N°. 2528.
Donderdag 21 December 1911.
258te Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
BERICHT
Biti o en laud.
Van week tof week.
Uit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor ben Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
anden met verhooging der porto's.
ÜRANT.
Advertentiën vóór 9 nar op den dag der uitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 3 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uiig. Fibma. LANG-EVELD DE ROOIJ, ParkstraatBubg op Tex el.
De Uitg. uan de Texelsche Courant be
richt dat in het nummer uan Zondag 31
Dec. a.s. gelegenheid zal zijn tot het plaatsen
uan NIEUWJAARSGROETEN
a 20 cent contant,
hoogstens 5 regels.
Tijdige opgaue is geiuenscht.
Men neme er nota uan, dat uiij niemand
rond zenden tot het opnemen uan derge
lijke annonces.
De Uitg. van de Tex. Courant bericht
d it in de volgende week, KerstmisNieuw
jaardes Woensdags geen courant wordt
uitgegeven.
Advertentiën voor dat nummer reeds op
gegeven, worden opgenomen in het nummer
van Zondag 24 December. Eventueele
stukken voor dit nummer, in het nummer
van 31 December
9—16 Dec.
De Telegraaf bracht ia de afgeloopen
week een bericht dat het Nederlandsch hart
weer eens goed heeft gedaan. We bedoelen
het bericht betreffende de hooge onder
scheiding aan onzen bekenden op het ge
bied van het Internationaal recht zoo op
den voorgrond tredenden landgenoot Mr.
T. M. C. Asser, lid van den Raad van State.
Hem werd met den Duitscher Alfred Fried
den nobelprjjs voor den vrede toegekend.
Deze hulde, onzen beroemden landgenoot
zoo welverdiend gebracht zal door velen
in ons land met groote instemming zijn
vernomen. In hem wordt ook ons land
geëerd, ons land wel klein, maar dat op
't gebied van de wetenschap en in ander
opzicht een goede naam heeft in het
buitenland.
We noemden de hulde aan Mr. Asser,
door de toekenning van den Nobelprijs
welverdiend. En zeker niet ten onrechte
als men nagaat het belangrijke aandeel
dat deze onze landgenoot heeft gehad in
den arbeid der beide Vredesaonlerenties.
Op de eerste kwam in de sectie voor de
behandeling van het Oorlogsrecht onder
zijn leiding het ontwerp-verdrag tot stand
betreffende de toepassing van de beginselen
van de conventie van den zee-oorlog, een
ontwerp dat do goedkeuring der mogendj
heden verwierf. Verder bad hij zitting in
het beroemde Comité d'Examen dat uit de
ingediende voorstellen het eerste scheids-
rechtelijke wereldverdrag samenstelde. En
op d6 tweede Vredesconferentie was het
inzonderheid aan zijn inzicht të danken,
dat het werken der opvolgende vredes
conferenties hecht en onbreekbaar is inge
schakeld in het volkerenleven, dat ook
langzaam maar zeker de ontwikkeling van
het internationale vredes- en oorlogsrecht
door de mogendheden ter hand zal worden
geuomen.
Op zjju voorstel was het ook, dat in de
slotacte aan de onderteekende mogendheden
de aanbeveling opgenomen W6rd om het
programma der derde Vredesconferentie
door een internationale commissie voor te
doen bereiden, welke minstens twee jaren
te voren den arbeid daarvoor aan moet
vangen. Dit zjjn maar enkele grepon uit
hetgeen de heer Asser deed en wat thans
openlijke waardeering heeft gevonden,
—o—o—o—
Engelands kening sn koningin zijn in de
sfgetoopen week gekroond tot keizer en
keizerin van Engelsch Iudië. Zooals men
woet hebben beide eon vrij lange reis naar
ce koloniën ondernomen en werden ze
waar zij zich vertoonden met veel praal eD
luister en ook met hartelijkheid ontvangen.
Dat alles was evenwel nog maar een
flauwe afschaduwing van hetgeen te Delhi
plaats had. Zelden werd een vorst met
zooveel praal en plechtigheid gekroond.
De EDgelsche bladen raken er Diet over
uitgepraat. Bij Delhi was een groote tenten-
stad verrezen en daarheen hadden zich alle
grooten uit het Indische gebied begeven
om den blanken gebieder te huldigen.
Nimmer werd zulk een grootsch schouw
spel in Hindostan gezien, aldus de Engelsche
correspondenten.
Bij zijn plechtige kroning te Delhi heeft
koniDg Eduard ook een proclamatie afge
kondigd en deze heeft zeer de aandacht
getrokken omdat daarbij bepaald werd dat
voortaan in Delhi inplaats van in Calcutta
de zetel der regeering van Britsch Indië
zal zijn. Over deze zetelverplaatsing werd
in de laatste dagen zeer veel geschreven.
Calcutta de meest Europeesche stad van
Britsch Indië heeft al sedert 1772 de zetel
der regeerin'g gehad en er bevinden zich
tal van regeeringsgebouwen. Dehli daaren
tegen is een vrij onaanzienlijke stad, doch
heeft voor dat het in het hart der Indische
bezittingen gelegen is.
—o—o—o—
In de Fransche Kamer is Donderdag het
debat aangevangen over de buitenlandsche
politiek der regeering, waarbij inzonderheid
de Marokkaansche kwestie domineert. En
waarschijnlijk dat de afloop voor de
regeering niet zoo gunstig zal zijn als dat
in Duitschland het geval was. Aanvankelijk
scheen men in de republiek nogal inge
nomen met de Marakko-overeenkomst maar
bij kalm nadenken schijnt men er tot het
inzicht te zijn gekomen dat de regeering
eigenlijk wel veel beter had kunnen doen.
In de laatste dagen, die aan de buiten
landsche debatten voorafgingen, is er in de
bladen heel wat ten nadeele van de
regeeringspolitiek ter tafel gebracht. Ver
schillende staatslieden hadden zich zeer
ongunstig uitgelaten over het Marokko-
verdrag. Onder hen ook eenige oud
ministers, waarvan wel Clemeneeau met
name genoemd werd. Clemeneeau heeft
beweerd dat het verdrag van 1909 door
hem en Pichon tot stand gebracht veel
beter voor de republiek is geweest dan het
nieuwe verdrag, dat hij zelfs in het nadeel
van Frankrijk .acht.
En er werden meer grieven tegen de
regeering geuit. Inzonderheid tegen den
minister-president Callaux, wien men ten
laste legt dat hijeigenljjkdetot standkoming
van de overeenkomst op zijn geweten heeft.
Het zou n:l zoo goed als geheel door hem
bedisseld zijn in de dagen dat de minister
van buitenlandsche zaken De Selves, met
president Fallières een bezoek aan ons land
bracht.
Zeer waarschijnlijk echter dat de heele
zaak eigenlijk beïnvloed wordt door de
politiek. De politiek om het huidige
kabinet omver te werpen. Wat ook wer
kelijk wel het slot der Marokkobespreking
zal zijn. De regeringsgezinde bladen laten
zich niet hoopvol uit. En ook het debat
dat reeds in de kamer plaats gehad heeft
voorspelde niet veel goeds. De debatten
zullen eenige dagen in beslag nemen meer
dan 30 sprekers staan ingeschreven.
We hopen er in 'n volgend nummer
nader op terug te komen.
—o—o—o—
Er is in den laatstee tijd weer heel wat
geschreven over de DardanelleDkwest.e,
waarbij de vraag gehoord werd of Turk'je
aan den aandraag van Rusland om de
Dardanellen open te stellen voor de Russische
vloot, al of niet voldoen zou.
Zooals men weet wordt onder de Darda
nellen verstaan de betrekkelijk smalle
zeeêngte tusschen Europa en Azië wier
naam in de oude geschiedenis Hellepont
was en waarover de machtige Koning van
Perzië eens een brug sloeg, Europa aan
Azië verbindend. De naam Hellepont, ont
leend aan de ongelukkige dochter van
Alhamas en Nephele die er den dood in
de golven voDd werd later in Dardanellen
veranderd. Oorspronkelijk was dit de naam
van vier sterke forten die de toegang tot
de zeeëngte bewaakten en die op hun beurt
alweer zoo gedoopt waren naar de daarbij
gelegen stad Dardanos Men heeft de Darda
nellen niet ten onrechte de sleutel van
Konstantinopel genoemd waarvoor Turkije
steeds bijzondere zorg heeft gedragen. Die
sleutel sluit niet alleeD den toegang af tot
de Turksche hoofdstad aan den Gouden
Hoorn mits goed versterkt maar ook
die tot de Zwarte Zee. Toen do Groote
Heer zich nog de bezitter van de Zwarte
Zee kon noemen, kon dat laatste geen
bezwaar hebben. Doch de toestand heeft
zich gewijzigd, doordat Rusland zich lang
zamerhand meester maakte van gedeelten
der Zwarte Zeekust en Turkije steeds verder
naar den Bosphurus terugdrong. Niettegen
staande dat bleet de sleutel de Darda
nellen in handen der Turken en deze
hielden de deur stevig gesloten. Iets waarop
ook geen inbreuk werd gemaakt. Integen
deel in 1811 erkende de Europeesche
mogendheden, dat de Sultan het recht had
de Dardanellen te openen of te sluiten naar
believen. Rusland dat er maar niet in be
rusten kon dat zijn Zwarte Zee gebied van
de wereld afgesloten was, liet intusschen
niets onbeproefd om de Dardanellen voor
zijn scheepvaart geopend te krijgen. En in
1856 kreeg Rusland het gedaan dat de
mogendheden toestonden dat Turkije de
handels-schepen moest doorlaten, doch dat
het in geen geval eenig vreemd oorlog
schip de Dardanellen mocht laten passeeren.
In 1870 deed de Russische regeering
opnieuw stappen om tot zijn doel te ge
raken, doch opnieuw zonder gunstig resul
taat. De mogendheden bepaalden dat de
conventie van 1811 van kracht zou blijven,
doch dat de Sultan het recht zou hebben
de Dardanellen voor vreemde oorlogschepen
open te stellen, wanneer hij die noodig
oordeelde voor de intregiteit van het Otto-
maansche Rijk.
In 1881 kwamen Rusland en Turkije
evenwel tot een overeenkomst waarbij
laatstgenoemde aan Rusland toestaat de
onder haDdelsvlag varende militaire irans
portschepen en ongebruikte schepen der
vrijwillige vloot door te laten.
Veel had Rusland met dat alles nog niet
gewonnen en de gelegenheid om van zijn
Zwarte Zeevloot bij voorkomende gelegen
heden gebruik te kunnen maken buiten
Russische wateren bestaat tot nog toe niet.
'tls derhalve niet onverklaarbaar dat van
Russische zijde nog voortdurend op de
opening der Dardanellen aangedrongen
wordt. Tot nog toe kon Turkije aan dien
aandrang het hoofd bieden, dank zij de
bescherming der mogendheden. Iedere
gunstige gelegenheid die zich echter voor
doet wordt door Rusland aangegrepen om
zijn doel te bereiken. En die gelegenheid
schjjnt het wel het gunstigst te achten als
Turkije in juoeielijkbeden verkeert. Toen
voor een paar jaar de vreedzame omwen
teling in het Ottomaanschc Rijk uitbrak,
was Rusland er als de kippen bij om zijn
wenschen ten opzichte der Dardanellen te
herhalen. Thans verkeert Turkije door den
oorlog van Italië opnieuw in moeilijkheden
en naar luid der berichten heeft Rusland
opnieuw een poging gewaagd zijn lievelings-
wensch vervuld te krijgen. Zonder gunstig
resultaat evenwel. Turkije weigerde den
sleutel uit de handen te geven. Toen de
weigering bekend werd haaste Rusland der
wereld kond te doen dat het niet op open
stelling der Dardanellen aangedrongen had.
De Russische gezant te Constantinopel zou
op eigen houtje maar onderhandelingen
gevoerd hebben. Dat men aan de oprecht
heid dezer mededeeling twijfelt ligt voor
de hand. Intusschen heeft de Porte dan
maar verklaard dat zij zou beschouwen
dat er geen onderhandelingen zijn gevoerd.
TEXEL, 20 Dec. 1911.
Vergadering V. P. N.
De vergadering van V. P. N. op Maan
dagavond was goed bezocht, we merkten
vele personen op die van buiten den
Burg waren gekomen. De presentielijst
wees aan 33 leden.
De voorz. dr. Over, opende de verga
dering met een welkomspr. betuigde
zijne tevredenheid over de goede opkomst
omdat de belangstelling voor de ver-
eeniging in den laatsten tijd niet zoo
heel groot was.
Als oorzaak voor dit laatste noemde
spr. al terstond het niet goed ophalen
der eieren en de niet accurate uitbe
taling der gelden, doch dat zal alles
terecht komen verzekerde de spr.; wat
te doen om verbetering in dien toestand
te brengen, zouden wij thans bespreken.
Als punt 1 kwam ter tafel: Rapport
van de commissie onderzoek rekening
1910.
Namens die comm. las de heer B. Lap
het uitgebracht rapport voor, waarvan
de conclusie was tot goedkeuring, of
schoon de comm. niet mocht verzwijgen
dat bet beheer aan nauwkeurigheid veel
te wenschen overlaat. In ontvang en
uitgaaf wees die rekening een eindcijfer
aan van f 180,275.
De heer Westenberg werd hierdoor
gedechargeerd
Als punt 2 kwam aan de orde be
noeming van een lid voor het bestuur,
niet van een Secr.-Penningmeester
zooals in de advertentie was vermeld.
Na een drietal stemmingen, werd bij
loting tusschen de heeren Jn. Keijser
Augz en B C. Lap, eerstgenoemde als
lid van het bestuur gekozen. De be
noemde Dam de betrekking aan, de
Voorz. heette hem welkom in het be
stuur en wijdde een woord van dank
aan het aftredende lid, de heer Westen
berg, voor de goede diensten aan de
Vereeniging bewezen.
Welke middelen aan te wenden om
te komen tot meerdere bloei der Ver
eeniging kwam alsnu aan de orde.
Het kwam ons voor dat er klachten
waren over het ophalen der eieren,
welke klachten evenwel niet zoo gegrond
bleken te zijn, althans de man met dat
werk belast, wist zich vrij goed te ver
dedigen; de niet accurate uitbetaling
scheen de voornaamste oorzaak van be
klag te zijn, men ging hierop echter
niet.verder in.
Het woord werd daarop gegeven aan
den beer Langenhof, voor deze verga
dering naar hier gekomen, vermoedelijk
om de wagen weder in bet goede spoor
te brengen.
De heer Langenhof herinnerde er aan
dat de prijs voor d^ eieren voor een jaar
of zes geleden bij nu, op Texel aanmer-
