2575,
Donderdag 6 Juni 1912.
25Bte Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tot week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor dek Burg 30 Cts. Franco per post door ge-
be Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
hnden met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 nar op den dag der uitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 8 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIfiN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANQEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Texel.
25 Mei—1 Juni.
Door een der bladen is dezer dagen bere
kend, dat de Handelingen der Tweede
Kamer van dit zittingsjaar een record zullen
brengen wat de lengte betreft. Het aantal
kolommen druks dat de afgevaardigden in
dit zittingsjaar al volgepraat hebben
overschrijdt nu reeds dat van vorige jaren.
En thans wacht nog het voornaamste deel
der Ziekteverzekeringswet op behandeling.
De lezers van de officieele uitvoerige
Kamerverslagen krijgen dus wel waar
voor hun geld.
De kamer zette in de afgeloopen week
de algemeene beschouwingen over minister
Talma's Ziektewet voort en kwam daarmee
nog niet eens gereed, zoodat Dinsdag
opnieuw gerepliceerd en gedupliceerd zal
worden. En dan komt pas de eigenlijke
behandeling aan, die der artikelen met de
vele daarop ingediende amendementen.
Daarbij zal dus nog wel het een en ander
gezegd worden en de bladen zullen vooreerst
Dog geen behoefte hebben aan „kom-
kommer*-copie.
Inzonderheid niet in de eerste dagen,
nu juist verschenen is het rapport van de
Grondwetscommissie. Een lijvig stuk werk
dat tot vele beschouwingen aanleiding kan
geven. Van de inhoud van dit rapport is
reeds in dit blad een beknopt overzicht
gegeven.
Ook zal er in de eerste dagea heel wat
te schrijven zijn over het bezoek dat door
H. M. de Koningin aan Frankrijk gebracht
wordt, ter beantwoording van de visite,
die president Fallieres het vorige jaar aan
ons land heeft gebracht. De Fransche pers
is al vroegtijdig begonnen het publiek warm
te maken voor een vriendelijke ontvangst
van Hollands Koningin. In allerlei artikelen
is de lieftalligheid onzer Vorstin en de
schoonheid van ons land dezer dagen reeds
bezongen. En ook op het belang van de
ontmoeting tusschen president Fallieres en
H. M. de Koningin hebben de bladen meenen
te moeten wijzen. Het bezoek zal de banden
tusschen Frankrijk en Nederland nauwer
maken enz. Naar het zich laat aanzien
zal het het onze Vorstin niet aan belang
stelling ontbroken in de Fransche hoofdstad.
De regeering heeft een behoorlijk crediet
beschikbaar gesteld, om de souvereine op
een de republiek waardige wijze te ont
vangen.
We willen hopen dat H. M. eenige aan
gename dagen in de Fransche hoofdstad
mag doorbrengen. En waar we er
belang bij hebben in vriendschap te leven,
met al onze buren, mag er de wensch aan
worden toegevoegd, dat door het bezoek do
band tusschen de Fransche republiek en
ons land opnieuw versterkt wordt.
o o o
In Engeland sohijnt men weer te staan aan
den vooravond van een staking van
een geweldigen omvaDg een staking van
de havenwerkers. Men herinnert zich dat
het vorig jaar in Augustus ook in de Londen-
sche haven een vrij omvangrijke werkstaking
heerschte en deze met groote inspanning
tot een einde gebracht werd. Reeds toon
werd door sommige met den toestand van
het havenbedrijf bekende personen voor
speld, dat de getroffen overeenkomst
volstrekt geen waarborg voor een duurzamen
vrede was. En ze hebben wel gelijk
gekregen. Do staking in de Londensche
haven is al weder met volle kracht uitge
broken. De directe aanleiding van het
conflict is al weder van onbeduidende aard,
n.l. het niet willen ontslaan van een
havenwerker die niet tot de Trade-Union
behoort. De werkliedenorganisatie eischte
dit ontslag, doch de patroon weigerde en
de staking brak uit. Beweerd wordt dat
deze kwestie eigenlijk maar als een geschikt
middel door werknemersorganisatie aange
grepen is, om den strijd met de patroons
opnieuw aan te binden. En eenigen grond
vindt dat beweren stellig wel in het feit,
dat door de organisatie der havenwerkers
al dadelijk de eisch tot loonsverhooging op
den voorgrond is geschoven. En tevens
dat de federatie door de patroonsorganisatie
moet worden erkend. Laatstgenoemde staat
pertinent weigerend tegenover die eischen
en die dreigt met een algemeene uitsluiting
als die eischen niet losgelaten worden. De
werkliedenorganisatie beantwoordde dit
dreigement met een andere n.l. dat de
staking dan voor alle havens in het
vereenigd Koninkrijk zal worden geprocla
meerd. Dat ziet er dus wel zeer dreigend
uit.
De regeeri®^ heeft direct haar aandacht
gewijd aan het conflict en een vertegen
woordiger benoemd om de partijen te hooren
en haar van advies te dienen. Ze koos
daartoe een rechtsgeleerde van grooten
naam, Sir Edward Clarke.
Het is te verwachten, dat als de staking
in haar vollen omvang mocht uitbreken, dit
opnieuw een nationale tegenslag tengevolge
zal hebben. Het besluit is door de arbeiders
federatie reeds genomen, dat als dit voor
de overwinning van de Londensche arbeiders
noodig mocht worden geoordeeld de
Londensche staking die thans reeds
algemeen is uitgebreid zal worden tot
een nationale, die honderdduizenden
havenwerkers zal omvatten en het scheep
vaartverkeer mogelijk geheel stop zal zetten.
En de toestand wordt nog des te ernstiger,
nu gevreesd moet worden, dat het spoor
wegpersoneel zich solidair met de stakers
zal verklaren.
In de Londensche haven ligt al sedert
eenige dagen het verkeer bijna geheel stil.
En dat de gevolgen daarvan zich zelf in
ons land laten gevoelen, kan blijken uit
het feit, dat de Batavierlijn, die dag aan
dag groote hoeveelheden groenten van ons
land naar Engeland transporteert, besloten
heeft voorloopig het vervoer van groenten
te weigeren.
De gevolgen laten zich te Londen reeds
gevoelen. De prijzen der levensmiddelen
zijn al weer beduidend gestegen en dat zal
stellig nog toenemen als er niet spoedig
een schikking getroffen wordt.
-o-o-o—
Dat het in Marokko nog lang niet rustig
is bleek wel weer in de laatste dagen. Het
ontsteken van de vuren op de hoogten is
niet zonder boteekenis geweest. De Berbers
hebben weder eens een hevigen aanval
beproefd tegen de hoofdstad, onmiddellijk
na aankomst van den nieuwen Franschen
bevelhebber, generaal Lyantey. Fez werd
door de stammen van vier verschillende
kanten tegelijkertijd aangevallen en deze
slaagden er zelfs in door een bres in de
wallen in de stad to komen. Er werd daarbij
hevig gevochten, doch de manschappen van
het vreemdelingen legioen slaagden erin
ten slotte den vijand weer buiten de wallen
te dringen en hem groote verliezen toe te
brengen. De Berbers trokken zich terug
tot over de Sebon waar zij zich weer ver-
eenigden om zich voor een nieuwen aau val
voor te bereiden. Hun aantal wordt geschat
op '20,000, terwijl de Franscbo bezetting
niet moer dan 4500 man sterk is.
Al spoedig na de eerste berichten uit Fez
kwamen telegrammen te Madrid ontvangen,
de sensationeele tijding brengen dat de
Marokkanen Fez opnieuw bestormd en in
genomen hadden en dat de Fransche
bevelhebber met zijn leger vernietigd was.
Gelukkig is gebleken dat dit bericht niet
waar was. Latere telegrammen van generaal
Lyantsey te Parijs ontvangen, meldden dat
hoewel zijn positie niet gemakkelijk was
en er zeer veel van de troepen gevergd
moest worden er toch geen vrees voor
nederlagen behoeft te bestaan. De generaal
is dadelijk begonnen offensief tegen de
aanvallers op te treden. Deze werden dan
ook verder naar het noorden teruggedreven.
Gevreesd wordt echter dat de stammen uit
het Westen zich bij de andere zullen aan
sluiten en dan wordt de positie van de
Fransche troepen stellig veel gevaarlijker.
Er zijn echter belangrijke versterkingen
voor het garnizoen te Fez onder weg en
men heeft goede hoop, dat deze de hoofd
stad zullen kunnen bereiken al zal het ook
al vechtende moeten zjjn.
—o—o—o—
In de laatste dagen werd nogal door de
republiek Cuba onze aandacht gevraagd,
door de gebeurtenissen die er plaats grepen
en wellicht nog plaats grijpen. Gebeurte
nissen, niet van vredelievenden aard en
aangenaam karakter. De negerbevolking is
n.l. in opstand gekomen. En het zwarte
ras is er nogal vertegenwoordigd op Cuba,
zoodat de toestand er in de laatste dagen
allesbehalve geruststellend was, temeer
waar de Cubaansche regeering slechts kan
beschikken over een legertje van eenige
honderden manschappen.
Wat de negers willen, valt uit de berichten
niet gemakkelijk af te leiden. Men neemt
echter aan dat ze een negerrepubliek willen
hebben. Maar ook zoekt men de oorzaak
van den opstand elders, buiten Cuba, n.l.
bij een aantal Amerikaansche bankiers, die
de troebelen aangestookt hebben om de Ver-
eeDigde Staten te bewegen Cuba te an-
nexeeren. Do „parel der Autillen" is op het
oogenblik de annexatie dan ook wel waard.
Zooals men weet werd Cuba een tiental
jaren geleden aan Spanje ontnomen, doch
de Vereenigde Staten schonken de Cubanen
de vrijheid een eigen zelfstandige republiek
te vormen. Wat ze dan ook gedaan hebben.
De regeering der Vereen. Staten schijnt
daarin goed gezien te hebben, want de
economische toestand is op Cuba in de
laatste jaren met reuzenschreden vooruit
gegaan. De suikerproductie nam zeer toe,
tabak werd er steeds meer verbouwd en
de veeteelt is sterk vooruitgegaan. Het land
zi6t er heel anders uit dan 10 jaar geleden
onder het Spaansche bestuur. In 1910 kon
reeds voor meer dan 150 miljoen dollar
producten uitgevoerd worden. De welvaart
begint er haar zegel te drukken op heel
het leven. Spoorwegen werden aangelegd,
scholen gebouwd en zelfs verrezen hier en
daar sanitaire inrichtingen.
Het behoeft dus niet zoo zeer te verwon
deren dat een aantal schraapzuchtige dollar
meuschen in 't land van den dollar trachten
de negers voor hun slechte practijken te
gebruiken.
De Cubaansche regeering heeft hulp ge
vraagd van president Taft, doch deze heeft
geantwoord, dat hij beslist geen Ameri-
kaansohe troepen wilde zenden. De republiek
moet zich zelf maar redden en denken
de financiers als ze dat niet kan is ze
rpp voor annexatie.
Dat de negers het zullen winnen is nog
zeer de vraag. Wel is hun aantal groot,
maar in vergelijking met de blanken en
mulatten toch ook niet. 'tls te begrijpen
dat deze weinig lust gevoelen naar de
pijpen der zwartjes te dansen. In 1907
waren er van de 2l/3 miljoen inwoners l1/*
miljoen blanken, tegen 275000 negers en
335000 mulatten. Deze iaatsten scharen
zich echter bij de blanken.
De Cubaansche regeering is thans met
kracht opgetreden en heeft den staat van
beleg afgekondigd. Negers die met wapenen
in de hand aangetroffen worden zullen op
staanden voet worden doodgeschoten. Daar
de negerbevolking echter meerendeels de
handenarbeid in de plantages verricht, kan
de economische toestand van het land door
de beroering stellig wel ernstig geschaad
worden.
TEXEL, 5 Juni 1912.
De Markt.
De zoozeer gewenschte en weldadige
regen welke Zondagnacht het aardrijk
drenkte, was niet on waarschij nlijk oorzaak
dat de aanvoer van jong wolvee op de
derde groote lam meren markt later dan
vorige marktdagen plaats had, zoodat te
10 uur nog niet alles present was. De
aanvoer was ook nu nogal weder betee-
kenend, voor ruim vijfduizend lammeren
was plaatsing verzocht. Het vermoeden
dat de prijzen veel terug zouden gaan,
werd niet bevestigd. Veelmaal bleef de
prijs constant, of was slechts een weinige
verlaging waar te nemen. Over het alge
meen schijnen de verkoopers wel tevre
den te zijn geweest. Er waren weder
veel kooplieden van elders gekomen,
waarvan echter sommigen, door de h. i.
te hooge prijzen, weinig of geen zaken
deden.
Schapenkaas.
Aan de oproep, door middel van aan
plakbiljetten op het marktplein, hadden
slechts weinigen gehoor gegeven, een
twintigtal belangstellenden, waaronder
slechts een 10-tal belanghebbenden waren
Maandagavond present in het hotel
„de Zwaan."
De noodige voorbereiding word getroffen
voor de fabrikatie van schapenkaas vol
gens Hongaarsch systeem.
Een commissie werd benoemd die den
fabrikant Vrijdag a. s. te Amsterdam zal
ontvangen, de hoeveelheden melk te
leveren door de aanwezige belanghebben
den werden genoteerd, terwijl ieder in
z'n omgeving de hoeveelheden van de te
leveren melk zal opnemen, die met een
wagen zal worden Opgehaald om dagelijks
te ongeveer 10 ure te de Waal aan de
fabriek „de Hoop" te worden afgeleverd.
Enkele heeren de Duitsche taal machtig
hebben hunne diensten aangeboden en
betreffende de verpakking werd besloten,
hoewel de aanwezige monsters glasver
pakking algemeen de voorkeur genoten,
met een definitieve beslissing te wachten
tot de deskundige zal zijn aangekomen.
De directeur van de kaasfabriek „de
Hoop," de heer J. B. Bakker, stelde voor
om na afloop van de proef Hongaarsch
systeem, nog een dag melk te leveren,
om daarvan volvette schapenkaas
Texelsch systeem te maken de aan
wezige heeren verklaarden zich bereid
ook deze proef te steunen.
Den Hoom, 4 Juni.
De coöp. Landbouwvereeoigiug „Ods
i Belang" te P. H. Polder, heeft de leve
rantie harer benoodigde Thomas slakken-
meel voor 1912, opgedragen aan do firma
C. R. Keijser Co., alhier.
TEXELSGHE COURANT.
