N°. 2416.
Donderdag 24 November 1910.
248te Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van meek tof meek.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs por 3 maamden.
Voor de Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika ea andere
landen met verkooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 uur op den dag der uitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANÖEVELD DE ROOIJ, ParkstraatBurö op Texe l.
13—19 Nov.
De Tweede Kamer heeft zich ook Dog
de afgeloopen week bezig gehouden met
de behandeling der Indische begrooting,
doch de debatten waren noch spannend
noch intressant. Wel werden er ook thans
weer heel wat woorden en wenschen, cri-
tiek en raadgevingen aan de Indische aan
gelegenheden gewijd, doch het debat was
gelijk aan een kabbelend beekje, waarin
maar zelden een steentje neer geplompt
werd om wat afwisseling in heteentoonig
gekabbel te brengen. Vooral de houding
van minister Malefijt was allerbeminnelijkst.
Voor de wenschen van alle sprekers had
hij woordjes van dank gereed en maar zelden
dat hij eens even van zich af beet. 't Schijnt
dat de Kamer dezen minister, die tot de
portefeuille van Koloniën geroepen werd,
zonder dat hij iets van onze bezittingen
in den vreemde zag, het leven niet lasti
ger wil maken, dan het uit den aard der
zaak al is.
Alleen Vrijdag kwam or een kinkje in
de kabel. De Kamer was bezig met de be
handeling van het militaire gedeelte der
Indische begrooting en daarbij kwam het
Krupp-monopolie, waarover in den laatsten
tijd al zooveel is te doen geweest even om
den hoek kijken. De minister had in ver
band met verwapening van de Indische
bergartillerie twee proefkanonnen bij de
firma Krupp besteld en dat vonden som
mige leden wel wat ongehoord. Immers
een behandeling van het rapport der z. g.
Krupp-commissio heeft nog niet eens plaats
gehad en derhalve heeft de Kamer nog geen
uitspraak kunnen doen. Bovendien meende
men dat de minister ingegrepen had in het
budgetrecht der Kamer, die de gelden voor
het aanschaffen van wapens voteeren moet.
Men zag in een en ander opnieuw een
bewijs van het bestaan van een Krupp-
monopolie en daarmede was men niet
tovreden. Er werd nogal lang over de
kwestie gedelibereerd en het eind van 't lied
werd, dat de minister aan de heeren beloofde
dat ook de firma Schneider voor de levering
van berggeschut zal kunnen mededingen.
Er zullen nu vergelijkende proeven plaats
hebben tusschen de „proef'-kanonnen van
de beide firma's, Krupp en Schneider.
Krupp zal het wel winnen, zegt menj
omdat de Indische legerautoriteiten nu
eenmaal een zwak voor Krupp materiaal
hebben.
—o—o—o—
Engeland heeft dagen van groote spanning
achter den rug en nieuwe dagen van nieuwe
spanning ziet men er tegemoet. Minister
Asquith heeft in het Lagerhuis medeged eeld
dat het gevolg van het mislukken der
Vctoconferentie is geweest, dat dc regeering
den Koning verzocht heeft, zoo spoedig
mogelijk het parlement te ontbinden, d.w.z.
na afhandeling van enkele noodzakelijke
begrootingsposten. Het ontbindingsbesluit
kan derhalve binnen eenige dagen verwacht
worden en zoo staat men er weder voor
een algemeene verkiezing met al de „ge
noegens" daarvan. De verklaring van
Asquith werd met luide toejuichingen door
de regeeringsparty begroet. Sprekende over
de Vetoconferontie gaf de eerste minister
als zijn weloverwogen meening te kennen,
dat door mannen van in zoo hooge mate
tegenstrijdige overtuiging, nooit een op
eerlijker wijze doorgevoerde poging was
gedaan, om elkanders standpunt tebogrijpen
zoo mogelijk een gemeenschappelijke basis
te vinden voor de schikking en op die basis
can gebouw op te trekken, dat tenminste
een belofte van hechtheid en duurzaam
heid kon geven. Alle leden der Conferentie
hebben die taak niet dan met tegenzin
opgegeven, maar ze zijn daartoe overgegaan,
omdat zij overtuigd waren, dat het nutteloos
was door te werken. Het resultaat is ge
worden, vervolgde Asquith, dat we tot den
oorlogstoestand terugkeeren. De regeering
zal het Hoogerhuis eerst nog gelegenheid
geven om de politiek der regeering, die het
Lagerhuis heeft goedgekeurd, al dan niet
te beamen, doch het zou een ijdele waan
zijn te beweren, dat er nog eenige twijfel
kon bestaan over de beslissing, die het
Hoogerhuis ten opzichte van de Vetowet
zal nemen. Met het oog op het feit dat
twee achtereenvolgende Lagerhuizen hun
oordeel hebben uitgesproken over het geschil
dat den geheelen weg van vooruitstrevende
wetgeving verspert, acht de regeering het
oogenblik gekomen dat dit geschil onder
worpen kan worden aan de beslissende
uitspraak van de groote nationale verga
dering, m. a. w. aan de Engelsche kiezers.
Het feit dat Asquith niets gezegd had
over het geven van waarborgen door de
Kroon, gaf den leider der oppositie, Balfour,
aanleiding op nadere inlichtingen aan te
dringen. Asquith weigerde evenwel en
verklaarde niet bereid te zijn een verklaring
welke ook, af te leggen over den raad dien
hij, als verantwoordelijk minister gegeven
heeft of nog zal geven aan den Koning.
De Koning staat buiten politieke en ver
kiezingsgeschillen en het is de plicht van
zijn onderdanen, dat los zijn van den Arena
van den partijstrijd te handhaven en te
verzekeren.
Uit dit laatste meenen de liberale bladen
te mogen opmaken, dat Asquith van den
Koning een voorwaardelijke belofte heeft
gekregen, doch de Unionisten bestrijden dit.
In het Hoogerhuis werd namens de
regeering door Lord Crewe een zelfde ver
klaring afgelegd als die van Asquith in
het Lagerhuis. De leider der oppositie in
het Huis der Lords, Lansdowne noemde de
parlementsontbinding een parlementaire
manoeuvre, die mei het grootste cynisme
was uitgevoerd en vroeg of de regeering
waarborgen van den Koning gekregen had
en onder welke voorwaarden. Lord Crewe
ging op de laatste vraag niet ge'aeel in
maar verklaarde, dat de regeering aan de
Kroon parlementsontbinding gevraagd heeft
in de veronderstelling, dat het Hoogerhuis
de Veto-ontwerpen zal verwerpen. De
regeering neemt aan, dat wanneer de regee
ring weer aan het bewind komt met 6en
haar welgezinde meerderheid, het Hooger
huis voorbereid zal zijn, gevolg te geven
aan den Volkswil, zooals deze zich dooi
de verkiezingen heeft kenbaar gemaakt.
Deze laatste verklaring wijst wel ecnigszins
op van de Kroon verkregen toezeggingen.
lutusschen heeft het Hoogerhuis, in af
wachting van de verklaring van Asquith,
in d6 afgeloopen week de z. g. hervormings
resoluties van lord Rosebery in behandeling
genomen en goedgekeurd.
Zooals men weet broedde deze lord het
plan uit dat het Hoogerhuis zich zelf zou
hervormen. Volgens zijn resoluties zou dit
dan in de toekomst samengesteld zijn uit
lords, die in de eerste plaats gekozen wor
den door de erfeljjke peers uit hun midden
en benoemd worden door de Kroonin de
tweede plaats zullen zitting hebben de lords
krachtens een ambt dat zjj hebben bekleed
en in de derde plaats leden van buiten
gekozen.
De aanneming dezer resoluties moet
natuurljjk dienen om den volke te laten
zien, hoezeer de lords er op uit zyn om
als het moet zich zelf te hervormen. Dat
het Hoogerhuis er evenwel even conser
vatief om zou bljjven als het thans is,
zullen de Engelsche kiezers wel begrijpen.
In verband met de spannende gebeurte
nissen moet ook nog even kortelijks ver
meld worden dat Balfour, de leider der
oppositie in het Lagerhuis, dezer dagen te
Nottingham een redevoering over de kwestie
heeft gehouden. Echter, zonder veel nieuws
te vertellen, 't Was trouwens ook nog voor
Asquith het besluit der regeering mede
deelde. Natuurlijk sprak de Unionistische
leider allereerst over het opbouwende
element van de Unionistische politiek en
hij stelde dit de tariefshervorming
zoo mooi mogelijk aan zijn hoorders voor.
Zoo verklaarde hij zelfs dat als de lasten
der loontrekkende klassen door tariefsver-
hooging verzwaard zouden worden, hij er
niet van zou willen hooren en dat al mocht
de broodprijs stijgen, de prijs van andere
levensmiddelen stellig dalen zou.
Verder ging Balfour te keer tegen de
regeering, die zich door de Ieren laat
voortjagen. Redmond noemde hij de man
van de Vetovoorstellen en die het op de
vernietiging der grondwet verzien heeft.
Overigens vertelde Balfour weinig nieuws.
't Is te verwachten en de regeering
rekent er op dat het Hoogerhuis de
Veto-ontwerpen terugwijzen zal en dat de
volgende week het ontbindingsbesluit van
het parlement afgekondigd zal worden.
Men maakt zich daarom voor het optiekken
naar de stembus gereed en houdt zich
tevens bezig met allerlei voorspellingen.
Wanneer de verkiezingen zullen worden
gehouden staat nog niet vast en evenmin
of deze op één dag dan wel op verschillende
dagen zullen plaats hebben. Wat echter
wel vaststaat is dat de Ieren en de arbeiders
partij de regeering krachtig zal steunen,
de laatsten o. a. door zich te onthouden van
candidaatstelling in twijfelachtige districten
tegenover den liberalen candidaat.
Intusschen zullen ook de Conservatieve
en Unionistische partij hun beste beentje
voor zetten. Waarschijnlijk zullen ze samen
onder een leuze optrekken. Maar dan niet
onder die van tariefsherziening, die men
wat al te gevaarlijk acht in de gegeven
omstandigheden, doch onder de leuze „Tegen
Home RuleZij zullen de Engelsche
Kiezers tegen de Ieren in het harnas jagen,
door op het rassenverschil te werken.
En de leuze der regeeringspartij zal
waarschijnlijk voor de komende verkiezing
geen andere zijn dan„Tegen het Hooger
huis!" en zij zullen rekenen op de voort
stuwende kracht der democratische begin
selen.
Koe de uitslag van den strijd zal zijn is
moeilijk te zeggen, doch we gelooven dat
de regeering ditmaal een betere kans krijgt
dau bij de vorige parlementsverkiezingen.
TEXEL, 23 November 1910.
In de vergadering van den Raad
der gemeente Alkmaar op Donderdag
jl. werd onze vroegere plaatsgenoot de
heer Dr. F. P. Keyser, keuringsveearts
en plaatsvervangend directeur van het
slachthuis te Arnhem, met algemeene
stemmen benoemd tot directeur van het
gemeente slachthuis te Alkmaar.
Be Gocksdorp.
Als notabelen der Ned. Herv. Gem.
alhier zijn herkozen de li. h. C. Dijksen,
J. Barends en K. Wetsteen, en als leden
van het kiescohege de h. h. J. Buis Pz.
J. Kikkert, J. Wetsteen en G. Bakker.
De tooneelvereeniging „Eensge
zindheid" gaf Zaterdag jl. eene uitvoering
in het lokaal van den heer Zoetelief.
Ondanks het min gunstige weder was
de opkomst bevredigend.
Voor het voetlicht werden gebracht:
„Zoo werd hij rijk," tooneelspel in
5 bedrijven door A. Ruys en „Verstrooid
heid," blijspel in 1 bedrijf door A. v.a.
Stempel Jr.
Beide stukken vielen in den smaak
van het publiek, waarvoor het luide
applaus na elk bedrijf het beste bewys
was.
Waal, 21 Nov.
De nieuw-opgerichte Rederijkerskamer
„De Vriendenkring," gaf Zaterdagavond
jl. voor een talrijk gehoor haar eerste
uitvoering. Het le programma, bestaande
uit de opvoering van het blijspel: „Jozef
in den bonten rok," gevolgd door nog
twee kleinere stukjes, werd vlug en tot
genoegen der aanwezigen afgespeeld.
Een gezellig bal besloot dezen zeer
goed geslaagden avond.
Oudeschild, 21 Nov.
Zaterdag j. 1. vierde ons plaatselijk
Nut „Neptunus" zijn 50-jarig jubileum.
De eigenlijke dag was Maandag 21 Nov.
doch op verzoek van het meerendeel
der leden werd het reeds 19 Nov. ge
vierd. Reeds dagen te voren was het
bestuur en een feestcommissie werk
zaam geweest om het zoo luisterrijk
mogelijk te doen vieren. Kosten noch
moeiten werden ontzien. Verschillende
uitnoodigingen aan oplichters en leden
die zich wegens de vereeniging ver
dienstelijk hadden gemaakt, werden ge
daan. Een breed programma voor den
feestavond werd opgemaakt en tal van
jongelui hadden zich beschikbaar gesteld,
om het een en ander ten beste te geven.
Op den bepaalden tijd vulde zich de
zaal van den heer Vos, die voor deze
gelegenheid aanzienlijk was vergroot en
keurig versierd, met leden en geïnvi-
teerden. Te ruim half acht opent de
voorzitter, de heer W. Mets Tz, die ruim
45 jaar lid dezer vereeniging, en voor
haar altijd een der steunpilaren is ge
weest en nog is, met een woord van
hartelijk welkom aan allen, maar in 't
bijzonder aan de van elders tot ons
gekomenen, de bijeenkomst. Uit naam
der vereeniging biedt ZEd. aan do li. h.
K. Bakker te Haarlemmermeer, J. Daal
der Dz. te Oosterend, J. de Jongh te
de Waal en L. J. Kikkert te den Burg
het eerelidmaatschap aaD. Nadat de
secretaris de ingekomen felicitaties en
mededeelingen had voorgelezen, houdt
de voorzitter een keurige feestrede,
waarin het streven en het werken der
vereeniging duidelijk in het licht wordt
gesteld en menige aardige episode uit
dat 50-jarig bestaan wordt medegedeeld.
Hierna wordt het volgende uitvoerige
programma afgewerkt:
Zooiets heeft nooit bestaan, duet.
Hannes Pimpelmees op audiëntie, mo
noloog. Arbeidscontract, door 6 dames.
De hulpmiddelen van Jouathas, blijspel
in 1 bedrijf. Mijn queu is weg, blijspel
in 1 bedrijf. In de wachtkamer, chan-
sonnette voor 1 dame. Voor en tegen
de emancipatie, duet 2 dames. Vier
Volendammertjes, door 4- dames en 4
heeren. Zonder onderscheid werd alles
keurig uitgevoerd. Te ruim 12 uur was
dit officieel gedeelte afgeloopen, waarna
de Heeren J. Daalder Dz., K. Bakker,
J. de Jongh en L. J. Kikkert in hartelijke
woorden de vereeniging met het 50 jarig
jubileum geluk wenschten en de hoop
uitspraken, dat zij nog eenmaal haar
1U0 jarig bestaan mocht vieren. Een
geanimeerd bal volgde, afgewisseld door
een paar voordrachten van den heer
TEXELSCHE COURANT.