N°. 2446.
Donderdag 9 Maart 1911.
24ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
BionenlancL
Van week tof week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden-
Noor de Bono 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verliooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 nnr op den dag der nitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer S Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOU, Parkstraat, Burg op Texel.
Aan onze lezers!
Het leven op een eiland heeft een eigen
aardige bekoorlijkheid, men leeft, om het
zoo te zeggen, in een wereldje apart, af
gescheiden door natuurlijke grenzen van
de groote wereld.
Dat brengt onwillekeurig met zich, als
gevolg van het elkander noodig hebben een
nauwere aaneensluiting en een zeker koud
zijn voor wat buiten dat wereldje omgaat.
't Is eenigszins als het leven op een schip,
het telkens elkander ontmoeten, het niet
elkander kunnen ontwijken en het in
zekeren zin van elkander afhangen en
vooral het hebben van dezelfde belangen,
brengt verbroedering.
Wij ervaren het allen, zoodra we ons
buiten de gemeente begeven; „hé, nog een
Texelaar," en we vragen dan niet van
welke kerkelijke of politieke overtuiging
die Texelaar is.
Als in iedere wereld, bestaat ook in ons
wereldje, de behoefte om geregeld door
middel van drukpers gemeenschap met
elkaar te houden, het aangewezen middel
daartoe is de plaatselijke courant.
Wil nu die plaatselijke courant aan zijn
bestemming beantwoorden, dan dient ze te
zijn, beslist onzijdig, zoowel op politiek als
kerkelijk gebied, vermijdend wat een deel
van de bewoners van ons wereldje van het
andere deel zou kunnen vervreemden.
Wat ons betreft, hebben we dat steeds
zooveel in ons vermogen is vermeden,
anders is dat met onze medewerkers en
correspondenten, en zoo is het wel eens
voorgekomen, dat door drukte aan onze
aandacht was ontsnapt, een zinsnede, die
enkele onzer lezers aanstoot kon geven.
Wij wenschen; dat ons blad zij een on
zijdig blad, en daarom plaatsen wij niet
een bericht van een onzer correspondenten
over kerkelijke strijd binnen onze gemeente
en wenschea dat ook niet te doen op ver
zoek van een geacht abonnée.
Ons blad moet blijven, het orgaan van
alle Texelaars.
Mond- en klauwzeer.
De Burgemeester der Gemeente Texel
Overwegende dat op meerdere plaatsen
in de landen de besmettelijke veeziekte
„mond- en klauwzeer" voorkomt;
Brengt onder de aandacht van de
veehouders en landbouwers, dat het
aangezien het mond- en klauwzeer zeer
dikwijls wordt overgebracht door personen
die in aanraking zijn geweest met dieren,
welke aan die ziekte leden, b. v. door
veehandelaren aanbeveling verdient
geene lieden op de boerderij toe te laten
van wie men vermoeden kan, dat zij
de smetstof bij zich kunnen dragen
Noodigt hen bovendien uit bijzondere
aandacht te wijden aan hunne schapen,
daar dez9 meormaien het eerst door
mond- en klauwzeer worden aangetast,
en wanneer zich bij deze dieren eonig
verdacht verschijnsel, b. v. kreupelheid
mocht vertoonen, dadelijk den veearts
te raadplegen.
Texel, 28 Februari 1911.
De Burgemeester van Texel,
HIDDINGH.
NATIOSALE MILITIE.
Herhalingsoefeningen.
De Burgemeester der gemeente Texel
vestigt er de aandacht van belangheb
benden op, dat op de gemeente publicatie-
borden is aangeplakt eene bekendmaking
houdende opgave van de lichtingen,
korpsen en korpsonderdeelen, welke in
het jaar 1911 voor herhalingsoefeningen
on ler de wapenen moeten komen, met
vermelding dor data van opkomst en
van vertrek met groot verlof.
Texel, den 7 Maart 1911.
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.
25 Febr.—4 Maart.
Er was in de afgeloopen week weinig
belangrijk binnenlandsch nieuws. Nietalleen
vielen er geen belangwekkende binnen-
landsche gebeurtenissen voor, doch ook de
Kamerzittingen boden weinig stof tot be
schouwingen. De Kamer zette de beraad
slagingen voort van het ontwerp tot bestrij
ding der zedeloosheid en bracht deze ten
einde ofschoon de eindstemming nog tot
later moest worden uitgesteld Er werd nog
breedvoeriger over de verschillende artikelen
gedebatteerd dan aanvankelijk verwacht
was. Het aantal amendementen was dan
ook nogal groot. De minister behoeft zich
over het lot van het ontwerp evenwel niet
ongerust te maken, want het laat zich
aanzieD dat het met een flinke meerderheid
bij de eindstemming zal worden aange
nomen. Aan het slot der behandeling werden
nogal belangwekkende debatten gevoerd
over een amendement van den afgevaardigde
Van Vuuren. Het was een amendement op
het artikel waarin door den minister het
grofife spelen bij de wedrennen strafbaar
werd gesteld, door het bookmakersbedrijf
te verbieden. De heer Van Vuuren nu
meende dat het artikel niet ver genoeg ging
en wilde ook de totalisator bij de wed
rennen verbannen. Een groot aantal leden
had daartegen bezwaar omdat ze meenden
dat daardoor den genadeslag zou worden
toegebracht aan de wedrennen. De totalisator
toch beschouwde men niet als een zoo groot
kwaad en er werd op gewezen dat zij een
groote attractie is bij de rennen en zeer
medewerkt om het bezoek te vergrooten.
Het bezoek zal afnemen voorspelden ze als
de totalisator verdwijnt en daardoor zullen
de wedrennen, die men beschouwd van
veel belang te zijn voor onze paardenfokkerij
moeten verdwijnen. Ook de minister bestreed
het amendement omdat hij de voordeelen
grooter achtte dan het moreele kwaad. Toch
koos de Kamer voor het amendement, al
was het dan ook maar met 36 tegen 34
stemmen.
De totalisator is daardoor ten doode op
geschreven en afgewacht moet worden of
dat werkelijk een doodvonnis voor de
Nederlandsche wedrennen inhoudt.
o—o—o
Duitschland gaf in de afgeloopen week
weinig stof tot een beschouwing niettegen
staande de Rijksdag nog wel bijeen is
tegenwoordig. Deze hield zich in de laatste
dagen bezig met de Legerwet, die met groote
meerderheid aangenomen werd voor zoover
ze behandeld is, doch waarover ook al
weinig bijzonders te vermelden valt.
Bij gebrek aan belangrijke politieke en
parlementaire gebeurtenissen hebben tal van
bladen zich in de laatste dagen nogal bezig
gehouden met beschouwingen over de
komende Rijksdagverkiezingen. Zooals men
weet loopt de 5-jarige zittingsperiode van
den Rijksdag den 25 Januari 1912 af en nu
wisten enkele bladen reeds mede te deelen
dat de verkiezingen reeds dit jaar in Novem
ber zullen plaats hebben. De „Frankf. Zeit."
bestrijdt echter de juistheid dezer berichten.
De verkiezing worde nooit zoolang vooraf
vastgesteld eu het blad acht het bovendien
niet aannemelijk dat do regeering er dit
maal zoo vlug bij zal zijn. Wel heelt het
vernomen, dat de huidige Rijksdag geen
winterzitting zal houden en de verkiezingen
nog dezen herfst zullen plaats hebben.
Thans reeds wordt met belangstelling
het treffen bij de stembus tegemoet gezien.
Ook beginnen de politieke partijen reeds
hun wapenschouwingen te houden en hun
plan van aanval op te maken Vermoedelijk
zal de strjjd gestreden worden onder de
leuze voor of tegen het blauw zwarte blok.
En niet onwaarschijnlijk is dat daarbij zelfs
de nationaal-liberalen „tegen" zullen kiezen,
ook al komt het niet tot een stembus
overeenkomst Bebel-Bassermann.
Intusschen hebben de Badensohe kiezers
in Imraenstadt Landau het blauw-zwarte
blok weder eens een waarschuwing gegeven.
Het betrof een tusschentijdseho verkiezing
voor een zct6l die tot nu toe door hét
Centrum als vast beschouwd werd. Thans
evenwel zal er een herstemmiug moeten
plaats hebben met groote kans dat hot
Centrum de zetel aan de liberalen zal
moeten afstaan.
o—o—o—
De Fransche Kamer, die in den laatsten
tijd reeds meer dan eens met groote meer
derheid van stemmen haar vertrouwen
uitsprak in het beleid van het Kabinet,
heeft dit Zaterdag op het onverwachtst en
als bij verrassing zoo'n nederlaag toegebracht
dat Briand eD zijn medeleden zich genood
zaakt hebben gezien, het ministerieele bijltje
er bij neer te leggen. Het eigenaardige
daarbij is nog wel dat Briand ten val ge
bracht is door de groote ontevredenheid
over de toepassing van de wet op de con
gregaties, een wet waarvan Briand zelfde
geestelijke vader genoemd kan worden.
Er was over de congregaties een inter
pellatie aangekondigd, de radicale afge
vaardigde Meunier en de radicaal-socialist
Malvy zouden de kwestie ter sprake brengen,
doch waarschijnlijk was er niemand onder
de regeering en haar vrienden, die zich ook
maar eenigszins over den uitslag der inter
pellatie bezorgd maakte. De beide inter-
pellanten deden een feilen aanval op Briand
en vooral Malvy verweet dezen in heftige
bewoordingen laksheid en toegevendheid
tegenover de geestelijke orden die de wet
ontduiken. Briand trad veel te toegevend
op, er werden geen vervolgingen ingesteld
er vielen geen vonnissen, de Jezuiten zetten
hun arbeid ongehinderd voort, meer dan
6000 seholen waren al weer geopend, waarin
hetzelfde personeel van vroeger les gaf, en
zouvoort. En hoonend besloot Malvy met
de verdachtmakende bewering, dat het
Kabinet zoo zachtmoedig en laks optrad
om bij de rechtschen in 't gevlei te komen.
Briand verdedigde zich en het Kabinet
tegen dezen aanval. Hij wees er op dat
van 1901 1904 niet minder dan 1700
geestelijke vereenigingen opgeheven waren
dat er wegens het heropenen van scholen
een groot aantal vervolgingen ingesteld
waren en werden en dat een groot aantal
der door Malvy bedoelde scholeü niet onder
de bepalingen der wet vielen. Met kracht
kwam hij op tegen de bewering de recht-
scheD in gevlei te willen komen, integendeel
hjj wenschte te vernieuwen de reeds vroeger
afgelegde verklaring, dat hij wilde regeeren
met een republikeiusche meerderheid.
Al dadelijk viel uit de stormachtige toe
juichingen die Malvy's redevoering ten deel
vieleD op te maken dat er een gevaarlijke
atmosfeer in de Kamer heerschte.
Na de redevoeringen kwam een tweetal
moties in behandeling, n. 1. een van Malvy
luidende
„De Kamer besloten, de volledige toe
passing van de wetten op de godsdienstige
congregaties van 1901 en 1904 te veilangen,
elke toevoeging afwijzende, gaat over tot
de orde van den dag;
en een van Drelon c. s. van den volgenden
inhoud
„De Kamer, de verklaringen der regeering
goedkeurend, vertrou wende, dat zij de wetten
van 1901 en 1904 zal toepassen en elke
toevoeging verwerpend, gaat over tot de
orde van den dag."
Voor de eerste motie was de voorrang
gevraagd, doch Briand stond op om te
verklaren dat de regeering de kwestie van
vertrouwen stelde en dat zij alleen de motie
Drelon wenschte te aanvaarden.
De uitslag der eerste stemming was, dat
de voorrang van de motie Malvy verworpen
werd met 296 tegen 221 stemmen, een
meerderheid van 75 stemmen. Toen volgde
het eerste gedeelte van de motie-Drelon dat
met 262 tegen 23S stemmen aangenomen
werd het tweede gedeelte met 437 tegen
38 en de geheele motie met 258 tegen 242
stemmen, of slechts 16stemmen meerderheid.
De regeering had overwonnen, maar met
een zoo geringe meerderheid dat het haast
een nederlaag genoemd kon worden. De
regeering heeft het dan ook zoo beschouwd
en ontslag genomen.
Intusschen is er al weder een nieuw
Kabinet opgestaan, dat onder leidiug staat
van den senator Monis.
o oo
Het Engelsche Lagerhuis heeft reeds de
tweedo lezing van het Veto-ontwerp achter
den rug. Maandag ving de behandeling aan
en nu bepialde de opposite zich niet enkel
tot do bestrijding van het ontwerp, doch
ook werd door haar bij monde van Austen
Chamberlain een motie ingediend, waarin
een wetsontwerp tot hervorming van het
Hoogerhuis werd aanvaard, maar met hand
having van het onafhankelijk karakter als
Tweede Kamer en waarin beslist stelling
werd genomen tegen het Veto-ontwerp, die
naar de voorstellers beweerden, alle wet
gevende maebt in handen van het Lagerhuis
zou leggen, waardoor geen waarborg zou
worden verkregen tegen de doorvoering van
ingrijpende maatregelen, die in strijd zijn
met den wil de6 volks.
In de zitting van Donderdag voerde ook
Balfour het woord over de kwestie, waarbij
hij in een heftige redevoering de regeering
aanviel. Hij verweet deze dat ze bezig was
om op bedriegelijke wijze een wetsontwerp
tot het verleenen van zelfregeering aan
Ierland er door te krijgen. Deze beschul
diging gaf aanleiding tot heftige protesten
van de zijde der regeeringsmeerderheid en
zelfs werd den speaker gevraagd Balfour
tot de orde te roepen omdat deze het woord
„bedrog" genoemd had. Deze voldeed even
wel aan dien wensch niet en Balfour zelf
weigerde de gewraakte uitdrukking terug
te nemen.
Dit incident uitgenomen verliep de be
raadslaging nogal kalm. Minister Asquith
bestreed de door de oppositie ingediende
motie en verklaarde dat de regeering tot
geen enkel compromis bereid was. Het
Engelsche volk had z. i, duidelijk genoeg
uitgesproken dat het de kwestie met het
Hoogeihuis geregeld wenscht te zien als de
regeering zich dat door het Veto-ontwerp
voorstelt.
Het resultaat was tenslotte, dat de motie
van Chamberlain met ruim 120 stemmen
meerderheid verworpen werd, terwijl het
Veto-ontwerp met een evengroote meerder
heid in tweede lezing werd aangenomen.
TEXEL, 9 Maart 1911.
De 127» jarige Regeering van Ko
ningin Wilhelmina, werd dezer dagen
op verschillende plaatsen feestelijk her
dacht. Een algemeene feestdag is er
evenwel niet van gemaakt; vandaar
zeker dat ook in onz9 gemeente er geen
aandacht aan werd gewijd.
Oosterend7 Maart.
Een aantal jongelui heeft hier eene
vergadering gehouden tot oprichting van
een tooneelclub. Tot oen definitief be
sluit is men nog niet gekomen, doch
het resultaat der vergadering is, dat
men op een der a.s. kermisdagen eene
uitvoering van tooneel- en kamerstukjes
zal trachten te geven. Daarna wil men
overgaan tot de oprichting van een Re
derijkerskamer, waarvoor men zich reeds
van de noodige leiding verzekerd heeft.
De afd. Oosterend van den Ned.
Protestantenbond zal in deze maand nog
eene bijeenkomst houden, waarin ds.
Haarst van Nieuwe Niedorp zal voorgaan.
Eerst in don volgenden herfst zullen dan
de vergaderingen voortgezet worden.
Be Cocksdorp.
In een gisteren gehouden vergadering
in de Ned. Herv. Kerk alhier is met
bijna algemeene stemmen besloten, dat
het kiescollege voor de eerstvolgende
tien jaren weder het recht zal hebben,
leden van den kerkeraad te verkiezen
en predikanten te beroepen.
Oudeschild, 7 Maart.
Gistermorgen zijn de Volendammers,
die hier gedurende dit seizoen met 2
botters, op garnalen hebben gevischt,
weder naar Volendam teruggekeerd.
Naar alle waarschijnlijkheid zullen zij
aanstaanden herfst wel weder onze
haven bezoeken.
TEXELSCHE COURANT.