m 2603.
Donderdag 12 September 1912.
25ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tof week
l)it blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 30 Cta. Franco per post door ge-
be Nederland 45 Cta. Naar Amerika en andere
landen met verbooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 nar op den dag der nitgave
Prijs der Advertentién.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer B Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Tex el
31 Aug.7 Sept.
De maand Augustus liep ten einde en
al weder is de r in de maand gekomen.
We snellen den herfst tegemoet en liet
schijnt waarlijk in de laatste weken wel,
alsof de 'zomer zich inspant ons met de
gedachte daaraan te verzoenen. Augustus
genoemd naar den machtigen heerscher van
het zonnige rijk bracht zoo goed als geen
zomerweer. Guurheid, koude, regenvlagen
en donkere dreigende luchten, eiken dag
weer opnieuw. Geen wonder dat er geen
onderwerp is dat in de laatste dagen meer
besproken werd, dan het zoo ongunstige
weder. En dat er algemeen geklaagd wordt.
Niet het minst door den landman, die zijn
hoop, het loon van veel arbeid en uitgaven,
do oogst, die zich zoo uitstekend liet aanzien
en zoo veel beloofde, op de drassige akkers
verregenen en verrotten ziet.
En zij zijn het niet alleen. Ga naar de
mooie streken van ons land en luister naar
de klachten die er komen uit pension aan
pension, klachten over het herfstachtige
weder, van metfschen, die van hun vacantie
wilden genieten en ontspanning en ver
kwikking zochten voor hun geest in schoone
landouwen. Schoone landouwen die nu hun
schoon hebben moeten offeren aan Pluvius,
die eiken dag weer doet druipen van den
regen en schier rillen van de koude.
Of ga naar de badplaatsen, waar tever
geefs gezocht wordt naar het drukke vroo-
lijke zorgelooze en zonnige leven, dat
Augustus en ook September nog er plegen
te brengen. De badplaatsen zijn als
uitgestorven.
Zoo was er maar een wensch in de afge-
loopen week dat bet weder zomer mocht
worden.
—o-o—o—
Onze tyd staat wel in het teeken der
„Verzekering" ook ten onzent. En dat
is stellig een verblijdend verschijnsel. Het
wjjst er op, dat de dagen van roosjes-laten-
zorgen voorbjj zjjn, de zorg voor tijden die
met hun moeielijkheden kunnen komen,
grooter wordt en algemeen het verantwoor
delijkheidsgevoel voor het wolzijn van zich
en de zijnen in sterke mate toeneemt. In
vele gevallen is de verzekering geworden
een nieuwe vorm van sparen, die toejuiching
verdient. Door dat alles is echter ook
toegenomen de behoefte aan verzekering,
aan waarborgen voor een minder bezorgde
toekomst, ook in de kringen die niet
voldoende flnancieele kracht bezitten om
zich voor die toekomst de noodige waar
borgen te verschaffen. Zoo is de behoefte
aan r6geeringssteun geboren geworden en
de wetgeving ten dien opzichte reeds in an
dere landen tot stand gebracht en die ten on
zent in voorbereiding is, geven daarvan blijk.
Het onderwerp „Verzekering" is gaande
weg een der urgentste onderwerpen ge
worden. Het verzekeringsbedrijf breidt
zich in zijn vele vormen steeds verder uit,
en geen regeering die zich niet met de
studie over en de practische toepassing
van hot verzekeringswezen b6zig heeft te
houden.
„Verzekering" is een soort wetenschap
geworden die tal van beoefenaars vindt en
groote belangstelling tot zich trekt. Daarvan
legt ook getuigenis at het Zevende Inter
nationale Congres voor Verzekeringsweten
schap, dat deze week in de hoofdstad van
ons land gehouden wordt.
Een Congres waarvoor groote en hooge
belangstelling getoond wordt en dat Z.K.H.
Prins Hendrik tot beschermheer heeft.
De Prins was persoonlijk dan ook aanwezig
bij de opening, die geleid werd door den
voorzitter van het permanente comité der
internationale verzekeringscongressen, de
heer Bigault van Brussel.
En thans had ook do Nederlandsche
regeering zich niet onbetuigd gelaten, zoo
als. bjj het congres voor zedelijke opvoeding
dat de vorige week te 's Gravenhage
gehouden wGrd. Minister Heemskerk was
tegenwoordig om namens d6 regeering de
afgevaardigden welkom te heeten en er
aan te herinneren dat de stichtor dor
verzekeringswetenschap Jan de Wit ge-
woest is, die behalve staatsman ook
mathematicus was. Met de resultaten van
de verzekeringswetenschap moeten de
regeeringon rekening houden en door
internationale vereeniging moeten verkeerde
practyken uit het verzekeringswezen ver
bannen worden.
Het programma voor het Congres, hetwelk
door afgevaardigden uit verschillende
landen bijgewoorid wordt, vermeldt dan ook
een aantal „practische" onderwerpen.
Behandeld worden „De herverzekering in
de levensverzekeringOnaantastbaar
heid der polissen van levensverzekering;
Pensioenregeling van overheidswege
enz.
Zooals gebruikelijk is laat het programma
ook de noodige afwisseling toe en zjjn er
verschillende uitstapjes aan dit congres
verbonden.
—o—o—o—
Keizer Wilhelm nauwelijks hersteld van
een lichte ongesteldheid, is naar Zwitserland
getogen om het een officieel bezoek te
brengen. Aanvankelijk had de Keizer een
nogal uitvoerig reisplan ontworpen doch
tengevolge van zijn ziekte is dit nogal
besnoeid moeten worden. Ook andere
oorzaken schijnen niet onschuldig te zijn
aan die besnoeiing. Het Zwitsersche hart
klop niet zoo heel warm voor zijn Duitsche
nabuur, wat meest een gevolg heet te zijn
van de niet altijd even welwillende houding
der Duitsche diplomaten jegens Zwitserland.
Ook was het voor den keizer wellicht een
minder pretiig feit, dat hij noodgedwongen
bij zyn bezoek aan Zwitserland in aanraking
zou komen met een aantal sociaal-demo
cratische hoogwaardigheidsbekleeders. Zoo
heeft de stedelijke regeering te Bazel een
socialist als burgemeester, die echter met
vacantie gegaan is en de verwelkoming
van den hoogen gast over gelaten heeft
aan den oudsten wethouder, alsof de
Keizer een doodgewone burger was. En te
Zurich zou de bewakingsdienst van het
keizerlijke kwartier opgedragen moeten
worden aan een compagnie, waarvan de
kapitein een volbloed sociaal-democraat is...
Deze omstandigheden hebben er Waar
schijnlijk ook toe medegewerkt om het
voorloopige programma te besnoeien, zoodat
er niets anders overbleef dan een bezoek
aan de Zwitsersche manoeuvres en aan de
hoofdstad.
Over de vraag, waarom dit bezoek plaats
had liepen de meeningen uiteen. Sommigen
meenden dat het tegenwicht moest vormen
tegen het bezoek door president Fallières
in 1910 aan Zwitserland gebracht. Dat is
echter behoorlijk lang geleden. Waar
schijnlijk zal er dan ook meer grond bestaan
voor de veronderstelling dat de keizer uit
pure belangstelling eens da Zwitsersche
legeroefeningen wilde volgen.
Zwitserland heeft zooals men weet, een
volksleger dat met eere genoemd wordt in
geheel Europa en zelfs daarbuiten en dat
ook het ideaal is van een deel der leger
hervormers ten onzent, 't Is daarom
volstrekt niet uitgesloten, dat de keizer tot
een bezoek aan de Zwitsersche manoeuvres
gebracht is door zijn soldatennatuur en dat
aan eenige politieke beteekenis van dit
uitstapje niet gedacht behoeft te worden.
—o—o—o—
De toestand in Oostelijk Europa blijft nog
steeds zeer gevaarvol. De berichten der
laatste dagen doen het voorkomen, alsof
het uitbreken van den oorlog op den Balkan
slechts de kwestie van een paar dageD is.
Inzonderheid van de zijde van Bulgarije
scbynt het gevaar te dreigen. De oorlog
zuchtige stemming schijnt in de laatste
dagen meer t06 dan af te nemen. Overal
in het land worden betoogingen gehouden
ten gunste van een gewapend optreden
tegen Turkije. Dagelijks worden ministe-
rieele conferenties gehouden en ook de
Sobrauja kwam dezer dagen in geheime
zitting bijeen. De voorzitter van dit regee-
ringslichaam verklaarde aan een dagblad
correspondent dat naar zijn meening een
oorlog haast onvermijdelijk is. Alleen één
uitweg staat nog open, n. 1. dat de Porto
de beloofde binnenlandscho hervormingen
eerlijk en getrouw onmiddellijk invoert.
Daartoe behoort in de eerste plaats het
verleencn van autonomie aan Macedonië
onder een christen-gouverneur. Alleen als
dat gebeurt, dan zal de oorlogszuchtige
stemming onder de Bulgaren beteugeld
kunnen worden. De Bulgaarsche regeering
verklaarde de mogendheden daarop reeds
meer dan eens dringend te hebben gewezen.
In Petersburg werd in de laatste dagen
pertinent verklaard, dat Bulgarije, Servië
en Griekenland het reeds zoo goed als eens
geworden zijn over een gezamenlijk optreden
togen Turkije. Alleen het krachtig optreden
van Rusland zou tot nog toe den oorlog
voorkomen hebben.
In Turkije zelf is de toestand ook nog
geenszins in orde. De Albaneezen zyn Dog
niet alle naar hun haardsteden teruggekeerd
en hier en daar treden nog benden op.
De porte heeft nu aan de leiders der
Albaneezen, die dezer dagen te Prichtina
bijeenkwamen medegedeeld, dat ze onmid
dellijk een einde behoorden te maken aan
de anarchie in het land. Gebeurt zulks niet,
dan zal de regeering genoodzaakt zijn
Albanië met geweld tot rust te brengen.
De Jong-Turken houden zich bijzonder
kalm. Hun kracht schijnt reeds voorgoed
gebroken en aan een gewapend optreden
tegen de regeering schijm niet te worden
gedacht. Het comité voor Eenheid en
Vooruitgang blijkt ook niet eensgezind
meer te zijn. Er doen zich een tweetal
stroomingen voor. De eene wenscht een
ontwikkeling van den regeeringsvorm meer
in Franschen geest, de ander streeft naar
het Duitsche model. In de afgeloopen week
kwam te Saloniki het [Jong-Turksche con
gres bijeen. De beraadslagingen werden
weliswaar geheim gehouden, doch naar
gemeld wordt, leverde het congres niet
veel bijzonders op.
Met de voorstellen van graaf Berchtold
schijnt het ook nog niet hard op te schieten.
De moeilijkheid om de belanghebbenden op
den Balkan zooveel mogelijk te ontzien doet
zich zeer gevoelen, Turkije heeft verklaard
in te stemmen met het doel van graaf
Berchtold ofschoon de stemming over 't
algemeen deze voorstellen niet gunstig
gezind is. De Turken weten maar al te goed
dat iedere keer als de mogendheden zich
met hun zaken bemoeiden, zij een aantal
veeren moesten lateD. Veel vertrouwen
stelt de Porte dan stellig ook niet in de
Oostenrijksche bemoeiingen. De regeeringen
der andere Balkanstaten verwachten er
niets van en zouden misschien ook maar
liever de status quo verbreken. Graaf
Berchtold zal wel geen conferentie bijeen
roepen, doch behandeld de zaak afzonderlijk
met iedere mogendheid. Die weg is wel
wat lang maar veiliger.
—o—o—o—
Het Panamakanaal nadert zijn voltooiing.
In de afgeloopen week werd gemeld, dat
nog in 1913 de groote doorvaart tot stand
zal zijn gebracht, zoodat er-vóór de officieele
opening in 1914 nog voldoende tijd overblijft
voor proeftochten. De tijd is daardoor aan
gebroken voor het vaststellen van de regelen
die voor de vaart langs het Panamakanaal
zullen gelden. Een zeer belangrijke heeft
de Amerikaansche Senaat reeds vastgesteld,
n.l. die betreffende de doorvaartrechten.
Het blijkt dat de Vereen. Staten hun ge
schenk aan de menschheid," zooals de
Amerikaansche pers in ,een dichterlijke bui
het Panamakanaal genoemd heeft, behoorlijk
betaald willen hebben. Er zijn scheepvaart
rechten vastgesteld, die inzonderheid in
Engeland misnoegen hebben gewekt. En
niet zonder ieden. In 1901 sloot Engeland
met de Unie het Hay-Paucefste-verdrag,
waarin o. m. bepaald wordt, dat de Ver.
Staten voor het Kanaal dezelfde regels
zouden aannemen, die gelden volgens het
verdrag van Konstantinopel voor het Suez-
kanaal. Plet zou openstaan voor de schepen
van alle landen en men zou dan niet meer
dan de voor het onderhoud noodzakelijke
uitgaven, billijke rechten heffen.
Wat doet echter de Amerikaausche Senaat?
Deze gaat heen en maakt voor de Ameri
kaansche scheepvaart bijzondere voordeelige
bepalingen, o. a. dat voor de kustvaart de
Amerikaansche schepen van scheepvaart
rechten geheel vrij gesteld zij n.
In Engeland verwijt men thans aan de
Unie dat deze het tractaat heeft geschonden.
Het Panamakanaal heeft ongetwijfeld een
internationaal karakter en de belangen van
den Engelschen handel zijn er vooral niet
minder bij betrokken dan die van den
Amerikaanscheu.
President Taft heeft nog geprobeerd om
de wet verzacht te krijgen, doch de Senaat
wilde daarvan niets hooren en den president
bleef niets anders over, dan de wet te
teekenen.
In Engeland is men nu boos gelukkig
echter dat het wat al te dwaas zou zijn
over de scheepvaartrechten op het Panama
kanaal een oorlog te voeren.
TEXEL, 7 September 1912.
Naar wij uit betrouwbare bron
vernemen, herdenkt onze gemeente
veldwachter J. C. v. d. Poll op 15 Sept.
het feit dat hij vóór 25 jaren in dienst
der politie kwam. Den 15 Sept. 1887
werd hij als zoodanig aangesteld te
.Helder, waar hij 2 jaren verbleef, daarna
deed hij 2jaar dienst te Deventer en
vervolgens ruim 20 jaren in onze
gemeente.
Loting Nationale Militie.
Gisteren had alhier de loting plaats
van de ingeschrevenen voor de Nationale
Militie, lichting 1913.
De uitslag was als volgt
1 Gaakeer Cornells E
2 Wilner Simon H
8 Ridder de Klaas K
4 Boon Pieter B
5 Eelman Leendert B
6 Dekker Jacob S
7 Bruin Teunis S
8 Room Jan B
9 Koorn Maarten K
10 Kikkert Willem B
11 Dijt Marius Dirk B
12 Heer waarden van Jacob K
13 Smidt Gerrit B
14 Liere van Adriaan Marinus E
15 Harn van Anthonie E
16 Eelman Arie E
17 Vis van der Pieter O
18 Vis van der Reijer O
19 Vries de Sietse E
20 Roeper Johan Jacob B
21 Schaap Thomas K
22 Buijs Frederik E
23 Heerschap Simon E
24 Vlaming Biem Jan O
25 Witte Pieter Cornelis H
26 Timmer Jacob O
27 Qielis -Jan B
28 Wal van der Hendrik Cornelis E
29 Bremer Cornelis Dirk O
30 Boon Simon S
31 Bakker Cornelis K
32 Witte Maarten Jacob E
33 Dros Albert E
34 Kikkert Paulus B
35 Roeper Pieter W
36 Blom Gerrit Maarten S
37 Troost Klaas H
38 Witte Tijs B
39 Duinker Jacob H
40 Medema Klaas O
41 Eelman Reijer Cornelis K
42 Baumkes Kasse H
B beteekent Burg, W Waal, H Hoorn,
E Eierland, K Koog, O Oosterend, S
Oudeschild.
Oudeschild, 9 Sept.
Zaterdagavond j.l. bad in de Zeven
Provinciën eene alg6meene Vergadering
plaats van den Texelschen Schippers
en Visschersbond, waarin door de
oestervisschers een belangrijk besluit
werd genomen, n.l. om zich te vereenigen
en dan voor gezamelijke rekening eenige
gronden van den staat, in pacht te
vragen, waarop zij de gevangen onder-
maatsche oesters zouden kunnen neer
werpen. Door de bemoeiingen van het
Bestuur van den bond en in het bizonder
door dia van den E.A.H. Burgemeester
van Texel, was de zaak reeds in zooverre
TEXELSCHE COURANT.