds in het tijdvak van 1 tot 15 Maart
van het volgende jaar zullen worden afgeleverd
om alsdan dadelijk voor eerste oefening in weike-
kelijken dienst te blijven, dan wel, of zij bestemd
zijn om zonder opkomst ter aflevering in genoemd
tijdvak op omstreeks 1 Augustus van dat jaar
in werkelijken dienst te komen.
Do aandacht van de lotelingen wordt nog
gevestigd op art. 116 der Militiewet 1901, luidende
als volgt
//De bij de Militc to land ingelijfden worden
niet tot het aangaan van een verbintenis voor de
buitenlandsche zeevaart toegelaten zonder schrif
telijke toestemmiug vanwege onzen Minister van
Oorlog.
Die toestemming wordt in gewone tijden niet
geweigerd aan de lotelingen die reeds voor hunne
inlijving bij de Militie hun beroep van de buiten
landsche zeevaart maakten en die zich overeen
komstig art. 13S voor do zeemilitie hehben aan
geboden, doch daarbij niet hebbon kunnen worden
aangenomen.
Texel, den 4 October 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
IIIDDINGH.
De Secretaris, RUI13ING.
