N°. 2456.
Donderdag 13 April 1911.
24ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
PREMIE.
Bin nenland.
dertig cents.
Van week tof week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 uur op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Bubö op
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor de Borg 30 Cts. Franco per post door gc-
beel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentién.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 5 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
Texel.
Aan onze lezers bieden wij het feuilleton
„De Verloren Zoon",
in boekformaat als premie aan, tegen
den lagen prijs van slechts
franco per post 40 cent.
1—8 Apri.
Tot de belangrijkste gebeurtenissen der
afgeloopen week behoort stellig wel de
indiening van de reeds voor lang aange
kondigde Tariefwet. Minister Kolkman heeft
het Nederlandsche volk daarmee een April-
verrassing bezorgd, waarmee menigeen niet
ingenomen zal zijn. We laten hier enkele
bijzonderheden over het ontwerp volgen.
't Nieuwe tarief is niet uitsluitend gericht
op bescherming der Nederlandsche industri-.
Wel is rekening gehouden met bezwaren,
welke de Nederlandsche industrie onder
vindt door krachtig protectionisme in bij na
alle Europeesche landen, in Amerika, enz.
Het nieuwe tarief gaat geenszins in de
richting van de handelspolitiek van andere
landen, doch is in vergelijking der invoer
rechten in het buitenland zeer matig, voor
sommige goederensoorten zelfs lager dan
vroeger.
De goederensoorten worden bij het nieuwe
tarief ingediend, in hoofdzaak als bij het
ontwerp Harte, doch nog meer volledig en
systematisch.
De regeering vreest niet dat alles duurder
zal worden. Voorgestelde rechten zijn niet
voldoende hoog om het den buitenlandschen
importeur onmogelijk te maken zijn goe
deren hier te lande te plaatsen en zullen
anderzijds geen aanleiding geven tot de
vorming van combinaties van inlandsche
iodustrieelen met de bedoeling de prijzen
op te zetten.
Naast deze algemeene beginselen liggen
nog de volgende aan het tarief ten grondslag.
1. Grondstoffen, die nijverheid en land
bouw uit 't buitenland moeten betrokken
blijven vrij van invoerrechten (als daar zijn
metalen, hout, katoen, wol, steenkolen euz
2. Halffabrikaten worden belast met een
recht, wisselend tusschen 3 en 6 pCt. der
waarde, verband houdende met den graad
van bewerking.
3. Afgewerkte fabrikaten, die, alvorens
voor het direct gebruik door den consument
geschikt te zya, nog eenige bewerking be
hoeven, worden in het algemeen belast
mot 10 pCt. der waarde.
4. Geheel afgewerkte fabrikaten worden
in het algemeen belast met 12 pCt. der
waarde.
Belangrijke stapelartikelen als tabak,
worden niet hooger belast dan thans of
blijven vrij, bijv. koffie. In 't algemeen
worden van grondstoffen, als: steenkolen,
ertsen, granen, garens enz. geen invoer
rechten geheven, zoodat voor schade aan
do handelsbelangen door den minister niet
wordt gevreesd.
De regeering krygt de bevoegdheid, re
torsiemaatregelen te treffen.
De minister raamt de opbrengst van de
wet op ruim 11 miljoen en daarvan zal
9 miljoen besteed worden voor de arbeiders
verzekering.
Het moet gezegd worden, dat hoe matig
het Tarief ook moge zijn, toch verschillende
goederen die voor het levensonderhoud
noodig zyn meer of minder zwaar getroffen
zullen worden en dat eon styging der uit
gaven van menigeen het gevolg zal worden.
Het ontwerp is do&r de bladen der
linkerzijde dan ook niet met instemming
ontvangen. Integendeel, tal van protesten
werden er reeds tegen gehoord. Vooral do
invoerrechten op m eel (40 cent per 100 kg.)
wokt tegenstand.
Het moet de b edoeling der regeering
wezen het ontwerp zoo spoedig mogelijk
in behandeling te brengen, opdat hst in
1912 nog in het „Staatsbla.d" zal kunnen
verschijnen. Het laat zich evenwel aanzien
dat er in de Kamer menig hartig woordje
over gezegd zal worden, ja een der bladen
wist dezer dagen reeds te vertellen dat de
tegenstanders het middel van obstructie
zou aangrijpen om de plannen van de
regeering tegen te gaan. Dat belooft dus wat.
—o—o—o—
Iu Engeland heeft in den nacht van
Zondag op Maandag de algemeene volks
telling plaats gehad. Maandagmorgen wer
den door de volkstellers de ingevulde for
mulieren opgehaald. Ofschoon de juiste
cijfers natuurlijk nog niet vastgesteld zijn
kunnen worden, meent men toch te mogen
aannemen, dat de bevolking sedert de
laatste telling met 3 miljoen is toegenomen.
Blijkens de berichten mochten de tellers
van veel medewerking der bevolkiDg ge
wagen. En toch heeft een deel ervan en
wel het vrouwelijk deel getracht de telling
zoo niet onmogelijk te maken, dan toch
in den war te sturen. De Engelscbe kies
rechtvrouwen hadden nl. al haar mede
standers verzocht in geen geval de telling
formulieren in te vullen, als protest tegen
de regeering die nog maar niet van plan
schijnt het vrouwenkiesrecht in te voeren.
Op het weigeren tot invulling der formu
lieren stelt de wet echter een boete van
f 65 en teneinde deze te ontgaan hadden
de kiesrechtvrouwen haar geestverwanten
uitgennodigd om den nacht der volkstelling
uithuizig te zijn. Teneinde de uithuizigen
schadeloos te stellen had men in de huizen
van sommige geestverwanten gezellige
bijeenkomsten georganiseerd, terwijl voor
een ander deel kampeeren op straat het
uitgekozen middel was. Tevens werden er
propaganda meetings gehouden hier en
daar. Alleen in de kunstschaatsenbaan te
Londen hadden 1500 dames een onderkomen
gezocht. Het uithoudingsvermogen van de
dames bleek echter niet zoo heel groot te
zijn want Maandagmorgen 8 uur waren er
slechts nog een twintigtal op de been.
Daarbij mislukte geheel en al het kampe
ment op straat
Niet alleen in Louden, doch ook in de
andere gioote Engelsche steden mislukte
de aanslag der kiesrechtvrouwen op de
volkstelling meer of minder. In elk geval
de acti6 moge de telliug wat minder nauw
keurig gemaakt hebben, mislukken deed
ze haar niet. Op die vele miljoenen maakt
een verschil van eenige duizenden niet zoo
erg veel uit.
Bovendien, de dames hebben door haar
actie de zaak waarvoor zij strijden niet
gediend. Tal van bladen laten zich er in
afkeurenden zin over uit en de veronder
stelling is niet gewaagd, dat menigeen
inplaats van dicbtei bijgebracht verder
van de vrouwenbeweging verwijderd is
geworden.
—o—o—o—
Het nieuwe Italiaansche parlement heeft
reeds kennis gemaakt met de Kamer en
de kennismaking droeg een nogal vriend
schappelijk karakter. Zooals gebruikelijk is
bood de regeering ook een program van
haar plannen aan, waarvan wel het voor
naamste was de aankondiging der Kiesrecht
hervorming. Het Kabinet is voornemens
het kiesrecht uit te breiden tot allen die
den militairen dienst vervuld en den ouder
dom van 30 jaar hebben bereikt. Ook
kondigde het maatregelen aan tot het
tegengaan van bedrog en knoeierij by de
verkiezingen. Voorts ligt liet in 't voornemen
der regeering het levensverzekeringswezen
te monopoliseeren en alle beschikbare
gelden te besteden voor het instellen van
een ouderdoms- en invaliditeitsverzekering
voor werklieden. Ook werden enkele finan-
cieele hervormingen aangekondigd. Wat de
gedragslyn inzake de buitenlandscbe politiek
betreft, verklaarde het Kabinet trouw te
zullen zyn aan de verbonden en met alle
mogendheden te zullen samenwerken tot
behoud van den vrede.
De vraag vaD den minister president ot
de Kamer het program der regeering goed
keurde, werd met langdurig applaus begroot.
Dat lijkt dus wel goed.
—o—o—o—
Kon de Italiaansche pers hnar aandacht
wyden aan do regeeringsplannen er waren
ook andere gebourteuissen die haar be
langstelling vioegen. De voornaamste daar
van was stellig wel de aanwezigheid van
den Duitschen Kroonprins iu de eeuwige
stad, waar hij en zijn gemalin de gasten
zijn van de Koninklijke familie. De Kroon
prins was gekomen om Italië met zijn
gouden jubileum geluk te wenschen namens
den Duitschen Keizer en het Duitsche Volk.
Men toonde zich met dit bezoek zeer inge
nomen en de Italiaansche bladen brachten
mooie welkomstgroeten aan de Duitsche
gasten, waarbij tevens menig vriendelijk
woordje gezegd werd over de innige
vriendschapsbetrekkingen tusschen Italië en
Duitsehland. Ook bij de eeremaaltijd, waarbij
de Koninklijke familie en het Kroonprinse
lijk paar aanzaten werd luide van die goede
betrekkingen gesproken. De Duitsche Kroon
prins wees daarbij op het bondgenootschap
dat beide landen met Oostenrijk vereenigt
en dat meer dan 30 jaar lang veel tot
handhaving van den wereldvrede had bij
gedragen. En meer vriendelijke woorden,
waarbij tal van wenschen werden gewisseld,
zooals bij dergelijke gelegenheden de ge
woonte is.
oo o
De lezer herinnert zich nog de zoo ge
ruchtmakende Ferrerzaak.de terechtstelling
van den zg. anarchist Ferrer, die onder
verdenking stond de aanstoker te zijn van
de troebelen in Barcelona. In de afgeloopen
week nu kwam de Ferrerzsak ter sprake
in de Spaansche Kamer en wel met het
eigenaardige gevolg dat ze niets minder
dan een ministrieele crisis veroorzaakte.
De republikeinen h idden zich tot taak ge
steld een herziening van het proces te
verkrijgen dat in de geheele wereld destijds
zulk een geweldig protest in het leven
heeft geroepen. Ofschoon het Kabinet Cana-
lejas eigenlijk niets met de zaak uitstaande
had, omdat het vonnis wairbij Ferrer ter
dood werd veroordeeld, voltrokken werd
toen een ander Kabinet, dat van Maura
aan het bewind was, kon de regeering
zich toch moeilijk op het standpunt van
een belangstellend toeschouwer plaatsen.
Eigenlijk was de Ferrerzaak een zeer lastige
voor de regeering. De republikeinen
die Ferrer beschouwen als een martelaar,
voor de vrijheid gevallen, verwachten van
haar een herziening van het proces, terwijl
daartegenover het conservatieve de6l der
Kamer allerminst content zoude zijn met
eenige tegemoetkoming aan de republi-
keinsche interpellanten, Bij de beraad
slagingen ging de strijd hoofdzakelijk
tusschen de republikeinen en conserva
tieven en bepaalden de eersten zich inzon
derheid tot felle aanvallen op de militaire
rechtspraak. Nadat de minister van justitie
zich tegen de republikeinsche uiteenzetting
verzet had en de verklaring had afgelegd
dat de wet door het Ferrervonnis niet
geschonden was, sprak ook Canalejas. Hij
was echter niet zoo resoluut in zijn houding
als zijn ambtgenoot van Justitie. Hij zocht
den gulden middenweg te bewandelen. Het
proces te herzien daarvan gevoelde hij de
noodzakelijkheid niet, maar op de militaire
rechtspraak had hij toch wel het een en
ander af te dingen. Deze mocht wel her
zien worden.
De rede van Canalejas had een ander
gevolg dan hij verwacht had. Niet alleen
waren de republikeinen heel slecht over
hem te spreken, maar de conservatieven
waren ook alles behalve tevreden. En wat
nog bedenkelijker was, de machtige offi
cierenparty, die op politiek gebied ook heel
wat in Spanje te zeggen heeft, was ver
bolgen op den ministerpresident omdat
deze de militaire rechtspraak niet in be
scherming genomen, doch aan critiek had
onderworpen.
Het bleek Canalejas al spoedig dat zijn
positie allesbehalve aangenaam was ge
worden, want in het Kabinet zelf bleek de
eenheid van gedachte over de netelige
kwestie zoek te zijn. Eu zoo werd er inde
haast een ministerraad gehouden, die tot
gevolg had het collectieve ontslag van
het Kabinet.
Het woord was nu aan den Koning, die
tevens opperbevelhebbor van het leger is.
Wat echter niet belette dat Koning Alfons
zonder eenige bedenking minister Canalejas
de vorming van een nieuw Kabinet opdroeg.
Deze heeft zich reeds van zijn opdracht
gekweten en het nieuwe Kabinet is er al
weer. Hoe de militaire leiders daar over
te spreken zijn is nog niet bekend, maar
waarschijnlijk zal het niet al te best wezen.
Dadelijk na de samenstelling van het
nieuwe Kabinet kwam de Kamer reeds
weder bijeen en zette de beraadslagingen
over de Ferrerzaak voort. Incidenten deden
zich daarbij niet voor en tot een revisie
van het proces komt het voorloopig nog
niet.
Met dat al heeft Spanje een eigenaardige
week achter den rug. Zelden ontstond zoo
onverwacht een Kabinetscrisis, doch ook
zelden behoorde ze zoo spoedig tot het
verleden.
—o—o—o—
Er is in den laatsten tijd meer dan eens
reeds aanleiding geweest voor de opmerking
dat het de Turksche regeering allesbehalve
voor wind en stroom gaat. Ook thans moet
dat opnieuw gezegd worden, nu de opstand
in Albanië, die reeds zoo lang veel hoofd
brekens aan de regeering bezorgde, een
zoodanigen omvang heeft gekregen, dat de
toestand zorgwekkend moet worden ge
noemd
Zooals men weet willen de Albaneezen
van het Turksche gezag niets weten. We
wezen er reeds vroege*- op, dat onder het
oude regime tijdens het bewind van den
vroegeren sultan, de Albaneezen moeilijk
in toom te houden waren, niettegenstaande
ze toen heel wat voorrechten genoten. De
nieuwe .long-Turksche regeering heeft aan
die bevoorrechting een einde gemaakt en
behalve hervormingen ook een belasting
stelsel ingevoerd De Albaneezen zijn met
beide niet tevreden en grepen naar de
wapens.
Niet alleen dat de toestand voor de Porte
moeilijk is, deze wordt ook nog ernstiger
als men weet dat er tengevolge van den
opstand een niet ongevaarlijke spanning
is ontstaan tusschen de Turksche regeering
en die van Montenegro. Een groot aantal
Albaneezen toch hadden een toevlucht
gezocht op Montenegrijns gebied. Daar
konden ze ongestoord zich op den opstand
voorbereiden en van daaruit aanvallen tegen
de Turksche regeeringstroepen ondernemen.
Ongestoord omdat de Montenegrijnsche
regeering niet genegen of misschien niet
in staat is de Albaneezen buiten haar
landpalen te houden
In elk geval, de Porte heeft de Monte
negrijnsche regeering laten weten dat ze
allesbehalve ingenomen is met het toelaten
van Albaneesche opstandelingen in Monte
negro. Naar aanleiding van dit Turksche
pr. test heeft de regeering van Montenegro
aan de mogendheden een nota doen toe
komen, waarin zij zich verdedigt en mede
deelt dat zij zich uit menschelijkheids-
oogpunt niet nalaten kan de Albaneesche
vluchtelingen op te nemen en te steunen.
Of de kwestie nog verdere gevolgen zal
hebben moet de tijd leeren. Voorloopig
heeft Turkije nog de handen vol aan de
oproerige Albaneezen.
TEXEL, 13 April 1911.
Van Wieringen wordt ons de
mededeeling gedaan dat de leden van de
zangvereeniging „Nieuw Leven", welke
hier aan den avond van den 2en Paasch-
dag eene uitvoering zullen geven, dien
dag per motorjacht naar hier zullen
komen. Aangezien die reisgelegenheid
ook voor particulieren tegen matig tarief
zal worden opengesteld, is het te ver
wachten dat van onze overzeesche buren
vermoedelijk nogal eenige dien dag Texel
zullen bezoeken.
Waal 11 April.
Zondag, na de Godsdienstoefening,
werd door de stemgerechtigde leden in
de Herv. Kerk, besloten, dat gedurende
de eerste 10 jaren, evenals tot dusverre
geschiedde, Predikanten en Kerkeraads-
leden zullen worden gekozen door de
stemgerechtigde leden.
Groot was de belangstelling niet,
slechts 11 leden namen aan de stemming
deel.
