2551.
Donderdag 14 Maart 1912.
258te Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
b nerdand.
Van week tof week
Advertentiën vóór 9 nar op den dag; der uitgave
RAN
Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per S maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
anden met verhooging der porto's.
Prijs der Advertenlièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 3 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEM ENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD&DEROOIJ, ParkstraatBurö op Tex el.
INRICHTINGEN
welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester on Wethouders der Ge
meente Texel brengen ter openbare ken
nis, dat de beslissing op het verzoek
van GERRIT HENDRIK GEUS, om op
het perceel, kadastraal bekend in sectie
C. No. 760 eene inrichting voor ma
chinale houtbewerking te mogen op
richten door hen is verdaagd tot 10
April a.s.
Texel, den 9 Maart 1912.
Burgem. en Weth. voornoemd,
GAARLANDT.
De Secretaris, RUIBING.
ZEEMILITIE.
Herhalingsoefeningen in 1912.
Dc Burgemeester van Texel maakt bekend, dat
de in deze gemeente gevestigde zeemilhcien-ver-
lofgangers, wier namen hierbnder zijn vermeld,
bij deze, krachtens art. SO der Militiewet, worden
opgeroepen om in dit jaar, ieder op den achter
zijnen naam aangegeven dag, in werkelijken dienst
te komen, ten einde gedurende vijf weken te
worden geoefend.
Willemsoord, aanboord „Ileeniskerck."
Burger, Pieter, Texel, Lichting 1910, op 23
Maart 1912.
De opgeroepen verlofgangers bebooren zich,
ieder op den voor hem bepaalden dag, te twaalf
uren des middags of zoo spoedig mogelijk na dit
uur, aan te melden aan boord van het schip,
waarop zij zullen worden geoefend, gekleed in
hunne bij hun vertrek met groot verlof mede
genomen militaire kleedingstukkcn en voorzien
v«,n hunne kooigncderen, zoomede van hunne
zakboekjes, met dien verstande, dat zij hiertoe
slechts dan den vorigen dag reeds op reis be
hoeven te gaan, wanneer de plaats van bestemming
niet binnen een dag kan worden bereikt.
Hij, die zonder geldige reden niet voldoet aan
deze oproeping, wordt, na daartoe door den Mi
nister van Marine verstrekte machtiging, als
deserteur afgevoerd.
Hy, die zonder geldige reden zich te laat aan
boord aanmeldt, maakt zich strafschuldig.
Het niet ontvangen van een afzonderlijken
brief van oproeping ontheft een verlofganger
geenszins van zijne verplichting tot opkomst in
werkelijken dienst, daar deze openbare kennis
geving althans zoo dc verlofganger zich op den
dag dezer kennisgeving niet met toestemming
van of vanwege den Minister van Marine buiten
's lands ophoudt, EEN1G en ALLEEN als BE
WIJS geldt, dat hij behoorlijk is opgeroepen.
Texel, den 11 Maart 1912.
De Burgemeester voornoemd,
GAARLANDT.
2—9 Maart.
De Tweede Kamer zit thans weder midden
in het werk. Gaf de Armenwet geen aan
leiding tot een breed opgezet debat, zoodat
het ontwerp heel vlug kon worden afge
handeld, heel anders is dat met het z.g
„Bouwwetteke" dat een uitvoerig en men
mag zeggen zeer belangwekkend debat
tengevolge had. De onderwijskwestie kwam
daarbij weer eens in haar geheel ter tafel
eu de tegenstand van de linkerzijde tegen
dit „wetteke" het gaat ditmaal niet om
groote bedragen en bet ontwerp bestaat
maar uit een tweetal artikels was niet
gering. Het werd aangenomen met rechts
tegen links. Het verdient aanteekening
dat het debat zich kenmerkte door grooto
ernst, degelijkheid en goede toon.
Of die goede toon ook in hef vervolg
ni6t gemist zal worden valt moeilijk vooruit
te zeggen. Eenigen twijfel daaromtrent is
echter, na hetgeen sommige bladen wisten
en weten te vertellen, niet ongerecht
vaardigd. Naar de kamerleden Troelstra en
Ilugenholtz medegedeeld hebben in politieko
vergaderingen waarin ze als sprekers optra
den, is de regeering voornemens,alvorens
de Bakkerswet te behandelen het aange
vraagde pantserschip aan de orde te stellen.
Do heer Hugenholtz betoogde daarbij, dat
hot streven dor rechterzijde is, bet, voor do
coalitie zoo lastige ontwerp op de lange
baan te schuiven en voegde er aan toe,
dat de sociaal-democraten zich hiertegen
tot het uiterste zullen verzetten en daartoe
bij elke gelegenheid en tot vervelens toe
de motie-Troelstra ter sprake te zullen
brengen.
Er is dus blijkbaar weer obstructie in
aantocht. Trouwens ook al zal deze bij
de behandeling van depantserschipaanvrage
niet losbreken, dan bieden de verzekerings
wetten wellicht aanleiding er toe. Men
weet dat door socialistische woordvoerders
reeds meer dan eens in den laatsten tijd
gezegd is, dat „indien de rechterzijde de
verzekeringswetten er mocht willen door
drijven" het middel van obstructie aange
grepen zal worden, 't Is dus ten slotte
straks alleen maar de vraag wat de
socialistische Kamerfractie onder „erdoor-
drijveu" verstaat, 't Is zeer waarschijnlijk
dat de rechterzijde er prijs op stelt nog
voor 1913 een deel van de sociale verzekering
tot stand te brengen wat zonder flinke
inspanning niet zal gelukken. Even waar
schijnlijk is het, dat bij de behandeling
van de Ziektewet, die wel het eerst6 aan
de orde zal komen, de sociaal-democraten
met een kruiwagen vol amendementen
zullen aankomen. Nog niet lang geleden
hoorden we uit den mond van een hunner
aanvoerders dat de Kamerfractie voldoende
tijd wilde hebben om de verzekeringswetten
heel goed onder de oogen te zien en
anders zouden de heeren er van lusten.
Zeer hoopvol klinkt dat niet.
Wanneer met de behandeling der
verzekeringswetten een aanvang zal worden
gemaakt is nog niet bekend. Verondersteld
wordt echter dat het zal zijn begin Mei.
Een veronderstelling die zich grondt op een
courantenbericht volgens hetwelk Dr.
Kuyper een lezing, in Amerika te houden,
zou hebben afgezegd omdat begin Mei de
Ziektewet behandeld zou worden en Dr.
Kuyper daarbij tegenwoordig wenschte te
zijn.
Hoe het zij, op parlementair gebied
staat ons een belangwekkende tijd te
wachten.
—o—o—o—
In den Duitsehen Rjjksdag heeft Vrijdag
de defenitieve verkiezing van het presidium
plaats gehad. De belangstelling was
bizonder groot. Niet alleen was het Huis
dicht bezet en bevonden zich bijna
alle ministers in de vergaderzaal, ook de
publieke tribunes waren stampvol. De
groote vraag die overal gehoord werd was:
wat zullen de nationaal-liberalen doen
Zooals men weet zit deze partij op de wip,
d. w. z. heeft de beslissing in handen. Ze
heeft zich gesteld aan de zijde der linkerzijde
bij de eerste verkiezing, waardoor een
sociaal-democraat gekozen kon worden in
het presidium als eerste vice-president,
Sedert heeft Bebel echter nadrukkelijk
verklaard, dat de socialistische president
niet de hoofsche verplichtingen zou
nakomen Half en half werd nog verwacht
dat de nationaal-liberalen een lid van de
rechterjijde op het kussen zou brengen.
Dat is echter niet geschied. Ze hebben
KAmpf, den vrijzinnigen voorloopigen voor
zitter, herkozen en ook tot 2e vice-voorzitter
den voorloopige Doove. Aan een herkiezing
van den socialist Scheidcmann hebben ze
echter niet mee willen doen en doordat
de rechterzijde thans zich niet zooals den
vorigen keer van stemming onthield weid
de nat. lib. Dr. Paasche gekozen en
Soheidemann gewipt.
—o—o—o—
't Is met den rooden Landdag van het
Duitsohe vorstendom Schwarzburg-Rudol-
stadt waarover we in ons vorig overzicht
een en ander mededeelden gegaan als
menigeen verwacht had. De regeering
heeft aangestuurd op do onibinding er van.
Het heeft niet eens geantwoord op de door
de meerderheid gestelde eischpn, doch deze
een voorstel tot wijziging van het Kiesrecht
onder den Deus geduwd, die reeds eerder
tot tweemaal too verworpen werd door
den vorige Landdag. Een wijziging di6
het kiesrecht beperken zou en natuurlijk
ook nu verworpen werd. De Landdag beeft
eens niet de begrooting- behandeld, waar
door de bestaande nog gedurende 3 jaren
geilend blijft. Zeer benieuwd is men nu
naar betgeen du regeering verder zal doen
Niet onmogelijk dat ze ten spijt van den
uitgedrukten wil van het volk eenvoudig
het Kiesrechtontwerp tot wet verklaart en
'invoert om de nieuwe verkiezingen onder-
de nieuwe bepalingen te doen plaats hebben.
De grondwet toch geeft aan de regeering
het recht, in geval van nood, zelf wetten
te maken, 't Zou wel brutaal maar niet
onmogelijk zijn. Of ze daardoor echter
van de „roode plaag" bevrijd zal worden
is nog de vraag.
—o—o—o—
De Engelsche mijnwerkersstakiDg duurt
thans reeds meer dan een week en nog
steeds is er geen zekerheid dat het einde
spoedig daar zal zijn. Wel worden de
besprekingen tusschen de regeering en de
beide partijen nog voortgezet en ook wordt
gemeld, dat er eenige toenadering merkbaar
is, doch alles is nog te vaag om er eenige
conclusie op te bouwen. De staking zelf
heeft intusschen een reusachtigen omvang
gekregen. Er staken thans ongeveer een
miljoen mijDwerkers, die in hun ledige
dagen thans veel aan sport doen en bij
volle teugen kunnen genieten van de
frissche lucht waarvan ze in gewone tijden
maar al te veel verstoken zijn. Een indirect
gevolg van hun staken is intusschen dat
handel en nijverheid groote schade lijden
doordat tal van bedrijven stop moeten
worden gezet wegens gebrek aan brandstof.
Midden dezer week waren reeds 575.000
arbeiders buiten de mijnindustrie werkzaam,
afgedankt moeten worden omdat de bedrij
ven geen kolenvoorraad haddeD. Ook is het
spoorwegverkeer hier en daar zeer beperkt
moeten worden, terwijl ook de kustvaart
veel last ondervindt. Tal van gemeenten
moesten overgaan lot het inkrimpen van
de levering van gas en electriciteit.
Bovendien beginnen als gevolg van den
toestand de levensmiddelen zeer in prijs te
stijgen.
Zoo lijdt alles reeds onder den toestand,
gaan er reusachtige hoeveelheden arbeids
kracht en groute kapitalen verloren. En
hoe langer de staking voorduurt hoe grooter
de verliezen zullen zijn, hoe ingrijpender de
gevolgen zullen worden voor de economische
gesteldheid van het land.
't Is niet alleen in Engeland dat de
mijnwerkerswereld in beroering is. Ook
uit het Duitsche Ruhrgebied kwamen in de
laatste dagen allerlei berichten over siakings-
toebereidselen en stakingsgevaar. Eveneens
als gevolg van een geschil tusschen de
directies en mijnwerkers over het loon.
Alle organisaties zijn er in actie behalve
die der christelijke mijnwerkers, welke
zieh tegen een staking heeft uitgesproken.
In Bohemen wordt blijkens de berichten
eveneens een staking voorbereid om hooger
loon te verkrijgen, terwijl ook uit Amerika
berichten komen over een mogelijke
koleustaking van grooten omvang.
o o—o
We hebben reeds meer dan eens gelegen
heid gehad door vermelding van verschil
lende feiten mede te deelen dat de Engelsche
kiesrechtvrouwen geen katjes zijn om
zonder handschoenen aan te vatten. Men
kan zich in ons rustig landje met zijn
kalme bevolking moeilijk de groote veront
waardiging voorstellen die de Engel'sfche
suffragettes wel doorloopend schijnt te
bezielen. Als ten onzent in sommige ver
gaderingen de „heeren der schepping" door
het zwakke geslacht eens flink over den
hekel worden gehaald vindt men dat al
mooi genoeg. Onze burinneu aan de over
kant van de Noordzee durven echter wel
heel wat meer. Zooals ook in d6 laatste
dagen weer eens voldoende gebleken is.
Ze hebben een paar daaen achtereen
inderdaad ernstige ongeregeldheden verwekt
in het Westen van Londen en in de buurt
vau do parlementsgebouwen. En niet door
een volksoploop of zooiets te veroorzaken of
een minister het leven wat lastig te maken
doch door verregaande baldadigheden.
Honderden onschuldige glasruiten werden
door de vrouwelijke benden die intus
schen al weinig vrouwelijks hadden
vernield en tal van opeubare en andere
gebouweu. Menig winkelier en caféhouder
kreeg de ruiten van zijn gebouw stuk.
In vcrschilleude winkelstraten werden ware
verwoestingen in de uitstallingen aange
richt. En na deze heldendaden als de
politie tusschen beide kwam 1 eten de
vrouwen zich kalm arresteeren. Meer dan
200 van deze „dappere" werden achter slot
en grendel gebracht. Een groot aantal
w.o. ook de bekende leidster mrs. Paukhurst
werden op staanden voet met 2 maanden
gevangenisstraf of dwangarbeid gestraft.
Het publiek dat zeer verontwaardigd is
over deze* straatschenderijen dringt op
zwaardere bestraffing aan, En ook gaan
er stemmen op om de kas van de Union
aansprakelijk te stellen voor alle aange
brachte materieele schade.
Ook nam het publiek wraak, door in het
vereenigingsgebouvv der „dames" en in het
redactiebureau van het orgaan der kies
rechtvrouwen de ruiten te verbrijzelen.
Ook de politie treedt krachtig tegen de
onruststooksters op. Ze deed o.a. een inval
in het gebouw waar het bureau gevestigd
is en nam daarbij eenige personen ge-vangen.
De „dames" voorspellen echter dat er
nog heel andere dingen gebeuren zullen.
TEXEL, 13 Maart 1912.
Tot ambtenaar ter Gemeente
secretarie alhier is benoemd de heer J.
Reitsma te Huizum, gemeente Leeuwai-
deradeel.
II. M. van Landbonw.
De vergadering van de afd. Texel der
H. M. v. L. Maandagavond gehouden, was'
niet druk bezocht, nagenoeg 20 leden waren
tegenwoordig.
De voorz. opende de vergadering met een
bemoedigend woord voor de toekomst
daarna werden de notulen der vorige verg.
gelezen en onveranderd goedgekeurd.
Mededeeling werd gedaan van een corres
pondentie met den heer Nobel gevoerd, in
zake het bekomen van subsidie voor te
houden rammenkeuring. Hieruit bleek dat
op subs, voor een afdeeling van de Mij. niet
kan worden gerekend, samenwerking met
de vereeniging voor Schapenfokkerij werd
aanbevolen de heer Nobel, tot toelichting
hiervoor uitgenoodigd, kon op deze ver
gadering niet tegenwoordig zijn.
Op een verzoek van de afd. Medemblik,
om steun voor de aldaar dit jaar te houden
tentoonstelling bij gelegenheid van dealg.
verg., werd besloten daarvoor flO,— toe
te staan. Verschillende brochures, regle
menten, verslagen en prijscouranten werden
verder als ingekomen vermeld. Ook een
agenda van de den 28 dezer te houden alg.
verg. der Maatschappij, de voorzitter zal
zoo mogelijk deze vergadering bijwonen.
Daarna werd voorlezing gedaan van eene
uitvoerige correspondentie door den voorz.
gehouden mei den persoon die (zie het ver
slag der vorige verg.) het denkbeeld aan
de hand heeft gedaan om hier een fabriek
voor schapenkaas op te richten. Een paar
monsters van zulk fabrikaat waren ter
vergadering aanwezig.
Het wil ons voorkomen dat deze zaak
nog verre is van haar beslag te krijgen.
De financieels bezwaren ten deze zullen
nog al belemmering geven. Het voordeel
dat zulk een fabriek zou aanbrengen werd
evenwel niet onderschat Een winst van
25 °/0 werd toch in uitzicht gesteld. De
Voorzitter zal ten deze verdere corres
pondentie voeren en bij goede informatiën
omtrent den persoon in kwestie, later een
algemeene oproeping doen, (naar aan het
slot der vergadering door hem werd gezegd)
en dan te zien of voor nader onderzoek
belangstellenden iets willen bijdragen.
De rekening van den Penningmeester
werd daarop door de heeren N. Schumaker,
J. J. Roeper efi Kuip nageziende heer
Schumaker rapporteert dat hoewel de fin.
toestand niet gunstig is, (het vorig jaar
sloot de rek. met een tekort van f 168,315,
thans met een tekort van f 172,01) de
rekening en bescheiden in orde zijn bevon
den de comm. adviseert tot goedkeuring.
De rekening daarop voorgelezen wijst in
ontvang aan f 384,85, in uitgaaf f556,906.
De Voorz. dankt de comm. van onderzoek;
ook den Penningm. wordt dank gebracht
voor zjjn gehouden beheer, thans 25 jaren
door hem gedaan. Spr. biedt den Penningm.
zijn gelukwensch aan voor dat merkwaardig
